آیا یک نفر می‌تواند به تنهایی باعث سقوط بازار بورس شود؟

 

<sup>درست پنج سال بعد از آن "سقوط ناگهانی" که باعث سقوط یک تریلیارد دلاری بازارها شد، انگشت اتهام مقامات آمریکایی به طرف یک نفر نشانه رفته – مردی ۳۶ ساله که در محله هانزلو در غرب لندن زندگی می‌کند و کارش خرید و فروش سهام است.

ولی مگر می‌شود بزرگترین فاجعه بازار بورس در یک دهه اخیر را گردن تنها یک نفر انداخت؟

شاید فکر کنید ارباب مالی دنیا شدن، شکل دادن به بازارها از راه دور، پایین آوردن یک تریلیارد دلاری ارزش بازار بورس آمریکا و ایجاد میلیون‌ها دلار درآمد برای خودتان کار سختی باشد.

ولی بر اساس اتهاماتی که اتفاقا از طرف اف‌بی‌آی (پلیس فدرال آمریکا) وارد شده، شما لازم نیست برای این کار کت و شلوار بپوشید و ساعت شش صبح به مرکز مالی لندن بروید.

شما می‌توانید با وجود سی و چند سال سن داشتن همچنان در خانه پدر و مادرتان در حومه شهر زندگی کنید، لباس ورزشی کهنه خاکستری‌رنگی بپوشید و وقت خود را صرف ور رفتن با کامپیوتر در اتاقتان بکنید.

می‌توانید ظهر از خواب بیدار شوید و ساعت ۴ صبح هم بخوابید.

برای خود بازار تجارتی شیکاگو (از مهم‌ترین بازارهای اقتصادی دنیا) جا بگیرید – لازم نیست به شیکاگو بروید، از راه دور هم می‌شود جا گرفت. روی روند حرکتی سهام شرکت‌های بزرگ آمریکا در فهرست اس‌اند‌پی ۵۰۰ (فهرست ۵۰۰ سهام برتر در بازار بورس سهام نیویورک و نزدک) شرط ببندید.

اگر می‌خواهید بازار سقوط کند، برای سهامی که اصلا متعلق به شما نیست و قصد فروش آنها را هم ندارید سفارش فروش ثبت کنید. هدف شما تاثیر گذاشتن بر بازار است بدون این‌که واقعا چیزی بخرید یا بفروشید.</sup>

افت و خیزهای بازار سرمایه در هفته اول خرداد/ فقط یک روز دماسنج بورس سبزرنگ بود

^{بررسی روند معاملات بازار سرمایه در هفته اول خردادماه 1394 حکایت از آن دارد که فقط یک روز دماسنج بورس سبزرنگ بوده است.}

 ^{تغییر و تحولات شاخص‌کل بورس در هفته اول خردادماه امسال اگرچه تند و تیز نبود و افت و خیزهای اندکی را بازار تجربه کرد، اما در این مدت در جریان معاملات فقط یک روز دماسنج بازار سرمایه سبز رنگ بوده و بقیه روزها شاهد نزول شاخص‌کل بورس بوده‌ایم.}

^{بر این اساس، در حالی بورس در اولین روز کاری خردادماه امسال (دوم خردادماه)، کار خود را با شاخص 63 هزار و 703 واحد شروع کرد، اما در همان روز شاخص 207 واحد سقوط کرده و در رقم 63 هزار و 427 واحد ایستاد.}

^{در روزهای بعد نیز سقوط قیمت‌ها در بازار سرمایه ادامه داشت؛ اگرچه در روز چهارم خردادماه شاخص‌کل 133 واحد رشد پیدا کرد و به عدد 63 هزار و 496 واحد رسید. اما فقط در همین یک روز دماسنج بازار سرمایه مثبت بود و در روزهای بعد دوباره دماسنج بورس رنگ قرمز به خود گرفت.}

^{در نهایت در آخرین دادوستدهای هفته اول خردادماه امسال، شاخص کل بورس تا عدد 63 هزار و 402 واحد کاهش یافت. به این ترتیب، ارزش کل بازار به رقمی معادل 280 هزار و 578 میلیارد تومان رسید.}

تحلیل محمد فطانت از آینده بازار سرمایه / من امیدوارم شما چطور؟

^{چرا در این شرایط سخت و حساس بازار سرمایه پیشنهاد ریاست سازمان بورس را قبول کردید؟}

^{اگر بخواهم به درستی به این سوال پاسخ بدهم باید بگویم آمدنم به سازمان بورس تکلیف شد. البته نمی‌گویم علاقه‌مند نبودم این سمت را قبول کنم، ولی کارهای بسیاری را در بانک ملی شروع کرده بودم و دوست نداشتم این کارها نیمه‌تمام باقی بماند. به خاطر همین ترجیح می‌دادم به عنوان عضو هیات‌مدیره بانک ملی همچنان به فعالیتم ادامه دهم تا کارهایم که مدت طولانی برای آنها برنامه‌ریزی کرده بودم، نیمه‌تمام رها نشوند. اما با توجه به اصرارهایی که وجود داشت و مهم‌تر از آن قبل از اینکه تصمیم‌گیری نهایی انجام شود این خبر رسانه‌ای شد و حتی تمام رسانه‌ها نوشتند که «آقای صالح‌آبادی به بانک توسعه صادرات می‌رود و فطانت به بورس می‌آید»، اینها باعث شد در عمل انجام‌شده قرار بگیرم و در نهایت بپذیرم که به سازمان بورس بیایم. البته تاکید کردم من هم علاقه‌مند بودم به بازار سرمایه بیایم تا شاید بتوانم در این شرایط سخت بازار منشاء اثر باشم.}

^{بازار سرمایه بازاری بسیار تاثیرگذار در اقتصاد کشور بوده و طی سال‌های اخیر با رشد قابل توجهی مواجه شده است و نمی‌توان دستاوردهای آن را زیر سوال برد. برای شخص خودم آمدن به سازمان بورس فرصت مغتنمی است، اگرچه من با بازار سرمایه بیگانه نبودم و قبلاً در این بازار تجربه مدیریتی داشتم. اما به خوبی می‌دانستم مدیریت در عالی‌ترین نهاد بازار سرمایه کار بسیار سختی است آن هم در شرایطی که انتظارات بالایی از رئیس سازمان بورس وجود دارد و همه توقع دارند رئیس این سازمان یک‌تنه تمام مشکلات صنایع و مسائل سیاستگذاری را حل کند و اینکه نگذارد اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی مثل کاهش قیمت نفت بازار را تحت تاثیر قرار دهد. به هر شکل با توجه به تصمیمات مسوولان امر در وزارت اقتصاد و شورای عالی بورس در نهایت سکان هدایت سازمان بورس به من سپرده شد و دیگر رسماً وارد گود بازار سرمایه شدم.}

صدای بازار سرمایه در اتاق خصوصی

 

^{علیرضا عسگری مارانی}

^{اقتصاد ایران در شرایطی قرار دارد که تامین سرمایه از محلی جز بانک‌ها، برایش یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر شده است.}

<sup>بانک‌های ایرانی جدای از اینکه کارآمد یا ناکارآمدند در وضعی قرار دارند که توانایی آنها برای تامین سرمایه مورد نیاز بخش‌های تولید و خدمات فرسایش یافته است. مطالبات معوقه بانک‌ها به مرز 100هزارمیلیارد تومان رسیده است و دولت نیز بدهی بزرگی به بانک‌ها وارد و همین دو شاخص برای ارزیابی توانایی ناکافی بانک‌ها کافی است.

از سوی دیگر اقتصاد ایران برای عبور از تله رکود امروز و چالش بزرگ بیکاری سال‌های آتی باید سرمایه تامین کند.</sup>

^{به همین دلایل است که باور دارم اقتصاد ایران چاره‌یی جز اینکه «سرمایه‌محور» شود را پیش ‌روی خود نمی‌بیند و باید فضای فعالیت‌های بنگاه‌هایی که در بازار سرمایه فعالیت دارند هموارتر شود. دقت در رفتار و گفتار دولت و حتی مجلس در هفته‌ها و ماه‌های اخیر نشان می‌دهد که این موضوع برای آنها آشکار شده است.}

^{فعالان بازار سرمایه با اینکه انبوهی از توانایی‌های مالی، اقتصادی و کارشناسی دارند و می‌توانند در طرح و بحث مسایل و باز کردن گره‌های اقتصاد ایران مفید باشند اما هنوز قدرت کافی برای ابراز وجود ندارند. دیدگاه اکثریت کسانی که با بنگاه‌های فعال بازار سرمایه آشنایی دارند و همچنین اقتصاد ایران و تحولات آتی آن مبتنی بر خصوصی شدن بیشتر را می‌شناسند معتقدند داشتن صدایی بلند در جایی مثل اتاق بازرگانی یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است.}

بازدهی بازارها همگی منفی شد/ پول های مردم کجا می رود؟

 ^{در حالی که شاخص کل بورس هفته قبل به زحمت تا کانال 65 هزار واحدی بالا آمده، همچنان نگرانی اصلی در میان سهامداران به وضعیت آینده بازار مربوط می شد. گزارش های کلان اقتصادی نشان می دهد که با توجه به کاهش قیمت نفت و کسری بودجه احتمالی 31 هزار میلیاردی دولت طی سال 94، صنایع کشور از دریافت یارانه های دولتی که عدد آن در لایحه بودجه 10 هزار میلیارد تومان برآورد، شده محروم می مانند. برهمین اساس سهامداران بازار سرمایه نیز نگران بازدهی این بازار در سال 94 شده اند. با این وجود بررسی ها نشان می دهد بازار سرمایه طی ده روز گذشته 36 صدم درصد بازدهی داشته است.}

^{اما وضعیت در بازار ارز به شکلی دیگر است. با توجه به اخبار امیدوارکننده ای که از روند مذاکرات منتشر می شود، روند صعودی بهای دلار متوقف شده است. طبق این برآورد ارزش دلار در طول این هفته حدود 0.14 درصد کاهش یافته است تا دارندگان دلار به این میزان ضرر کرده باشند. با این حساب اگر 10 میلیون سرمایه گذاری در این بازار صورت گرفته باشد در طول این هفته 14 هزار تومان زیان به سرمایه‌گذار تحمیل شده است. میزان بازدهی بازار سکه نیز هفته گذشته منفی 35 صدم درصد بود.}

برنامه دولت برای بازار سرمایه

 

^{رئیس دفتر رئیس‌جمهور با بیان اینکه دولت برای بازار سرمایه برنامه دارد، گفت: نشانه‌های رونق بورس با این برنامه دولت به زودی نمایان می‌شود.}

محمد نهاوندیان گفت: با آغاز رونق اقتصادی و سودآوری برخی بنگاه‌ها که البته سهم بنگاه‌های بزرگ فعلا در چند ماهه گذشته در شکل‌گیری این رونق بیشتر بوده، خوشبختانه نگرانی‌هایی که در گذشته نسبت به وجود برخی حباب‌ها در بازار سرمایه وجود داشت، برطرف شده است.

رئیس دفتر رئیس‌جمهور افزود: در این میان البته دولت برنامه مشخصی برای رونق بازار سرمایه دارد که به نظر می‌رسد با پیاده‌سازی آن، راه برای رشد و رونق هرچه بیشتر بازار سرمایه کشور فراهم شود اما آنچه که مسلم است، تاکید دولت بر تامین مالی از طریق بازار سرمایه و ایجاد اطمینان بیشتر در مردم برای سرمایه‌گذاری و احساس امنیت در این بازار است.

وی تصریح کرد: بالطبع با پیاده‌سازی این مجموعه سیاست‌ها، ظرفیت بازار سرمایه کشور برای تامین مالی نیز بالاتر خواهد رفت و از سوی دیگر، احساس امنیتی در مردم هم با رشد شاخص‌ها به‌وجود خواهد آمد که در مجموع، اطمینان بیشتر مردم برای ورود سرمایه‌هایشان به این بازار را فراهم خواهد کرد.

هشدار به تیم اقتصادی دولت: خیابان فردوسی را دریابید

روزی که حسن روحانی، دولت را تحویل گرفت، یعنی در 12 مرداد 1392، قیمت هر دلار آمریکا در بازار آزاد ایران 3275 تومان بود. امروز و در کمتر از یک و نیم سال ، این قیمت به بیش از 3500 تومان رسیده است.
هر چند این افزایش در مقایسه با جهش های عجیب و غریبی که در دولت گذشته شاهدش بودیم ، تدریجی است اما همین میزان نیز در دولتی که قرار است به اوضاع اقتصادی سر و سامان دهد، پذیرفتنی نیست به ویژه آن که همان رقم 3275 تومان نیز رقم بالایی است که از رهگذر سیاست های غلط اقتصادی دولت گذشته حاصل شده است.
 

 

بیش از یک سال بود که قیمت دلار تقریباً ثابت مانده و در حوالی 3300 تومان خرید و فروش می شد. این وضعیت که خبر از ثبات نسبی می داد برای فعالان اقتصادی و مردم عادی، هر چند ایده آل نبود ولی مطلوب شمرده می شد، چون بیش از گرانی ارز ، آنچه بازار را به هم می ریزد ، بی ثباتی قیمت هاست.

از ماه گذشته اما شاهد رشد ناگهانی قیمت ارز در بازار آزاد بودیم به گونه ای که در یک روند بی سابقه از زمان روی کار امدن دولت یازدهم، با بیش از 200 تومان افزایش، مرز 3500 تومان را در نوردید و حتی به قیمت 3570 تومان هم معامله شد.

آمار کوتاه اقتصادی ایران (دوشنبه, ۱۷ آذر ۱۳۹۳)

 

• ^{5200درصد؛ رشد قیمت دلار در 30سال}

• ^{8برابر؛ افزایش ارزش بازار سرمایه در 8سال}

• ^{18میلیارد دلار؛ ترازبازرگانی منفی در10ماه}

• ^{10درصد؛ مالیات‌ارزش‌افزوده در لایحه‌بودجه94}

• ^{120درصد؛ افزایش درآمد دولت از گمرک}

• ^{6 درصد؛ رشد سرمایه‌گذاری بخش مسکن}

• ^{7155 واحد؛ افت شاخص از ابتدای سال}

• ^{1000تومان ؛ قیمت بنزین در سال 94}

• ^{650 هزارمیلیاردتومان؛ نقدینگی در کشور}

کارشناسان اقتصادی پاسخ می دهند: تمدید مذاکرات، برد یا باخت بازار سرمایه؟

^{با فرارسیدن سوم آذر و پایان دور دوم توافقات ژنو، مذاکره کنندگان تصمیم به تمدید مجدد توافق ژنو به مدت هفت ماه و گرفتند و تا تاریخ نهم تیرماه سال 1394 حصول نتیجه همچنان در ابهام خواهد بود.}

^{واکنش بازار سرمایه کشور به این خبر، همان گونه که انتظار می‌رفت روند نزولی با شیب زیاد بود. افت 1208 واحدی شاخص کل درست یک روز پس از اعلام نتیجه، نشان از انتظار این بازار برای توافق نهایی و شکست تحریم ها بود. اما از آنجا که بازار سرمایه همواره با ورود و خروج هیجانی سرمایه های کوچک دچار نوساناتی مقطعی می شود پیش بینی این افت برای کارشناسان خیلی سخت نبود.}

^{اغلب کارشناسان اقتصادی از دیدگاه‌های خوشبینانه و تحلیل های نادرست گلایه داشته و اعتقاد دارند نباید به این مذاکرات تا این حد خوش بین بود.}

^{تمدید زمان مذاکرات تا 7 ماه آینده، ابهام در خصوص نرخ خوراک پتروشیمی ها و قیمت نفت و عدم شفافیت سود عملیاتی شرکتها و عواملی از این دست خروج بخشی از سرمایه ها ی این بازار را امروز رقم زد.}

سرمایه گذاری در کدام بازارها سود دارد؟/ سکه و بورس بیشتر زیان را داده اند

اوج بازدهی بازارهای مالی غیرمولد مانند دلار و سکه به سال های بین 1388 تا 1391 مربوط می شود. در این دوره زمانی هر دو بازار سکه و  دلار به طور متوسط با بازدهی 4تا 7 درصدی همراه بوده اند. اما از ابتدای سال 1392 و بخصوص نیمه دوم این سال و همزمان با کاهش قیمت دلار در بازار آزاد، وضعیت تغییر کرده است.

در حال حاضر نیز بازدهی بازارهای مالی مانند سکه منفی شده اند. اما بورس نیز به دنبال ریزش مدام شاخص ها با بازدهی منفی مواجه است. در صورتی که وضعیت صنایع کشور بهبود پیدا کند و تحریم های بین المللی نیز کاهش یابد، بورس هم وضعیت بهتری پیدا می کند. مدیران بورسی اعتقاد دارند رشد نیم درصدی اقتصادی منجر به ادامه کار صنایع کشور شده است. در صورتی که نرخ رشد اقتصادی به مرز 2.5 دصد تا پایان سال نزدیک شود، وضعیت بورس هم بهبود پیدا می کند. 

خیمه رکود اقتصادی بر بازار سرمایه

^{به باور کارشناسان، بازار سرمایه "نبض اقتصاد" و انعکاس دهنده واقعیات اقتصادی است و در شرایط کنونی که رکود بر اقتصاد کشور حاکم می باشد بازار سهام نیز در رکود به سر می برد.}

^{شاخص بورس در اولین روز معاملاتی هفته گذشته با افت ۲۹۹ واحدی به ارتفاع ۷۱ هزار واحد سقوط کرد تا این ریزش با کاهش ۱۵۷ واحدی نماگر بازار سهام در روز یکشنبه ادامه پیدا کند.
 
اما پس از ریزش ۱۸۷۲ واحدی در هشت روز پیاپی، شاخص بورس سرانجام در روز دوشنبه مثبت شد و ترمز روند کاهشی بورس با رشد ۱۴۹ واحدی کشیده شد. در روز سه شنبه نیز این رشد با افزایش ۱۱۴ واحدی ادامه پیدا کرد تا در روز پایانی هفته با کاهش ۴ واحدی روند افزایشی شاخص بورس دوباره متوقف شود و بازار سرمایه در مجموع هفته گذشته را با دادوستد یک میلیارد و ۸۴۳ میلیون سهم و حق تقدم به ارزش ۵ هزار و ۴۶ میلیارد ریال و افت ۱۹۶ واحدی به پایان برساند.}

پرریسک‌ترین‌های بورس را بشناسید

در پنج ماه اول امسال پربازده ترین و پر ریسک ترین شرکت های عضو بورس و فرابورس در جدول زیر گرد آمده اند.

با نگاهی به این جدول می بینیم که پر بازده ترین شرکت ها در پنج ماه اول سال 93 فعالان بورس انرژی، نهادهای مالی بورس اوراق بهادار، بیمه رازی، کیسون و توسعه خدمات دریایی و بندری سینا بوده اند.

دوره فشرده آمادگی آزمون اصول بازار سرمایه

زمون اصول بازار سرمایه سالی دو نوبت توسط سازمان بورس و اوراق بهادار برگزار می شود و قبولی در این آزمون پیش نیاز و یا ه منیاز گذراندن هشت آزمونی دیگر سازمان بورس و اوراق بهادار است.

در شرایط کنونی، شرط استخدام و پذیرش در اکثر شرکت های فعال در بازار سرمایه ایران در اختیار داشتن گواهی قبولی در آزمون های مذکور است.

محتوای این آزمون طوری طراحی می شود که افراد را در فهم روندهای بازار سرمایه و چگونگی فعالیت در آن یاری رساند.

نحوه ثبت نام