جادوی اقتصاد

منشور خبری تحلیلی اقتصاد ایران و جهان

جادوی اقتصاد

منشور خبری تحلیلی اقتصاد ایران و جهان

زندگی بر پایه اقتصاد

۸ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «عرضه» ثبت شده است

 

 

دکتر رزیتا موید‌فر
عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان
اهمیت فضای کسب‌و‌کار و بهبود آن از آنجا ناشی می‌شود که به خروج یک اقتصاد از شرایط رکود تورمی کمک می‌کند؛ شرایطی که امروز گریبانگیر اقتصاد ایران است و بانک مرکزی با استفاده از روش‌های بسیار خوشبینانه‌ محاسبه، نرخ بیکاری را 5/ 10 درصد برای سه ماه دوم و نرخ تورم را 8/ 15 درصد تا پایان بهمن ماه سال 1393 اعلام کرده است و حکایت از تداوم شرایط رکود تورمی تاکنون دارد. 
درک عمیق‌تر از شرایط تورم توام با رکود با دنبال کردن خط سیر آن از بیماری اقتصادی به اندوه اجتماعی، به دست می‌آید؛ اقتصاد مبتلا به رکودتورمی در مفهوم اصلی خود یعنی، خانواده‌ای که علاوه بر آنکه شغل ندارد، هر روز نیز سفره‌اش کوچک‌تر شود! این مهم را ظاهرا دولت یازدهم به خوبی درک و دست کم به عنوان یکی از شعارهای محوری خود انتخاب کرد.
شرایط رکودتورمی، به ذهن اهل فن این نکته را متبادر می‌سازد که باید علت را در سمت عرضه اقتصاد جست‌وجو کرد. اینکه تعمدا تلاش می‌شود سمت عرضه اقتصاد در برابر سمت تقاضای اقتصاد پررنگ‌تر شود، تفاوت تکنیکی است که در سیاست‌های درمانگر نابسامانی‌های سمت عرضه و تقاضا وجود دارد. سیاست‌هایی ازقبیل افزایش یا کنترل حجم نقدینگی، افزایش نرخ‌های مالیات و بسط پایه‌های مالیاتی، تثبیت نرخ ارز، تغییر نرخ‌های سود بانکی، افزایش یا کنترل اعتبارات که دولت‌ها متناوبا به آن اقدام می‌کنند، سیاست‌های طرف تقاضایی هستند که همه دارای یک ویژگی یکسانند؛ همه، سیاست‌های دوره کوتاه‌مدت هستند؛ در حالی که سیاست‌های طرف عرضه اقتصاد ذاتا سیاست‌های دوره بلندمدت هستند. همین تفاوت، بیشتر دولت‌ها را بر آن می‌دارد که باوجود شناسایی بیماری در سمت عرضه اقتصاد به سیاست‌های سمت تقاضا روی آورند و اگر هم به درستی اجرای سیاست‌های طرف عرضه را در دستور کار قرار دادند، لیکن با انتخاب‌های جزئی در اجرا، این گونه سیاست‌ها را در یک دوره کوتاه‌مدت فشرده سازند. 

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۶ فروردين ۹۴ ، ۱۰:۵۰
مهدی اشرفی وند
 
 

 

1- مقدمه
یکی از متغیرهای مهم اقتصادی در هر جامعه میزان تولید و روند رشد آن است که در ایران یکی از اهداف مهم برنامه‌های عمرانی و توسعه کشور هم بوده و هست. معمولاً جوامعی که از سطح تولید بالا و رشد اقتصادی سریع و مستمر برخوردار هستند به شرط توزیع متناسب درآمد، از سطح زندگی بالاتری نسبت به دیگر کشورها برخوردار هستند. سوال این است که چه علت‌هایی سبب رشد اقتصادی یا رشد تولید ناخالص داخلی یک کشور می‌شوند؟ در کتب اقتصادی دلیل نخست تغییر تولید ناخالص داخلی یا ملی این است که مقدار منابع موجود در اقتصاد تغییر کند. منابع اقتصادی به سرمایه و نیروی کار تقسیم می‌شود. نیروی کار شامل افرادی است که یا شاغل‌اند یا در جست‌وجوی شغل هستند، طی زمان رشد می‌کنند و بنابراین یک منبع افزایش تولید را امکان‌پذیر می‌کنند. ذخیره سرمایه هم از جمله ساختمان‌ها، ماشین‌آلات اگر طی زمان رشد یافتند، بدین ترتیب افزایش تولید را امکان‌پذیر می‌سازند. بنابراین افزایش در میزان موجودی عوامل تولید یعنی نیروی کار و سرمایه که در تولید کالا و خدمات مورد استفاده قرار می‌گیرند، دلیل بخشی از افزایش تولید ناخالص داخلی واقعی است. دلیل دوم برای تغییر محصول ناخالص داخلی واقعی این است که کارایی عوامل تولید می‌تواند تغییر کند. طی زمان همین عوامل تولید می‌توانند محصول بیشتری را تولید کنند. این افزایش در کارایی تولید یا بهره‌وری، در نتیجه تغییرات در دانش، از جمله فراگیری در ضمن کار و غیره حاصل می‌شود. به عبارتی مردم از طریق تجربه یاد می‌گیرند وظایف مشابه را بهتر انجام دهند.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۸ آذر ۹۳ ، ۱۲:۵۱
مهدی اشرفی وند

مروری بر اقتصاد منابع طبیعی و مدل‌های مطرح‌شده در آن

Natural-resource-economics

 

 

 

 

 

 

 

اقتصاد منابع طبیعی عرضه، تقاضا و تخصیص منابع طبیعی موجود در زمین را بررسی می‌کند. هدف اصلی اقتصاد منابع طبیعی، شناخت بهتر نقش آن در اقتصاد است که به منظور توسعه روش‌های پایدارتر مدیریت این منابع و در جهت تضمین باقی ماندن آن برای نسل‌های آینده صورت می‌گیرد. اقتصاددانان این بخش به منظور توسعه یک اقتصاد پایدار و کارا، تعامل میان اقتصاد و سیستم‌های طبیعی را مطالعه می‌کنند. اقتصاد منابع طبیعی، حوزه‌ای بین‌رشته‌ای در زمینه تحقیقات دانشگاهی علم اقتصاد است که به بررسی ارتباطات و وابستگی متقابل میان اقتصاد انسانی و اکوسیستم‌های طبیعی می‌پردازد و بر روی چگونگی کارکرد یک سیستم اقتصادی در کنار محدودیت‌های زیست‌محیطی منابع طبیعی موجود در زمین تمرکز دارد. مدل‌های اقتصادی باید با ویژگی‌های خاص نهاده‌های منابع طبیعی سازگار باشند. دوره‌های درسی سنتی اقتصاد منابع طبیعی بر روی مدل‌های شیلات، مدل‌های جنگلداری و مدل‌های استخراج مواد معدنی تاکید کرده‌اند. در سال‌های اخیر اهمیت منابع دیگری مانند هوا، آب، آب و هوای جهانی و منبع زیست‌محیطی، در سیاستگذاری‌ها در حال افزایش است. بخش‌های اقتصاد و سیاست، بر روی جنبه‌های انسانی ایجادکننده مشکلات زیست‌محیطی تمرکز می‌کنند. حوزه‌های سنتی اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی موضوعاتی مانند نظریه رفاه، کنترل آلودگی، استخراج منابع و ارزش‌گذاری غیربازاری و همچنین پایان‌پذیری منابع، پایداری، مدیریت زیست‌محیطی و سیاست زیست‌محیطی را شامل می‌شود. موضوعات پژوهشی مطالبی مانند اثرات زیست‌محیطی فعالیت‌های کشاورزی، حمل‌و‌نقل و شهرنشینی، کاربرد زمین در کشورهای فقیر و صنعتی، تجارت بین‌الملل و محیط زیست، تغییرات آب‌و‌هوا و پیشرفت‌های روش‌شناختی در ارزش‌گذاری غیربازاری را شامل می‌شود.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۳۰ آبان ۹۳ ، ۱۱:۳۵
مهدی اشرفی وند

ممکن بود کسی این روزنامه را مجانی و به عنوان هدیه به شما بدهد. آیا این به این معنی است که خواندن این مطلب مجانی تمام می‌شود؟ پاسخ یک نه بزرگ است. شما اگر این مقاله را نمی‌خواندید، ممکن بود تلویزیون تماشا کنید یا با همسرتان گپ بزنید یا اینکه کارهایتان را جلو ببرید. هزینه داشتن چیزی یا انجام دادن کاری سایر اموری است که به‌خاطر آن قربانی می‌کنید؛ بنابراین با وجودی که خواندن این مقاله می‌تواند قیمتی نداشته باشد، اما بی‌شک بدون هزینه نیست.

 

 Price-Cost-Value

برای محکم‌تر کردن این اندیشه که قیمت نماینده تمام و کمال هزینه نیست، فرض کنید که در سنت لوئیس زندگی می‌کردید. آرایشگری که موهایتان را می‌زد 20 دلار دستمزد می‌گرفت و حالا فرض کنید که من به شما می‌گفتم در چارلستون آرایشگری هست که تنها پنج دلار برای ارائه خدماتی مشابه مطالبه می‌کند. آیا در این صورت فکر می‌کردید که اصلاح در چارلستون برایتان ارزان‌تر است؟ با وجودی که قیمت پایین تری دارد، اما بی‌شک هزینه بالاتری دارد. ...

برای رفتن به آنجا باید وقت بیشتر، مخارج حمل‌ونقل و تعدادی هزینه‌های جانبی دیگر صرف می‌کردید تا به چارلستون برسید.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۳ آبان ۹۳ ، ۱۲:۱۴
مهدی اشرفی وند

ومین گام دولت یازدهم در بخش مسکن برداشته شد. فصل پایانی سال گذشته نخستین گام دولتمردان یازدهم با افزایش وام خرید مسکن به 45 میلیون تومان (30 میلیون تومان وام خرید به علاوه 10 میلیون تومان وام جعاله) در راستای افزایش قدرت خرید خانوار برای ورود به بازار مسکن بود. این افزایش که با اهداف آرمانی سیاستگذاران حوزه مسکن برای رساندن سقف وام خرید به حدود 70 تا 80 درصد قیمت تمام‌شده خانه فاصله زیادی داشت باز هم محل چانه‌زنی دولت و بانک مرکزی برای افزایش سقف تسهیلات خرید مسکن قرار گرفت. در پیچ و خم این مذاکرات، دولت هفته گذشته از افزایش تسهیلات ساخت مسکن خبر داد. تغییر فاز تامین مسکن از طرف تقاضا به سمت عرضه در حالی بود که مسوولان وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده بودند برای ساماندهی و تدوین ساختارهای جدید در بخش عرضه تا بازنگری طرح جامع مسکن زمان نیاز است.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۹ آبان ۹۳ ، ۱۲:۰۵
مهدی اشرفی وند

مروری بر برخی از راهکارهایی که اقتصاددانان برای مدیریت عرضه و تقاضا پیشنهاد می‌دهند

ss-dd

 

 

 

 

 

 

 

یکی از مهم‌ترین ابزارهای سیاستگذاری اقتصاددانان قیمت است. نوع برخورد با چنین ابزاری می‌تواند روند را به سمتی که مد نظر سیاستگذار است، کانالیزه کند. ابزار دیگر سیاستگذاری، کنترل عرضه و تقاضا با مکانیسم‌هایی نظیر سهمیه‌بندی تولید و مصرف است. این سهمیه‌بندی‌ها می‌تواند از طریق اعمال محدودیت‌هایی از نوع قانونگذاری یا اعطای مجوز صورت بگیرد. گاهی نیز اقتصاددانان، با تلفیق دو ابزار قیمت و سهمیه‌بندی، مکانیسم‌هایی را تعریف می‌کنند که بر اساس آنها به اهداف سیاستگذاری مورد نظر خود دست یابند. در ادامه این مطلب، ابتدا مروری بر نقش‌های قیمت در اقتصاد خواهیم داشت، سپس به برخی روش‌های استفاده از ابزار سهمیه‌بندی اشاره خواهیم کرد و در نهایت برخی ابداعات اقتصاددانان را که حاصل تلفیق قیمت و سهمیه‌بندی است توضیح خواهیم داد.

۱ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۱ مهر ۹۳ ، ۱۲:۵۰
مهدی اشرفی وند

ادبیات اقتصاد سمت عرضه، بر چه موضوعاتی تمرکز دارد؟

ssse

 

 

 

 

 

 

 

 

 

چند سال پیش، تصمیم گرفتم درباره پیشینه اقتصاد سمت عرضه که سنگ بنای انقلاب اقتصادی ریگان در دهه 1980 بود، کتابی بنویسم. برنامه‌ای تحقیقاتی را راه‌اندازی کردم و منابع و آرشیوهای وابسته را جمع‌آوری و شروع به خواندن، نوشتن و سفر کردم. در ابتدا به یک سوال مهم باید پاسخ داده می‌شد و گرفتن جواب درست نیز بسیار دشوار بود؛ در غیر این صورت کل پروژه منحل می‌شد.

سوال این چنین بود: «اقتصاد سمت عرضه به چه چیزی گفته می‌شد؟»

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۱ مهر ۹۳ ، ۱۲:۴۵
مهدی اشرفی وند

از انقلاب مارژینالیستی تا کینز (نئو کلاسیک ها)

new-eco-theory

 

 

 

 

 

در دنیای فلسفه ادعایی اغراق‌آمیز و غیردقیق وجود دارد مبنی بر اینکه آنچه پس از فیلسوفان یونان باستان به ویژه افلاطون در باب فلسفه گفته شده، حاشیه‌های تکمیلی یا انتقادی بر آن فیلسوفان بوده است. این ادعا اگر چه آغشته به اغراق و تسامح است اما از جهت نشان دادن اهمیت و تاثیر متفکران باستان بر جریان‌های فکری جهان، سخنی در خور اعتنا است.

۰ نظر موافقین ۲ مخالفین ۰ ۱۹ شهریور ۹۳ ، ۱۴:۴۳
مهدی اشرفی وند