آمریکای لاتین و تجارت جنوب ـ جنوب

 یکی از مهمترین روندهای دهه گذشته، جهش اقتصادی کشورهای نوظهور جنوب بوده است که با رکود اقتصادی جهانی در سال ۲۰۰۸ شتاب گرفت. از سال ۲۰۰۱، تجارت میان این کشورها به طور میانگین ۱۸ درصد در سال رشد داشته که بیش از ۱۱ درصد رشد تجارت جهانی بوده است. امروزه تقریبا نیمی از صادرات در تمام جهان از بازارهای در حال ظهور ـ غالبا در آسیا - نشات می گیرد.

گزارش اخیر بانک توسعه آمریکایی، نشان می دهد که آمریکای لاتین چگونه در حال فاصله گرفتن از این تغییر جهانی است. به طور کلی این منطقه نتوانسته خود را با سرعت رشد دیگر کشورهای در حال ظهور هماهنگ کند. جریان تجارت از رشد تولید ناخالص داخلی تا حدود ۱.۱ تا ۳ درصد در سال ۲۰۱۲ عقب مانده است.

این مساله نشان دهنده ارتباط قوی آمریکای لاتین با اقتصادهای پیشرفته به جای اقتصادهای در حال ظهور است. ایالات متحده و اتحادیه اروپا هم چنان بزرگترین شرکای تجاری این منطقه هستند. مکزیک، بزرگترین صادرکننده در میان کشورهای آمریکای لاتین، این روند را با ادغام کامل با ایالات متحده و به درجه کمتر با کانادا، رهبری می کند. کشورهای آمریکای مرکزی و حوزه کارائیب نیز عموما با صدور اکثر کالاهای خود به کشورهای شمالی، در این روند حرکت می کنند.

در مقابل، کشورهای آمریکای جنوبی با صدور دو سوم از کالاهای خود به بازارهای در حال ظهور، در ایجاد این تغییر نقش داشته اند. چین در حال حاضر بزرگترین مقصد کالاهای برزیل، شیلی و ونزوئلا است و بر اساس نظر کمیسیون اقتصادی آمریکای لاتین و حوزه کارائیب، چین در انتهای دهه جاری، جای اتحادیه اروپا را به عنوان دومین شریک تجاری این منطقه خواهد گرفت. با این حال این وابستگی در حال افزایش اخیرا با کاهش سرعت رشد چین، حالت دو لبه پیدا کرده است.

با این حال، نقاط روشنی برای آمریکای لاتین قابل مشاهده است. صادرات به همسایگان در حال شکوفایی است و تقریبا نیمی از تجارت جنوب ـ جنوب را تشکیل می دهد. تجارت درون صنعتی مولفه مهمی بوده و کالاهای واسطه ای را نیز شامل می شود. اقتصاد دانان نشان می دهند که این مبادلات بیشتر ممکن است برای بهره وری، رقابت و نوآوری مفید باشند. و هنوز منافع زیادی از جریان تجارت تاریخی آمریکای لاتین و ایالات متحده به دست می آید: این صادرات متنوع تر هستند و ارزش افزوده بیشتری نسبت به چین به همراه دارند.

همان طور که ملت های آمریکای لاتین به دنبال تنوع بخشیدن به مقصد صادرات خود هستند، باید محصولات خود را نیز متنوع کنند. در حالی که هنوز فاصله زیادی تا ایجاد زنجیره های قوی عرضه برای تسلط بر بازارهای آسیایی وجود دارد، رشد تجارت درون صنعتی در این منطقه نوید بخش آن است که این امکان وجود دارد که در بعضی صنایع و بخش ها، یک کارخانه واقعی آمریکای لاتینی به وجود آید.

 منبع: شورای روابط خارجی