تولید طلای ایرانی صرفه اقتصادی دارد؟
براساس آنچه معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده ایران پتانسیل تولید سالیانه 25 تن طلا دارد. این درحالی است که در حال حاضر کل تولید طلای کشور تنها 2.5 تن در سال است که در صورت ورود محصولات زرشوران به بازار، این رقم تا 5.5 تن نیز افزایش می یابد. با این حال پیش بینی مهندسان اجرایی معدن زرشوران نشان می دهد در بلند مدت این معدن توانایی تولید 6 تن طلا در سال را دارد.
براساس نظر کارشناسان استاندارد اقتصادی بودن برداشت طلا از یک معدن، 0.5P.P.M است و معدن زرشوران 10 برابر استاندارد جهانی اقتصادی است. میانگین معادن طلای کشور، 1.5 تا 2P.P.M است. این معدن که در استان آذربایجان غربی و در نزدیکی شهرستان تکاب جا گرفته است، برای 300 نفر به صورت مستقیم اشتغال زایی خواهد کرد که 120 نفر از آن ها در بخش معدن، و 180 نفر در کارخانه تولید شمش طلا مشغول به کار خواهند شد. همچنین این معدن، حداقل برای 5 برابر این افراد، اشتغال غیرمستقیم خواهد داشت که در صنایع پایین دستی مانند ساخت طلا و زیور آلات فعالیت خواهند داشت. ذخیره کشف شده این معدن هم اکنون 110 تن است اما مسئولان ایمیدرو امیدوارند با اکتشافات جدید میزان ذخیره این معدن به 150 تن برسد.
براساس آنچه مهدی کرباسیان مدیرعامل ایمیدرو به سایت صدای اقتصاد گفته است، ایران تا پیش از افتتاح معدن زرشوران جایگاه پنجاه و پنجم جهانی از نظر تولید طلا را در اختیار داشت و در صورتی که تولیدات زرشوران وارد چرخه شود جایگاه ایران نیز تا رتبه 25 کاهش می یابد.
او گفته است:« با افتتاح طرح توسعه معدن زرشوران تولید طلا در کشور حداقل به 8.5 تن می رسد ولی ما امیدواریم با حضور بخش خصوصی در این بخش حداقل 1.5 تا 2 تن نیز از سوی بخش خصوصی طلا تا سال 95 به ظرفیت کنونی اضافه شود و تولید طلا در کشور تا دو سال آینده به 10 تن در سال برسد که در آن صورت ایران می تواند به یکی از کشورهای مهم تولید کننده این فلز گرانبهای جهان تبدیل شود.»
مدیرعامل ایمیدرو در ادامه همچنین با اشاره به پتانسیل تولید 25 تن طلا در سال در کشور گفت:« البته رسیدن به ظرفیت 10 تنی هدفگذاری اصلی ما در کشور نیست بلکه ما به دنبال تولید سالانه 25 تن طلا در کشور هستیم تا بتوانیم به یکی از کشورهای عمده تولید طلا در جهان تبدیل شویم و باتوجه به بررسی ها و ظرفیت های کشور این هدف را دور از دسترس نمی دانیم البته این موضوع نیاز به سرمایه گذاری و حضور فعال بخش خصوصی دارد.»
در حال حاضر کشور آفریقای جنوبی با تولید سالانه 272 تن طلا در سال بزرگترین تولید کننده این فلزگرانبهاست و بعد از این کشور کشور چین با 247.2 تن و استرالیا با 247 تن قرار دارند. بررسی ها نشان می دهد ورود طلای معادن ایرانی به بازار جهانی تاثیری در روند قیمت گذاری ها ندارد چراکه میزان اثرگذاری تولیدات ایران در این بازارها چندان قابل توجه ارزیابی نمی شود. از سوی دیگر بررسی ها نشان می دهد که همزمان با افتتاح معدن زرشوران، قیمت طلا در بازارهای جهانی نیز با روند نزولی همراه است. البته در معاملات امروز بهای طلا بیش از یک دلار رشد داشت ولی پیش بینی کیتکو تایید می کند که روند قیمت گذاری ها نزولی خواهد بود. با این حال طاهرزاده معاون فلزی ایمیدرو اعتقاد دارد:« کاهش قیمت جهانی طلا در روزها و هفته های گذشته نقشی در غیراقتصادی بودن تولید شمش طلا در این کارخانه ندارد زیرا میزان p.p.m معدن زرشوران 5.5 در هر تن است یعنی در هر تن طلا 5.5 گرم طلا وجود دارد و این میزان بسیار مناسبی است، در نتیجه کاهش کنونی قیمت طلا تاثیری در غیراقتصادی بودن ندارد.» به گفته او حتی در صورتی که بهای طلا در بازارهای جهانی به رقم 700 دلار برای هر اونس برسد، بازهم طلای تولید شده در زرشوران سودده باقی می ماند.
به گفته او معدن زرشوران باتوجه به تولید 10 کیلوگرم در روز و 3 تن در سال حداقل 300 میلیارد تومان درآمد برای دولت به همراه خواهد داشت و این عدد بدون در نظر گرفتن خدمات اشتغال زایی و تاثیرات اقتصادی و اجتماعی آن در منطقه است. طلای تولید شده در زرشوران از طریق بورس کالا به فروش میرسد. در حال حاضر طلای تولید شده در معدن «موته» نیز از طریق بورس کالا عرضه می شود.