بنزین 3 هزار تومان خواهد شد؟

^{با وجود اینکه هنوز اجرای فاز سوم هدفمندی یارانه‌ها آغاز نشده اما نمایندگان مجلس و کارشناسان اقتصادی نسخه‌های فراوانی در این خصوص ارایه داده‌اند که کارت سبز، کارت اعتباری و مدیریت منابع به‌دنبال کاهش درآمدهای نفتی همچنین حذف 10میلیون پردرآمد ازجمله این پیشنهادات و نسخه پیچی‌هاست.}

 در حالی که زمزمه اجرای فاز سوم هدفمندی یارانه به گوش می‌رسد به اعتقاد برخی کارشناسان تا زمانی که قیمت حامل‌های انرژی به قیمت فوب خلیج‌فارس نرسد، احتمال قاچاق سوخت کاهش نمی‌یابد. ازسوی دیگر، افزایش قیمت حامل‌ها باید با شیبی صورت گیرد که سبب ایجاد و تشدید موج‌های تورمی نشود. در حال حاضر شاهد فروش منابع سرمایه‌یی ملی هیدروکربوری در داخل کشور به قیمت‌های پایین‌تر از قیمت‌های جهانی و منطقه‌یی هستیم. عدم دریافتی خزانه از قیمت‌های فروش داخلی، تضییع سرمایه ملی از درآمد حاصله، افزایش پایدار میل به مصرف فرآورده‌های سوختی، قاچاق سوخت به کشورهای همسایه و ایجاد شبکه فساد و تخریب تولید و اقتصاد ازجمله چالش‌های پیش‌رو است.  در حالی که روزانه شایعاتی مبنی بر افزایش قیمت انرژی شنیده می‌شود اما باید گفت تعیین قیمت‌ها به‌نحوی باید صورت گیرد که مصرف‌کننده تمایلاتی در زمینه مصرف مسرفانه نداشته باشد. در حال حاضر راهکارهای متعددی در‌خصوص فاز سوم هدفمندسازی یارانه‌ها ارایه شده که کارت سبز و کارت اعتباری انرژی ازجمله آنهاست. کارت سبز با سیستم الکترونیکی پیوسته آنلاین، مدیریت بخش‌های انرژی و مالی بین حاکمیت، دستگاه‌های اجرایی، بنگاه‌ها و افراد را برعهده دارد و هدف این طراحی بازگرداندن مسیر اقتصاد به سمت اهداف قانون هدفمندی و ایجاد حرکت و شکوفایی در اقتصاد برای رها شدن از وضعیت رکود تورمی است.  به اعتقاد کارشناسان، هدف فاز سوم هدفمندی یارانه‌ها کاهش ضریب شدت انرژی برای دستیابی به راهکارهای نرم مبارزه با قاچاق سوخت است.  علی شمس اردکانی رییس کمیسیون انرژی، نفت و محیط‌زیست اتاق بازرگانی ایران که طراح این مدل است در‌خصوص سناریوهای زمانی آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی نفت و گاز، پیش‌بینی کرد: تداوم آزاد‌سازی تا سال 1404، قیمت نفت و گاز را طی 9سال به 6هزار و 733تومان می‌رساند یعنی بیش از 25برابر افزایش خواهد یافت و بنزین نیز در همین مدت زمان با شیب افزایش 30درصدی به 6هزار و 600تومان خواهد رسید.

بنزین 3 هزار تومان خواهد شد

طبق قانون، دولت باید طرح هدفمندکردن یارانه‌ها را اجرا کند بنابراین قیمت انرژی تا پایان برنامه پنجم باید آزاد شود. با آزاد‌سازی قیمت بنزین تا پایان سال95 با شیب 85درصد قیمت بنزین به 3هزار و 118تومان خواهد رسید. شمس اردکانی درخصوص طرح کارت سبز معتقد است: کارت سبز قابل شارژ است و میزان سهمیه‌ها در کارت نیز به جای تعلق به اتومبیل‌ها و مالکان وسایل حمل‌و‌نقل بر‌اساس متوسط مصرف سال‌های قبلی و باتوجه به اصلاح الگوی مصرف به شهروندان تخصیص داده می‌شود و ازسوی دیگر امکان برآورد تقاضای حامل‌های انرژی، کشش‌های قیمتی، درآمدی و جانشینی و اتخاذ سیاست‌های برنامه‌یی و تصمیم‌های مدیریتی برای گروه‌های درآمدی در این طرح میسر می‌شود.

 کارت اعتباری انرژی

طی روزهای گذشته از اختصاص سهم انرژی به هر ایران ی به‌صورت اعتباری جهت پرداخت هزینه‌های انرژی از طریق کارت اعتباری انرژی مطرح شده که درصورت توافق در فاز سوم هدفمندی یارانه‌ها اجرایی می‌شود. اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها بدون ایجاد تغییر در قانون، عدم تزریق نقدینگی در جامعه و زمینه‌سازی اجرای قانون اصلاح الگوی مصرف ازجمله اهداف کلان این طرح است.  طبق قانون هدفمندکردن یارانه باید 15درصد از منابع ناشی از آزادسازی قیمت کالاهای مشمول یارانه برای رفاه مردم هزینه شود.  باتوجه به روند سال‌های گذشته به‌دلیل حجم نقدینگی تزریق شده مشکلاتی پدید آمده که مشکل تامین منابع 3 هزار میلیارد تومان اعتبار یارانه برای دولت، تزریق نقدینگی، افزایش تورم، تحمیل فشار مضاعف اقتصادی به جامعه، عدم اجرای مواد قانون هدفمندی 8 و 11 به‌دلیل سهم بالای پرداخت نقدی به مردم، عدم اجرای کامل بند 7 قانون درخصوص ارتقای تامین‌اجتماعی، گسترش بیمه خدمات درمانی به‌دلیل سهم بالای پرداخت نقدی به مردم و تبدیل سرمایه کلان ملی به مبالغ ناچیز و غیرمولد که بیشتر صرف کالاهای وارداتی شده ازجمله چالش‌ها و مشکلات ایجاد شده به‌دنبال پرداخت نقدی یارانه ازسوی دولت بوده است. به‌طور طبیعی اگر فاز سوم هدفمندی یارانه‌ها اجرا شود دولت باید پرداخت‌های نقدی را افزایش دهد که باعث ایجاد مشکلات مضاعف خواهد شد. ازجمله مزایای اجرای این طرح می‌توان به عدم توزیع نقدینگی و کنترل تورم، واقعی شدن قیمت انرژی، ایجاد کسب‌وکارهای جدید، ارتقای توان صادراتی، توزیع عادلانه سهم انرژی از ثروت ملی، کاهش قاچاق انرژی و ارتقای توان صادراتی اشاره کرد. باوجود استقبال از کارت سبز و کارت اعتباری به‌جای پرداخت یارانه نقدی اما برخی کارشناسان اقتصادی با این موضوع مخالفند. یک کارشناس اقتصادی درمورد تاثیر جایگزینی کارت اعتباری به جای پرداخت یارانه نقدی بر اقتصاد گفت: هیچ تفاوتی بین این دو وجود ندارد و شیوه پرداخت یارانه مهم نیست و تاثیرگذاری این دو بر اقتصاد یکسان است.

جمشید پژویان افزود: اینکه مسوولان پرداخت یارانه را موجب افزایش حجم نقدینگی و تورم می‌دانند، تفکر اشتباهی است.

پژویان تاکید کرد: پرداخت نقدی یارانه انرژی به مردم اشتباه است و چنین روشی اثرات مثبت این سیاست را خنثی می‌کند زیرا تبعات پرداخت یارانه انرژی چه به‌صورت یارانه نقدی و کارت اعتباری افزایش تورم و تقاضا در جامعه خواهد بود. به‌عنوان مثال فردی قصد خرید کالایی را دارد، اگر دولت این کالا را خریده و دراختیار مردم قرار دهد یا مردم به‌صورت مستقیم اقدام به خرید آن کنند، چه تفاوتی می‌کند؟ این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه چنین طرح و پیشنهادهایی اثری بر کاهش تقاضا و تورم ندارد، گفت: اگر قرار به پرداخت یارانه است پیشنهاد بنده پرداخت یارانه به‌صورت نقدی است.