تجالینگ کوپمنز
تجالینگ کوپمنز (Tijalling Koopmans) در سال 1975 به همراه لئونید کانتروویچ به خاطر " پژوهش های متعدد در زمینه نظریه ی تخصیص مطلوب منابع "، جایزه نوبل اقتصاد را دریافت کرد. تلاش های تجالینگ کوپمنز در پایه گذاری سه حوزه اصلی اقتصاد کمّی مدرن مؤثر بوده است. اوّلین حوزه، به برآورد و تخمین آماری پارامترها در مدلهای اقتصادسنجی مربوط می شود. دوّمین حوزه مرتبط با تجزیه و تحلیل فعالیت هاست که برنامه ریزی خطی یکی از شناخته ترین بخش های این حوزه است و سومین حوزه نیز، حداکثرسازی مطلوبیّت و بهینه سازی تخصیص.
منابع را در برمی گیرد.
آشنایی با زندگی تجالینگ کوپمنز
تجالینگ کوپمنز در سال 1910 در خانواده ای از فِریزلَند به شهر گِریولَند نزدیک هیلوِرسام واقع در هلند مهاجرت کرده بودند متولّد شد. در سن 17 سالگی وارد دانشگاه اوترخت شد و اگرچه خیلی جوان بود امّا استعداد عجیبی در ریاضیات داشت. تحصیل در رشته ریاضیات محض را به تنهایی کافی نمی دانست لذا به آموختن در دیگر حوزه های علمی نظیر فلسفه علم پرداخت. در سال های 1932 و 1933 در دو رشته فیزیک و ریاضیات از دانشگاه اوترخت لیساس و فوق لیسانس گرفت و در سال 1936 با درجه دکتری از دانشگاه لیدن فارغ التحصیل شد. لیکن در عمل به اقتصاد و به خصوص اقتصادسنجی تعلق خاطر پیدا کرد.
کوپمنز تحت نظر کرامرز، به فیزیکدان نظریه پرداز برجسته هلند تبدیل شد. در سال 1934 مقاله ای را به چاپ رساند که شامل مطالب مهمّی بود. در بحث کوانتوم مکانیک نظریّه ای از کوپمنز ارائه شده که بعدها به نظریه کوپمنز معروف شد و در حال حاضر نیز از نتایج مهمّ آن در علم فیزیک استفاده می شود.
کوپمنز یکی از متخصصین بزرگی است که به مطالعه رشد اقتصادی و پیامدهای اقتصادی از بین رفتن منابع تجدیدناپذیر پرداخته است. در زمان کارآموزی در فیزیک، علاقه اش را به علم اقتصاد خصوصاً اقتصاد ریاضی وسعت بخشید؛ اوّلین کتاب اقتصادی که مطالعه کرد اثر کارل مارکس بود.
کوپمنز در سال 1940 به آمریکا رفت و سال های جنگ جهانی دوم را به عنوان آمارشناس در یک شرکت دولتی در واشنگتن فعّالیت داشت؛ جایی که وی کتاب " اقتصاد حمل و نقل " را که به راهکار مطلوب تأکید داشت، منتشر ساخت سپس به شیکاگو رفت و به یک گروه تحقیقاتی در دانشگاه شیکاگو ملحق شد. در سال 1955 با حضور در دانشگاه ییل و با انتشار کتابی در زمینه " اقتصاد رشد مطلوب و تحلیل فعّالیت "، به فعّالیت های خود ادامه داد. کوپمنز زمانی که مأمور حمل و نقل تجاری انگلستان بود به موضوع اقتصادی هزینه های انتقال علاقه مند شد.
او در سال 1948 در تألیف کتاب " استنتاجات آماری در مدل های اقتصادی پویا " همکاری داشت؛ کتابی که به دلیل استفاده از معادلات همزمان در اقتصادسنجی اهمیت دارد.
در آثار کوپمنز رابطه میان قیمت ها و کارایی اقتصادی در مدل های ایستا و پویای تولید و نقشی که فرض بزرگ نمایی در اقتصاد رفاه بازی می کند، بسیار شفاف تر از آنکه به ندرت توسط محققان فعال، نشان داده می شود به وسیله نمودارهای ساده هندسی مورد بحث قرار گرفته است. کوپمنز علاوه بر اقتصاد در مقاله مهمی تحت عنوان " تجزیه و تحلیل تولید به منزله تولید مؤثر فعالیت ها"، که در سال 1951 در کتابی تحت عنوان " تحلیل فعالیت های تولیدی و توزیعی " منتشر کرد، تجزیه و تحلیل فعالیت ها و اثر آن را در حل بسیاری از مسائل سنتی اقتصاد حمل و نقل کشف کرد.
کار اولیه وی در زمینه استفاده کارآمد از تسهیلات بندری و بارگیری کشتی ها بود. وی در این زمینه فنون ریاضی درخشانی برای حل مشکل پیچیده معادلات مربوط به کار عرضه کرد.
دهه 1960 مقارن با تحقیق اصلی کوپمنز در خصوص نظریه رشد اقتصادی بود که با استفاده از آن، سؤالات صریحی پیرامون کارایی و بهینه گی در مدل های پویای تولید مطرح شد.
وی در طول سال های 1967-1948 عضو کمیسیون کاولز (3)، در سال 1950 رییس انجمن اقتصادسنجی و در سال 1978 رییس انجمن اقتصاددانان آمریکا بود. هم چنین دکترای افتخاری از بسیاری دانشگاه ها نظیر هلند، بلژیک و آمریکا دریافت داشته است.
کوپمنز علاوه بر اقتصاد، موسیقی دانی مبرّز نیز بوده است.
نظریات اقتصادی تجالینگ کوپمنز
• برنامه ریزی خطی؛ از مهم ترین فعّالیت های کوپمنز، استفاده از روش برنامه ریزی خطی در حل مشکلات حمل و نقل، تجزیه و تحلیل تعادل عمومی و ارزیابی پروژه های سرمایه گذاری می باشد. روش تجزیه و تحلیل برنامه ریزی خطی در طول جنگ جهانی دوّم توسط ریاضی دان آمریکایی گسترش و بعد از اتمام جنگ توسط کوپمنز در مباحث اقتصادی مورد استفاده قرار گرفت. این روشی بود که در آن زمان برنامه ریزان اتحاد شوروی از آن استفاده می کردند بدون آنکه از ارتباط آن با تاریخ طولانی تجزیه و تحلیل مطلوبیت نهایی در نظریه تولید در غرب آگاه باشند. در اقتصاد متعارف و در نظریه تولید، فرض این است که تابع تولیدی وجود دارد که بر اساس آن رابطه ی میان حداکثر تولید و همه ترکیبات ممکن داده ها تعریف شده و مهندسان توانسته اند همه ی ترکیباتی را که به بازده حداکثر منتهی نمی شوند، حذف کنند. اما، این امر در عمل چندان میسر نیست. یک واحد تولیدی در کوتاه مدت نمی تواند همه ترکیبات ممکن داده ها را داشته باشد چرا که داده هایی که در اختیار اوست، عملاً محدود است، به علاوه، حتی ترکیب همان داده های محدود نیز به همه طرق محتمل، در عمل میسر نیست. در این موارد و نیز در مواردی که بنگاه تولیدی با تنگنای تولید مواجه می شود، روش مناسب، تجزیه و تحلیل برنامه ریزی خطی است که اساساً روش محاسباتی برای حل مسائلی است که در نظریه سنتی تولید به عهده مهندسان گذاشته می شود.
• مدلهای تعادل عمومی ؛ کوپمنز علاوه بر کشف و توسعه روش برنامه ریزی خطی و تحلیل فعّالیت ها، این روش را در مدلهای تعادل عمومی نظری و عمومی در طول سال های 57-1951 به کار برد. وی در کتاب " سه مقاله " که در سال 1957 به چاپ رساند- کتابی که در آن روش شناختی و چارچوبهای نظری کلاسیک نظریّه تعادل عمومی نئووالرسین های جدید شرح داده شده است- خاطر نشان ساخت که بسیاری از نتایج اقتصاد متعارف را می توان با زبان تجزیه و تحلیل فعالیت ها بیان کرد. از این زمان به بعد او همواره کوشیده است تا تجزیه و تحلیل فعالیت ها را در موضوع تخصیص منابع به کار ببرد و ارزیابی طرح های سرمایه گذاری را بهبود بخشد (قنادان، 1391).
آثار تجالینگ کوپمنز
• Linear Regression Analysis of Economic Time Series, 1937.
• Remarks on reduction and aggregation (Rand Corporation Research memorandum(
• Statistical Inference in Dynamic Econom
• Efficiency aspects of dispersal of populationand industry
• Statistical Estimation of Simultaneous Economic Relations", 1945, JASA.
• Identification Problems in Economic Model Construction" 1949, Econometrica.
• Economic Growth at a Maximal Rate", 1964, QJE.
• Economics among the Sciences", 1979, AER.
• Scientific Papers of Tjalling C. Koopmans, Volume II, 1985.