نگاهی به سهم درآمد گروههای خدماتی از تولید ناخالص داخلی ایران
برای بررسی خدمات کشور از منظر سهم از تولید ناخالص داخلی، نموداری طراحی گردیده است که در محور افقی آن میزان سهم پیشبینی شده درآمد خدمت موردنظر از تولید ناخالص داخلی آمریکا (به عنوان نمونهای از کشورهای پیشتاز در بخش خدمات و دارندة سهم 70 درصدی خدمات از تولید ناخالص داخلی کشور) در سال 2017 و در محور عمودی آن سهم درآمد خدمت از تولید ناخالص داخلی ایران در سال 1390 قرار دارد و خدمات، بر حسب میزان سهم خود از تولید ناخالص داخلی ایران وآمریکا، با یک مختصات مشخص در این نمودار قرار میگیرند.
چرا آمریکا؟
بررسی مقایسهای بخش خدمات در 4 حوزة بزرگ اقتصادی جهان مبین برتری بخش خدمات آمریکا در مقایسه با بقیة مناطق جهان است که این کشور را پیشروی خدمات در جهان قرار داده است. به نوعی که بر اساس گزارشِ موسسه مارکیت استراتژی، پیشرفت و توسعة آمریکا را باید در توسعة بخش خدمات و توسعة تکنولوژی دانست. لذا برای مقایسة وضعیت خدمات کشور از نظر سهمی که از تولید ناخلص داخلی دارند و نیز رشد درآمد، از زیربخشهای خدماتی آمریکا کمک میگیریم تا بتوان با اطمینان بالاتری خدماتی را که در این مقایسه انتخاب میگردند، پیشرو نامید.
تحلیل زیربخشهای خدماتی از منظر سهم درآمد از تولید ناخالص داخلی
برای بررسی بیشتر بخش خدمات نموداری (نمودار 1) طراحی گردیده است که در محور افقی آن میزان سهم پیشبینی شدهی درآمد زیر بخش خدماتی از تولید ناخالص داخلی آمریکا در سال 2017 و در محور عمودی آن سهم درآمد خدمات از تولید ناخالص داخلی ایران در سال 1390 قرار دارد و خدمات، بر حسب میزان سهم خود از تولید ناخالص داخلی ایران و آمریکا با یک مختصات مشخص در این نمودار قرار میگیرند.
در این نمودار خط 45 درجه نیز رسم میگردد تا معیاری برای بررسی خدمات باشد، چرا که اگر نقطة متناظر با خدمتی زیر این محور باشد؛ بدین معناست که پیشبینی سهم آن خدمت از تولید ناخالص داخلی آمریکا، بیش از سهم آن از تولید ناخالص داخلی ایران است و باید بدان بیشتر توجه نمود و برای رسیدن به استانداردهای آمریکا سرمایهگذاری بیشتری در آن خدمت لازم است و اگر نقطة متناظر با خدمتی بالاتر از خط 45 درجه باشد، بدین معناست که پیشبینی سهم آن خدمت از تولید ناخالص داخلی آمریکا کمتر از سهم آن از تولید ناخالص داخلی ایران است و سرمایهگذاری در آن خدمت مناسب نمیباشد.
تمام 9 زیربخش خدماتی که در کلیات از آنها نام برده شد در نمودار 1 وارد میگردند و نمودار 2 ارائه میشود.
اعداد مربوط به میزان سهم محقق شدة درآمد خدمات از تولید ناخالص داخلی محقق شده ایران در سال 1390 و پیشبینی سهم درآمد خدمات از تولید ناخالص داخلی آمریکا در سال 2017 نیز قبل از ورود به نمودار 1 به صورت یکجا در جدول 2 ارائه گردیده است.
حال اعداد مربوط به سهم درآمد از تولید ناخالص داخلیِ 9 زیربخش خدمات یعنی عمدهفروشی، خردهفروشی و تعمیر وسایل نقلیه و کالاها، هتل و رستوران، حملونقل، انبارداری و ارتباطات ، واسطهگریهای مالی (بانک و بیمه)، مستغلات و خدمات تخصصی، ادارة امور عمومی، دفاع و تأمین اجتماعی، آموزش، بهداشت و مددکاری اجتماعی، و سایر خدمات عمومی، اجتماعی، شخصی و خانگی را در نمودار 1 وارد کرده و نمودار 2 را به دست میآوریم.
با توجه به نمودار 2، زیربخشهای خدماتی وارد شده در این نمودار در دو منطقة کلی حاضر هستند:
1) یک دسته از خدمات شامل 3 زیربخشِ عمدهفروشی، خردهفروشی و تعمیر وسایل نقلیه و کالاها، املاک و مستغلات و خدمات تخصصی و آموزش، بالاتر از خط 45 درجه قرار دارند؛ سهم درآمد این خدمات از تولید ناخالص داخلی در ایران بیشتر از آمریکا است.
2) دستة دیگری از خدمات شاملِ هتل و رستوران، حملونقل، انبارداری و ارتباطات، واسطهگریهای مالی (بانک و بیمه)، ادارة امور عمومی، دفاع و تأمین اجتماعی، بهداشت و مددکاری اجتماعی، و سایر خدمات عمومی، اجتماعی، شخصی و خانگی، به وضوح پایینتر از خط 45 درجه قرار دارند و سهم درآمد این خدمات از تولید ناخالص داخلی در ایران کمتر از میزان پیشبینی سهم درآمد آنها از تولید ناخالص داخلیِ آمریکاست. در واقع خدمات مذکور، جزء خدماتی هستند که برای رسیدن به استانداردهای آمریکا در اولویت سرمایهگذاریِ آیندة کشور قرار گیرند.