ارزیابی مسعود نیلی از اقتصاد ایران

 

 مسعود نیلی، مشاور اقتصادی رئیس جمهور، در برنامه گفت‌وگوی ویژه یک شنبه شب شبکه دوم سیما، با اشاره به این که اقتصاد کشور در سال های 91 و 92 دوران سختی را پشت سر گذاشته است گفت: رکود سنگینی بر اقتصاد ما حاکم بود یعنی رشد منفی در این دو سال داشتیم که با تورم همراه بود.

وی افزود: توام بودن این دو با هم در اقتصاد کشورمان بی سابقه بوده است و درنتیجه آن هایی که شغل داشتند به دلیل تورم قدرت خرید آنان کم شد کسانی هم که بیکار بودند، امیدی برای پیدا کردن شغل نداشتند.

مشاور اقتصادی رئیس جمهور با بیان این که اقتصاد در نیمه دوم سال 92 به تدریج شاهد اتفاقاتی بود،اظهار داشت: یک تلاطم هایی که در اقتصاد کلان بود حذف و یا به میزان قابل توجهی کاهش یافت و منجر شد و باید حجم بالای نقدینگی در اختیار مردم بود تبدیل به منابعی در بانک شود که بیشتر مورد استفاده قرار بگیرد.

وی افزود: در پی این روند قدرت اعطای تسهیلات بانک ها مقداری بهبود پیدا کرد و از طرفی با فراهم شدن امکان افزایش صادرات نفت، زمستان گذشته واردات کشور افزایش پیدا کرد که البته از آنجا که ترکیب واردات ما عمدتا مواد اولیه و سرمایه ماشین آلات بود آن هم در خدمت تولید قرار گرفت.

نیلی ادامه داد: بنابراین در سه ماهه 93 شاهد رشد اقتصاد مثبتی بودیم و در ادامه سه ماهه سال هم رشد مثبتی وجود داشت و کاهش تورم نیز ادامه پیدا کرد به گونه ای که طبق آمارها، نسبت به شرایط سال 91 و 92 اتفاقات خیلی خوبی رخ داده است.

مشاور اقتصادی رئیس جمهور گفت: نسبت به آن چه که باید باشیم فاصله داریم به طور مثال اگر مقدار فعالیت اقتصادی ما در دو فصلی که آمار آن رشد مثبت نشان می دهد را محاسبه کنیم، هر چند نسبت به فصل مشابه سال قبل رشد نسبی داشته ایم ولی نسبت به سال های گذشته به رشد منفی دچاریم و هنوز فاصله زیادی داریم.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تسنیم، وی افزود: رشد مثبت به معنی این نیست که تمام فعالیت های اقتصادی که امروز در کشور در حال انجام است در سه ماهه اول و دوم، در مقایسه با سال قبل رشد مثبتی داشته است.

نیلی با بیان این که آن چیزی که برایمان مهم است استمرار این رشد است گفت: در نخستین همایش اقتصاد ایران، دو هدف دنبال شد، هدف اول این که اطمینان پیدا کنیم هیچ راه حل دیگری برای بهبود وضع اقتصادی از قلم نیفتاده برای همین از همه خواستیم هر آن چه که به ذهن ها می رسد و امروز در اقتصاد محقق نشده اعلام کنند و یک موضوع همه جانبه بود.

وی ادامه داد: هدف دوم این بود که به وفاق دست پیدا کنیم چرا که هر چه از تفرق آرا فاصله بگیریم و بتوانیم به یک اجماعی برسیم.

نیلی تصریح کرد: فردا میزگردی با حضور وزیر اقتصاد، رئیس مدیریت برنامه ریزی، رئیس بانک مرکزی و عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس برای بحث و تبادل نظر درباره مهمترین مسائل ارائه شده برگزار می شود و به جمع بندی درباره اقتصاد خواهیم رسید که نکاتی را در آن ارائه خواهیم داد.

نیلی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: ساختار فعالیت بنگاه های اقتصادی در کشور از قدیم غیررقابتی بوده است و بنگاه های بزرگ انحصاری در بازار عملا مانع از حضور سایر بنگاه ها شده اند.

وی افزود: اگر بنگاه های اقتصادی ما از جهت در اختیار داشتن بازار و نداشتن رقیب آسوده خاطر باشند انگیزه ای برای ارتقای سطح محصولات خود پیدا نمی کنند.

نیلی به کاهش قیمت نفت هم اشاره کرد و گفت: با توجه به کاهش قیمت نفت و کمتر شدن منابع عمومی و تحت تاثیر قرارگرفتن سرمایه در بازار ،بهره وری بالاتر از سرمایه های موجود اهمیت پیدا کرده است.

وی به درست اجرا نشدن سیاست های کلی اصل 44 نیز پرداخت و تصریح کرد: در اجرای سیاست های اصل 44 و واگذاری ها از بخش دولتی به بخش خصوصی دچار نقص هستیم به گونه ای که بخش خصوصی مد نظر قرار گرفته شده در اصل 44، هیچ گاه در عمل واقعی نبوده است.

مشاور اقتصادی رئیس جمهور در ادامه گفت: به دنبال نابسامانی های ارزی که در سال 90 و 91 به شکل شدیدی اتفاق افتاد، حجم زیادی واردات خارج از نظام رسمی کشور شکل گرفت و قاعدتا ما باید به سمتی حرکت کنیم که نظام صادرات و وارداتمان شفاف و درست شوند.

وی افزود: این مقوله به بحث انحصار و رقابت نیز مربوط می شود؛زیرا وقتی بنگاه های انحصاری داخل نمی توانند قیمت محصولات خود را پایین بیاورند،محصول مشابه خارجی با قیمت پایین تر وارد می شود و برای این که محصول خارجی، بازار را تصاحب نکند ما مجبور به تعیین تعرفه های بالا هستیم و این امر باعث می شود هزینه واردات قاچاق کاهش یابد و به تبع آن بخش هایی از اقتصاد از کنترل دولت خارج شوند. برای کاهش تعرفه ها که یک ضرورت است باید قدرت رقابت پذیری بنگاه ها را افزایش دهیم.

مشاور اقتصادی رئیس جمهور با بیان این که اقلامی که تحت عنوان کالاهای لوکس و غیرضروری وارد می شود، تحت یک نظام تعرفه ای و از مسیر واردات رسمی کشور نیست گفت: در حوزه های مختلف اقتصاد یک بخش غیررسمی وجود دارد و به هر میزان که اقتصاد شفاف تر و رقابتی تر شود،سهولت انتقال فعالیت های اقتصادی از بخش غیررسمی به بخش رسمی نیز بیشتر می شود.

وی با اشاره به این که کالاهای غیرمجاز از طریق گمرک وارد نمی شود گفت: کالاهایی که وارداتشان مجاز است نمی توانند براساس قدرت رقابت بنگاه های داخلی رقابت کند ؛زیرا تعرفه های بالایی برای آن ها در نظر گرفته شده است.

نیلی با تاکید براینکه بنگاه های داخلی باید قدرت رقابت پیدا کنند افزود: هر چه ممنوعیت و افزایش تعرفه برای کالاها در نظر گرفته شود واردات قاچاق افزایش می یابد.

مشاور اقتصادی رئیس جمهور با اشاره به این که با قواعد غیراقتصادی نمی توان مانع از ورود کالاهای مختلف شد ادامه داد: براساس منطق اقتصادی باید درست کار کنیم تا بنگاه ها قدرت رقابت داشته باشند.

وی با اشاره به این که باید محصولات داخلی توان رقابت با محصولات مشابه خارجی را داشته باشند افزود: تعرفه ها باید مسیر نزولی پیدا کنند تا بنگاه های تولیدی با بنگاه های مشابه خارجی رقابت کنند.

نیلی با اشاره به این که طی ماه های آینده برنامه ریزی برای مقررات صادرات و واردات سال آینده منتشر خواهد شد تصریح کرد: منطق حاکم بر نظام تعرفه بر واردات و صادرات باید از طرف مسئولان بیان شود.

وی با بیان این که طی در سال های 91 و 92، 7 تا 8 درصد اقتصاد ما کوچکتر شده است افزود: بیش از 18درصد سطح درآمد اقتصاد ما کاهش یافته است.
نیلی با بیان این که اقتصاد ما دچار مشکل رکود بود خاطر نشان کرد: هزینه خانوار در سال های قبل را باید با سال جاری مورد مقایسه قرار دهیم به طوری که قدرت خرید متوسط خانوارها روند نزولی داشته است.

وی با اشاره به این که باید مسائل را به صورت صادقانه با مردم در میان بگذاریم افزود: باید هر آن چرا که می توانیم انجام دهیم اعلام کنیم.

نیلی با اشاره به این که دولت به دنبال بهبود شرایط اقتصادی است گفت: دولت باید برای مردم توضیح دهد که چگونه می تواند اوضاع را بهبود دهد.

وی با اشاره به این که در کشوری که تورم دو درصد دارد قدرت خرید مردم دو درصد کاهش می یابد افزود: از شرایط قبل به شرایط کم تر بد منتقل شده ایم.

مشاور اقتصادی رئیس جمهور با بیان این که حسن دولت در این است که هر چه انجام می دهد به صورت اسناد منتشر می کند بیان کرد: دولت خود را در معرض نقد قرار می دهد.

وی با اشاره به مجموعه سیاست های خروج از رکود که دولت آن را پیش بینی کرده است ادامه داد: دولت تلاش می کند تا از بقیه نظرات صاحب نظران و مسئولان استفاده کند تا خودش به اطمینان و مردم به آرامش برسند.

نیلی با بیان اینکه باید رشد اقتصادی را در یک فصل با فصل سال گذشته آن مقایسه کنیم، گفت: در فاصله سال های 85 تا 90 اقتصاد کشور 3 تا 4 درصد رشد داشته ولی اشتغال در این سالها صفر بوده است به گونه ای که تعداد شاغلین در سال 85 همان تعدادی بود که در سال 90 مطرح شد.

نیلی با تاکید براینکه رابطه بین رشد اقتصادی و اشتغال فصلی نیست خاطر نشان کرد: در سال 90 رشد منفی بود اما اشتغال افزایش یافت.

وی با اشاره به این که اقتصاد ما احتیاج به اشتغال در قیاس های بزرگ دارد گفت: در این صورت است که جوانان می توانند به بازار کار وارد شوند.

نیلی ضمن تصریح بر این که اقتصاد کشور با چالش هایی مواجه است افزود: ان شالله شاهد شکوفایی اقتصاد کشور خواهیم بود.