برتیل اوهلین

 

 

^{برتیل اوهلین (Bertil G. Ohlin) معروفیت خود را مدیون نظریه موسوم به نظریه هکشر-اوهلین در تجارت بین‌الملل است. تحقیقات اوهلین، اصولی را برای نظریه مدرن تجارت بین‌الملل بنا نهاد و الهام دهنده تحقیقات زیادی در حیطه تجارت بین‌الملل از قبیل انتقال بین‌المللی منابع و تاثیرات قانونگذاری‌های اجتماعی و سایر فعالیت‌های سیاسی بر تجارت بوده است.}

^{آشنایی با زندگی برتیل اوهلین}

^{اوهلین در سال 1899 در شهر کلیپان در سوئد متولد شد. او فرزند یک حقوقدان و رییس پلیس بود. اوهلین در 18 سالگی وارد دانشگاه لود شد و دو سال بعد به مدرسة اقتصاد و مدیریت بازرگانی دانشگاه استکهلم رفت. در سال 1919 پس از دریافت لیسانس،‌دورة دکتری خود را زیر نظر گوستاو کاسل آغاز کرد. او پیش از پایان دورة دکتری در سال 1924، چند ماهی را در دانشگاه کمبریج و یک سالی را در دانشگاه هاروارد گذراند. اوهلین دورة 1924 تا 1930 را در دانشگاه کپنهاگ تدریس می‌کرد. او در سال 1930، به مدرسة اقتصاد دانشگاه استکهلم بازگشت و جانشین الی هکشر شد تا زمان بازنشستگی خود، در سال 1965، در همین شغل باقی ماند. اوهلین مدت سی سال، یعنی از 1938 تا 1970 عضو مجلس سوئد و از سال 1924 تا 1967 رییس حزب آزادیخواه سوئد بود که به عنوان حزب مخالف دولت فعالیت می‌کرد.
برتیل اوهلین نخستین بار در سال 1929 با مخالفت با نظر کینز در مورد نحوة جبران خسارات جنگ جهانی اول توسط آلمان‌ها شناخته شد. در واقع، اوهلین نظریة موازنة پرداخت‌ها از نظر درآمدی را، که کینز بعدا آن را به نام خود به ثبت رساند، مورد سئوال قرار می‌داد، در حالیکه کینز نظریة کلاسیک که مطابق آن تغییر قیمت – و نه درآمد – باعث ایجاد تعادل در موازنة پرداخت‌ها می‌گردد را مورد بحث قرار می‌داد. لیکن شهرت اوهلین با تألیف کتاب "تجارت ناحیه‌ای و بین‌المللی" که در سال 1933 منتشر شد، تضمین گردید. همین کتاب بود که در واقع جایزة نوبل در اقتصاد را در سال 1977 نصیب او کرد. اوهلین با استفاده از مقاله‌ای که استادش الی هکشر نوشته بود به این نظریه رسیده بود که هم تجارت ناحیه‌ای و هم تجارت بین‌المللی وسایلی هستند که به کمک آن مبادلة کالاها و خدمات تولید شده توسط عوامل تولید صورت می‌گیرد، زیرا که خود این عوامل قابلیت جابه‌جایی چندانی ندارند و مثلاً زمین اساساً قابل جابه‌جایی نیست. لذا، قیمت‌های نسبی در مناطق جغرافیایی مختلف بستگی دارد به کمیابی نسبی عواملت تولید در این مناطق.}

 ^{نظریات اقتصادی برتیل اوهلین}

^{• نظریه هکشر-اوهلین؛ اوهلین در کار خود که تا حدی بگرفته از مقاله هکشر بود، نشان داد که حتی اگر فن‌آوری تولید در ملت‌های مختلف با هم یکسان باشد، باز هم ممکن است تجارت خارجی صورت گیرد. به این منظور تنها کافی است که عرضه عوامل تولید از قبیل نیروی کار، سرمایه و زمین در بین ملت‌ها متفاوت باشند. نقطه آغاز نظریه اوهلین این است که یک کشور در صورتی صادر کننده کالایی می‌شود که نسبتا میزان بالایی از عوامل تولید را در مقایسه با تقاضای داخلی در حالت فرضی بدون تجارت بین‌الملل داشته باشد. برای مثال اگر زمین در استرالیا فراوان باشد و نیروی کار در انگلستان نسبتا فراوان باشد، انتظار می‌رود که استرالیا به صادر کننده کالاهایی مانند پشم که در تولیدشان به زمین بیشتری نیاز دارند، تبدیل شود و انگلستان به صادر کننده کالاهایی مانند منسوجات که در تولیدشان نسبتا به نیروی کار بیشتری نیاز دارند، مبدل گردد. 
یکی از قضایای حاصل از نظریه فوق، یکسان‌سازی قیمت عوامل است به این مفهوم که تجارت خارجی تا جایی که قیمت عوامل تولید در کشورهای مختلف با هم برابر شود، ادامه می‌یابد. برای مثال وقتی که استرالیا شروع به صادرات کالاهای با زمین‌بری بیشتر می‌کند، تقاضا برای زمین نسبت به نیروی کار افزایش می‌یابد و قیمت‌های زمین افزایش می‌یابد. این در حالی است که کالاهای با نیروی کار بیشتر در انگلستان موجب افزایش دستمزد نسبت به قیمت زمین می‌شود، بنابراین تجارت کالاها موجب می‌شود تا به جای جابه‌جایی عوامل تولید در بین کشورها، قیمت عوامل تولید تحت تاثیر قرار گیرد. در این حالت، تجارت کالا جایگزینی برای جابه‌جایی عوامل تولید است. استنتاج دیگر از نظریه اوهلین این است که تعرفه‌ها بر کالاهایی که کاربری بیشتری دارند، مانند منسوجات بر توزیع درآمد به نفع نیروی کار در کشور وارد کننده تاثیر می‌گذارد، در حالی‌که تعرفه بر کالای سرمایه¬بر مانند فولاد بر توزیع درآمد به نفع صاحبان سرمایه تاثیرگذار است (Nobel Foundation, 2004).}

^{آثار برتیل اوهلین}

^{•    1927 , Get Production Going, Stockholm: Aschehaug, published in Swedish.
•    1929, ‘The Reparation Problem: A Discussion, I. Transfer Difficulties, Real and Imagined, Economic Journal, 39, June, pp. 172–8.
•    1929, ‘Mr. Keynes’ Views on the Transfer Problem: A Rejoinder’, Economic Journal, 39, September, pp. 400–404.
•    1933, ‘To the Question of the Formulation of Monetary Theory’, Ekonomisk Tidskrift, 35, March, pp. 45–81, published in Swedish; published in English in 1978 in History of Political Economy, 10, pp. 353–88.
•    1933, Interregional and International Trade, Cambridge, MA: Harvard University Press; revised edition published by Harvard University Press in 1967.
•    1937, Some Notes on the Stockholm Theory of Savings and Investment: I and II’, Economic Journal, 47, March, pp. 53–69 and June, pp. 221–40.
آثاری درباره برتیل اوهلین
•    Caves, R.E. (1978), ‘Bertil Ohlin’s Contribution to Economics’, Scandinavian Journal of Economics, 80 (1), pp. 86–93; bibliography (pp. 93–9) compiled by Bertil Ohlin.
•    Lundberg, E. (1980), ‘Bertil Ohlin’, Challenge, September–October, pp. 54–7.
•    Samuelson, P.A. (1981), ‘Bertil Ohlin (1899–1979)’, Scandinavian Journal of Economics, 83 (3),pp. 355–71.
•    Steiger, O. (1976), ‘Bertil Ohlin and the Origins of the Keynesian Revolution’, History of Political Economy, 8, Fall, pp. 342–67.
•    Steiger, O. (1981), ‘Bertil Ohlin, 1899–1979’, History of Political Economy, 13, Summer, pp. 179–88.}