اهمیت تبلیغات کتاب در اقتصاد نشر
اعظم کیانافراز، مدیر انتشارات افراز درباره ضرورت تبلیغ کتاب گفت: کتاب در عین مقدس بودن، یک کالای فرهنگی است، فرهنگ هم از تجارت جدا نیست و باید همراه با آن جلو برود. با وضعیتی که امروز بازار نشر دارد، باید در مخاطب انگیزه ایجاد کرد تا مشتاق به خرید شود.
او افزود: یک اثر تا زمانی که روی میز مترجم یا نویسنده است، اثر فرهنگی محسوب میشود، اما وقتی به کتاب تبدیل شد، یک کالای فرهنگی است. در بازار نشر کسی برنده است که بتواند کتابهایش را درست معرفی کند و برای آنها ایجاد تقاضا کند. راه ایجاد تقاضا هم تبلیغات است، اما در کشور ما تبلیغات از شکل معرفی فراتر نرفته است. اگر با حمایتهایی از ناشران این امکان فراهم شود که کتاب در تلویزیون و رادیو تبلیغ شود، فروش آن هم بیشتر میشود. باید نهادی شکل بگیرد و برای معرفی کتاب شبکهای مستقل راه بیندازد. فعالیت رادیو کتاب هم حتماً تاثیرگذار خواهد بود.
کیانافراز همچنین عنوان کرد: برنامههای تبلیغاتی رادیویی و تلویزیونی کتاب باعث میشوند مخاطب با شناخت بیشتری کتاب بخرد. در حال حاضر نهایت کار ما در زمینه معرفی کتاب این است که آن را برای معرفی به رسانهها ارائه کنیم. بسیاری از مشتریان کتابهای ما بر اساس تحقیق در اینترنت، کتاب میخرند. معرفی کتاب در تلویزیون برای آشنایی مردم با تازههای نشر، روش مناسبی است، اما بضاعت ما به تبلیغات تلویزیونی نمیرسد. مثلاً 10 میلیون تومان رقم سنگینی نیست، اما پرداخت آن برای ما مقدور نیست. نقدینگی در دست ما ناشران کم است و امکان پرداخت نقدی نداریم. اگر راههای دیگری ایجاد شود؛ مثلاً کتابهای ما را در یک برنامه تبلیغ کنند و در مقابل، اهدای جوایز یک جشنواره بر عهده ما باشد، برایمان مناسبتر است.
کیانافراز اضافه کرد: ما تا سال گذشته کتابهای خود را تنها در مجلات مختلف تبلیغ میکردیم، اما امسال بضاعتمان به همین حد هم نرسید و فقط در ابتدای سال به چند مجله تبلیغ دادیم. هر سال مبلغی هم برای تبلیغات کتاب در ایام نمایشگاه داشتیم، اما امسال نتوانستیم هزینههای تبلیغ را تامین کنیم. هزینه چاپ نشریات بالا رفته، به همین دلیل این نشریات قیمت تبلیغاتشان را افزایش دادهاند.
کیانافراز با اشاره به تاثیر مجلات اختصاصی کتاب بر تبلیغات ادامه داد: اگر مجلات اختصاصی کتاب و صفحات کتاب در مجلات عمومی، بیشتر و هزینه تبلیغ دادن به آنها کمتر شود، برای ما بهتر است. در حال حاضر کتاب هفته گزینه مناسبی برای تبلیغ است، به شرطی که صفحات تبلیغاتش بیشتر و هزینه تبلیغ در آن کمتر شود. خبرگزاری کتاب هم که تنها خبرگزاری اختصاصی حوزه کتاب است، باید برای تبلیغات کتاب فعالیت کند. حمایت معاونت فرهنگی وزارت ارشاد در زمینه تبلیغات کتاب هم راه مناسبی برای ما ناشران خواهد بود.
او درباره کاربرد تبلیغاتی معرفی کتاب در بخشهای فرهنگی رسانهها گفت: هر چند ایدهآل ما و مناسبترین راه این است که تبلیغات گستردهتری در تلویزیون و رادیو داشته باشیم، اما با توجه به شرایط کنونی، راحتترین روش تبلیغ برای ما، معرفی کتابهایمان از طریق رسانهها و خبرگزاریهاست. رسانهها همیشه از ما حمایت کردهاند، اخبار ما را پوشش دادهاند و کتابهای ما را معرفی کردهاند. آنها در تمام این سالها، از طریق مصاحبه با مولفان و معرفی آثار به فروش ما کمک کردهاند. با وجود اینکه رسانهها به شکل تبلیغ نبوده، میتوان گفت تنها روش فعلی ما برای تبلیغات همین است. اگر این کار رسانهها هم نبود، ما هیچ راهی برای تبلیغ و معرفی کتابهایمان نداشتیم.