بهره وری از برنامه جا ماند/تلخی های عملکرد برنامه پنجم توسعه

 ^{در ماده 79 قانون برنامه پنجم توسعه به ارتقای سهم بهره وری به یک سوم در پایان برنامه تاکید شده است اما عملکرد ها واقعیت های تلخی را نشان می دهد.}

 

^{گزارش عمکلرد سه سال برنامه پنجم توسعه نشان می دهد که رکود اقتصادی ، افزایش جمعیت بیکار، افزایش نرخ تورم، کاهش رقابت پذیری ورود کالاهای سرمایه ای فاقد دانش و فناوری برتر به واسطه تحریم ها برکاهش بهره وری کل عوامل تولید تاثیر داشته است.}

 ^{امروزه بهره وری عنصری محوری در نظریه های جدید اقتصادی و نقطه کانونی در تحقق توسعه پایدار شناخته می شود؛ شواهد تجربی نشان دهنده این واقعیت است که تحقق عملی ایده "توسعه پایدار" و پیشبرد همزمان اهداف اقتصادی، اجتماعی ، فرهنگی و زیست محیطی تنها به شرطی امکان پذیر است که رویکرد "بهره ور محور" به واسطه محدودیت های تامین منابع چه به واسطه کمیت آن وچه به واسطه قیمت نهاده های تولید برای تسهیل رشد اقتصادی دنبال شود.}

^{در اسناد بالادستی نظیر چشم انداز بیست ساله کشور بر رشد پرشتاب و مستمر اقتصادی تاکید شده است که نیل به هدف مذکور مستلزم ارتقای بهره وری و اتخاذ رویکرد بهره وری محور در فعالیت های اقتصادی است.همچنین در ماده 79 قانون برنامه پنجم توسعه به ارتقای سهم بهره وری به یک سوم در پایان برنامه تاکید شده است اما عملکرد ها واقعیت های تلخی را نشان می دهد.}

^{در ماده 79 از فصل پنجم قانون برنامه پنجم توسعه ارتقا سهم بهره وری به یک سوم از رشد اقتصادی در نظر گرفته شده و در همین راستا سازمان بهره وری مکلف شده که آیین نامه اجرایی ماده 79 قانون برنامه پنجم توسعه را پس از تصویب در هیات وزیران به دستگاههای اجرایی کشور ابلاغ کند،حال آنکه عملکرد قانون برنامه پنجم در سال 92 به عنوان نمونه نشان از ناکامی های بسیار در این زمینه دارد.}

^{براساس گزارش عملکردسال 92  قانون برنامه پنجم توسعه، بهره وری نیروی کار در سال 1392 برابر با 92.3 میلیون ریال (ثابت بر پایه سال 83) بر نفر بوده که نسبت به سال قبل حدود 5.2 درصد کاهش نشان می دهد.سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور در گزارشی از شاخص های بهره وری سه سال برنامه پنجم عنوان کرده که علت کاهش بهره وری نیروی کار در سال های مذکور، ناشی از کاهش سرمایه سرانه به میزان (1.3-) بوده است.هرچنده عوامل دیگری مانند نبود انگیزه کافی برای استخدام نیروی متخصص و فضای تقریبا غیر رقابتی حاکم بر اقتصاد نیز در سال های اخیر تاثیر داشته است.}

^{طبق گزارش سال 92 قانون برنامه پنجم توسعه ، بهره وری سرمایه در سال 92 برابر با 0.245 گزارش شده که نسبت به سال قبل 3.4 درصد کاهش داشته است. رشد منفی بهره وری سرمایه در سال 92  و دو سال قبل آن به طور عمده ناشی از رکود اقتصادی و طولانی شدن دوره ساخت طرح های سرمایه گذاری عنوان شده است.ضمن آنکه براساس اذعان سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور فضای کسب و کار نامناسب و رقابت پذیری کم بازارهای مالی نیز بر کاهش بهره وری سرمایه اثر داشته است.}

^{مهمترین متغیردر بررسی نرخ بهره وری، بهره وری کل عوامل تولید است که در سال 92 برابر با 0.733 واحد محاسبه شده و این شاخص  هم نشان می دهد که نسبت به سال قبل 3.7 درصد کاهش داشته است.}