چکیده اخبار اقتصادی 23 مهر

* جزئیات توافق تجاری ایران و روسیه؛ از توافقات بانکی تا تعرفه‌های ترجیحی

مسئول کمیته همکاری اقتصادی ایران و روسیه به جزئیات بندهای توافق‌شده با روس‌ها اشاره کرد و گفت: ایجاد تعرفه ترجیهی در برخی کالاها، صدور ضمانت‌نامه صادراتی، نحوه انتقال پول و صدور ویزا برای بازرگانان از سرفصل‌های توافق‌های ما با روسیه است. مجتبی خسروتاج معاون وزیر صنعت و مسئول کمیته هماهنگی اقتصادی ایران و روسیه به شرایط بوجود آمده برای افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرد و گفت: مهمترین وظیفه دولتها تنظیم بستر حرکت در مناسبات اقتصادی است و از دولت انتظار می‌رود برای حرکت سریع و توأم با رقابت بخش خصوصی اقدامات لازم را انجام دهد.

* افزایش 38 درصدی صادرات نفت ایران به هند در 9 ماه نخست 2014

صادرات نفت ایران با تامین 7 درصد نفت مورد نیاز هند در 9 ماه نخست 2014 نسبت به مدت مشابه سال گذشته 38 درصد افزایش یافته و به 267 هزار و 800 بشکه در روز رسیده است. اطلاعات مربوط به عبور و مرور نفتکش‌ها نشان داد هند به عنوان دومین خریدار بزرگ نفت ایران در این مدت روزانه حدود 267 هزار و 800 بشکه نفت از تهران نفت خریده است. همچنین دهلی‌نو در بازه زمانی آوریل تا سپتامبر، نیمه نخست سال مالی هند، 223 هزار و 400 بشکه در روز نفت از تهران خریده است که 35 درصد بیش از 6 ماه سال گذشته است.

7 چالش پیش روی اقتصاد کشور

 

 ^{فرشاد مومنی اقتصاددان اعتقاد دارد تجارت خارجی ایران با 7 چالش اساسی مواجه است.}

^{او چندی قبل در نشست تخصصی کمیسیون مدیریت واردات اتاق ایران با نگاهی به وضعیت عمومی اقتصاد کشور به تحلیل 7 چالش پیش روی اقتصاد کشور پرداخت.}

^{فرشاد مومنی اعتقاد دارد:»ما در اقتصادمان از هر دو زاویه با چالش‌های جدی رو‌به ‌رو هستیم. این زاویه ها می‌تواند مسائل پیچیده توسعه را خیلی عریان جلوی چشم همه از جمله افراد غیرمتخصص‌ بگذارد. فرض کنید که ما در گزارش‌های رسمی می‌گوییم که 3/57 بنگاه‌های اقتصادی ایران یک نفره است و یا می گوییم بالای 90 درصد بنگاه‌های اقتصادی ایران اعم از تولیدی یا خدماتی شامل 5 نفر و کمتر است، خوب این اعداد نشان می دهد که در کشور ما نه تخصصی شدن امور اتفاق افتاده است، نه صرفه‌های ناشی از مقیاس و نه تقسیم کار عقلایی؛ بنابراین باتوجه به این شاخص ها ظرفیت سازمانی هم در کشور شکل نمی‌گیرد. ما باتوجه به این شاخص ها می توانیم خیلی  شفاف ‌شرایط بحرانی توسعه ملی کشور را از این زاویه به نمایش بگذاریم و به مفهوم اقتصاد مقاومتی هم بپردازیم. این مشکلات ضعف های واحدهای تولیدی و بنگاه های اقتصادی کشور را نشان می دهد حالا این ضعف ها را با شاخص های اقتصادی ژاپن مقایسه کنید تا به خوبی متوجه عمق ضعف ها شوید.}

هزینه خانوار 4 نفره 2.2 میلیون شد

 

^{مقامات کارگری می گویند نتیجه بررسی‌های میدانی در سبد هزینه های خانوار در استان‌های مختلف در 3 ماهه اول امسال نشان دهنده افزایش هزینه یک خانوار 4 نفره کارگری در ماه است...}

 <sup>آخرین رقم اعلام شده درباره سبد هزینه های کارگران یک میلیون و 700 هزارتومان بود که این رقم در بهار امسال به 2 میلیون و 200 هزارتومان افزایش یافت.

 یکی از مهم ترین مباحثی که خانوارهای کارگری کشور با آن روبرو هستند، تامین معیشت و درآمد است؛ هرچند این مسئله تنها مربوط به کارگران نیست و تمامی گروه ها در جامعه با آن درگیر هستند، اما به دلیل پایین بودن دستمزدهای قریب به اتفاق کارگران، این مسئله در زندگی آنها نمود بیشتری دارد.</sup>

آمار کوتاه اقتصاد ایران (۲۲ مهر ۱۳۹۳)

 

^{1000میلیاردتومان؛ خسارت کشاورزی}

^{1.3میلیاردلیتر؛فروش فرآورده‌نفتی در مرزها}

^{1400تن؛ برنج خریداری‌شده از گیلانی‌ها}

^{28.4میلیون‌تومان؛مخارج‌سالانه خانوارشهری}

^{40میلیون؛تعداد افراد بیکار در کشور}

^{31.9هزارمیلیاردریال؛خصوصی‌سازی سهام‌دولتی}

^{3هزار؛ تعداد ساخت مسکن در روز}

^{25درصد؛ رشد صادرات ایران به اروپا}

^{200میلیون‌دلار؛ صادرات صنایع معدنی}

پیش‎بینی سیف از رشد اقتصادی ایران

ولی الله سیف که برای شرکت در اجلاس پاییزه صندوق بین المللی پول و بانک جهانی به واشنگتن سفر کرده است در گفت‌وگو با بلومبرگ اظهار داشت اقتصاد ایران حتی با وجود حفظ تحریم ها به رشد خود ادامه خواهد داد.

وی افزود: پیش بینی می شود رشد اقتصادی ایران در سال جاری به ۳ درصد برسد.

رئیس کل بانک مرکزی ایران تاکید کرد وضعیت اقتصادی ایران رو به بهبود دارد.

سیف در مورد برنامه های اقتصادی دولت ایران گفت: برنامه هایی که ما هم اکنون داریم بر پایه این حقیقت قرار دارند که تحریم ها ادامه می یابد و و این مسئله مفروض گرفته شده است. طبیعتا اگر تحریم ها برداشته شود ما نتایج بهتری بدست خواهیم آورد.

صادرات داروی ایران به ۱۳ کشور منطقه

 حسن هاشمی در صبحانه کاری با اعضای اتاق بازرگانی ایران که صبح امروز در طبقه هشتم اتاق بازرگانی برگزار شد اظهار کرد: در سال‌های گذشته اختلافات زیادی در حوزه وزارت بهداشت بوده که باعث شده این وزارتخانه به ساختار دلخواه دست نیابد. 

وی در ادامه گفت: مسئولیت بنده و بخش خصوصی که فعالیت آنها در رابطه با سلامت مردم است، بسیار سنگین است و نظارت‌ها ضعیف بوده است و تاکید بر آن است که ضوابط اعلام شود و بعد از آن، نظارت مستمر از بازار و محیط به صورت مفید انجام شود.

او خاطرنشان کرد: ترجیح بر آن است زمانی که اشتباهی رخ می‌دهد تذکر داده شود و اتفاقاتی که در ماه‌های گذشته رخ داد توهم نبود بلکه واقعیت داشت.

فاصله اقتصاد ایران تا پایان عصر رکود

 ^{رئیس جمهور به تازگی اعلام کرده که اقتصاد ایران از رکود خارج شده است. گزارش های رسمی نیز نشان می دهد نرخ رشد اقتصادی کشور در بهار به عدد 4.6 درصد رسیده است. برخی پیش بینی ها تایید می کند نرخ رشد اقتصاد ایران تا پایان سال می تواند مرز 2 درصد را پشت سرگذارد. در حال حاضر نیز عدد نرخ رشد اقتصادی کشور از سوی محمد باقر نوبخت، معاونت نظارت راهبردی ریاست جمهوری یک درصد اعلام شده است. با توجه به نرخ تورم 20.6 درصدی شهریور ماه و انتشار اخباری در مورد رشد 15.9 درصدی بخش مالی، 10 درصدی صنعتی و 6.1 درصدی بخش نفت، به نظر می رسد اقتصاد ایران دوره خروج از رکود را طی کرده است.}

^{پیش از این مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور نیز پیش بینی کرده بود، اقتصاد ایران در فصل پاییز از فضای رکود فاصله بگیرد. فعالان بخش خصوصی اعتقاد دارند دولت برای کمک به بهبود وضعیت اقتصادی بنگاه های صنعتی باید روش های پرداخت تسهیلات به واحدهای بحران زده را پیش گیرد. در حال حاضر 31 هزار واحد صنعتی کوچک مستقر در شهرک های صنعتی در انتظار پرداخت یارانه های دولتی از محل 10 هزار میلیارد تومان منابع بودجه ای هستند. رئیس شرکت شهرک های صنعتی نیز روزگذشته خبر داده بود که دولت پرداخت این یارانه ها را به عهده وزارت صنعت قرار داده است.}

نایب رییس اتاق بازرگانی معتقد است: لرستان، ثروتمندترین استان ایران

 

 

^{نایب رییس اتاق بازرگانی، صنایع معادن و کشاورزی ایران گفت: باتوجه به شرایط جغرافیایی و وجود ۱۲ درصد آب‌های شیرین کشور در لرستان، این استان ثروتمندترین استان ایران است.}

^{محسن جلال‌پور در جلسه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی لرستان با حضور رییس و اعضای هیات رییسه اتاق ایران در خرم آباد افزود: شش قطب اصلی اقتصاد ایران با گذشت زمان دچار بحران جدی آب می‌شوند.}

^{وی با اشاره به انتقال آب به برخی استان‌ها گفت: هزینه شیرین کردن هر متر مکعب آب بدون احتساب هزینه‌های انتقال به برخی استان‌ها ۱.۶ دلار است.}

^{وی اظهار داشت: در شرایط فعلی قیمت هر مترمکعب آب در لرستان پنج هزار تومان بوده در حالی که این آب در جاهای مختلف به صورت رایگان عرضه می‌شود.}

^{وی ادامه داد: عدم قیمت‌گذاری واقعی آب، شرایط کنونی در کشور را رقم زده که در این شرایط زراعت معقول نبوده و استان‌ها باید به سمت باغداری حرکت کنند.}

^{وی با بیان اینکه در بررسی‌های انجام شده سه نقطه از لرستان برای کشت پسته مناسب ارزیابی شده افزود: انجمن پسته کشور سالانه ۱.۵ میلیارد دلار ارزآوری دارد چرا که هر متر مکعب آب مصرفی برای تولید پسته معادل ۳۰ برابر همان مقدار تولید گندم، ارزآوری به همراه دارد.}

کنایه سنگین شهرام جزایری به احمدی‌نژاد

 

او خودش را «یک ایرانی علاقه‌مند به نظام» معرفی می‌کند و می‌گوید غیر از خودش، از کسی گله و شکایتی ندارد. اعتقاد ندارد در حوزه اقتصادی محتاط شده‌است اما تاکید می‌کند، حالا ترجیح می‌دهد به خانواده و فرزندان برسد و در فضای مناسب دیگری، حرف‌هایش را بزند. این زمان مناسب به قول خودش، وقتی ‌است که منشا اثر باشد. برای همین خیلی اعتقادی به گفت‌وگوی چالشی در این روزها ندارد.

در نتیجه، برخلاف هدف‌گذاری اولیه، امکان انجام گفت‌وگوی چالشی فراهم نمی‌شود و فضا به سمت گپ‌وگفت غیرچالشی کشیده می‌شود. در مقایسه با عکس‌های 13سال قبلش، خیلی چاق‌تر شده و چهره‌اش بشاش و شاداب است با همان لبخند معروف. لباس راحت به تن دارد و کتانی پوشیده و با همسر و پسرش آمده ‌است. دیدار ما با شهرام جزایری در دفتر وکیلش محمود علیزاده‌طباطبایی انجام شد و سوال‌های مهم‌تر ماند؛ شاید، برای روزگاری دیگر.

متن کامل سخنان وزیر اقتصاد در واشنگتن

 

وزیر اقتصاد در نشست پاییزه صندوق بین المللی پول و بانک جهانی به ایراد سخنانی پرداخت و گفت: اینجانب به عنوان وزیر اقتصاد جمهوری اسلامی ایران لازم می دانم موضوعاتی را مورد توجه حضار قرار دهم.

وی افزود: این نشست در حالی تشکیل شده است که سرکوب و بی عدالتی، خشونت و افراطی گری، فقر و تبعیض در سراسر جهان گسترش پیدا کرده است. این مسائل بر اقتصاد و سیاست جهانی اثر منفی گذاشته اند. حضور گروه های تروریستی و افراطی به ویژه در خاورمیانه و شمال آفریقا نه تنها ثبات و صلح را مورد تهدید جدی قرار داده است بلکه همچنین امنیت و توسعه اقتصادی در بخش های مهمی از جهان را به خطر انداخته است. 

نیم صفحه اول روزنامه های شنبه, ۱۹ مهر ۱۳۹۳

یک استاد دانشگاه مطرح کرد: میان‌برهای خروج از رکود

توسعه بخش خصوصی، ایجاد ابزارهای مالی اسلامی در بازار سرمایه، رتبه‌بندی اوراق تامین مالی پروژه در بازار سرمایه، ایجاد واحد مشارکت عمومی خصوصی در وزارت اقتصاد و ارائه سیاست‌های تشویقی به بخش خصوصی داخلی و خارجی، راه‌های میان‌بر برای خروج از رکود و ایجاد رشد اقتصادی هستند.

موسی احمدی – استاد دانشگاه و کارشناس تامین مالی - اظهار کرد: رشد اقتصادی به تعبیر ساده عبارت است از افزایش تولید یک کشور در یک سال خاص در مقایسه با مقدار آن در سال پایه. در سطح کلان، افزایش تولید ناخالص ملی (GNP) یا تولید ناخالص داخلی (GDP) در سال مورد بحث به نسبت مقدار آن در یک سال پایه، رشد اقتصادی محسوب می‌شود.

وی با اشاره به اعلام بانک مرکزی درخصوص رشد اقتصادی 4.6 درصد اظهار کرد: بر اساس محاسبات مقدماتی و اولیه اداره حسابهای اقتصادی این بانک، تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت پایه و به قیمتهای ثابت سال 1383 در فصل اول امسال به 480 هزار و 491 میلیارد ریال رسید که نسبت به رقم مشابه فصل اول سال 1392 به میزان 4.6 درصد رشد نشان می‌دهد.

آیا ایران 135 سال نفت دارد؟

^{یک محقق اقتصاد از دانشگاه استنفورد آمریکا در واکنش به تحلیل شرکت انی ایتالیا از آینده نفت ایران و جهان گفت اعداد و ارقام ارائه شده از سوی این شرکت برپایه نسبت ذخایر به تولید است که هر دو متغیر تغییر می‌کند.}

شرکت انی ایتالیا پیش بینی کرده است ایران تا 135 سال آینده نفت و تا 211 سال دیگر گاز داشته باشد. این محاسبه بر اساس میزان تولید و حجم ذخایر در سال 2013 انجام شده است. برای اطلاع از میزان صحت تحلیل و برآورد شرکت انی ایتالیا و نیز وضعیت آتی منابع زیرزمینی ایران و جهان، مصاحبه­‌ای با محمد مروتی از سوی تسنیم، محقق پسادکتری اقتصاد از دانشگاه استنفورد آمریکا انجام شده که متن آن را در ادامه می خوانید:

به نظر شما ایران برای 135 سال آینده نفت و 2 قرن آینده گاز دارد؟ پیش بینی شما از ذخایر آن چیست؟

مروتی: خیر، متأسفانه چندین اشکال مهم در این اعداد و ارقام وجود دارد. در تحلیلهایی که در مورد صنعت نفت منتشر می­شود معمولا بخشی را به گزارش در مورد «نسبت ذخایر اثبات شده به تولید» اختصاص می­دهند که گه گاه بد تفسیر می­شود.

اقتصاد ایران در هفته ای که گذشت ( 11 تا 18 مهر 93)

^{موضوع مربوط به دردسرهای اصلاح اساسنامه بانک های غیردولتی، نگرانی وزیر اقتصاد درباره اشتغال زایی برای 8 میلیون نفر، گزینه واردات آب از خارج، اخبار جدید وزیر نفت از اوپک، دریافت کارمزد از کارتخوان ها از ابتدای آبان؛ از مهم ترین اخبار اقتصادی هفته جاری بود.}

دردسرهای اساسنامه جدید بانک‌های غیردولتی مصوب شورای پول و اعتبار، اینبار بورسی‌ها و مقامات بانک مرکزی را دور هم جمع کرد و ضمن مطرح شدن نگرانی‌های فعالان بخش خصوصی نسبت به مجوزهای انحصاری بانک مرکزی، براساس تصمیم گیری‌های صورت گرفته، مقرر شده است که این بانک ضمن هماهنگی با متخصصان بانکی و حقوقدانان ایرادات مطرح شده توسط بانک‌های غیردولتی مربوط به اساسنامه جدید را رفع و اصلاح کند.

ایران ششمین اقتصاد بسته دنیا شد

 

^{موسسه تحقیقاتی فریزر از سقوط 20 پله ای ایران در رده بندی اقتصادهای آزاد جهان خبر داد و اعلام کرد ایران ششمین اقتصاد بسته دنیا را دارد.}

موسسه تحقیقاتی فریزر در جدیدترین گزارش خود 152 کشور جهان را از نظر میزان آزادی اقتصادی مورد بررسی قرار داد و اعلام کرد آزادی اقتصادی در ایران به شدت کاهش یافته است.

بر اساس این گزارش که برپایه آمار مربوط به سال 2012(1391) تهیه شده است ایران از نظر آزادی اقتصادی نمره 5.1 را بدست آورده و با سقوط 20 پله ای در رده بندی اقتصادهای آزاد جهان مواجه شده است.

 ایران در گزارش سال قبل این موسسه نمره 6.05 در شاخص آزادی اقتصادی را کسب کرده و در میان 152 کشور جهان رتبه 127 را بدست آورده بود. رتبه آزادی اقتصادی ایران در سال گذشته نیز 16 پله کاهش یافته بود.

گزارش روز اقتصاد ایران

 

^{صندوق بین المللی پول در گزارشی از چشم انداز 15 شاخص کلان اقتصاد ایران در سال 2014 تولید ناخالص داخلی ایران براساس شاخص قدرت خرید در این سال را 1283 میلیارد دلار برآورد و پیش بینی کرد واردات در این سال 5 برابر صادرات رشد کند.}

صندوق بین المللی پول در جدیدترین برآورد خود از شاخص های کلان اقتصادی ایران در سال 2014 پیش بینی کرده است تولید ناخالص داخلی ایران در این سال به 402 میلیارد دلار افزایش یابد. در سال 2013 تولید ناخالص داخلی ایران 367 میلیارد دلار اعلام شده بود.

بر اساس این گزارش رشد اقتصادی ایران که در سال 2013 منفی 1.9 درصد بوده است در سال جاری که کمتر از 3 ماه دیگر تمام می شود به مثبت 1.45 درصد خواهد رسید.

مصائب ترانزیت کالا در مرزهای کشور

 

 

^{با توجه به اهمیت و موقعیت استراتژیک مسیر ایران در بین کشورهای منطقه برای تبدیل ‌شدن به کریدور بزرگ ترانزیت کالا بنا بر تاکید رئیس‌جمهور چه هزینه و امکانات زیرساختی نیاز است؟ به عبارت دیگر ایران به دلیل قرار گرفتن در مسیر ارتباطی آسیا و اروپا از نظر ترانزیت در جایگاه منحصربه‌فردی در منطقه قرار گرفته و در زمینه برقراری ارتباط بین دو قاره مقرون به صرفه‌ترین مسیر محسوب می‌شود. اما چه مسائلی باعث شده تا نقش ایران به ویژه در چند دهه اخیر نادیده گرفته شود؟ آیا تحریم‌های اقتصادی باعث شده از تبدیل ‌شدن به کریدور بزرگ در عرصه ترانزیت کالا عقب بمانیم یا این مساله ریشه در مشکلات زیرساختی و عدم هماهنگی ارگان‌ها و نهادهای ذی‌ربط در امر ترانزیت کالا دارد. به این بهانه با داوود کشاورزیان معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای به‌عنوان مدیر یکی از بخش‌های متولی امر ترانزیت پیرامون چالش‌های ترانزیت کالا به گفت‌وگو پرداختیم.}

کاریکاتور/ همکاری نکردن بانک‌ها برای پرداخت وام ازدواج

از رکوردشکنی‌نفتی 84 تاسقوط 92

^{طی 24 سال گذشته سال 1384 با صادرات 2.8 میلیون بشکه و سال 1392 با صادرات کمتر از یک میلیون بشکه رکورددار بیشترین و کمترین میزان صادرات بوده‌اند.}

مروری بر روند صادرات نفت خام نشان می‌دهد که در سال 1384 صادرات به بیشترین مقدار خود طی 24 سال گذشته یعنی دو میلیون و 800 هزار بشکه رسید اما رفته رفته با نزدیک شدن به دهه 1390 روندی کاهشی را تجربه کرد؛ به طوری که به گزارش ایسنا، در ابتدای دهه 90 صادرات نفت به شدت افت کرد و در سال 1392 به کمتر از یک میلیون بشکه رسید.

بر اساس این گزارش در سال 1391 و با اعمال تحریم‌ها علیه صنعت نفت صادرات نفت از کاهش 44 درصدی برخوردار شد و با توجه به افزایش وابستگی اقتصاد ایران و بودجه دولت به درآمدهای نفتی در سال‌های پایانی دهه 80 آسیب پذیری اقتصاد کشور از محل درآمدهای نفتی و واردات ناشی از ورود ارزهای نفتی به اقتصاد افزایش یافته بود.

چطور تورم پایین می رود قیمت ها بالا؟

 ^{ما جماعت اقتصاد خوانده تعلق خاطر زیادی به کلمات مبهم داریم و مردم هم کلافه از این همه زیر و بم نامفهوم مخلوط با اعداد و ارقام گوناگون ؛ متاسفانه همین می شود تمام ابعاد گفتمان متقابل کارشناسان اقتصادی و ما روزنامه نگاران اقتصاد خوانده با مردم.}

 

^{یک مثال ساده: کارشناسان و مدیران با استناد به شاخص قیمت ها استدلال می کنند تورم کاهش پیدا کرده، من روزنامه نگار همین را می نویسم، پیرمرد در روزنامه می خواند به من و آقای کارشناس فحش می دهد که همین دیروز رفتم شیر بگیرم؛ شیر 2200 تومانی شده 2500 تومان چرا دروغ مینویسید ...}

^{واقعیت این است که نه کارشناس دروغ گفته؛ نه من اشتباه نوشتم و نه پیرمرد مشکل حافظه پیدا کرده؛ مشکل جای دیگری است. آنچه به عنوان تورم اعلام می شود گرانی نیست بلکه سرعت گرانی است، مثل تفاوت ماشین و سرعت ماشین و کسی هم قصد توضیح دادن این غلط مصطلح را نداد.}

^{ماشین در حال حرکت است و گرانی در حال افزایش، وقتی سرعت ماشین کم می شود یک مسافت را در زمان بیشتری طی می­کند.}