بر اساس آمار رسمی اعلام شد: چند درصد از دانش‌آموختگان دانشگاهی بیکارند

^{رئیس سازمان تجاری‌سازی فناوری و اشتغال دانش‌آموختگان جهاد دانشگاهی آمار بیکاری دانش‌آموختگان دانشگاهی را بر اساس آمار غیررسمی تا 30 درصد اعلام کرد و افزود: آمار دقیقی در این زمینه وجود ندارد، اما همین میزان نیز آمار مناسبی برای کشور نیست.}

^{محمدرضا پورعابدی  اظهار کرد: زمانی بحث آموزش، تحقیقات و فناوری چالش ما بشمار می‌رفت، اما هم‌اکنون مهم‌ترین چالشی که با آن روبرو هستیم بحث تجاری‌سازی است.}

^{وی اظهار کرد: در زمینه‌ی تجاری‌سازی نیز مهم‌ترین چالش موجود عدم شناخت درست ما از این حوزه و نبود تعریف درست و مناسبی از آن است.}

^{پورعابدی افزود: متأسفانه این حوزه را متناسب با کسب و کارها و فنآوری‌هایی که به‌دست آورده‌ایم تعریف نکرده‌ایم و این در حالی است که حوزه‌ی تجاری‌سازی از پیچیدگی بسیاری برخوردار است.}

^{وی تصریح کرد: چنانچه از مرحله ایده تا محصول را 100 در صد در نظر بگیریم همه‌ی مباحث مربوط به پژوهش و فناوری و مسائل این‌چنینی تنها 10 تا 15 درصد پیچیدگی و منابع کار را به خود اختصاص می‌دهد و این تجاری‌سازی است که بیشترین پیچیدگی و منابع را به خود اختصاص می‌دهد و بیشترین ریسک کار نیز در این قسمت است.}

فاتح استنفورد : محمد اکبرپور

^{محمد اکبرپور در کنار الوین راث (سمت چپ) نوبلیست اقتصاد 2012}

 

<sup>در سال‌های اخیر ثابت شده است که توانایی ایرانیان تنها در ارسال موشک به فضا یا ارسال ماهواره خلاصه نمی‌شود، بلکه در دانش‌های کاربردی همچون مالی و اقتصاد که آثار آن در زندگی روزمره مردم ملموس‌تر است نیز می‌توان سطح بالای دانش را مشاهده کرد. از طرفی کشوری که خود را برای جهش بلند آماده می‌کند، باید در یک فضای رقابتی ضمن شناسایی دانشجویان و نخبگان ایرانی خارج از کشور، بتواند با آنها به خوبی همکاری کند. به طور خاص در کشور آمریکا، به طور پیوسته از سال 1975 تا سال 1983 ایرانیان بزرگ‌ترین گروه دانشجویان خارجی مقیم این کشور را تشکیل می‌دادند. در اولین سال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، 56 هزار دانشجوی ایرانی در ایالات متحده به تحصیل مشغول بودند که حداکثر تاریخی جمعیت دانشجویی ایرانیان در آمریکاست. تعداد دانشجویان ایرانی در سال‌های بعد به دلیل بحران‌های سیاسی و اقتصادی رو به کاهش گذاشت و در سال 1999 به 1660 رسید که کمترین تعداد دانشجویان ایرانی در ایالات متحده در تاریخ معاصر است. در حال حاضر جمعیت حدود 9 هزار‌نفری دانشجویان ایرانی مقیم آمریکا را تشکیل می‌دهند.

معرفی اقتصاددان نخبه ایرانی در آمریکا
پس از اینکه دکتر محمد‌هاشم پسران در سال گذشته جزو کاندیداهای دریافت جایزه نوبل اقتصاد نام برده شد، این بار موفقیت‌های محمد اکبرپور دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه استنفورد نخستین بار توسط سایت اقتصادنیوز خبرساز شد.</sup>

اقتصاد دولتی و آموزش عالی

دکتر تیمور رحمانی
به‌عنوان یک اقتصادخوانده، اولین مقاله کوتاه انگلیسی که به فارسی ترجمه کردم، دارای عنوان «بدتر از فاجعه چرنوبیل» بود. موضوع نیز راجع به پیامدهای زیست محیطی فاجعه‌آمیزی بود که در دوران اتحاد جماهیر شوروی از اصرار بر بالا بردن سطح تولید برخی محصولات کشاورزی در آسیای میانه بدون در نظر گرفتن تحلیل هزینه-فایده به بار آمده بود، به‌گونه‌ای که از پیامدهای حادثه چرنوبیل بسیار وخیم‌تر بود. در اقتصاد‌های دولتی همواره این ظرفیت وجود دارد که تصمیمات اشتباه در تخصیص منابع تبدیل به فاجعه‌ای برای آینده اقتصاد شود.
نادیده گرفتن تحلیل هزینه-فایده می‌تواند در بسیاری از عرصه‌ها که به ندرت نگاه‌ها را متوجه خود می‌کند چنین خطری را فراروی اقتصاد کشور قرار دهد. یکی از آن عرصه‌ها آموزش عالی است که تداوم وضع موجود آن دارای چنین پتانسیلی است. از نظر نویسنده تنش‌های موجود در تعیین سکاندار وزارت علوم در طول حدود یک سال و نیم گذشته نیز بیش از آنکه دعوای سیاسی باشد ناشی از معضلات بنیانی موجود در آموزش عالی و تفکر غالب مرتبط با گسترش آموزش عالی بوده است که متاسفانه بخشی از برنامه همه دولت‌ها پس از پایان جنگ تحمیلی بوده است و آن هم ناشی از کم‌توجهی به تحلیل اصیل اقتصادی در تصمیم‌‌گیری گسترش آموزش عالی و دولتی بودن اقتصاد است که چنین گسترشی را می‌طلبد.
بدون تردید گسترش آموزش عالی تحت هر شرایطی دارای فایده است. یکی از مهم‌ترین دلایل تفاوت تولید سرانه کشورها وجود سرمایه انسانی متفاوت است که آن نیز محصول آموزش و به‌ویژه آموزش عالی است. کشورهای موفق در مسیر رشد اقتصادی آنهایی هستند که در این مسیر به سرمایه انسانی خود از طریق آموزش می‌افزایند. آموزش و سرمایه انسانی برای کشورهای در حال توسعه از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ چراکه به آنها کمک می‌کند دستاوردهای علمی جهان پیشرفته را با هزینه‌ای اندک در اختیار گیرند و سریع‌تر فاصله خود را از جهان پیشرفته کاهش دهند. بدون تردید اینکه امروزه کمتر خانوار ایرانی پیدا می‌شود که دارای فردی با آموزش عالی یا در حال تحصیل نباشد، امری مثبت است. اینکه ایران تاکنون این ویژگی را داشته است که عدالت آموزشی و از جمله آموزش عالی در آن قابل قبول بوده و اقشار مختلف مردم امکان تحصیل را داشته‌اند نقطه قوتی برای کشور بوده است. اینکه دانشگاه آزاد در مقطع کارشناسی در بیشتر رشته‌ها به‌عنوان گسترش دانش عمومی در نقاط دور و نزدیک کشور اقدام به تاسیس واحد و فراگیر کردن آموزش کرده است امر مثبتی است، حتی این موضوع که ایران از مهم‌ترین کشورهای با مهاجرت افراد تحصیلکرده است از منظر تئوری رشد اقتصادی نامطلوب تلقی نمی‌شود؛ بلکه می‌تواند در انباشت سرمایه انسانی در مجموع اثر مثبت بر جای گذارد.

گفت‌وگو با عباس شاکری درباره قدیمی بودن منابع درس اقتصاد

^{بوی کهنه‌گی} 

 

<sup>ساعت یک بعد از ظهر یک روز کاری، در دفتر ریاست دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، قرار گفت‌وگو با دکتر عباس شاکری تعیین شده بود. با اینکه تاخیر چندانی در زمان تعیین‌شده برای شروع گفت‌وگو به وجود نیامد، ولی دکتر شاکری از بابت همین تاخیر ناچیز نیز عذرخواهی کرد. از کلاس برمی‌گشت. خودش می‌گفت به خاطر فشردگی ترم، مجبور شده کلاس فوق‌العاده بگذارد و حدود سه ساعت سر کلاس بوده است. اما با تمام این احوال، خللی در روند گفت‌وگو به وجود نیامد  عباس شاکری، در این گفت‌وگو به اهمیت ترجمه و تالیف کتاب‌های اقتصادی اشاره کرد. او همچنین تدریس علم اقتصاد با توجه به روند تاریخی‌اش را نیز بسیار مهم قلمداد کرد. در بخش دیگری از گفت‌وگو به تجربه خوب دهه 70 در بورس کردن دانشجویان دکترا در داخل اشاره کرد. همچنین به بازار کار و لزوم استفاده از فارغ‌التحصیلان اقتصاد در بنگاه‌ها نیز اشاره کرد. ماحصل این گفت‌وگو را در ادامه با هم می‌خوانیم.

■■■
 
شما به عنوان یکی از استادان فعال کشور در حوزه آماده‌سازی منابع علم اقتصاد، در قالب کتاب‌های ترجمه‌ای، تالیفی و... سابقه نسبتاً خوبی دارید و چهره‌ای شناخته‌شده هم برای دانشجویان و هم برای استادان هستید. به عنوان مثال کتاب‌های اقتصاد خرد و اقتصاد کلان شما، با استقبال خوبی هم از طرف دانشجویان و هم از طرف استادان مواجه شده است. با چنین پیشینه و تجربه‌ای، فکر می‌کنید برای آماده کردن محتوای درسی، آنچه بیشتر مورد استفاده دانشجویان و استادان قرار می‌گیرد و برای آنها سودمند است، کتاب‌های ترجمه‌ای است یا تالیفی؟
هم ترجمه لازم است و هم تالیف. ترجمه نتیجه کار کسانی است که در دنیای حرفه‌ای زحمت کشیده‌اند؛ به ویژه آنهایی که در دانشگاه‌های معتبر تدریس کرده‌اند. این دسته از افراد حاصل کار خود را در قالب کتاب به رشته تحریر درآورده‌اند، سپس کتاب آنها ویرایش شده، ارزیابی شده و در نهایت در سطح بین‌المللی انتشار پیدا کرده است. بنابراین اگر ترجمه به خوبی انجام شود، برای جامعه علمی کشور و دانشکده‌های اقتصاد بسیار مفید است و به پیشرفت آنها کمک می‌کند. اما همان‌طور که گفتم، منوط به اینکه ترجمه به خوبی انجام شود. در مورد متون علمی، مترجم خوب فردی است که ابتدا مطلب را فهمیده باشد و سپس کار خود را شروع کند. زیرا در مورد متون علمی، نمی‌شود تنها با برگرداندن لغات به معنای فارسی‌شان، ترجمه ارائه کرد.</sup>

شیلی برای رسیدن به توسعه بر تحصیلات تمرکز می‌کند

 

^{میشل باشلت/ رییس‌جمهور شیلی}

^{جهان در سال 2015 به یک نقطه عطف خواهد رسید. ما شاید این را از سال 2000 فهمیده‌ایم؛ زمانی که 189 کشور جهان تصمیم گرفتند که به 8 هدف که به اهداف توسعه هزاره معروف شد عمل کنند. این اهداف از مهمترین مسایلی بود که بسیاری از کشورهای نظیر ما، مد نظر داشتند. پیشرفت دیگر تنها شامل رفع گرسنگی و فقر نمی‌شود. هدف کاهش تعداد افراد زیر خط فقر مطلق تا 50 درصد، در سال 2010 عملی شد. با این حال، هنوز یک نفر از هر هشت نفر در جهان با گرسنگی روبه‌رو است و 1.2 میلیارد نفر از مردم جهان در وضعیت ناگواری زندگی می‌کنند.}

^{هنوز دو هدف از اهداف هزاره باقی مانده است؛ نیاز به پیشرفت تحصیلات به طور سراسری و نیز به تلاش برای حفظ محیط زیست. بنابراین سال 2015 با آمیخته‌ای از احساسات متضاد شروع می‌شود؛ خوشحالی از این که برخی از اهداف هزاره عملی شده و احساس فوریت از این که در سریع‌ترین حالت ممکن باید برخی دیگر از آنها را اجرایی کرد.}

^{برای همین است که نقطه تمرکز پس از سال 2015 برای توسعه کشورها بسیار مهم خواهد بود؛ به خصوص در زمانی که بسیاری از کشورها بعد از سالها تحمل درد، به وضعیت عادی باز خواهند گشت. در این چرخه جدید اقتصادی، ما باید برنامه‌هایمان را بر اساس تجربیاتی که اخیرا به دست آورده‌ایم، شکل بدهیم. مهمترین مسئله این است که بازار به تنهایی برای ضمانت پیشرفت یا ثبات سیستم اقتصادی کافی نیست و به همین میزان، رفاه شهروندان در سراسر جهان نیز اهمیت دارد.}

کدام دانشگاه‌ها و کشورها بیشترین سهم را در تولید مقالات علمی دارند؟ اَبَر دانشگاه‌ها

^{با توجه به تعداد روزافزون مجلات اقتصادی و حجم انبوه مقالات منتشر‌شده یا در انتظار انتشار، داده‌های بسیاری روزانه تولید می‌شوند نظیر تعداد ارجاعات، ضریب تاثیر یک مقاله و ... که هر کدام از این پارامترها را می‌توان به روش‌های گوناگونی محاسبه یا تعریف کرد. برای مثال، ارجاع به یک مقاله مساله مهمی است که در اغلب رتبه‌بندی‌ها لحاظ می‌شود اما تعاریف گوناگونی برای آن وجود دارد؛ می‌توان کل ارجاعات به یک مقاله را به صورت یک داده خام و پردازش‌نشده در رتبه‌بندی منظور کرد اما بعضی از پژوهشگران این حوزه برای افزایش دقت و قدرت محاسبه، تنها ارجاعات سایر مجلات و نویسندگان به مقاله منتشر‌شده را در نظر می‌گیرند. در این گزارش از سیستم رتبه‌بندی RePEc‌1 که بر اساس ضریب تاثیر2 بنا نهاده شده است و گزارش‌های سایت IDEAS بر پایه این سیستم، استفاده می‌شود. ضریب تاثیر در روش‌های مختلف تعاریف متفاوتی دارد؛ مهم‌ترین عامل سازنده این پارامتر، (انواع محاسبه) تعداد ارجاع به یک مقاله است. RePEc تلاش همکارانه صدها داوطلب در 63 کشور جهان به منظور افزایش نشر پژوهش‌ها در حوزه اقتصاد است. قلب این پروژه یک پایگاه غیرمتمرکز داده از مقالات در حال کار، مقالات منتشر‌شده، مجلات و برخی اجزای نرم‌افزاری است که به رایگان در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد. در این پایگاه، ناشران نشریات خود را فهرست‌بندی می‌کنند و نویسندگان برای خود پرونده‌های آنلاین از آثاری که پیشتر نمایه‌شده، ایجاد می‌کنند و بدین ترتیب دسترسی به رتبه‌بندی‌های مختلف در اقتصاد و زمینه‌های مرتبط فراهم می‌شود. همچنین تحلیل استنادی و ارجاعات، بر اساس پروژه CitEc (Citations in Economics) و شمارش مشاهده چکیده‌ها و دانلود مقالات نیز توسط پروژه LogEc (دسترسی و استفاده خدماتی را که بر اساس مجموعه داده RePEc تنظیم شدند، فراهم می‌کند و توسط مدرسه بازرگانی اربرو میزبانی می‌شود) انجام می‌شود و سپس رتبه‌بندی‌های مختلفی از این آمار و اطلاعات گردآوری‌شده استخراج می‌شود که معمولاً حدود روز سوم تا پنجم هر ماه به‌روز می‌شود. امکان مشاهده انواع مختلف دسته‌بندی و رتبه‌دهی و برحسب معیارهای گوناگون در این سایت وجود دارد.}

فقر سواد اقتصادی

^{اصول و فنون مالی و اقتصادی دیر یا زود بر تصمیمات تک‌تک افراد جامعه تاثیرگذار است. کسانی در آینده برنده‌اند که در گذشته خود راه و چاه را شناخته و در انتخاب‌های سرمایه‌گذاری خود عقلایی رفتار کنند. رفتار بخردانه تمام مشارکت‌کنندگان بازارها لازمه رشد و ثبات اقتصادی است. لازمه این امر آشنا کردن افراد از کودکی با مفاهیم مالی و اقتصادی است. در این راستا با بهروز خدا‌رحمی دبیرکل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران به گفت‌وگو پرداختیم. وی که مدیرمسوول نشریه «معیشت» از نشریات مالی اقتصادی خانواده نیز هست، معتقد است اگر از قبل با دانش اقتصادی آشنا نشده باشیم، انتخاب نهایی مشارکت‌کنندگان در آینده انتخاب درستی نخواهد بود.}

^■■■

  ^{اخیراً با امضای توافقنامه‌ای بین سازمان بورس و وزارت آموزش و پرورش، دیپلم بورس راه‌اندازی شد. با توجه به حضور شما در بازار سرمایه چه نیازی به ایجاد این رشته و در این مقطع احساس شد؟}

^{با توجه به شاخص‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری، ضرورت است که همه خانواده‌ها به سمت یادگیری مفاهیم اقتصادی بروند. اگر ما عمر کاری خود را 30 تا 40 سال در نظر بگیریم نیمه اول آن معمولاً درآمدهایمان از مخارج‌مان بیشتر است. یعنی به عبارتی مازاد دریافتی داریم. اما در نیمه دوم با کسری مواجه خواهیم شد. به این دلیل که اتفاقاتی همچون ازدواج صورت می‌گیرد و خانواده شکل می‌گیرد. پس احتمالاً پتانسیل‌های کسب درآمد آرام‌آرام در نیمه دوم کمتر می‌شود، برای جبران آن کسری‌ها هیچ چاره‌ای نداریم جز اینکه به دانش‌های مالی و اقتصادی مسلط باشیم و مازاد نیمه اول عمر کاری‌مان را به‌گونه‌ای سرمایه‌گذاری کنیم که تکافوی کسری نیمه دوم را بکند. پس همه باید حداقل دانش مالی و اقتصادی داشته باشند. کشورهای غربی هم یکی دو دهه است که روی حوزه سواد مالی افراد کار می‌کنند. نظام آموزشی ما، تنها روی پرورش هوش ریاضی و منطقی افراد تاکید دارد و به بقیه ابعاد هوشی افراد برای موفقیت در زندگی که یکی از آنها هوش کسب و کار است، توجه نکرده‌ایم. لذا حداقل دانش مورد نیاز برای تصمیم‌گیری بهتر در حوزه‌های مالی و اقتصادی و زندگی و معیشت را نادیده گرفته‌ایم.}

رییس مرکز تحقیقات علمی کشور: دانشگاه‌های ایران صرفه اقتصادی ندارند

به اعتقاد محمد ابویی اردکان، رییس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، ظرفیت خالی دانشگاه‌ها اساسا مشکل اقتصادی دانشگاه‌های امروز ایران نیست؛ مشکل اصلی کنترل مرکزی دولت بر این نهادهاست که امکان اقتصادی عمل کردن را از آنها می‌گیرد. به اعتقاد ابویی که دانشیار دانشکده مدیریت دانشگاه تهران است، اگر رقابت در بازار دانشگاه‌های ایران وجود داشت، کشور ما که بهشت دانشگاه‌های معتبر جهان برای سرمایه‌گذاری است، پر می‌شد از دانشگاه‌هایی که هم محصولات باکیفیتی دارند و هم به نهادهایی سودده بدل می‌شدند.

میزان صندلی‌های خالی دانشگاه‌ها در سال تحصیلی جاری نسبت به سال پیش 15درصد افزایش یافته؛ نشانه‌یی از تغییرات جمعیتی ایران که حالا وضعیت اقتصادی دانشگاه‌ها را دچار بحران کرده است. در ادامه همین روند، می‌توان هم آینده‌یی تیره را برای دانشگاه‌ها تصور کرد و هم چشم‌اندازی موفق‌تر. به نظر شما کدامیک محتمل‌تر است؟

اگر شرایط اقتصادی موجود دانشگاه‌ها را از زاویه دید رشد طبیعی ببینیم، منطقی به نظر می‌رسد در کشوری که تقاضا برای آموزش عالی در بازار آن وجود دارد، عرضه هم افزایش یابد؛ یعنی کشور برای پاسخ به تقاضایی که زمانی وجود داشته از مسیر مشخصی حرکت کرده است. از حدود 20سال پیش فشار زیادی روی دانشگاه‌ها حس شد و در نتیجه آن، طی 10سال به سرعت بر ظرفیت دانشگاه‌ها اضافه شد؛ اما از 4-3سال پیش، این ظرفیت به صورت مازاد عرضه، در حال نمایان شدن است که رویدادی طبیعی در هر سیستم اقتصادی است. اما آنچه از این پس شاهد خواهیم بود ورود دانشگاه‌های کشور به عرصه رقابت است که در نتیجه آن دانشگاه‌های بی‌کیفیت از چرخه بازار آموزش کشور حذف می‌شوند چرا که از نظر اقتصادی رقابت‌پذیر نخواهند بود.

بهترین دانشگاه های جهان برای اقتصاد

<sup>آیا میدانید که رشته اقتصاد، رشته محبوبی میان ثروتمندترین افراد جهانست و تعداد زیادی از ملیاردرهای جهان، دانش آموخته و فارغ این رشته هستند؟ ازین لحاظ این رشته یکی از محبوبترین رشته های تحصیلی در جهانست و ارزش والایی در میان سایر رشته های تحصیلی در دانشگاههای برتر جهان دارد. 
در رده بندی جدید بهترین دانشگاه های جهان که از سوی سازمان «Quacquarelli Symonds» نشر شده، برترین دانشکده های اقتصاد را نیز رده بندی نموده است.
برای آماده ساختن این فهرست، سازمان «کواک کوارلی سایمندز» پرسشنامه‌ی را از استادان، دانشجویان و دانشگاهیان سرتاسر جهان پرسیده تا بهترین جا برای تدریس و تحصیل در رشته های مختلفی از جمله اقتصاد را شناسایی نمایند.

فهرست ذیل، 30 دانشگاه برتر جهان در رشته اقتصاد را نشان میدهد.
1- دانشگاه هارورد - Harvard University - امریکا
2- دانشگاه فناوری ماساچوستس - Massachusetts Institute of Technology - امریکا
3- دانشگاه اقتصاد و علوم سیاسی لندن - London School of Economics and Political Science - بریتانیا
4- دانشگاه ستنفورد - Stanford University - امریکا
5- دانشگاه کالیفورنیا - University of California, Berkeley - امریکا
6- دانشگاه شیکاگو - University of Chicago - امریکا
7- دانشگاه پرنستون - Princeton University - امریکا
8- دانشگاه یلی - Yale University - امریکا
9- دانشگاه پنسلوانیا - University of Pennsylvania - امریکا
10- دانشگاه کمبرج - University of Cambridge - بریتانیا
11- دانشگاه کلمبیا - Columbia University - - امریکا
12- دانشگاه آکسفورد - University of Oxford - بریتانیا
13- دانشگاه نیویارک - New York University - امریکا
14- دانشگاه کلیفورنیا لاس آنجلس - University of California, Los Angeles - امریکا
15- دانشگاه نارت وست - Northwestern University - امریکا
16- دانشگاه ملی سنگاپور - National University of Singapore - سنگاپور
17- دانشگاه کالج لندن - University College London - بریتانیا
18- دانشگاه ملی آسترالیا - The Australian National University - آسترالیا
19- دانشگاه توکیو - University of Tokyo - ژاپن
20- دانشگاه بوکونی - Università Bocconi - ایتالیا
21- دانشگاه ورویک - University of Warwick - بریتانیا
22- دانشگاه کورنیل - Cornell University - - امریکا
23- دانشگاه ملبورن - The University of Melbourne - آسترالیا
24- دانشگاه موناش - Monash University - آسترالیا
25- دانشگاه دیوک - Duke University - - امریکا
26- دانشگاه مشیگن، آن آربور - University of Michigan, Ann Arbor - امریکا
27- دانشگاه تورنتو - University of Toronto - کانادا
28- دانشگاه هانگ کانگ - The University of Hong Kong - هنگ کنگ
29- دانشگاه کلیفورنیا، سان دیاگو - University of California, San Diego - امریکا
30- دانشگاه علوم و فناری</sup> هنگ کنگ^{- The Hong Kong University of Science and Technology} 
 

لشکر «بیکاران تحصیل‌کرده کم‌کیفیت» در راه است

تحلیل داود سوری از «ایجاد اشتغال» به عنوان چالش دولت یازدهم 
 

 

 

اعلام نرخ بیکاری 5/9‌درصدی برای تابستان امسال، واکنش‌های متفاوتی را در بین کارشناسان و صاحب‌نظران در پی داشت و سبب شد برخی این شاخص را که از سوی مرکز آمار ایران منتشر شده دارای ابهام‌های زیادی بدانند. این موضوع سبب شد با داود سوری، استادیار دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف گفت‌و‌گو کنیم و تحلیل او را در خصوص آمارهای منتشرشده بشنویم. از نظر این اقتصاددان در سال‌های آینده با لشکری از تحصیل‌کردگانی روبه‌رو هستیم که در مقاطع ارشد و دکترا  فارغ‌التحصیل شده‌اند و با اینکه فاقد کیفیت لازم هستند به دنبال شغل‌های «یقه‌سفید» می‌گردند.

■■■

 به تازگی مرکز آمار گزارش جدید بیکاری را منتشر کرده که نشان می‌دهد این شاخص بعد از سال‌ها مجدداً تک‌رقمی شده است. آماری که مورد انتقاد جریان‌های همسو و منتقد دولت قرار گرفته است. از گزارش‌های اخیر نیروی کار، چه نتایجی می‌توان از وضعیت فعلی بازار کار گرفت؟ آیا بهبودی در وضعیت اشتغال در ایران صورت گرفته است؟

اعلام نرخ رشد اقتصادی توسط بانک مرکزی برای بهار سال جاری که نسبت به فصل مشابه سال پیش، بیش از چهار درصد رشد کرده است و به دنبال آن اعلام نرخ بیکاری توسط مرکز آمار ایران که موید کاهش نرخ بیکاری به زیر 10 درصد است، هرچند مایه امیدواری است اما با تردید روبه‌رو شده است.

بیکارترین رشته های دانشگاهی . . .

 

 براساس مطالعات سازمان همیاری اشتغال دانش آموختگان جهاد دانشگاهی نرخ بیکاری در بین دانش‌آموختگان در سال 92 رقمی حدود 15.6 اعلام شده است این در حالی است که نرخ بیکاری در سال گذشته 10.5 درصد اعلام شده و در بهار امسال نیز با رشد 0.2 دهم درصدی به رقم 10.7 درصد رسیده است. فاصله پنج درصدی نرخ بیکاری دانش‌آموختگان با نرخ بیکاری کل نشان دهنده افزایش نامتوازن تحصیلات عالی و اشتغال در کشور است.

براساس سرشماری سال 90 بیش از 92 درصد جمعیت کشور با سواد هستند و با توجه به روند پرشتاب تحصیلات عالی در چند سال اخیر بیش از 18 درصد جمعیت کشور دارای تحصیلات عالی و حوزوی هستند. با ادامه این روند پیش‌بینی‌ها حاکی از افزایش سطح تحصیلات عمومی مردم دارد که این مسئله مستلزم افزایش متناسب فرصت‌های شغلی است، موضوعی که هم اکنون به یکی از دغدغه های مهم سیاستگذاران کشور تبدیل شده است.

از ارزانترین کشورها تا گرانترین برای تحصیل و علم آموزی

 <sup>«اچ اس بی سی» هند ارزانترین و استرالیا گرانترین مقصد دانشجویان خارجی است. بنابراین گزارش، هزینه معمول سالانه تحصیل و سایر هزینه های زندگی برای ادامه تحصیل دانشجویان خارجی در مقطع کارشناسی در هند حدود ۵۶۴۲ دلار است در حالی که این هزینه ها در استرالیا به ۴۲ هزار و ۹۳ دلار می رسد.

در این گزارش دانشگاه های هند در بین ۱۵ کشور ارزیابی شده، ارزانترین محسوب می شوند ضمن اینکه هزینه های تحصیل در دانشگاه های این کشور حتی در مقایسه با دانشگاه های ترکیه، چین و مکزیک هم پایین تر است.
در بازبینی جدید «اچ اس بی سی» که با عنوان «ارزش تحصیلی، آغازگر موفقیت» انجام شد استرالیا، سنگاپور و آمریکا سه کشور اول در این رتبه بندی به لحاظ گرانترین کشورها برای تحصیلات خارجی قرار گرفته اند.
پس از تحصیل در استرالیا که سالانه حدود ۴۲ هزار و ۹۳ دلار هزینه در بردارد، سنگاپور با سالانه ۳۹ هزار و ۲۲۹ و آمریکا با سالانه ۳۶ هزار و ۵۶۴ دلار در رتبه های دوم و سوم گرانترین مقصدهای تحصیلی دانشجویان خارجی هستند.</sup>