آیا تجارت آزاد میان ایران و عراق شدنی است؟ / خیز برای توسعه دوجانبه

^{غلامرضا حیدری‌کرد‌زنگنه / رئیس کمیته اقتصادی انجمن دوستی ایران و عراق}

 

^ب

 

^{بررسی توانمندی‌ها و پتانسیل‌های موجود در اقتصاد ایران نشان می‌دهد که این اقتصاد از ظرفیت‌های قابل توجهی جهت حضور در بازارهای فرامرزی برخوردار است، با این حال بررسی عملکرد مولفه‌های کلیدی اقتصاد کلان اعم از رشد اقتصادی و دیگر شاخص‌های توسعه‌یافتگی، نمایانگر این است که با وجود برخورداری از ظرفیت‌های بالا هنوز نتوانسته‌ایم به جایگاه واقعی خود از نظر تجارت بین‌الملل برسیم و سهم مناسب خود را از بازارهای جهانی کسب کنیم.
در کنار پتانسیل‌های انسانی، فرهنگی و ژئوپولتیک، منابع طبیعی نقش پررنگی را ایفا می‌کند. تنوع شرایط اقلیمی (نزدیک به 10 اقلیم مختلف)، برخورداری از 29 میلیون هکتار اراضی مزروعی، 12 میلیون هکتار جنگل، 90 میلیون هکتار مرتع، دسترسی به منابع آبی به میزان 120 میلیارد مترمکعب، دسترسی به ذخایر و گونه‌های متنوع گیاهی و حیوانی، جایگاه والای ایران از نظر دسترسی به منابع نفت و منابع گاز و نیز دسترسی به سایر ذخایر معدنی از ویژگی‌های این پتانسیل و مبین وضعیت مطلوب جهت دستیابی به رشد بالاتر اقتصادی و حضور در بازارهای منطقه‌ای و جهانی است.}

مرز تمرچین کجاست و چه اهمیتی دارد

^{پایانه مرزی تمرچین دروازه اقتصادی ایران با اقلیم کردستان عراق است. دروازه ای که می تواند باتوجه به پتانسیل های اقلیم کردستان نقش مهمی در رونق اقتصادی کشور و به خصوص استان آذربایجان غربی داشته باشد. ظرفیتی که به اعتقاد کارشناسان فعالان اقتصادی ایران به خصوص بخش خصوصی باید بیشترین استفاده را از آن بکنند. هفته گذشته اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور در بازدید از مرز تمرچین در جمع خبرنگاران گفت:« بعضی از گزارشات رسیده در اویل فعالیت دولت تدبیر و امید حاکی از این بود که بعضی از روزها کامیونداران مجبور بودند که 70 روز در نوبت ورود و یا خروج از کشور باشند که خوشبختانه پس از بررسی های بعمل آمده و رفع نواقصات موجود پس از یکسال یکی از منظم ترین مرزها را در مرز تمرچین پیرانشهر شاهد هستیم که روز به روز به تعداد کامیون های صادراتی و وارداتی افزوده شده است تا جائیکه روزانه تردد کامیون به حدود 800 دستگاه ارتقاء پیدا کرده است.»}

^{مرز تمرچین پیرانشهر در سال 86 به عنوان مرز مجاز رسمی زمینی شناخته شد و تنها مرز رسمی استان با کشور عراق است. این پایانه مرزی تا شهر ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی 160 کیلومتر و تا شهر اربیل مرکز اقلیم کردستان 140 کیلیومتر فاصله دارد همچنین فاصله نزدیکترین شهرها به این مرز، پیرانشهر در ایران و چومان در عراق است که به ترتیب در 11 و 25 کیلومتر گمرک تمرچین جای گرفته اند.}

فائو: کشاورزی عراق رو به نابودی است

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

<sup>فائو دیروز , دوشنبه, با صدور اطلاعیه ای خبری با تاکید برفوریت تلاش های مورد نیاز بمنظور کمک به تولید مواد غذایی درعراق گفت: تا کنون هزاران نفر از کشاورزان عراقی به دلیل ناامنی وگسترش خشونت ها مزارع خود را ترک کرده اند ویا همه محصولات و زمین های آن ها به دست نیروهای تروریستی داعش نابود شده است.

براساس همین اطلاعیه محصولات کشاورزی ماه ژوئن این کشور به شدت کاهش یافته ودرنتیجه دراثر کمبود مواد غذایی مورد نیاز هم اکنون نزدیک به سه میلیون نفر درعراق به کمک های غذابی نیاز فوری دارند.</sup>

عراق در تولید نفت از ایران جلو زد

 

^{بررسی تحولات تولید نفت خام کشورهای عراق و عربستان، به عنوان رقبای ایران در بازار نفت جهانی و منطقه‌ای، نشان دهنده پیشی گرفتن عراق از ایران است.}

عربستان سعودی به عنوان یکی از تولیدکنندگان سنتی نفت خام در جهان، از نظر تولید نفت با فاصله زیادی نسبت به ایران و عراق قرار دارد. اما در بین رقبای ایران، نکته قابل توجه افزایش میزان تولید نفت خام در عراق نسبت به ایران در فوریه سال 2014 است.

بر این اساس روند کاهشی تولید نفت خام ایران طی سال‌های اخیر به دلیل عدم سرمایه‌گذاری و اعمال تحریم‌های بین المللی در این بخش اتفاق افتاده است اما در همین دوره عراق توانسته است با جذب سرمایه‌گذاری مناسب تولید خود را از حدود 1.8 میلیون بشکه در روز در سال 2005 به حدود 3.4 میلیون بشکه در روز در ابتدای سال 2014 برساند و این درحالی است که نظیر بخش گاز، ایران در بخش نفت با کشور عراق میدان‌های مشترک دارد.

انگیزه های اقتصادی داعش چیست؟

جهت کسب منافع و موقعیت مادی و اجتماعی به این فعالیت روی آورده‌اند تا از محیط مناسب چنین فعالیتی و نبود محیط مناسب فعالیت اقتصادی برای آنها کمال بهره‌برداری را کرده باشند. تشکیلات طالبان پاکستان و افغانستان نیز در راستای نفع مادی موجود در تولید و فروش مواد مخدر در اصل یک نظام انگیزشی نیرومند برای سازمان‌دهندگان اصلی آن ورای خود دارد. 
توضیح دیگر اقتصادی راجع به انگیزه بخشی از جمعیت است که به داعش پیوسته‌اند، از آن حمایت کرده‌اند یا حداقل مخالف قدرت گرفتن آنها نیستند.