انگیزه های اقتصادی داعش چیست؟
جهت کسب منافع و موقعیت مادی و اجتماعی به این فعالیت روی آوردهاند تا از محیط مناسب چنین فعالیتی و نبود محیط مناسب فعالیت اقتصادی برای آنها کمال بهرهبرداری را کرده باشند. تشکیلات طالبان پاکستان و افغانستان نیز در راستای نفع مادی موجود در تولید و فروش مواد مخدر در اصل یک نظام انگیزشی نیرومند برای سازماندهندگان اصلی آن ورای خود دارد.
توضیح دیگر اقتصادی راجع به انگیزه بخشی از جمعیت است که به داعش پیوستهاند، از آن حمایت کردهاند یا حداقل مخالف قدرت گرفتن آنها نیستند.
در کشوری مانند عراق که دموکراسی نوپای آن متکی به فعالیت احزابی است که بیشتر ماهیت طایفهای و مذهبی دارد، بهطور طبیعی قدرت همراه با ثروت عظیم نفت بخشی از جامعه عراق را بسیار بهرهمند ساخته است و بخشی از آن، از این درآمد رو به تزاید نفت، کم بهره شده است. طبیعی است که بخشی از اعراب سنی که بهطور سنتی سهم قابلتوجهی در قدرت داشتهاند و بهویژه بازماندگان حزب بعث که قدرت و منافع اقتصادی خود را از دست دادهاند، امکان این را فراهم آوردهاند که رهبران داعش از انگیزه آنها برای راه انداختن جنگ به ظاهر مذهبی بهرهمند شوند. بدون وجود این انگیزه اقتصادی امکان چنین پیشروی سریعی فراهم نمیشد. اگر در عراق اقتصاد آزاد و غیردولتی وجود داشت بدون تردید بسیاری از این سازمان دهندگان داعش و کسانی که به آن پیوستهاند را درگیر فعالیت اقتصادی با کسب سود میکرد و مانع شکلگیری و قدرت گرفتن چنین گروه تروریستی میشد.
توضیح اقتصادی دیگری که برای قدرت گرفتن گروه داعش بهطور خاص و گروههای افراطی مذهبی در حالت عام مطرح است آن است که تعداد زیادی از جنگجویان داعش ظاهرا از کشورهای دیگر و بهویژه کشورهای فقیر اسلامی به آنها پیوستهاند. ضمن اینکه توضیح دیگری در راستای نظریههای کلوب در اقتصاد وجود دارد که چرا چنین افرادی به یک گروه جنگجوی دینی میپیوندند، اما دلیل اصلی پیوستن آنها هم اقتصاد است، گرچه قاعده کلی در مورد رفتار انسان همیشه احتیاج به احتیاط دارد، اما واقعیت دردناک آن است که غالب افرادی که به گروههای شبیه داعش و طالبان پیوستهاند از کشورهای فقیر اسلامی بودهاند یا در کشور خود از نظر اقتصادی ناموفق بودهاند و پیوستن آنها به داعش آنها را از بن بست فقر مادی میرهاند. به عهده گرفتن مسوولیت زندگی و کار و تلاش برای خانواده کار دشواری است و بسیاری از این جنگجویان خود را از این مسوولیت رهانیدهاند و در عین حال به منافع مادی نیز دست یافتهاند. این موضوع حتی در مورد جنگجویانی که از کشورهای اروپایی به داعش پیوستهاند نیز صادق است.