درسی آموزنده برای همه دموکراسی‌ها

جورج ویل
ستون نویس نشنال ریویو و برنده جایزه پولیتزر
ورشکستگی احتمالی یونان می‌تواند درس خوبی در علم اقتصاد باشد. یونانی‌ها حالا احتمالا حرف مارگارت تاچر را تایید می‌کنند که درباره دولت‌های سوسیالیست گفته بود: «آنها همیشه پول بقیه را تمام می‌کنند.» یونان که درام غربی از نمایشنامه‌های باستانی آن منشا گرفته، تبدیل به ملودرامی پوچ‌گرا درباره تزریق پول وام‌دهندگان بین‌المللی به این کشور شده است. تصویب وام‌های جدید برای این کشور تنها به کوهی از بدهی‌ها خواهد افزود که تقریبا دو برابر تولید ناخالص داخلی یونان است. 

اگر یونان ورشکست شود، منازعات دنباله‌دار یونان به کشتاری مطلوب منجر خواهد شد که مثال وحشتناک آموزنده‌ای برای تمام دموکراسی‌هایی خواهد بود که با مستمری‌های مضر برای رشد روزگار می‌گذرانند. در ژانویه 2015، رای‌دهندگان یونانی قدرت را به حزب چپ‌گرای «سیریزا» دادند که بر اساس گزارش اکونومیست یک‌سوم اعضای آن مائوئیست، مارکسیست یا هواداران چه‌گوارا هستند. 
نخست وزیر الکسیس سیپراس، یک دانشجوی سابق تندرو، بلافاصله پس از به قدرت رسیدن، بیانیه اتحادیه اروپا در انتقاد از تقسیم اوکراین را رد کرد. تنها یکی از اعضای کابینه خود را از میان کسانی انتخاب کرد که تجربه بودن در دولت را داشتند و آن هم کسی نبود جز یکی از رهبران حزب کمونیست استالینی یونان. وزیر فرهنگ همین دولت می‌گوید که آموزش «نباید تحت تسلط فضیلت باشد که این جاه‌طلبی به انحراف رفته است.» او در عمل به موعظه‌های‌های خود پیشنهاد حذف آزمون‌های ورودی دانشگاه‌ها را می‌دهد.

علیه ریاضت مداوم پشتیبانی از یونان

 

^{سرژ حلیمی برگردان شهباز نخعی}

^{آلمان، با پشتیبانی بیشتر پایتخت های اروپایی، به قدرت رسیدن یک دولت چپ در یونان را نمی پذیرد ، دولتی که می خواهد برنامه خود را اجرا کند.  آلمان درصدد استفاده از سلطه اقتصادی و مالی خویش برای وادار کردن یونان به ادامه سیاست ریاضتی است ، که آن را ویران کرده.
یونانی ها نیازی ندارند که معنای مردم سالاری برایشان توضیح داده شود.  با این حال، از زمانی که نیروی چپی را به قدرت رسانده اند که مصمم است به سیاستهای ریاضتی ای پایان دهد که از شش سال پیش آزارشان می دهد، بارانی از درس ها [درمورد مردم سالاری] برسرشان می بارد.  فراوانی این درس های عتاب آلود به ویژه از این نظر چشمگیر است که سردمداران آن می دانند از چه چیز صحبت می کنند.  در واقع، اینها عهدنامه هایی را تحمیل می کنند که آرای عمومی آنها را رد کرده و به محض انجام انتخابات تعهدات آنها نفی شده است.  اکنون، اینان رودرروی کسانی قرارگرفته اند که خواهان انجام وعده هایی هستند که به آنها باور دارند.  آنچه سخت تر است این است که نیروهای پیروز در انتخابات می توانند افکار خود را به دیگرانی که تاکنون دربرابر ناتوانی خود تسلیم شده بودند نیز تسری دهند و نظم اجتماعی را تهدید کنند.  این رودررویی، در ورای سرنوشت یونان، وضعیت مردم سالاری در اروپا را نیز تعیین می کند (۱).}

اگر اپل یونان را بخرد!

<sup>وبسایت بلومبرگ مطلب جالبی را نشر کرده است که در آن حرف از خریداری کشور یونان با همه بدهی‌های سنگین آن، توسط شرکت اپل گفته شده است.

کشور یونان که درین روزها با مشکلات بزرگ اقتصادی، ورشکستگی بزرگترین بانک‌های آن و بدهی‌های هنگفت دولتی روبرو هست، باوجود تلاش های متعدد و مکرر مقامات اتحادیه اروپا، بانک مرکزی اروپا، صندوق بین المللی پول، بانک جهانی و دولت یونان، نمی‌تواند ازین معضله مهلک بیرون شود.

بدهی‌های دولت یونان از مرز 356 ملیارد دلار(حدود 317 ملیارد یورو) گذشته است و باوجود پادرمیانی دولت‌های آلمان و فرانسه برای نجات و حمایت از سیستم اقتصادی این کشور، دولت جدید آن تاکنون نتوانسته سطح بدهی دولتی این کشور را مهار کند. مجموع بدهی این کشور اکنون از مرز 175 درصد مجموع تولید ناخالص داخلی این کشور هم گذشته است.

از سوی دیگر غول فناوری «اپل» که یکی از بزرگترین شرکت‌های جهان است، حدود 194 ملیارد دلارپول نقد دارد که نمی‌داند آنرا در کجا بمصرف برساند و یا سرمایه‌گذاری کند، و ارزش مجموعی این شرکت هم بالغ بر 727.73 ملیارد دلارمیباشد، که میتواند یونان را با همه بدهی‌های هنفگت و سنگینش خریداری و اقتصاد لرزان این کشور را از ورشکستگی حتمی نجات دهد.</sup>

رسانه های به زانو درآمده در یونان

^{والیا کایماکی برگردان آریا نوری}

^{به ندرت پیش می آید که رابطه ی چنین تنگاتنگی بین سرمایه و رسانه در یونان شکل بگیرد. آیا  احیای دموکراسی ای که حزب سیریزا ( Syriza) (۱) از آن صحبت کرده ،  میتواندسبب آزادی گردش اطلاعات در یونان شود؟
بر خلاف آنچه که در اکثر کشورهای اروپایی جریان دارد ، شبکه های تلوزیونی و رادیویی خصوصی در یونان ، از سال ۱۹۸۹ به بعد گواهی های موقت برای فعالیت دریافت می کنند و نیازی به پرداخت کوچکترین مبلغی به دولت این کشور ندارند.  پاشو ماندراولیس ( Paschos Mandravelis ، روزنامه نگار یونانی ، چند سال پیش شرایط را به این نحو توصیف کرده بود : « رسانه ها در یونان نه در بستر بازار اطلاعاتی که در بستر بازاری سیاسی فعالیت می کنند.» (۲) نزدیکی بسیار این دو بستر به هم ، در ماه نوامبر سال ۲۰۱۱ نمایان شد. در این زمان پانتلیس کاپسیس ( Pantelis Kapsis ) ، که در آن زمان مدیر مسئول روزنامه ی تانئا ( Tanéa ) بود ، سمتش را برای پیوستن به دولت لوکاس پاپادموس ( Pantelis Kapsis ) که خودش نیز در گذشته بانکدار بوده ، ترک کرد. نیکوس میرنایوس (Nikos Mirnaios) ، روزنامه نگار ، در آن زمان شرایط را اینگونه توضیح داد : خانواده ی کاپسیس از عرصه ی رسانه ای محو نخواهد شد چرا که مانولیس ، برادر پانتلیس هر شب در برنامه ی زنده ی شبکه ی مگا ( Mega Channel ) به عنوان مفسر سیاسی حضور داشت و از دولتی که برادرش به تازگی عضو آن شده بود حمایت می کرد.»(۲)}

یونان پاشنه آشیل اقتصاد قاره سبز

^{در جریان انتخابات ژانویه سال 2015 میلادی در یونان، حزب سه ساله سیریزا با موفقیت بسیار خوبی توانست اکثریت آرای پارلمانی را به خود جلب کند و با ائتلافی راحت با گروه یونانیان مستقل که ملی گرا هستند، دولت را به دست آورد. نخست وزیر جدید یونان شد الکسیس سیپراس که در مبارزات انتخاباتی از این می گفت که ریاضت اقتصادی نباید در یونان ادامه پیدا کند و برای همین هم مردم خسته یونان که مدتها با کاهش دستمزدها و خدمات عمومی مواجه بودند، به سیپراس و گروهش رای دادند.}

^{با روی کار آمدن سیپراس، وزیر دارایی یونان یک استاد دانشگاه اقتصاد که مانند بسیاری دیگر از اعضای کابینه در دانشگاه اسکس درس خوانده بود، به یونان آمد و به این سمت انتخاب شد. او یانیس واروفاکیس بود که بعدتر در مذاکرات چند جانبه با نهادهای مالی اتحادیه اروپا و وزرای دارایی اعضای اتحادیه، چالشهای زیادی داشت و به سوژه عکاسان نیز تبدیل شده بود.}

^{مشکل این جا بود که یونان طی دوران پس از سال 2009 میلادی و کشیده شدن بحران مالی جهانی به اروپا، عملا با کمکهای مالی کشورهای عضو اتحادیه اروپا سر پا مانده بود و بدهی 240 میلیارد یورویی بالا آورده بود که باید به بانک مرکزی اتحادیه اروپا و نیز صندوق بین المللی پول بر می گرداند. قسط اول بازپرداخت این بدهی ها از ماه گذشته میلادی شروع شده بود و دولت جدید یونان، در اولین قدم، می خواست که بازپرداخت این بدهی ها را به تعویق بیندازد.}

^{واروفاکیس بارها به مقر اتحادیه اروپا در بروکسل و مقر بانک مرکزی اروپا در فرانکفورت رفت و با مقامات این نهادها و نیز با وزرای دارایی کشورهای عضو اتحادیه مذاکره کرد. طلبکاران می گفتند که برای تمدید کمکهای مالی لازم است که یونان اصلاحات اقتصادی و ریاضت اقتصادی را ادامه بدهد اما مسئله این جا بود که دولت چپگرای یونان نمی توانست زیر قولهای خود در ایام انتخابات بزند. یکی از مخالفان سرسخت دولت جدید یونان در مذاکرات، آلمان بود که بیشترین بدهی یونان نیز مربوط به این کشور بود.}

یونان: لحظه‌ی تصمیم

^{آلن وودز برگردان مهرداد امامی}

^{مقدمه‌ی مترجم: وقایع یونان با قدرت‌گیری دولتی سیریزا و دست بالا یافتن گفتمان به‌اصطلاح «رادیکال» چپ بیش از هرچیز نشانگر شروع مقطع تاریخی دیگری است که در آن باز هم دولت‌های مردمی‌تر قرار است نقش «پای چپ سرمایه» را ایفا کنند. تحلیل ظهور سیریزا و سایر چپ‌های رادیکال واقعاً موجود در اروپا مانند پودموس در اسپانیا بدون عطف توجه به واکاوی جنبش‌های اجتماعی که این دولت‌ها بر موج‌ نارضایتی‌شان سوار شده‌اند، یعنی جنبش‌های ضدّریاضتی ناشی از تحولات اقتصادی دهه‌ی پایانی قرن بیستم و پانزده سال نخست قرن بیست و یکم، راه به جایی نمی‌برد مگر تجلیل پیوسته از موفقیت و اقبال انتخاباتی این قبیل احزاب. از طرف دیگر، تعریف هویت سیاسی یک حزب یا جریان با تأکید بر نقشی که می‌تواند در سیاست خارجی ایفا کند، هرچقدرهم آن نقش مترقی باشد، بدون مدّ نظر قرار دادن هم‌زمان نگرش‌های آن جریان به مناسبات اصلی داخلی در عرصه تولید نمی‌تواند تصویری واقع‌بینانه از ماهیت یا توان مدیریتی آن ارائه دهد.}

کمک مالی مشروط اروپا به یونان

وزرای اقتصاد کشورهای حوزه یورو، در مذاکراتی فشرده و پیچیده ، ارائه ادامه کمک های مالی اقتصادی به یونان را برای 4 ماه دیگر تمدید کردند .مهلت ارائه کمک های اقتصادی اروپا به یونان که به همراه اجرای سیات های ریاضتی به این کشور ارائه شده بود در پایان ماه جاری به اتمام می رسید. اجرای سیاست های اقتصادی اعمال شده از سوی اروپا در یونان، در میان مردم این کشور بسیار منفور بوده و دولت کنونی یونان نیز به دلیل مواضع ضد این سیاست ها توانست رای اکثریت مردم این کشور را در انتخابات اخیر جذب کند. وزیر اقتصاد آلمان که سرپرستی یوروگروپ را بر عهده داشت اعلام کرد مذاکرات بسیار سخت بود چرا که دو طرف در تلاش بودند تا اعتماد سازی کنند .دو طرف بر سر یک تفاهم نامه دو صفحه ای به توافق رسیدند که طی آن یونان در ازای تمدید دریافت کمک های مالی از اروپا، تعهدات سختی را نیز باید اجرا کند.
وزیر اقتصاد یونان طی اظهاراتی پس از این توافق اعلام کرد این مذاکرات عصر جدیدی از روابط یونان و اروپا را رقم خواهد زد چرا که پیش از این برای حفظ یورو، سیاست های ریاضتی سختی در راستای کمک به اقتصاد یونان از سوی اروپا اعمال شده بود.آتن اعلام کرده است سیاست های ریاضت اقتصادی و بهبود وضعیت اقتصادی و کاهش هزینه های یونان که از سوی اروپا و با هدف حمایت از یورو که از سال 2010 اعمال شده بود باعث تضعیف شدید اقتصاد این کشور و ناتوانی یونان در مدیریت پرداخت بدهی های بالای خود شده است .وزیر اقتصاد یونان اعلام کرد به مدت پنج سال یونان در حوزه یورو تنها و منزوی شده بود که این انزوا در مذاکرات اخیر شکسته شد.

نطق ضدریاضتی نخست‌وزیر مارکسیست

سیپراس، نخست‌وزیر تازه یونان نخستین خط و نشانش را برای رهبران کشورهای بزرگ اروپایی کشید. او روز دوشنبه به پارلمان یونان رفت و سخنرانی تند و آتشینی علیه برنامه‌های ریاضتی ایراد کرد. او گفت که قصد دارد زخم‌های ناشی از برنامه‌های ریاضتی را درمان کند و در این مسیر توجهی به کمک‌های بین‌المللی ندارد و برنامه‌های ضدریاضتی‌اش را آغاز خواهد کرد. 

وی همچنین قصد دارد اصلاحاتی را که در دوران انتخابات وعده‌ داده بود، عملی کند، از جمله لغو مالیات بر دارایی، پایان دادن به اخراج‌های دسته‌جمعی و بالا بردن حداقل دستمزد و رساندن آن به رقم دوران پیش از بحران. 
رویترز در این‌باره گزارش می‌دهد که نخست‌وزیر یونان در نخستین سخنرانی خود در پارلمان یونان نشان داد که قصد دارد به‌عکس خواسته رهبران اروپایی اصلاحات مدنظرش را پیاده کند. او گفته است توجهی به گفته‌های رهبران اتحادیه اروپا و صندوق بین‌المللی پول ندارد و می‌خواهد اصلاحات مالیاتی‌اش را پیگیری کند و دستمزدها را افزایش دهد. 
چنانچه وی این برنامه‌ها را پیاده کند، در واقع نشان داده که به هشدارهای رهبران اروپایی بی‌توجه است و قصد ندارد روی کمک‌های بین‌المللی از جمله کمک 240 میلیارد یورویی حساب باز کند.  سیپراس در سخنرانی روز دوشنبه خود گفت تعهدی به برنامه‌های رهبران اروپایی ندارد و تنها تعهد وی درمان زخم‌های ناشی از دوران ریاضتی است.  رهبر 40 ساله حزب چپگرای سیریتزا که در میان تشویق هر از گاه نمایندگان مجلس یونان سخنرانی می‌کرد، ضمن هشدار به رهبران اروپایی که خواستار مذاکره در مورد برنامه‌های وی هستند گفت: «کمک‌های مالی بین‌المللی شکست خورده است. یونان قابل مذاکره نیست، حاکمیت ملی‌مان قابل مذاکره نیست.» 

یونان و جدایی از یورو

<sup>در سال 2012 یونان دو انتخابات برگزار کرد که می‌توانست به خروج این کشور از منطقه یورو منجر شود. در آن زمان چنین رویدادی اتفاق نیفتاد که در‌واقع بسیار خوب بود چرا که هزینه خروج یونان هم برای این کشور و هم برای کل منطقه یورو از منافع آن بیشتر می‌شد. اکنون انتخابات 25 ژانویه عضویت یونان در این منطقه را به خطر انداخته است. این بار خروج یونان از منطقه یورو چه عواقبی دارد و آیا اصلاً دلیلی برای آن پیدا خواهد شد؟

ساز و کار خروج یونان ساده و شفاف است. تغییر واحد پول به سرعت اتفاق می‌افتد. دولت‌ دارایی‌های داخلی و تعهداتش را به دراخما تبدیل می‌کند که بر‌مبنای ارزش یکسان با یورو صورت می‌گیرد. بانک مرکزی یونان از بانک مرکزی اروپا در فرانکفورت جدا می‌شود و به جای آن سیاست‌های پولی یونان را با دراخما و از طریق بانک‌هایی انجام می‌دهد که ترازنامه خود را بر این مبنای پولی تنظیم کنند.

اگرچه نقطه آغازین یکسان بودن نرخ دراخما و یورو را به همراه دارد واحد جدید پولی به سرعت ارزش خود را از دست خواهد داد. برآوردهای صندوق بین‌المللی پول در سال 2012 نشان می‌داد این سقوط ارزش تا میزان 50 درصد خواهد بود. این کاهش می‌تواند به تجدید حیات اقتصادی بینجامد چون یونان می‌تواند رقابتی‌تر ظاهر شود. پس از آنکه آرژانتین در سال 2002 اتصال یک دهه‌ای واحد پول خود با دلار را قطع کرد چندین سال رشد سریع را شاهد بود که به مدد افزایش بهای کالاهای تجاری اتفاق افتاد و این کشور را به یک صادرکننده قدرتمند محصولات کشاورزی تبدیل کرد. این امیدواری وجود دارد که یونان نیز بتواند از مزیت رقابتی خود به ویژه در جذب گردشگران بیشتر بهره ببرد.حتی در این صورت نیز چندین نکته منفی پدیدار می‌شوند. خروج یونان ضربه شدید اما کوتاه‌مدتی بر اقتصاد وارد می‌کند. معرفی سکه‌ها و اسکناس‌های جدید چند ماه به طول می‌انجامد. این امر آشفتگی و هرج و مرج به همراه خواهد داشت هر چند که بسیاری از مردم اکنون از پرداخت‌های الکترونیکی استفاده می‌کنند. به احتمال زیاد یونان مجبور خواهد شد از اتحادیه اروپا نیز جدا شود و در این صورت ارتباط خود را با بازار واحد این بلوک (و کمک‌های مالی منطقه‌ای) از دست خواهد داد. با افزایش بهای کالاهای وارداتی تورم بالا خواهد رفت. تحلیل سال 2012 صندوق بین‌المللی پول بیان می‌کند که قیمت‌های داخلی یونان تا 35 درصد افزایش خواهند داشت. ابهامات و سردرگمی‌هایی که خروج یونان در پی خواهد داشت، اعتماد مصرف‌کننده و بخش تجاری را تحت تاثیر قرار می‌دهد. صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی می‌کند که اقتصاد رو به نشیب یونان 0.8 درصد دیگر سقوط می‌کند.</sup>

اقتصاد یونان در 2015

^{اقتصاد یونان تازه از رکود در حال خروج است، اما انتخابات ناگهانی که قرارست در همین سال برگزار شود، ممکن اقتصاد این کشور را یکبار دیگر زیر فشار قرار بدهد و صفحه جدیدی از بحران یورو را ببار بیاورد. این ترس زمانی اوج میگیرد که حزب چپ گرای سیریزه (Syriza) که میخواهند برنامه نجات یونان با همکاری اتحادیه اروپا و صندوق بین المللی پول را دوباره از سر بگیرند، بر سر اقتدار بیاید. در این انتخابات، حزب سیریزه ممکن با اکثریت قاطع برنده شود، و یا هم اتحادیه برنده‌ی را در پارلمان تشکیل بدهد.}
 

پایان تراژدی یونانی

 ^{دفتر ملی آمار یونان اعلام کرد که نرخ بیکاری در این کشور در ماه جولای بیشتر از برآوردهای اولیه کاهش یافته است. این داده ها نشان می دهند که نرخ بیکاری در یونان در این ماه معادل 26.4 درصد بوده که 1.4 درصد کمتر از زمان مشابه در سال 2013 است. این در حالی است که برآورد اولیه از نرخ بیکاری یونان در ماه جولای معادل 26.7 درصد بود.}

^{با این حال هنوز 1.28 میلیون یونان بیکار هستند. نرخ بیکاری یونان در سپتامبر 2013 به رکورد 28 درصد رسید اما از آن زمان روند افزایشی آن متوقف شده است. متوسط نرخ بیکاری در منطقه یورو معادل 11.5 درصد است. اقتصاد یونان وارد هفتمین سال از رکود اقتصاد شده و شاخص بهای مصرف کننده در این کشور نیز روندی نزولی به خود گرفته که برای آینده اقتصاد این کشور خبری نگران کننده محسوب می شود.}

یونان، الگویی موفق برای احیای گردشگری

نابسامانی اقتصاد بین الملل در چند سال گذشته، باعث شده گردشگری بیش از هر چیز دیگری آسیب ببیند. با آغاز بحران اقتصادی در سال ۲۰۰۸، برخی مشاغل رونق گرفته اند و بعضی نیز رشد منفی داشته اند یا حتی ورشکسته شده اند.