سوتفاهمی مخرب در بازار بورس تهران

 

مهدی رباطی

از دی ماه 1392 تا امروز 18 ماه است که قیمتها در بازار بورس تهران هیچ حمایتی را در روند نزولی معتبر خود نمی شناسند.

اندک نوسانات مثبت و ریزش های چند برابر این نوسانهای مثبت آن چیزی است که عاید سرمایه گذاران طی این 18 ماه بوده است. عوامل متعددی طی این مدت در این بیریش ترند دخیل بوده اند که بی شک دو عامل در بین عوامل این ریزش از جایگاه بسیار موثری برخوردارند، اول نحوه عملکرد سیاستگذاران متولی بازار سرمایه و بطور مشخص وزارت اقتصاد به عنوان سیاست گذار پولی و مالی کشور و سازمان بورس به عنوان سازمان ناظر و سیاست گذار اجرایی بازار سرمایه می باشد، و دوم وضعیت ساختاری ناکارای بورس تهران.
در این یادداشت بر آن هستم تا اشاره ای داشته باشم به سوتفاهمی به نام "حمایت" که برای متولیان بازار و سهامداران حقیقی بازار ایجاد شده است و استانداردهایی که بازار بورس تهران برای رونق پایدار به آن نیازمند است.
بازار بورس اوراق بهادار در تمامی کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته آیینه تمام نمای ثبات سیاسی و اقتصادی و دورنمای رشدی یا رکودی اقتصاد و سرمایه گذاری کشور است. ​

هفته بی رمق بورس تهران!

 ^{در پایان معاملات این هفته در بورس اوراق بهادار، شاخص کل با ۹۳۵ واحد کاهش نسبت به هفته قبل به ۶۵،۶۳۴ واحد رسید. ارزش کل معاملات سهام و حق تقدم نیز با کاهش ۴۰ درصدی حدود ۷،۶۳۲ میلیارد ریال بود.}

 عملکرد بازار بورس اوراق بهادار تهران

 ^{در پایان معاملات روز چهارشنبه ۹ اردیبهشت ۱۳۹۴، بورس تهران در دقایق اولیه به دلیل اخبار مثبت از جمله کاهش قطعی نرخ سود بانکی، کار خود رو با روند افزایشی آغاز نمود و در نهایت شاخص کل با ۱۲۵ واحد مثبت به ۶۵،۶۳۴ واحد رسید.}

^{نمادهای، صنایع پتروشیمی خلیج فارس (۱۱۲ واحد)، پالایشگاه نفت بندرعباس (۴۹ واحد) و پتروشیمی مبین (۳۶ واحد) بیشترین تأثیر مثبت را بر شاخص گذاشتند. شاخص بازار فرابورس نیز با ۴ واحد افزایش به ۷۴۲ واحد رسید.}

سرمایه‌گذاران بورس در فروردین ۹۴ چقدر سود کردند؟

^{شاخص بورس در حال نزول است، پرسش این است که کدام دسته از سهامداران درطول ۲سال گذشته زیان کرده اند؟ آمار‌ها نشان می‌دهدسرمایه‌گذاران به‌طور میانگین در فروردین امسال ۷.۲ درصد سود کرده‌اند.}

 

 ^{همشهری نوشت: اگر با سهامداران صحبت کنید روایت‌های زیادی درباره آن که چقدر زیان یا سود کرده‌اند می‌شنوید اما آیا این روایت‌ها غلط است؟ کدام دسته از سهامداران زیان کرده‌اند و کدام‌یک سود کرده‌اند؟ برای پاسخ به این پرسش ابزار‌های مختلفی در دست است که قوی‌ترین ملاک برای آن محاسبه شاخص بورس تهران است که میانگین توزیع بازده سرمایه‌گذاری را در کل بازارسهام برآورد می‌کند.}

 

^{بررسی روند شاخص بورس تهران نشان می‌دهد سهامدارانی که از ابتدای سال 94 وارد بورس شده‌اند زیان نکرده‌اند حتی سهامدارانی که ابتدای سال 92 هم وارد بورس شده‌اند زیان نکرده‌اند اما سهامدارانی که شاید تحت‌تأثیر رشد انفجاری بورس در سال 92 و تبلیغات آن، در سال 93 وارد بازار سهام شده‌اند، زیان کرده‌اند. این بررسی از یک سو اهمیت سرمایه‌گذاری بلندمدت و از سوی دیگر اهمیت تبلیغات برای ورود به بورس را نشان می‌دهد.}

^{آمار‌ها می‌گویند شاخص کل بورس تهران در حال حاضر درسطح مهر‌ سال 92است. این شاخص که بیانگر میزان بازده سرمایه‌گذاری در بورس است از ابتدای سال 92تا 15دی‌ماه همان سال بیشتر از 130درصد سود نصیب سرمایه‌گذاران کرد. با چنین ملاکی می‌توان گفت سرمایه‌گذارانی که ابتدای سال92و قبل‌تر وارد بازار سهام شده‌اندمیزان ارزش دارایی‌ها و بازده سهامشان در سطح مهر‌ماه سال92 است. هرچند بخشی از این بازده 130درصدی در نتیجه کاهش ارزش سهام شرکت‌ها در یک سال و 4‌ماه گذشته از بین رفته است اما حتی با محاسبه نرخ تورم نیز می‌توان استدلال کرد که سهامداران قدیمی‌تر که از سال 92دربازار حضور داشته‌اند همچنان از سرمایه‌گذاری در بورس سود کرده‌اند.}

آغاز رونق سوم بورس؟

بررسی پنج ساله شاخص کل بورس تهران (تپیکس) و سیکل‌های رکود و رونق آن در این مدت نشان می‌دهد این بازار بعد از طی دو دوره رونق و دو دوره رکود در این بازه زمانی، آماده است تا دوره رونق سوم خود را آغاز کند. براساس این بررسی و با مقایسه‌ میزان 17 ماهه دوره رکود قبلی با میزان 14 ماهه‌ای که از شروع دوره رکود جاری گذشته است، می‌توان به‌طور محافظه‌کارانه‌ای پیش‌بینی کرد که در بهار سال 94 بازار به روند کاهشی خود پایان دهد و دوره رشد تازه‌ای را آغاز کند. به این پیش‌بینی باید علائمی همچون افزایش حجم معاملات، رشد تعداد دفعات معاملات و نزدیک شدن قیمت سهم‌های پیشرو به سطوح حمایتی مهم را افزود که می‌توانند نشانه‌هایی دال بر پایان قریب‌الوقوع دوره‌ افول شاخص بورس باشند.

گروه تحلیل – همایون فطرس: مقایسه میان بازدهی بورس‌ تهران و چهار بورس مطرح دنیا نشان می‌دهد به رغم نزول شدید شاخص بورس تهران در ماه‌های اخیر، این بازار در بازه‌ 5 سال اخیر همچنان پربازده‌ترین بورس میان بورس‌های مقایسه شده است. با در نظر گرفتن افق سرمایه‌گذاری یک ساله، بورس تهران با متوسط 3/ 53درصد بازدهی بالاتر از شاخص S&P 500 آمریکا، DAX آلمان، FTSE انگلستان و شاخص بورس دبی (DFM) قرار دارد. در میان شاخص این بورس‌ها، بورس دبی با کمترین متوسط بازدهی سالانه و با عدد منفی 9/ 11 درصد در اغلب مواقع باعث زیان‌دهی به سرمایه‌گذاران در بازه‌ سال‌های 2009 تا ابتدای ماه مارس 2015 شده است. حتی با در نظر گرفتن افق سرمایه‌گذاری سه‌ماهه یا یکماهه نیز بورس تهران در مقایسه با بورس‌های مورد اشاره بهترین بازار برای سرمایه‌گذاری بوده است. بازدهی 7/ 62درصدی به‌طور متوسط سه ماهه و بازدهی 6/ 44درصدی به‌طور متوسط ماهانه در حالی برای بورس تهران به‌دست آمده است که بهترین شاخص پس از آن شاخص بورس دبی است که متوسط بازدهی سه ماهه و یکماهه‌ این شاخص به ترتیب 7/ 22 و 2/ 22درصد است که برتری قابل ملاحظه‌ بورس تهران نسبت به همتای اماراتی خود را از نظر بازدهی نشان می‌دهد. 

اثر سه سناریوی هسته‌ای بر بورس تهران

شاخص کل بورس تهران روز گذشته در شرایطی با رشد 41 واحدی روبه‌رو شد که بخشی از آن ناشی از انعکاس اخبار مثبتی از مذاکرات هسته‌ای  بود. در این شرایط می‌توان سه سناریوی رفع تحریم‌ها از طریق توافق نهایی، عدم توافق و تمدید مذاکرات را مورد بررسی قرار داد. در صورت توافق نهایی، انتظار می‌رود بهبود در اقتصاد ملی، وضعیت بازار سرمایه را بهبود بخشد. دو سناریوی دیگر اما، هر کدام اثرات مثبت و منفی را در پی خواهند داشت.

معاملات روز گذشته بورس در حالی به پایان رسید که شاخص کل با 41 واحد رشد در محدوده 63 هزار و 996 واحدی به کار خود پایان داد و با آنکه در ساعاتی از معاملات به مدار 64 هزار واحد وارد شد اما ورود آن ناپایدار بود. 


روز گذشته در حالی بیشتر شرکت‌های بورسی روند نزولی قیمتی را پشت سرگذاشتند که نمادهایی همچون «فولاد»، «وغدیر»، «وبصادر»، «وبانک» و «وصندوق» رشد قیمتی را تجربه کرده و بیشترین تاثیر مثبت را بر روند صعودی شاخص کل بورس بر جا گذاشتند، به‌طوری‌که نماگر اصلی بازار در ابتدای ساعات معاملاتی با شیب بسیار تندی به محدوده 64 هزار و 45 واحدی صعود کرد که البته در جریان معاملات به تدریج روند بازگشت شاخص را شاهد بودیم. همچنین در این روز شاخص قیمت (وزنی – ارزشی) نیز با رشد بیش از 18 واحدی همراه شد، هر چند سایر نماگرهای بازار سرمایه همچون شاخص قیمت (هم‌وزن) و شاخص کل (هم‌وزن) به ترتیب کاهش 9/ 17 واحدی و 5/ 19 واحدی را تجربه کردند.

بازگشت با احتیاط بورس

^{شاخص کل بازار سرمایه امروز با 12 درصد رشد به رقم 65 هزار و 105 واحد رسید. این اتفاق در شرایطی رخ داد که هفته گذشته شاخص روزهای سختی را پشت سرگذاشته بود. حتی برخی فعالان بازار پس از این اتفاق پیش بینی می کردند با توجه به عدم انتشار گزارش های امیدوارکننده در مورد وضعیت صنایع در سال آینده، شاخص بازهم به مسیر نزولی خود ادامه دهد ولی امروز در پایان معاملات شاخص با رشد اندک، حداقل خود را از مسیر کاهشی دور کرد. شاخص کل با 76 واحد افزایش (12 / 0 درصد)  به رقم 65105 واحد رسید.}

^{شاخص بازار اول با 128 واحد افزایش به رقم 47950 واحد بالغ گردید و شاخص بازار دوم با 323 واحد کاهش عدد 128106 واحد را تجربه کرد.}

^{همچنین بیشترین تاثیر منفی بر شاخص کل را کشتیرانی جمهوری اسلامی، سرمایه گذاری ساختمان ایران، پتروشیمی شازند، سرمایه گذاری صنعت نفت و بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص کل را بانک صادرات، ایران خودرو، سایپا، توسعه معادن و فلزات، بانک انصار، گروه مپنا و بانک تجارت به خود اختصاص دادند.}

ریزش‌های سنگین بورس چرا شکل گرفت

^{علی رحمانی، مدیرعامل سابق بورس تهران درباره دلایل رفتارهای هیجانی بورس بازان و ریزش سنگین شاخص پس از اعلام نتایج مذاکرات وین توضیح می دهد.}

بورس تهران شاید تنها بازار اقتصادی ایران باشد که پس از اعلام نتایج مذاکرات در وین دچار جو هیجانی منفی شد و ریزش سنگینی را در پی داشت. تالار حافظ از سال گذشته گرفتار رکود شده است و تنها امیدش به سرانجام رسیدن مذاکرات هسته‌ای بود تا در ادامه با برداشته شدن تحریم‌ها رخوت رکود از صنایع بورسی را بزداید اما اعلام تمدید دوباره مذاکرات ایران با گروه 1+5 اگرچه این بار نشان از پیشرفت در عرصه دیپلماسی ایران داشت اما این اتفاق چندان به مذاق بورس بازان تالار شیشه‌ای خوش نیامد و آنها با فروش‌های سنگین خود یک روز بعد از سوم آذر روز تلخی را برای بورس تهران رقم زدند. هرچند کارشناسان بازار سهام رفتار هیجانی بورس‌بازان تالار شیشه‌ای پس از اعلام نتایج مذاکرات را مقطعی دانسته‌اند و پیش‌بینی کرده‌اند بورس تهران به حالت عادی برمی‌گردد. علی رحمانی مدیرعامل سابق بورس تهران درباره اثر اعلام نتایج مذاکرات و افت یکباره شاخص معتقد است رفتار هیجانی سهامداران از به نتیجه نرسیدن مذاکرات طبیعی بود و پس از چند روز بازار به شرایط عادی برمی‌گردد. اکنون سیاست‌های دولت در بودجه برای فعالان بازار سرمایه بسیار مهم است چرا که اگر این سیاست‌‌ها متناسب باشد باعث رشد دوباره بورس خواهد شد.

پیشتازان بورس تا پایان سال

بورس ابتدای هفته جاری را با روند نزولی آغاز کرد و هر چند در روزهای میانی هفته در مجموع رشد 211 واحدی را تجربه کرد، اما در نهایت آخرین روز کاری هفته را منفی پشت سر گذاشت تا به این ترتیب کاهش 817 واحدی، در کارنامه هفته جاری بورس به ثبت برسد. همچنین حجم و ارزش کل معاملات دیروز نیز روندی کاهشی داشت، به‌طوری‌که این دو متغیر به ترتیب کاهش 26.6 و 35.5 درصدی را تجربه کرد و در نهایت معاملات روز گذشته با داد و ستد 398 میلیون برگه اوراق بهادار به ارزش 872 میلیارد ریال بسته شد.
بررسی جزئیات روند شاخص در طول روز گذشته نشان از جریان نزولی متعادلی دارد که از ابتدای ساعات معاملاتی دیروز بر بازار حاکم بود که با پیغام ناظر بازار مبنی بر بازگشایی نماد معاملاتی شرکت سرمایه‌گذاری غدیر با توجه به تعدیل پیش‌بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به 30 آذر 94، این روند برهم خورد و با شیبی شدید، 155 واحد دیگر از مقدار شاخص کاسته شد که در نهایت در محدوده 71 هزار و 43 واحدی متوقف شد. به این ترتیب با احتساب افت روز گذشته، زیان بورس در آذر ماه به 5.6 درصد و از ابتدای سال تا‌کنون بالغ بر10 درصد شد.
این در حالی است که نماگر اصلی بازار سرمایه در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افت بیش از 14 هزار واحدی را تجربه کرده و معادل 17.35 درصد کاهش را در کارنامه خود به ثبت رسانده است.

دماسنج بورس در مرز 76 هزار واحد

 

^{امروز دوشنبه سوم آذر شاهد بازگشت رونق به معاملات تقریبا تمام بخش ها در نیمه ابتدایی زمان بازار بودیم امری که شاخص ها را با رشدی ملموس مواجه ساخت هر چند که در ادامه فضایی مبهم بر تعداد ملموسی از صنایع حاکم گردید و همین امر نیز ادامه روند صعودی این نماگرها را محدود ساخت.}

در این معاملات تاثیرگذای مثبت صنایع بزرگی از جمله بانک، سرمایه گذاری، خودرویی و فنی مهندسی در صعود شاخص ها ملموس بود. 

روز جاری شاخص کل بورس با رشدی 559 واحدی به 75949 واحد رسید. دو نماد "غشان" و "خوساز" بیشترین افزایش قیمت و "دامین" و "پدرخش" نیز بالاترین افت قیمت را تجربه کردند. همچنین "وبملت" بیشترین تاثیر مثبت و "فارس" بالاترین اثر منفی را بر شاخص گذاشت.

با شروع معاملات روز جاری شاهد تسلط جوی مثبت بر بسیاری از بخش های بازار بودیم امری که شاخص کل بورس را مسیر صعود قرار داد که در این میان گروه مالی و به خصوص بانکی ها و همچنین نمادهای خودرویی تاثیر شایانی در رشد شاخص داشتند. نمادهایی مانند "وبملت"، "وتجارت"، "رمپنا"، "وبصادر"، "خودرو"، "خساپا"، "خپارس"، "وپارس"، "وخارزم"، "وانصار" و "فملی" بیشترین تاثیر را در صعود این نماگر داشتند. این روند در یک ساعت اولیه معاملات ادامه یافت و بدین تریتب شاخص توانست بار دیگر وارد کانال 76 هزار واحدی شود.

نوسانات بورس کاهش یافته است

علی صالح آبادی در جمع خبرنگاران با اشاره به این که هنوز به جمع بندی در مورد فرمول کیفی سازی پالایشگاه ها نرسیده ایم گفت: در روزهای گذشته جلسه ای در مورد وضعیت پالایشگاه های بورسی با وزارت نفت برگزار شد که دغدغه های بازار سرمایه در آن مطرح شد.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار همچنین در خصوص رقم تامین مالی بورس در 7 ماهه ابتدای امسال اذعان داشت: در این مدت بالغ بر 20 هزار میلیارد تومان در بازار سرمایه تامین مالی صورت گرفته که گزارش آن نیز به وزیر امور اقتصادی و دارایی ارائه شده است.
وی در ادامه با اشاره به روند مثبت شاخص کل بورس در روزهای گذشته گفت: علاوه بر مثبت شدن شاخص های بورس، حجم معاملات نیز در بورس و فرابورس افزایش یافته است.
صالح آبادی با بیان این که بازار سرمایه در همه دنیا صعود و نزول دارند، به سهامداران و سرمایه گذاران بورس توصیه کرد: سهامداران با دید بلندمدت به بازارهای مالی نگاه کنند.
رئیس سازمان بورس افزود: در یک ماه گذشته بازار سرمایه روند با ثباتی داشته و با نوسانات کمی در این مدت روبرو بوده است که نشان می دهد بازار به ثبات رسیده و به افق های بالاتری فکر می کند.

سرخوشی پاییزی بورس

طی سه ماه گذشته روند حرکتی شاخص کل بازار سرمایه نزولی بوده است. حتی پس از انتشار خبر رشد 4.5 درصدی اقتصاد ایران در فصل بهار نیز بازهم شاخص روند کاهشی را رها نکرد. تحلیلگران بازار در این دوره زمانی پیش بینی می کردند، بورس تهران در پی انتشار اخباری تردید آمیز در مورد آینده مذاکرات هسته ای قدرت خود برای حرکت صعودی را از دست داده است. حتی برخی فعالان بازار نقل می کردند در صورتی که رشد اقتصادی سال 93 مطابق پیش بینی های دولت پیش نرود، بازهم بازار سرمایه مسیر نزولی را پیش می گیرد. همزمان برخی تحلیلگران بازار نیز نقل می کردند مهرماه همزمان با انتشار گزارش های عملکرد شش ماه گذشته بورس تهران، فرصت مناسبی برای خریدهای جدید و به دنبال آن رشد شاخص پیش می آید.

شاخص بورس ۶۵ واحد رشد کرد

^{در پایان معاملات تالار های بورس اوراق بهادار مورخ چهار شنبه 16 مهر ماه، 432 میلیون سهم و حق تقدم به ارزش بیش از 1 هزارو 459 میلیارد ریال در 44 هزار دفعه مورد معامله قرار گرفت.}

^{شاخص کل با 65 واحد افزایش به رقم 71784 واحد رسید.}

^{شاخص بازار اول با 113 واحد افزایش به رقم 52687 واحد بالغ گردید و شاخص بازار دوم با 284 واحد کاهش عدد 142436 واحد را تجربه کرد.}

^{همچنین بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص کل را شرکت های سرمایه گذاری امید، گسترش نفت و گاز پارسیان،  صنعتی و معدنی گل گهر، بانک اقتصاد نوین، پتروشیمی خارک و بیشترین تاثیر منفی بر شاخص کل را ارتباطات سیار ایران، ملی صنایع مس ایران، سرمایه گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین، و چادرملو به خود اختصاص دادند.}

^{همچنین در پایان معاملات نماد معاملاتی شرکت پارس دارو پس از برگزاری مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده مبنی بر انتخاب اعضای هیات مدیره و حق تقدم شرکت پاکسان جهت عرضه 983,167 عدد حق تقدم استفاده نشده بازگشایی شدند.}

^{از سویی دیگر نماد معاملاتی شرکت های لعابیران با توجه به تعدیل پیش بینی درآمد هر سهم، شیشه همدان جهت برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه به منظور تصویب صورتهای مالی، گروه دارویی سبحان جهت برگزاری مجمع عمومی فوق العاده به منظور تصمیم گیری در خصوص افزایش سرمایه، فولاد مبارکه اصفهان و بانک تجارت جهت برگزاری مجمع عمومی فوق العاده به منظور تصمیم گیری در خصوص اصلاح اساسنامه،حق تقدم شرکت فولاد مبارکه اصفهان با توجه به توقف نماد اصلی و معدنی و صنعتی چادر ملو جهت برگزاری جلسه هیات مدیره به منظور تصمیم گیری در خصوص افزایش سرمایه متوقف شدند.}

واکنش مثبت بورس به روند مذاکرات هسته‌ای

بورس اوراق بهادار تهران که در انتظار به نتیجه رسیدن پرونده هسته‌ای ماه ها در حالت انتظار و احتیاط قرارگرفته بود، امروز بعد از مدتها روند نزولی به اخبار منتشر شده از فضای مذاکرات واکنش نشان داد و در نیمه معاملات با رشد ۱۱۵ واحدی مواجه شد.

به این ترتیب ارائه پیشنهادات جدید آمریکا به ایران و مطرح شدن گزینه های جدید در پرونده هسته‌ای، خوش بینی تازه ای را در فضای مذاکرات حاکم کرده است به طوری که به نظر می رسد دو طرف به روز‌های آینده امیدوارتر باشند.

نگاهی جامع به بازار بورس چهارشنبه

چهارشنبه نوزدهم شهریور روندی رو به افول و یا مبهم بر بسیاری از گروه ها سایه افکند اما حمایت های حقوقی صورت گرفته از تعداد محسوسی از نمادهای بزرگ بازار و همچنین اقبال به گروه دارویی و غذایی باعث گردید تا شاخص های بورسی نوسانات مکرری را تجربه کنند و با وجود قرار گرفتن در محدوده مثبت تا میانه معاملات،سرانجام بیشتر این نماگرها با افتی مختصر به کار خود پایان دهند.در این معاملات فشار نمادهای منفی در بخش معدنی،خودرویی،مالی و چند رشته ای صنعتی در افت شاخص ها بیشترین تاثیر را داشت.

رکورد جدید در ریزش بورس

 

شاخص کل بورس در تداوم ریزش 500 واحدی دو روز گذشته امروز هم 438.6 واحد دیگر کاهش یافت.

بر اساس این گزارش شاخص‌های منتخب بازار سهام امروز همگی با کاهش رو به رو بودند. بر این اساس شاخص صنعت 427.8 واحد شاخص 50 شرکت فعال‌تر 22 واحد، شاخص آزاد شناور 287 واحد، شاخص 30 شرکت بزرگ 14.4 واحد شاخص بازار اول 121 واحد و شاخص بازار دوم 2 هزار و 114 واحد کاهش یافتند.

عمق بورس تهران در مرز هشدار

شاخص بازار سرمایه از نیمه دی‌ماه سال گذشته تا کنون از کاهش 17.4درصدی و در سال جاری از کاهش 6.5 درصدی برخوردار بوده است. در تشریح دلایل این کاهش باید به آخرین آمارهای منتشره از سوی بانک مرکزی اشاره کرد که به موجب آن، مانده سپرده‌ها و تسهیلات شبکه بانکی تا پایان اسفندماه سال گذشته با رشد 3.7 درصدی به حدود 684 هزار و 416 میلیارد تومان رسیده است.