مروری بر زندگی و فعالیت‌های علمی، اجرایی پیزاریدس / نوبلیست قبرسی‌تبار

 ^{کریستوفر پیزاریدس، اقتصاددان بریتانیایی قبرسی‌تبار، در 20 فوریه سال 1948 در نیکوزیای قبرس چشم به جهان گشود. او در سال 2010 به خاطر تلاش‌هایش در زمینه اقتصاد نیروی کار، موفق به دریافت جایزه نوبل اقتصاد شد. کار تحقیقی «تحلیل بازارها با وجود اصطکاک‌های شغل‌یابی» بود که این اقتصاددان را در 62‌سالگی به یک نوبلیست بدل کرد. پیزاریدس مدرک لیسانس و فوق‌لیسانس خود را در سال‌های ابتدایی دهه 70 از دانشگاه اِسِکس دریافت کرد. او سپس به مدرسه اقتصادی لندن راه یافت و توانست دکترای خود را از این دانشکده دریافت کند. رساله دکترای او با عنوان رفتار فردی در بازارهای با اطلاعات ناقص، با راهنمایی و نظارت اقتصاددان معروف ژاپنی، میشو موریشیما به اتمام رسید. سه سال پس از اخذ دکترا، این اقتصاددان به عنوان استاد در مدرسه اقتصادی لندن مشغول به کار شد. در همین زمان او به ریاست مرکز اقتصاد کلان بریتانیا نیز منصوب شد. شهرت اصلی پیزاریدس، به دلیل تلاش‌هایش در زمینه نظریه جست‌وجو و تطبیق در بازار نیروی کار است. موضوعات مطالعات او در واقع، مطالعه تعاملات بین بازار کار و اقتصاد کلان است. پیزاریدس به تکامل مفهوم تابع تطبیق که به تبیین گردش بیکاری و اشتغال در یک مقطع زمانی خاص اختصاص دارد، کمک شایانی کرده است. به علاوه او از جمله پیشتازان مطالعات تجربی این حوزه بوده که روی داده‌های مربوط به اقتصاد نیروی کار تخمین‌های تجربی انجام داده است. بسیاری معتقدند، تاثیرگذارترین مقاله پیزاریدس، مطالعه‌ای با عنوان خلق شغل و تخریب شغل در نظریه بیکاری بوده که با همکاری اقتصاددان فقید آمریکایی دیل مورتنسن نگاشته شده است. این مقاله که در مجله مروری بر مطالعات اقتصادی در سال 1994 به چاپ رسید، در واقع حاصل مطالعات و پژوهش‌های 20ساله این دو اقتصاددان در این حوزه بوده است. مدل ارائه‌شده از سوی این دو، که به مدل مورتنسن-پیزاریدس مشهور است، به طرز اعجاب‌آوری یکی از اصلی‌ترین مباحث کتاب‌های اقتصاد کلان در سال‌های اخیر بوده است. یکی دیگر از جنبه‌های قابل توجه پژوهش‌های پیزاریدس تالیف کتاب نظریه بیکاری تعادلی است که به یک منبع درسی متعارف در این شاخه از اقتصاد کلان تبدیل شده است. در این کتاب نیز پیزاریدس همان ایده خلق و تخریب درون‌زای شغل را دنبال کرده است. علاوه بر اینها، یکی از زمینه‌های مهمی که پیزاریدس در سال‌های اخیر بر روی آنها تمرکز داشته، اقتصاد رشد و شکست‌های ساختاری در اقتصاد کلان است.}

آرتور لوئیس در نطق نوبل چه گفت؟

^{سروران، بزرگان، خانم‌ها و آقایان
فرصت خوشامدگویی به دانشجویان (حاضران در میهمانی) افتخار بزرگی است که به من داده شده است و من این فرصت را با خوشحالی قبول کرده‌ام. از طرف تمام برندگان امسال به شما دانشجویان خوشامد می‌گویم. باید به شما دانشجویان عزیز بگویم که راه بسیار دشوار است، ما نمی‌توانیم فاصله بسیار دوری از مسیر پیش‌رو را مشاهده کنیم اما با این حال (فرآیند) آموختن و مشارکت (در آن) بسیار هیجان‌انگیز است.
من با کمال میل فرصت امشب را غنیمت می‌شمارم از آن جهت که دو نفر از برندگان امشب (سر آرتور لوئیس و دکتر عبدالسلام برنده جایزه نوبل فیزیک سال 1979) به دنیا آمده و بزرگ‌شده مناطق فقیر جهان هستند که امروزه نقش بسیار مهمی در مسائل جهانی دارند.
جهان سوم -‌ همان‌طور که گاهی از اوقات از آن به این عنوان یاد می‌شود-‌ در حال تجربه کردن انواع مختلفی از انقلاب‌هاست، (انقلاب‌های) سیاسی، اقتصادی، فرهنگی اما هیچ کدام اساسی‌تر و بنیانی‌تر از انقلاب علمی نیست که در ذات خود دیگر انقلاب‌ها را نیز به همراه دارد. علم و دانش بر تمامی جنبه‌های اندیشه ما نسبت به جهان تاثیر‌گذار بوده است، چه جهان مادی که اگر بخواهم تاکید بیشتری داشته باشم می‌توانم بگویم فهمیدن آن بسیار آسان‌تر است از آن روی که قاعده‌مند است و از قوانین ساده‌ای پیروی می‌کند، چه جهان اجتماعی که گیج‌کننده‌تر است و کمتر قابلیت پیش‌بینی دارد.}

دانستنی‌های جذاب از جایزه نوبل

 

 

 

^{شاید کمتر کسی باشد که نام «جایزه نوبل» را نشنیده باشد. این جایزه که هر سال به برترین اکتشافات و نوآوری‌های علمی در زمینه فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی و اقتصاد و البته دو حوزه نه‌چندان علمی ادبیات و صلح اهدا می‌شود، سابقه‌ای بیش از یکصد سال دارد.}

^{نوبل، پشیمان از کرده خویش}

^{حتما شنیده اید که آلفرد نوبل، دانشمند شیمیدان سوئدی بود که توانست برای نخستین بار «دینامیت» را بسازد. ظاهرا آلفرد نوبل این ماده منفجره را برای کارهای استخراج معدن درست کرده بود، اما اندکی از معرفی آن به دنیا نگذشته بود که از آن در جنگ ها استفاده شد و به این ترتیب جان هزاران نفر با ماده منفجره طراحی شده به دست نوبل، گرفته شد.}

^{سال ها از این وقایع می گذرد و البته آلفرد نوبل نیز به ثروت زیادی دست می یابد. برادر آلفرد نوبل با نام لودویک نوبل فوت می کند و یک روزنامه نگار فرانسوی که فکر می کرد خود آلفرد نوبل درگذشته است، در مقاله ای او را به خاطر این اختراع مرگبار سرزنش کرده و لقب «سوداگر مرگ» را به وی می دهد.}

خلاصه‌ای از سخنرانی مودیلیانی در جلسه اهدای جایزه نوبل

چرخه زندگی، عقل معاش فردی و ثروت ملل 
 

 

 

^{الف- نقش عقل معاش و انقلاب کینزی
مطالعه عقل معاش فردی، پس‌انداز کل و ثروت از دیر‌باز یکی از موضوعات مورد علاقه اقتصاددانان بوده است، زیرا پس‌انداز ملی منبع اصلی عرضه سرمایه است. سرمایه‌ای که یکی از عوامل مهم تولید و تعیین‌کننده بهره‌وری نیروی کار و رشد آن در طول زمان است. به دلیل همین رابطه بین پس‌انداز و بهره‌وری سرمایه است که داشتن عقل معاش به طور سنتی به منزله یک اقدام قابل ستایش فردی محسوب می‌شود که در حوزه اجتماعی نیز منافع و فواید بسیار حاصل می‌کند. در مقابل این ایده و در خلال دوره بحران بزرگ که تاثیرات بسیار زیادی بر تئوری‌های اقتصادی گذاشت، و در تفسیر نظریه مهم کینز که در کتاب نظریه عمومی مطرح کرد، یک ایده جدید در میان اقتصاددانان شکل گرفت. بر اساس این ایده، به نقش پس‌انداز در تامین سرمایه کارا با دیده ظن و تردید نگریسته شد و به عنوان متغیری معرفی شد که اثرات مخربی بر روی اقتصاد و نیز رفاه اجتماعی خواهد داشت. این دوره از اواسط دهه 1930 آغاز شد و تا اواخر دهه 1940 یا اوایل دهه 1950 ادامه یافت. عقل معاش به عنوان یک تهدید بالقوه معرفی شد زیرا یکی از عوامل موثر بر تقاضا، یعنی مصرف، را حذف می‌کرد بدون آنکه به صورت سیستماتیک یا اتوماتیک سرمایه‌گذاری را افزایش دهد. چنین پدیده‌ای ممکن است منجر به تقاضای «ناکافی» شود و در نتیجه آن تولید و اشتغال به سطحی کمتر از ظرفیت اقتصاد نزول کند. چنین پیامد منفی را می‌توان به چند عامل مختلف از جمله چسبندگی دستمزدها، ترجیحات نقدینگی، ضرایب سرمایه ثابت در تولید و سرمایه‌گذاری وابسته دانست که به جای اینکه تحت تاثیر هزینه سرمایه قرار گیرد، توسط ارواح شیطانی کنترل می‌شد.} 

نوبلیست های اقتصاد در یک دهه قبل چه کسانی بودند؟

^{از سال 1969، در سیصدمین سالگرد تاسیس بانک مرکزی سوئد، این بانک تصمیم گرفت که هر سال پژوهشگران برجسته در علم اقتصاد را معرفی و به آنها جایزه نوبل اقتصاد اعطا کند. برای نخستین بار دو اقتصاددان آلمانی و نروژی این جایزه را از آن خود کردند اما در طول سالهای اخیر اما بیشتر اقتصاددانان آمریکایی بودند که این جایزه ارزشمند را به خانه بردند. هر ساله این اقتصاددانان به واسطه نوع فعالیتها و تحقیقات خود جزو گزینه های دریافت نوبل اقتصاد قرار میگیرند. در سال جاری میلادی نوبل اقتصاد به یک اقتصاددان فرانسوی بابت بررسی نحوه نظم بخشید به فعالیت بازارها اختصاص یافت.
در اینجا لیست برخی از برندگان نوبل اقتصاد در سالهای اخیر آمده است؛}
 

اقتصاددان	ملیت	سال دریافت جایزه نوبل	موضوع تحقیقات
ژان تیلور	فرانسه	2014	بررسی نحوه نظم بخشیدن به فعالیت بازارها
فرانسیس یوجین ژن فاما لارس پیتر هانسن رابرت شیلر	آمریکا	2013	تحلیل تجربی قیمت دارایی
الوین روث لوید اس. شپلی	آمریکا	2012	تئوری تخصیص‌های پایدار و شیوه طرح بازار
توماس سارجنت کریستوفر سیمز	آمریکا	2011	بررسی در خصوص رابطه علت و معلولی بین اقتصاد و ابزارهای سیاستگذاری چون نرخ بهره و هزینه‌های دولت
پیتر دایموند دیل مورتنسن کریستوفر پیساریدس	آمریکا آمریکا انگلیس	2010	تئوری ای در این خصوص که چگونه سیاست‌های اقتصادی بر بیکاری تاثیر می گذارد
الینور اوستروم اولیور ویلیامسون	آمریکا	2009	تجزیه و تحلیل مدیریت دولتی در اقتصاد
پول کروگمن	آمریکا	2008	بررسی در این خصوص که چنانچه امریکا اقداماتی گسترده و جدی برای احیای اقتصاد و نظام بانکی خود انجام ندهد ممکن است یک دهه رشد اقتصادی به خود نبیند
لئونید هارویکز اریک ماسکین راجر مایرسون	آمریکا	2007	ارائه نظریه طرح مکانیسم و نهادهای اقتصادی
ادموند فپس	آمریکا	2006	تحقیقات در خصوص سیاست‌های کوتاه و بلند‌مدت اقتصاد کلان و کمک به فهم روابط پیچیده میان دستمزدها، بیکاری و تورم
توماس شلینگ	آمریکا	2005	نظریه بازی‌ها در بررسی برخورد و مشارکت
فین کیدلند ادوارد پرسکات	آمریکا	2004	اقتصاد کلان پویا و سازگاری زمانی سیاستهای اقتصادی
کلایو دبلیو جی گرانجر رابرت اف انگلی	انگلیس آمریکا	2003	شیوه های تحلیل مجموعه های زمانی اقتصادی با ثبات فصلی وهم گرایی کلی شایسته
دانیل کانمن ورنون ال اسمیت	آمریکا	2002	الگوسازی تجربی داده های مفید در تحقیقات علوم اقتصادی
مایکل اسپنس جورج اکرلوف جوزف استیلیتز	آمریکا	2001	تجزیه و تحلیل بازارهای‌ با اطلاعات نامتقارن

 

 

حقایقی درباره نوبلیست‌های اقتصاد

^{تنها زنی که نوبل اقتصاد را به خانه برد، که بود؟}

 

 

^{از سال 1969 میلادی تا کنون 45 جایزه نوبل اقتصاد در جهان اعطا شده است که بیست و دو جایزه تنها به یک اقتصاددان داده شده، در حالی که 17 جایزه را دو اقتصاددان به صورت مشترک دریافت کرده اند. در این بازه زمانی شش جایزه نوبل اقتصاد هم به طور مشترک به سه اقتصاددان داده شده است.}

ژان تیرول برنده نوبل اقتصاد سال 2014 شد

 

^{درحالی که از سال 1999 از 31 برنده نوبل اقتصادی 29 نفر آمریکایی بودند، این جایزه در سال 2014 به یک فرانسوی رسید.}

جایزه 1.1میلیون دلاری نوبل اقتصادی آکادمی سلطنتی علوم سوئد به یک فرانسوی رسید.

ژان تیرول از دانشگاه «تولوز یک کاپیتال» فرانسه برای تحقیقی با موضوع «تحلیل قدرت و قوانین بازار» به عنوان برندگان نوبل اقتصاد 2014انتخاب شد.

سال گذشته یکی از کاندیداهای دریافت این جایزه؛ محمد هاشم پسران اقتصاددان ایرانی مقیم آمریکا بود؛ وی برای تحقیقات در «معیارهای اقتصاد سنجی در سری زمانی» به عنوان یکی از نامزدهای دریافت این جایزه در سال جاری معرفی شده بود.