اقتصاد و دهکده جهانی
با شکلگیری دنیای چندقطبی(3) با تعاملات چندگانه، جهت کنترل ریسک ها و کسب مزایای ادغام نیاز به راهحلها، برنامه ها و اقدامات چندجانبه(4) وجود دارد. مناسبات پیچیده تجارت، سرمایه، اطلاعات و فناوری منجر به یک همگرایی جهانی جدید شده است. اطلاعات موجب بهبود زندگی بشر (در سطوح بهداشت، آوزش و ارتباطات) شده و تجارت و مالیه بینالملل - که به شدت در همتنیده شده- موجبات رشد و اشتغال را در بسیاری از کشورها را فراهم کرده است. اما همانطور که در طول بحران مزمن اخیر شاهده بودهایم، تداخلات و به هم پیوستگیهای جهانی در کنار منافع مذکور موجب ایجاد آسیبها و ریسکهایی شده است به گونهای که بحران در یک اقتصاد به راحتی به سایر اقتصادها هم منتقل میشود.
سطوح ارتباط بشر به سبب فناوریهایی مثل اینترنت، کامپیوتر، ماهواره و تلفن همراه به حدی رسیده است که پیش از این در تاریخ مشاهده نشده بود. وجود زنجیرههای عرضه جهانی(5) موجب شده یک اختلال در یک گوشه از دنیا به راحتی بر همه چیز از جمله قیمت های خرده فروشی در اسرع وقت اثرگذار باشد. در کنار این موارد شاهد برخی تغییرات مثل گرم شدن زمین یا شیوع آلودگیها هستیم که یک چالش جهانی و اصلی محسوب میشود.
برخی از کارشناسان معتقدند که این دهکده جهانی یک اخلاق جهانی جدید(6) را میطلبد، تا بتواند در مقابل مشکلات سر افراز باقی بماند. سه تغییر بنیادین در اقتصاد جهانی لازم است تا تعدیلات اساسی در توازن میان غرب و شرق رخ دهد:
1- همگرایی(7) بین رشد اقتصادی اقتصادهای نوظهور و پیشرفته
2- وابسته شدن فرصتهای کشورها به یکدیگر
3- وجود سطح استانداردی از اختلاف درآمدها در داخل کشورها.
در آینده شاهد تعداد قطبهای اقتصادی بیشتر و وابستگی عمیقتر اقتصادها به یکدیگر خواهیم بود و این امر میطلبد که اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه نقش بیشتری در نهادهای بینالمللی ایفا کنند. کریستین لگارد(8) مدیر عامل صندوق بینالمللی پول، معتقد است که در حالی که imf به دنبال شناسایی ریسکهای مالی جهانی و ترسیم پیوندهای موجود بین بخش واقعی و بخش مالی بوده، چالشهای بزرگتری، سیاستگذاران ملی را به این سمت سوق داده است که در برنامههای خود جهانی بیاندیشند. یکی از استراتژیهای اخذ شده در این زمینه جهت تضمین ثبات مالی جهانی، شکلدهی ترتیبات مالی منطقهای(9) بود که دو نمونه از آن صندوق ذخیره امریکای لاتین(10) و برنامه چیانگ مای(11) میباشد.
یکی دیگر از اثرات دهکده جهانی، رواج مهاجرت میباشد که از یک سو جهانی شدن را تشدید می کند و از سوی دیگر محصول جانبی جهانی شدن میباشد. به نظر میرسد در نتیجه بحران جهانی، تمایل کشورهای مهاجرپذیر به پذیرش مهاجرات غیر ماهر کاهش یابد. پدیده پیری جمعیت در این کشورها نیاز دولتها به مهاجران ماهر – که برخی از کارها را بر عهده بگیرند و با پرداخت مالیات به دولت برای حمایت از سالمندان کمک کنند- بیشتر میشود.
پینوشتها:
1) منبع: http://www.imf.org/external/pubs/ft/survey/so/2012/NEW083012A.htm
2) نویسنده: مرینا پریموراک Marina Primorac
3) Multipolar
4) multilateral solutions
5) global supply chains
6) new global ethic
7) convergence
8) Christine Lagarde
9) Regional financial arrangements
10) Latin American Reserve Fund
11) Chiang Mai Initiative