هربرت سایمون
هربرت ای سایمون (Herbert A. Simon) در 15 ژوئن 1916 در ایالات متحده به دنیا آمد. او مدرک دکتری خود را از رشته‌ی علوم سیاسی دانشگاه شیکاگو در سال 1943 اخذ نمود و 7 سالی را قبل از پیوستن به دانشگاه کارنگی ملون، به کار در موسسه تکنولوژی ایلینویز مشغول بکار بود. او در سال 2001 در کسوت استادی دانشگاه کارنگی ملون درگذشت. ایشان مفتخر به دریافت جوایز و نشان‌های متعددی در سال‌های 1975، 1986 و 1978 شده است که مهم‌ترین آنها مربوط به جایزه نوبل اقتصاد می‌باشد. اقتصاددان امریکایی نقش مهمی در پیشبرد اقتصاد، روانشناسی، علوم سیاسی، جامعه‌شناسی، نظریه اداری (administrative theory)، اداره دولتی (public administration)، نظریه سازمان، علوم شناختی و علوم رایانه و فلسفه داشته است.....
آشنایی با زندگی هربرت سایمون
سایمون در 15 ژوئن 1916 در ایالات متحده به دنیا آمد و در دبیرستان رشته‌ی زیست‌شناسی را انتخاب کرد. اما پس از آنکه متوجه بیماری کوررنگی‌اش شد، به رشته‌ی فیزیک تغییر رشته داد. اما با این ذهنیت که نیوتن چیزی از فیزیک را مبهم نگذاشته است، دیگر این رشته را ادامه نداد و در سال 1933 وارد رشته‌ی علوم اجتماعی شد. او علاقه داشت ریاضی را وارد این رشته کند، لذا رشته‌ی اقتصاد در دانشگاه شیکاگو را برگزید. او بعد از فارغ‌التحصیلی، به مطالعات میان رشته‌ای بویژه در روانشناسی علاقه‌مند شد. ماحصل تفکر میان‌رشته‌ای سایمون، مفهوم عقلانیت محدود بود که در بسیاری از نظریات وی در اقتصاد، نظریه سازمان، روانشناسی و هوش مصنوعی بکار گرفته شد.
نظریات اقتصادی هربرت سایمون
هربرت سایمون با درآمیختن اقتصاد و روانشناسی، مبانی اقتصاد رفتاری و تئوری سازمان را بنیان نهاد. به اعتقاد وی، مهم‌ترین قدم در اقتصاد رفتاری و مطالعه‌ی فرایندهای تصمیم‌سازی، جایگزینی انسان اقتصادی (Economic Man) با انسان اداری (administrative Man) است. او از بنیاد فورد به عنوان بهترین مثال برای تحقق دانش جدید اقتصاد رفتاری یاد می‌کند؛ چرا که این بنیاد مبدع آموزش کسب و کار در امریکاست.
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای علمی سایمون به موضوع تصمیم‌سازی (Decision Making) برمی‌گردد که بعدها به مبنایی برای تئوری سازمان، اقتصاد، روانشناسی و علوم رایانه تبدیل شد. تصمیم‌سازی آن‌گونه که سایمون می‌گوید، هدفمند است ولی عقلانی نیست، چرا که تصمیم‌سازی عقلانی زمانی شکل می‌گیرد که تمامی پیشامدهای ممکن سنجیده شود و در نهایت یک اقدام انتخاب گردد. سایمون معتقد به غیرممکن بودن این محاسبات بود و از این طریق اقتصاد نئوکلاسیک را به چالش کشید. در نتیجه او فرض عقلانیت همگانی در اقتصاد را تغییر داد و تلاش کرد به محدودیت‌های محاسباتی انسان و نحوه‌ی دست‌یابی به اطلاعات در محیط زندگی معطوف شود. این تغییر نگرش در سایمون، ایده‌ی عقلانیت محدود (Bounded Rationality) و راضی شدن (Satisficing) را ایجاد و به اقتصاد معرفی کرد. راضی شدن در نظر سایمون، به این معنی است که فرد تصمیم‌ساز، پیشامدهای تصمیم خود را به دو گروه رضایت‌بخش و غیررضایت‌بخش تقسیم می‌کند و سطح آرزوی (Aspiration Level) فرد مرز بین ایندو را تعیین می‌کند. برخلاف تصمیم‌سازان در سنت نئوکلاسیک که تمام پیشامدهای ممکن را برمبنای مطلوبیت انتظاری آنها تعیین می‌کنند و سپس گزینه‌ای که بالاترین سطح مطلوبیت انتظاری را داراست انتخاب می‌شود، در این نوع از تصمیم‌سازی تنها دو پیشامد متصور است و فرایند جست و جو برای گزینه‌ی مناسب تا زمانی ادامه می‌یابد که مطمئن شویم راه‌حل ما به اندازه‌ی کافی رضایت‌بخش است. ایده‌ی عقلانیت محدود و راضی شدن نقش مهمی در توسعه‌ی علم اقتصاد داشته است.
یکی دیگر از فعالیت‌های مهم سایمون، توجه به ماهیت رابطه‌ی اشتغال است. او با اشاره به اینکه مدل اقتصادی باید واقعیت‌های تجربی را در مورد قراردادهای کار در نظر بگیرد که بسیاری از مدل‌های اقتصادی در بسیاری از موارد آنها را نادیده می‌گیرند. از این رهگذر مفهوم رفتار اداری شکل می‌گیرد که متضمن مفهوم اقتدار (Authority) است. به اعتقاد اقتصاددان امریکایی، کارفرما مقدار معینی از اقتدار کارمند را می‌پذیرد که حاضر می‌شود دستمزد معینی به او بدهد و در مقابل، کارمند این اقتدار را در زمینه‌هایی قبول می‌کند که سایمون آنرا «زمینه‌های پذیرش» (Areas of Acceptance) می‌نامد.
آثار هربرت سایمون
• ١٩٣٨. (With C. Ridley.) Measuring Municipal Activities. Chicago: International City Managers' Association.
• ١٩۴٧. Administrative Behavior. New York: Free Press.
• ١٩۵١. A formal theory of the employment relationship. Econometrica 19, 293–305.
• ١٩۵۵. A behavioral model of rational choice. Quarterly Journal of Economics 69, 99–118.
• ١٩۵۶. Rational choice and the structure of the environment. Psychological Review 63, 129–38.
• ١٩۵٧. Models of Man. New York: Wiley.
• ١٩۵٨. (With A. Newell.) Heuristic problem solving: the next advance in operations research. Operations Research 6, 1–10.
• ١٩۵٨. (With J. March.) Organizations. New York: Wiley.
• ١٩۶٠. (With C. Holt, F. Modiliani and J. Muth.) Planning, Production, Inventories, and Work Force. Englewood Cliffs: Prentice Hall.
• ١٩۶٣. Discussion: problems of methodology. American Economic Review 53, 229–31.
• ١٩۶۵. The Shape of Automation (for Men and Management). New York: Harper and Row.
• ١٩۶٩. The Sciences of the Artificial. Cambridge, MA: MIT Press.
• ١٩٧٢. (With A. Newell.) Human Problem Solving. Englewood Cliffs: Prentice-Hall.
• ١٩٩١. Models of My Life. Cambridge, MA: MIT Press.
آثاری درباره هربرت سایمون
• Augier, M. and March, J. ٢٠٠٢. A model scholar. Journal of Economic Behavior and Organization ۴٩, 1–17.
• Cooper, W. ٢٠٠٢. Auditing and accounting: impacts and aftermaths of R.M. Cyert's research in statistical sampling. In The Economics of Choice, Change and Organization: Essays in Honor of Richard M. Cyert, ed. M. Augier and J. March. Cheltenham, UK: Edward Elgar.
• Mirowski, P. ٢٠٠٢. Machine Dreams. Cambridge: Cambridge University Press.
• Radner, R. ٢٠٠۴. The best is the enemy of the good. In Models of a Man: Essays in Memory of Herbert A. Simon, ed. M. Augier and J. March. Cambridge, MA: MIT Press.
• Samuelson, P. 2004. The Hawkins–Simon theorem revisited. In Models of a Man: Essays in Memory of Herbert A. Simon, ed. M. Augier and J. March. Cambridge, MA: MIT Press.
منبع
• Durlauf, S. N., & Blume, L. (2008). The new Palgrave dictionary of economics. Basingstoke, Hampshire: Palgrave Macmillan.
