پای چه کسانی در بنزین آلوده گیر است؟
تعطیلی مدارس و ادارات و یا بارندگی‌ها نیز نتوانست این وضعیت دلخراش را مرهمی گذاشته و به فاصله اندکی شهر در میان دود و غبار احاطه می‌شد. مُسکن‌های اینچنینی در سال‌های قبل مفر و روزنه‌ای موقتی ایجاد می‌کردند اما از سال 89 تا 92 این درمان‌های موقت هم جواب نمی‌داد، گویا آلاینده‌ها روزنه‌ای کلیدی یافته و بلافاصله سایه شوم خود را بر سر شهر و مردم مستولی می‌کردند. ریشه‌یابی این وضعیت نابهنجار البته با کمی کنکاش و مداقه، ممکن و میسر بود. نکته‌ای که البته دولتمردان سابق و وزیر نفت آن دوران چندان تمایلی به انعکاس و واکاوی آن نداشتند.
رئیس دولت وقت یکی از افتخارات دولت دهم را خودکفایی بنزین و تولید داخلی بنزین پتروشیمی می‌دانست و بدیهی بود که به انتقادات جسته و گریخته رسانه‌ای وقعی ننهاده یا حتی به یک مصاحبه جنجالی پاسخ نگوید. مصاحبه‌ای که در آن مبتکر طرح تولید بنزین پتروشیمی در سال 91 مدعی شد که طرح وی ناتمام و قبل از پایان به مرحله اجرا گذاشته شده و بنزین پتروشیمی آلایندگی بالایی دارد. با تغییر دولت، مسئولان وزارت نفت و وزارت بهداشت از وجود دو فرآورده رفورمیت و بنزین پیرولیز در بنزین خودکفایی یا همان بنزین پتروشیمی خبر دادند. دو محصولی که بنزن آن تا 40 برابر حد استاندارد و مجاز بنزین‌های معمولی بوده و بسیار سرطان‌زاست. پس از جنجال‌های فراوان بالاخره سازمان محیط زیست به‌عنوان متولی اصلی این موضوع از مستندات غیر قابل انکار و مورد تائید مراجع ذیربط در آلودگی این بنزین‌ها خبر داد و بالاخره پرونده این بنزین‌ها با شکایت چند وکیل دادگستری و ارجاع مستندات از سوی محیط‌زیست در دادسرا مفتوح و حتی مسعود میرکاظمی، وزیر نفت وقت در شهریورماه سال‌جاری به شعبه 15 دادسری کارکنان دولت احضار شد.
البته او به دادگاه نرفت و جالب آنکه رسانه‌های تندرو منتقد دولت با وارونه‌نمایی محض پیرامون سخنان روز چهارشنبه سخنگوی دولت، مدعی شدند که بنزین‌های تولیدی سرطان‌زا نبوده و خود را در موضع طلبکار جا زدند!
مستندات بنزین‌های آلوده
پس از بحث‌های فراوان پیرامون آلودگی بنزین پتروشیمی و دستور مستقیم وزیر نفت مبنی بر توقف تولید و به‌کارگیری این بنزین در چرخه سوخت کشور که با درخواست معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست به انجام رسید و در سوی مقابل رسانه‌های منتقد دولت و وزیر نفت احمدی‌نژاد منکر هرگونه ناپاکی در بنزین پتروشیمی شدند، بالاخره در خردادماه سال 93 رسانه‌ها با انتشار مستنداتی نشان دادند که بنزین پیرولیز با 40 درصد بنزن و نیز رفورمیت با 8 تا 10 درصد بنزن در تولید بنزین‌های پتروشیمی کاربرد داشته‌اند. بالاخره سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست به‌عنوان یگانه‌نهاد مسئول متولی قانونی و ضابط دادگستری در امور زیست محیطی در 5شهریورماه سال‌جاری اعلام داشت که بر اساس نامه رسمی شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی میزان بنزن موجود در بنزین پتروشیمی‌ها طی سال‌های 89 تا 92 تا 40 برابر حد مجاز بوده است. گفتنی است در بنزین‌های استاندارد برخوردار از گواهی یورو4 میزان بنزن یک‌درصد و موارد آروماتیک 35درصد حجمی است. جالب آنکه طی سال‌های 89 تا 92 میزان گسترده‌ای از رفورمیت و پیرولیز در ترکیب بنزین پتروشیمی به‌کار رفته است که در رفورمیت میزان بنزن بین 8 تا 10 درصد بوده و ترکیبات آروماتیک آن بین 56 تا 62 درصد است. در بنزین پیرولیز نیز بنزن بین 30 تا 40 درصد حجمی و آروماتیک نیز بین 60 تا 65 درصد گزارش شده است. دکتر یوسف رشیدی همزمان با اشاره به سرطان‌زابودن بنزن تاکید دارد که آمار کودکان سرطانی رشد قابل توجهی در طول سه سال داشته است.
معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست نیز در خردادماه 93 تاکید کرده بود: بنزن یک ترکیب حلقوی فوق‌العاده سرطان‌زاست که در برگه مشخصات این ماده شیمیایی نوشته شده استنشاق این ماده بسیار خطرناک و عاملی است برای لوسمی (سرطان) و در زمره مواد درجه‌یک سرطان‌زاست. ابتکار تائید می‌کند که طی آزمایش‌های سازمان محیط زیست از هوای تهران علاوه بر بنزن دو ماده خطرناک زایلین و تولوئن نیز بسیار فراتر از حد استاندارد بوده‌اند. گفتنی است مجلس نیز به موضوع بنزین‌های آلوده ورود کرده و شهریورماه سال‌جاری گزارشی مبنی بر اینکه از سال 90 تا پایان سال 92 آلودگی هوا به دلیل وجود بنزن و گوگرد بالا در بنزین‌های جایگاه‌ها بوده به دادستانی ارسال کرده است.
البته رسانه‌های منتقد دولت و کمیسیون انرژی مجلس و مسعود میرکاظمی مصرانه معتقدند که بنزین تولیدی پتروشیمی ایرادی نداشته و با کمی تفاوت با بنزین پالایشگاهی همطراز است و حتی کمیسیون بهداشت مجلس معتقد است بنزین وارداتی یورو4 که در سه‌ماهه اول سال‌جاری جایگزین بنزین پتروشیمی شد، آلایندگی بیشتری نسبت به بنزین یورو2 دارد. نکته ای که حداقل در بحث آلودگی بنزین پتروشیمی 180 درجه با مستندات نهاد قانونی ذیربط یعنی سازمان محیط زیست پیرامون آلایندگی بسیار بیشتر از حد مجاز بنزین‌های پتروشیمی منافات داشته و با آنچه شهروندان بعینه از هوای صاف و تمیز تهران در سال‌جاری سراغ دارند در تعارض است. جالب آنکه در سال 92 روزهای پاک هوای تهران از انگشتان یک دست نیز فراتر نرفت و اکنون روندی کاملا معکوس بر هوای تهران حاکم است.
وارونه‌نمایی محض پیرامون سخنان نوبخت
وضعیت بنزین‌های آلوده و تبعات آن در جامعه و افکار عمومی تا بدان حد بغرنج است که طیف دست اندرکار ماجرا و منتقد دولت فعلی به هر دستاویزی مستمسک شوند تا این موضوع را با فرافکنی و پروپاگاندا دیگرگونه جلوه داده و خود را تبرئه کنند. چهارشنبه هفته گذشته مطابق معمول، دکتر محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت به میان خبرنگاران آمد تا در حاشیه جلسه هیات دولت به سوالات آنان، پاسخ بگوید. خبرنگاری با استناد به گزارش کمیسیون بهداشت مجلس که در آن عنوان شده، بنزین یورو4 آلوده بوده و بی‌کیفیت‌تر از بنزین واراداتی یورو2 است، صحت و سقم این موضوع را جویا می‌شود. نوبخت در پاسخ به وی ضمن رد آلودگی بنزین وارداتی، تاکید می‌کند که اگر این بنزین یورو4 وارداتی آلوده بود، دولت آن را توزیع نمی‌کرد. حال طی یک شعبده‌بازی غیرمنتظره، رسانه‌های تندرو اشاره نوبخت به غیرآلوده بودن بنزین واراداتی یورو4 را به بنزین تولید داخلی ارتباط داده و سپس نتیجه‌گیری می‌کنند که منظور نوبخت بنزین پتروشیمی تولیدی در سال‌های 88 تا 92 است، فلذا رئیس محیط‌زیست و وزیر نفت و حتی رئیس‌جمهوری دولت تدبیر و امید دچار اشتباه فاحش و وارونه‌نمایی شده و باید پاسخگوی این خبط و خطای بزرگ باشند! جالب آنکه روزنامه صبح تهران با ذوق‌زدگی می‌نویسد: «بعد از یک سال جنجال دولت راستگویان! سخنگوی دولت اذعان کرد بنزین تولید داخل سرطان‌زا نیست. یک سال پس از جریان‌سازی سازمان محیط‌زیست و برخی از مسئولان وزارت نفت درخصوص آلایندگی و سرطان‌زا بودن بنزین، محمدباقرنوبخت سخنگوی دولت گفت: دولت سرطان‌زا بودن بنزین تولید داخل را نفی می‌کند!» حال باید پرسید آیا این دوستان رسانه‌ای مطابق بدیهی‌ترین اصول حرفه‌ای متن پرسش و پاسخ را نخوانده‌اند یا آنکه آن را خوانده و البته برای فرار از زیر بار مسئولیت تولید بنزین‌های آلوده توسط دولت و جناح متبوع‌شان به فرافکنی محض دست زده‌اند. اقدامی که در هیچ قاموس اخلاقی و رسانه‌ای نمی گنجد. البته آنچه مهم است، سلامت عمومی و مطالبه‌گری پیرامون آن است که گویا در دعواهای سیاسی برخی هیچ رد و نشانی از آن دیده نمی‌شود.
منبع: آرمان
