نفت زمین گیر شد/ کسری بودجه در راه است

^{کاهش قیمت نفت پس از اجلاس اوپک اقتصادهای منطقه خاورمیانه را نگران ساخته است. گزارش ها نشان می دهد تنها عربستان صعودی دلمشغولی در مورد وضعیت بازار نفت ندارد. در ایران گمانه زنی ها نشان می دهد دولت تا پایان سال با کسری بودجه ماشی از کاهش درآمدهای نفتی مواجه می شود. با این حال مقامات دولتی مانند معاون وزیر نفت اعتقاد دارند کسری بودجه ناشی از کاهش قیمت نفت در نیمه دوم سال جرای از راه درآمدهای مازاد فروش نفت در نیمه اول امسال جبران می شود ولی با این حال همچنان محافل کارشناسی اعتقاد دارند دولت توان جبران کسری بودجه به این سادگی را ندارد.}

^{نفت چرا ارزان شد؟}

^{روایت های مختلفی در مورد دلایل کاهش قیمت نفت وجود دارد ولی اطلاعاتی که خبرگزاری رویترز منتشر کرده نشان می دهد که اقدامات ایران در نشست اوپک چندان موثر نبوده تا فضا به سمت خواسته های ایران سنگینی کند و در نهایت عربستان برنده بازی اوپک شده است. مدتی قبل نیز اخباری که از وین به تهران مخابره می شد، نشان می داد در جریان مذاکرات هسته ای ایران نیز عربستان صعودی نقش کلیدی داشته است. رویترز هم اعلام کرده در نشست اوپک عربستان سعودی به تصمیم کشورهایی از اوپک که نفت کمتری تولید می کنند، توجه نکرد و تلاش کرد که اعضای اوپک تصمیم بگیرند که تولید نفت اعضای سازمان کشورهای صادرکنندگان نفت را کاهش ندهند. وقتی که این تصمیم گرفته و خبرش منتشر شد، قیمت نفت بیش از ماههای گذشته سقوط کرد و به کمترین میزان در چهار سال اخیر سید.}

^{رویترز گزارش داده است که جلسه تصمیم گیری اوپک پنج ساعت به طور انجامید و وقتی که علی النعیمی، وزیر نفت عربستان،‌ از جلسه خارج شد، لبخندی بر لب داشت و به خبرنگاران گفت: «این یک تصمیم بزرگ بود.»}

^{اوپک تصمیم گرفته است که مجموع سقف تولید خود را 30 میلیون بشکه در روز حفظ کند که یک میلیون بشکه بیشتر از پیش بینی خود اوپک برای تقاضای نفت در سال آینده میلادی بوده است. وقتی که تصمیم اوپک اعلام شد، قیمت نفت برنت حدود شش دلار کاهش یافت و به بشکه ای 71.25 دلار رسید.}

^{در همین حال و به نقل از سایت صدای اقتصاد، گری راس، مدیر موسسه مطالعاتی پیرا، می گوید: «این آغاز یک جهان جدید برای اوپک است چون دیگر این سازمان نمی تواند به تنهایی بازار را کنترل کند. بازار قیمتها را دیکته می کند و آنها نیز ناچارند که خود را تطبیق دهند.» در نشست اخیر اوپک، کشورهای ونزوئلا و نیجریه درخواست کرده بودند که در حد 2 میلیون بشکه از تولید اوپک کاسته شود و ایران نیز پیشنهاد کاهش یک میلیون بشکه ای را درخواست کرده بود اما اجماع کشورها بر باقی ماندن سقف تولید 30 میلیون بشکه ای بود.جلسه 166 اوپک با حضور 12 عضو این سازمان و همچنین نمایندگانی از کشورهای روسیه و مکزیک به اتمام رسید.}

^{لابی های پیش از جلسه پایانی اوپک نشان می داد کشورهای عضو خواهان یافتن راهکاری برای افزایش میزان تولید بودند ولی در پایان نشست، عربستان صعودی برنده بازی شد و سقف تولید کاهش نیافت. تحلیلگران حاضر در نشست اوپک نقل می کردند، اختلافات سیاسی میان ایران و عربستان در موضع گیری های این کشور در نشست اوپک بسیار موثر بوده است.}

^{پیش از آن نیز زنگنه وزیر نفت ایران با وزرای نفت ونزوئلا، عراق و عربستان جلساتی خصوصی را تشکیل داده بود. اما در نهایت نیز گفت و گوهای آنها به نتیجه مطلوبی برای ایران نرسید.}

^{در پایان نشیت اوپک، وزیر نفت ایران بیژن زنگنه اظهار داشته بود: نتیجه مطابق آنچه ما می خواستیم نبود و به مشورت بیشتر نیاز داریم. برای ما وحدت در داخل اوپک یک اصل است.}

^{از سوی دیگر رافائل رامیرز، وزیر نفت ونزوئلا در هنگام ترک جلسه در حالیکه بسیار عصبانی بنظر می‌رسید از هرگونه اظهار نظری خودداری کرد.}

^{همچنین علی صالح الامیر ، وزیر نفت کویت اظهار داشت که اوپک باید هر قیمتی را که بازار تعیین می کند قبول کند، چه 60 دلار باشد چه 80 دلار و یا 100 دلار. عادل عبدل مهدی وزیر نفت عراق نیز طی اظهاراتی عنوان کرد که به عقیده وی کف قیمتها جهانی نفت خام 65 تا 70 دلار در هر بشکه است.}

^{اولیور جاکوب از کارشناسان شرکت مشاوره ای Petromatrix معتقد است که با شرایط فعلی بنظر می‌رسد که سعودی‌ها در القای ایده خود به سایر اعضاء مبنی بر اینکه قیمتهای نفت خام در کوتاه مدت باید کاهش بیشتری یافته و تا کف 60 دلار در هرتن تنزل یابد، موفق شده است. به عقیده سعودی ها چنین شرایطی باعث خواهد شد تا در دراز مدت بهای نفت خام در سطح 80 دلار در هر بشکه ثبات بیشتری بدست بیاورد . به عبارت دیگر ، برای اعضای اوپک بهتر خواهد بود تا مدت کوتاهی را با قیمتهای ارزانتر سر کنند تا ازشتاب روند توسعه پروژه های بهره برداری از منابع نفت شِل در ایالات متحده آمریکا جلوگیری به عمل آید و لذا در درازمدت سطح قیمت نفت اوپک ثبات بیشتری را در سطح 80 دلار حفظ خواهد کرد.}

^{در همین حال و به نقل از بلومبرگ کارشناسان پیش بینی می کنند، بهای نفت تا پایان سال جاری میلادی و حتی نیمه اول سال 2015 به کمترین میزان خود طی سال های گذشته یعنی 60 دلار برسد. در صورتی که چنین اتفاقی رخ دهد، قمیت نفت ایران در بازارهای جهانی به کمتر از بشکه ای 45 دلار تنزل می یابد.}

^{در  ایران سازمان مدیریت و برنامه ریزی اعلام کرده برای سال آینده سه سناریوی بودجه ای خواهد داشت. برمبنای این سناریوها در هرشرایطی ایران تلاش می کند با کسری بودجه عظیمی مواجه نشود. با این حال محدودیت های مالی بین المللی و نگرانی ها در مورد آینده قیمت نفت فضا را تاحدودی نگران کننده ساخته است. 4 ماه قبلمسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور یادداشتی به دولت هشدار داده بود که با توجه به کاهش قیمت نفت باید نگران کسری بودجه بود. با این حال علی طیب نیا وزیرامور اقتصادی ودارایی اعلام کرده که کشور با کاهش قیمت نفت با کسری بودجه مواجه نمی شود. او حتی کاهش قیمت نفت را فرصتی برای اقتصاد ایران معرفی کرده تا براساس آن میزان وابستگی اقتصاد کشور به نفت کاهش یابد.}

^{بررسی ها نشان می دهد قیمت نفت به پایین ترین عدد طی چهار سال اخیر رسیده است. فضای تحلیلی نیز اثبات می کند که در شرایط کنونی امکانی برای رشد دوباره قیمت نفت وجود ندارد.}