حقوقدانی که وارد عرصه اقتصاد شد
پنجشنبه, ۲۰ آذر ۱۳۹۳، ۱۲:۴۸ ب.ظ
فردریش فون وایزر در روز10ژوئیه سال1851 میلادی در اتریش متولد شد. او نسل دوم اقتصاددانان مکتب اتریش است. اما تحصیل وی در دانشگاه با رشته حقوق آغاز شد و او تحصیل در این رشته را در دانشگاه وین انجام داد. اما همواره به اقتصاد سیاسی علاقهمند بود و بعد از اتمام تحصیلش به عنوان کارمند دولت در بخش خدمات عمومی به کار مشغول شد. ولی بعد از10سال خدمت در این بخش موفق شد تا بورسیهای برای تحصیل در رشته اقتصاد سیاسی در دانشگاه هیدلبرگ آلمان دریافت کند و به همراه یوگن و بوهن- باورک به تحصیل در رشته اقتصاد سیاسی بپردازد. هر دو این افراد تحتتاثیر کارل منگر بودند که یکی از اقتصاددانان بنیانگذار مکتب اتریش بود و تدریس در دانشگاه وین را بر عهده داشت. با وجود اینکه این دو دانشجوی جوان هیچگاه در کلاسهای تدریس منگر شرکت نکرده بودند ولی مطالعه کتاب تالیفشده توسط وی با عنوان اصول اقتصادی تحول بزرگی در دیدگاههای آنها ایجاد کرده بود.
این سه در سالهای بعد به اقتصاددانان برجستهای تبدیل شدند و دیدگاههای اثرگذاری در عرصههای مختلف اقتصادی ارائه دادند. آنها نسل دوم اقتصاددانان مکتب اتریش نام گرفتهاند. وی بعد از دریافت مدرک دکترای رشته اقتصاد در سال 1884 میلادی به سرعت تدریس را آغاز کرد و اولین دانشگاهی که او به عنوان استادیار در آن کار کرد دانشکاه چارلز پراگ بود. او تا سال 1903 میلادی در آن دانشگاه به تدریس ادامه داد و موفق شد تا جانشین منگر بعد از بازنشستگی او به عنوان رئیس بخش اقتصاد این دانشگاه شود.
موفقیتهای علمی او بعد از طی شدن مدارج مختلف علمی بیشتر شد تا اینکه او در سالهای دهه دوم قرن بیستم میلادی نظریههای اقتصادی متفاوتی ارائه داد که هریک انقلابی را در علم اقتصاد ایجاد کرد. وی تحتتاثیر پژوهشهای انجامشده توسط منگر نظریه پولی و حجم پول را توسعه داد و سپس نظریه هزینه جایگزین یا هزینه -فرصت را مطرح کرد که به دنبال مطالعات وی در حوزه علوم اجتماعی مطرح شده بود. این نظریه در سال 1914 میلادی عنوان شد و برای اولینبار بود که نام هزینه فرصت در متون اقتصادی عنوان شده بود و از این مفهوم با این تعبیر یاد میشد. از دیگر نظریههای ارائهشده توسط او میتوان به نظریه مطلوبیت نهایی اشاره کرد که تحتتاثیر دو اقتصاددان برجسته دنیا یعنی لیون والراس و ویلفرد پارتو ارائه شده بود. این دو اقتصاددان هر دو تحتتاثیر مکتب لوزان بودند و همین مساله سبب شد بسیاری از اقتصاددانان وی را خارج از مکتب اتریش بدانند و بسیاری از وایزر به عنوان اقتصاددان آزاد یاد میکنند.
او 25 سال آخر عمرش را به مطالعه در حوزه علوم اجتماعی پرداخت زیرا بر این باور بود که علوم اجتماعی و اقتصاد دو حوزه بسیار مرتبط هستند که نمیتوان بدون توجه به یکی از اینها به تشریح دیگری پرداخت.
وایزر در22ژوئیه سال1926میلادی از دنیا رفت و در آن زمان دو مقاله تالیف کرده بود که هنوز منتشر نشده بود. این دو مقاله عبارتند از «پول» که در سال 1927میلادی تالیف شده بود و نظریه پولی اقتصاد را به طور خلاصه تشریح کرده بود و مقالهای با عنوان «گردآوری علوم اقتصادی» که در سال 1929نوشته شده بود که دیدگاههای مختلف اقتصادی و نقاط ضعف و قوت آنها را بیان کرده بود.