تصمیم حکام جدید عربستان
کاملا طبیعی است که قیمت نفت در سرنوشت اقتصادی کشورهای منطقه تاثیر دارد و همه کشورهای عضو اوپک در هر صورت بخشی از منابع مالی کشورشان را از طریق فروش نفت به دست می آورند پس قیمت نفت می تواند بر وضعیت آنها نیز تاثیرگذار باشد.
باید گفت قیمت نفت می تواند به دو عامل بستگی داشته باشد؛ 1- تصمیماتی که دولت ها در رابطه با سیاست های نفتی اتخاذ می کنند، 2- عرضه و تقاضایی که در سطح بین المللی وجود دارد. در این راستا متاسفانه کشورعربستان به دلیل روندی که در رابطه با عرضه نفت و دخالت های غیرعقلایی که در پیش گرفت، موجب شد تا قیمت نفت بیش از آنچه تصور می شد کاهش پیدا کرده و از 100 دلار به 40 دلار برسد. اگرچه دولت عربستان خود ضربه هایی نیز خورد و به اصطلاح دود این امر به چشم خودش هم رفت اما دیگران را نیز متضرر کرد. بر این اساس فوت ملک عبدا... و تغییر وضعیت حاکمیتی این کشور موجب شد شوکی به قیمت نفت وارد شود. حال باید منتظر ماند و مشاهده کرد تصمیم گیرندگان جدید عربستان چه رویکردی را دنبال خواهند اگر پیرو همان سیاست های گذشته باشد که نمی توان انتظار داشت تغییر ملموسی در این مسیر رخ دهد. آنچه مسلم است اینکه ایران نباید اعتنایی به احتمالات داشته باشد لذا مطمئن ترین راه آن است که تلاش نماید وابستگی خود را به نفت کم کند. به عبارت دیگر همانطور که امسال وابستگی به درآمدهای نفتی به سطح 30 درصد کاهش پیدا کرد اگر از این مقدار نیز کمتر شود، می توان امیدوار بود که دیگر کشور نگران بازی های منطقه ای و فرامنطقه ای نخواهد بود و می توان پایانی برای آن متصور شد. لذا لازم است بیشترین تمرکز متوجه این مساله شود و راه حل اجرایی آن می تواند این باشد که دولت ساختار و شرح وظایفش را تغییر دهد. به عبارت دیگر اگر دولت بتواند به سمت دولت مدیریتی پیش رود یعنی به جای آنکه دولت مداخله گر باشد و برای خود وظایف سنگینی را تعریف کند که طبیعی است نیاز به نیرو، بدنه و نهایتا هزینه بیشتر دارد، می تواند راهکاری مناسبتر بیندیشد. نباید فراموش کرد امروز بیش از 70درصد از درآمدهای دولت صرف هزینه های جاری و حقوق و دستمزد کارمندانش می شود، لذا لازم است دولت به سمت مدیریتی شدن پیش رود به صورتی که چهار وظیفه سیاست گذاری، هدایت، نظارت و پشتیبانی بیشتر برعهده نداشته باشد. همچنین دولت می تواند بخش اعظمی از وظایف خود را به بخش خصوصی و شهرداری ها محول کند تا در این زمینه بتواند علاوه بر کم کردن هزینه ها چرخ محرکه کشور را به حرکت درآورد؛ طبیعی است در سایه چنین اقداماتی می تواند شانه خود را از بار سنگین وظایف رهایی بخشد و البته مساله کاهش وابستگی به نفت را با شرایط بهتر به پیش ببرد. بر این اساس باید سازمان برنامه و بودجه که فعالیت دوباره اش مایه خرسندی است، تحقق بخشیدن به این امر را در دستور کار خود قرار دهد. به طور کلی همانطور که کاهش قیمت نفت در اثر یک شوک اقتصادی بود مرگ پادشاه عربستان نیز شوکی بود که منجر به افزایش دو درصدی قیمت نفت شد و از آنجا که این امر درنتیجه تغییر وضعیت عرضه و تقاضا و سیاست های نفتی نبوده است می توان انتظار داشت این افزایش نیز چندان تداوم نداشته باشد. آنچه در این رابطه می تواند تعیین کننده باشد اتخاذ سیاست ها از سوی حکام جدید عربستان است.
منبع:آرمان
