چرا اقتصاد ژاپن در آستانه روزهای سخت خود قرار دارد

 

 

 

 

 

زمین خوردن سامورایی

^{اقتصاد ژاپن روزهای دشواری را سپری می کند. اقتصاد سوم جهان سال 2014 را با ارقام و اعداد منفی پشت سر گذاشت و امروز با وعده های اقتصادی نخست وزیر که به "آبه نومیک" (ترکیبی از آبه، نخست وزیر ژاپن و اکونومی به معنای اقتصادی) معروف شده، امید دارد به تزریق 3.500 میلیارد ینی معادل 24 میلیارد یورو به اقتصاد این کشور، جان تازه ای به اقتصاد بدمد.}

^{اما مشکل ژاپن کجاست؟ اقتصاد ژاپن امروز بیش از همه از تورم منفی رنج می برد، کشوری که رتبۀ سومین اقتصاد جهان را دارد، داشتن رتبۀ منفی یک امتیاز منفی به حساب می آید. در نوامبر گذشته، برای چهارمین ماه متوالی اقتصاد ژاپن شاهد کاهش قیمتها بود؛ نرخ منفی تورم در ماههای گذشته در ژاپن ازسال 2013 تاکنون بی سابقه بوده است. گفته می شود کاهش قیمت نفت، یکی از دلایل نرخ منفی تورم در ژاپن است. مصرف خانوارهای ژاپنی نیز تا اندازۀ قابل توجهی کاهش یافته است. هزینۀ خانوارها که در ماه اکتبر  4%  بود و در ماه نوامبر به 2.5% کاهش یافت. تولید صنعتی نیز متأثر از رکود فعلی در ژاپن افت کرده و به 0.6% رسیده که این رقمی بی سابقه در سه ماه اخیر است.}

^{ژاپن در سه ماهۀ سوم سال 2014 با کاهش 0.5 درصدی تولید ناخالص داخلی در مقایسه با سه ماهۀ قبل از آن و در مجموع کاهش 1.9 درصدی تولید ناخالص داخلی سالانه وارد رکود اقتصادی شد و این در حالی بود که تولید این کشور در ماههای آوریل و ژوئن نیز افت کرده بود.}

^{بودجه ای که نخست وزیر آبه میخواهد به اقتصاد تزریق کند، قرار است مصرف خانوارها را افزایش داده، از نابرابری ها بکاهد، به کمک خانوارهای فقیر برود، سرمایه گذاری خارجی را افزایش دهد، اشتغال را بالا ببرد و در سیستم اداری کشور اصلاحات ایجاد کند.}

 ^{نکتۀ قابل توجه در طرح جدید دولت آبه اینست که طرح مذکور، طرحی جدید و نو است؛ اقتصاددانان می گویند ریاضت کورکورانه نه تنها راهکار مقابله با بحران اقتصادی نیست، بلکه می تواند آنرا تشدید کند. ژاپن نیز همین سیاست را در پیش گرفته است. دولت در طرح جدید بخشی از مالیاتها را برداشته و قصد دارد خانوارهای فقیر و کم درآمد را به خرید و هزینه کردن تشویق کند و این برخلاف متد و شیوه ای است که بسیاری از اقتصاددهای بحران زده در پیش می گیرند و ژاپن از این حیث راهکار جدیدی را ارائه کرده است.}

      ^{شینزو آبه که در دورۀ دوم نخست وزیری خود به زحمت رأی آورد، به روسای شرکتها دستور داده حقوق کارمندان را زیاد کنند تا بدین ترتیب مردم را به مصرف بیشتر ترغیب کنند. اما برخی از روسای شرکتهای ژاپنی نسبت به آبه نومیک خوش بین نیستند و بر این باورند که اقتصاد این کشور نیازمند اصلاحات ساختاری است؛ اصلاحاتی در بخشهای کشاورزی، کار، کاهش مالیات بر شرکتها و ... برخی از شرکتهای برزگ ژاپنی حتی در این مسیر دولت را به اجرای اصلاحات ساختاری برای تشویق تولید و نوآوری ترغیب کرده اند. هنوز کسی نمی داند که آیا آبه می تواند ژاپن را از رکود خارج کند یا نه.}