اثر سه سناریوی هسته‌ای بر بورس تهران

شاخص کل بورس تهران روز گذشته در شرایطی با رشد 41 واحدی روبه‌رو شد که بخشی از آن ناشی از انعکاس اخبار مثبتی از مذاکرات هسته‌ای  بود. در این شرایط می‌توان سه سناریوی رفع تحریم‌ها از طریق توافق نهایی، عدم توافق و تمدید مذاکرات را مورد بررسی قرار داد. در صورت توافق نهایی، انتظار می‌رود بهبود در اقتصاد ملی، وضعیت بازار سرمایه را بهبود بخشد. دو سناریوی دیگر اما، هر کدام اثرات مثبت و منفی را در پی خواهند داشت.

معاملات روز گذشته بورس در حالی به پایان رسید که شاخص کل با 41 واحد رشد در محدوده 63 هزار و 996 واحدی به کار خود پایان داد و با آنکه در ساعاتی از معاملات به مدار 64 هزار واحد وارد شد اما ورود آن ناپایدار بود. 


روز گذشته در حالی بیشتر شرکت‌های بورسی روند نزولی قیمتی را پشت سرگذاشتند که نمادهایی همچون «فولاد»، «وغدیر»، «وبصادر»، «وبانک» و «وصندوق» رشد قیمتی را تجربه کرده و بیشترین تاثیر مثبت را بر روند صعودی شاخص کل بورس بر جا گذاشتند، به‌طوری‌که نماگر اصلی بازار در ابتدای ساعات معاملاتی با شیب بسیار تندی به محدوده 64 هزار و 45 واحدی صعود کرد که البته در جریان معاملات به تدریج روند بازگشت شاخص را شاهد بودیم. همچنین در این روز شاخص قیمت (وزنی – ارزشی) نیز با رشد بیش از 18 واحدی همراه شد، هر چند سایر نماگرهای بازار سرمایه همچون شاخص قیمت (هم‌وزن) و شاخص کل (هم‌وزن) به ترتیب کاهش 9/ 17 واحدی و 5/ 19 واحدی را تجربه کردند.

 بازاری مثبت برای سال 94
در این راستا، احسان حاجی از تحلیلگران بازار سرمایه در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، معتقد است: با نزدیک شدن به میانه اسفند به جای تحلیل و بررسی وضعیت تولید و رشد اقتصادی و اوضاع داخلی و فروش شرکت‌ها، شاهد لحظه‌شماری همه سهامداران بورسی و البته کل فعالان اقتصادی کشور برای اعلام نتیجه مذاکرات هستیم و در واقع اوضاع آینده بورس به‌طور محسوسی با وضعیت مذاکرات گره خورده است.
وی ادامه داد: هر چند از این دور از مذاکرات که هم‌اکنون در حال برگزاری است اخبار نسبتا بهتری به گوش می‌رسد اما تجربه یک و نیم سال گذشته نشان داده است که تا لحظه آخر و اعلام رسمی مقامات به هیچ شایعه و اخباری نمی‌توان دلخوش بود.
حاجی در ادامه افزود: از دید کلان اقتصادی درست است که وضعیت تحریم‌ها و مشکلات تبادلات مالی و کالایی با سایر کشورها اثر قابل توجهی بر درآمد شرکت‌های بورسی گذاشته اما فعالان بازار می‌دانند که قیمت سهام شرکت‌ها نیز طی سال گذشته و سال جاری، خود را با این افت درآمد کاملا تطبیق داده‌اند، بنابراین اگر مسائل سیاسی و مذاکرات را کنار بگذاریم وضعیت درآمد شرکت‌ها با قیمت سهام آنها در بازار در حالت کاملا متعادل قرار دارند.
این تحلیلگر شرایط عدم اطمینان و بعضی اوقات فشار فروشی که در بازار مشاهده می‌شود را ناشی از دو عامل دانست و گفت: اولین موضوع برداشت‌ها و تفسیرها از اوضاع سیاسی کشور است که گاهی با انتشار اخبار ناامید‌کننده و احساس خطر به تمایلات عرضه در بازار منجر می‌شود که به‌صورت مقطعی و متناسب با اخبار سیاسی است. 
این تحلیلگر در ادامه اظهاراتش بازار سرمایه در سال 94 را مثبت ارزیابی کرد و گفت: اما در کل اگر بخواهیم یک دید کلی از بورس سال 94 داشته باشیم به اعتقاد من این بازار شرایط خوبی را طی سال آینده تجربه خواهد کرد و از دید سیاسی سه حالت پیش‌رو خواهیم داشت؛ اول اینکه مذاکرات طی چند هفته آینده به نتیجه مثبت رسیده و توافق حاصل خواهد شد، در این شرایط بازار عکس‌العمل بسیار شدیدی در ابتدا از خود نشان داده که ناشی از هیجانات است و پس از آن نیز بهبود روابط سیاسی و بانکی انتظارات درآمدی شرکت‌ها را کاملا متاثر کرده و همین موضوع بازاری بسیار پر رونق را طی سال آینده به ارمغان خواهد آورد.
وی ادامه داد: حالت دوم عدم حصول نتیجه و شکست در مذاکرات است؛ در این حالت بازار در کوتاه مدت به کما خواهد رفت، ولی از طرف دیگر قیمت ارزهای خارجی(دلار) به سرعت مسیر صعودی و افزایشی را در پیش گرفته و خاطره سال‌های گذشته برای‌مان تکرار خواهد شد. بنابر‌این پس از خروج زودهنگام بازار سرمایه از کما، شاهد افزایش قیمت شرکت‌ها (به‌خصوص صادرات محورها) و تکرار وضعیت سال 92 بورس خواهیم بود که این حالت نیز بورس 94 را بورسی پر رونق خواهد کرد.
احسان حاجی حالت سوم را وضعیتی بینابین مانند تمدید مجدد مذاکرات یا توافقی بسیار ضعیف و مرحله‌ای دانست که فقط اسم توافق را یدک خواهد کشید و گفت: در این صورت عملا هیچ تغییری در وضعیت جاری اقتصادی ایجاد نخواهد شد و تنها این حالت سوم است که می‌تواند به شرایط حاضر در بازار سرمایه به شدت آسیب رسانده و با خروج بیش از گذشته پول از بازار همراه باشد.
وی خاطر نشان کرد: اما باید توجه داشته باشیم که سخنان مسوولان سیاست خارجی هر دو طرف از مذاکرات احتمال وقوع حالت سوم را بسیار ضعیف یا نامحتمل می‌کند. به گفته این تحلیلگر با درصد خطای نسبتا کمی می‌توان بازاری مثبت برای سال 94 را پیش‌بینی کرد.
وی در ادامه اظهاراتش با اشاره به پذیره‌نویسی هفته آینده صندوق پاداش و تاثیر آن بر بازار نیز اظهار کرد: اتفاق جدیدی که به تازگی در بازار سرمایه ما رخ داد، تاسیس صندوق سرمایه‌گذاری با در‌آمد اسمی 30 درصد در 13 ماه (6/ 27 درصد واقعی سالانه) توسط متولیان بازار و مقامات سازمان بورس است که تلاش سازمان بورس را برای رونق بازار نشان می‌دهد؛ هر‌چند به نظر می‌رسد این‌گونه اقدامات از وظایف نهاد ناظر به شمار نمی‌آید، اما شروع به کار این صندوق با شرایطی که تاکنون اعلام شده ممکن است باعث کاهش جذابیت صندوق‌های موجود در بازار شده و به خروج نقدینگی و جو منفی ناشی از ابطال صندوق‌های موجود و ورود نقدینگی ناشی از صدور واحد سرمایه‌گذاری صندوق جدید منجر شود و اگر برآیند کلی این اتفاق منفی نباشد انتظار اثر مثبتی نیز از آن نباید داشته باشیم.
حاجی خاطر‌نشان کرد: اما اگر همزمان با تولد این صندوق شرایط صندوق‌های فعال در بازار نیز امکان تغییر داشته باشد و رقابتی آزاد بین کل صندوق‌های سرمایه‌گذاری شکل بگیرد طبیعی است که باعث ورود پول جدید در بازار شده و اثر مثبتی بر قیمت‌های کل بازار خواهد گذاشت.
به گزارش «دنیای اقتصاد»، اقتصاد کشور در شرایطی در وضعیت رکود به سر می‌برد که به نظر می‌رسد برای ایجاد رونق اقتصادی نیازمند محرک اقتصادی هستیم و این امر با رشد تولید و بهتر شدن شرایط سرمایه‌گذاری یا به عبارت دیگر تحت تاثیر بهبود روابط بین‌المللی پدید می‌آید که منشا اصلی تمامی این رشد و بهبود اقتصادی در گرو توافقات هسته‌ای و رفع تحریم‌ها است. از سوی دیگر بسیاری از کارشناسان بازار سرمایه درخصوص چگونگی تدوین گزارش‌های منتشر شده شرکت‌ها بر مبنای نگرش محتاطانه یا واقع‌گرایانه نظرات مختلفی دارند و پارامتر‌های متعددی را بر روند آتی سود‌آوری صنایع و شرکت‌های مختلف تاثیر‌گذار می‌دانند، که به نظر می‌رسد روند آتی سود‌آوری آنها به رونق اقتصادی کشور متاثر از گشایش روابط بین‌المللی وابستگی زیادی دارد.
در حال حاضر اغلب شرکت‌های فعال بورسی با نزدیک شدن به پایان سال مالی اقدام به ارائه پیش‌بینی بودجه و در آمد هر سهم سال مالی آتی خود کرده‌اند که بر‌اساس اطلاعات موجود تا‌کنون بودجه سال آینده بیش از 170 شرکت بورسی روی سامانه کدال منتشر شده است. 

 

روند شاخص کل بورس تهران در روز گذشته