پیش‌بینی‌ها درباره فروش فیلم‌ها در سال 94
گفت‌وگو با یک تهیه‌کننده، یک منتقد و دو کارگردان که به عنوان بخشی از اهالی سینما به شکل جدی‌تری با مسائل چرخه فروش و وضعیت اقتصاد سینما درگیر هستند، نظرات آنها را که مرجع مناسبی برای پیش‌بینی شرایط اکران 94 است، در ادامه بازگو می‌کند.
علی سرتیپی: فیلم‌ها فروش خوبی خواهند داشت
علی سرتیپی این روزها از فروش موفق فیلم‌ها در سال آینده سخن می‌گوید. مدیر «فیلمیران» در هر برنامه‌ای که اخیراً حاضر شده یا مورد سوال هر رسانه‌ای که قرار گرفته است، امیدواری خود را به گیشه سال آینده پنهان نکرده است. تهیه‌کننده فیلم «شهر موش‌ها2» در پاسخ به «تجارت فردا» نیز همین نکات را یادآور شد: «جشنواره سی و سوم و فیلم‌هایی که حتی در بخش‌های خارج از «سودای سیمرغ» حضور داشتند نشان داد که سال آینده هم شرایط فروش سینما، روند افزایشی خود را ادامه خواهد داد. البته این نگاه من از آن جهت شاید با برخی همکاران تفاوت داشته باشد که من از شرایط تولید برخی فیلم‌ها مطلع هستم که نتوانستند در جشنواره حضور داشته باشند. فیلم «دلم می‌خواد» بهمن فرمان‌آرا، «استراحت مطلق» عبدالرضا کاهانی، «نهنگ عنبر» سامان مقدم و «محمد رسول‌الله» مجید مجیدی در کنار برخی آثار که فیلمبرداری آنها آغاز شده است حتماً رونق بیشتری به سینما خواهند بخشید. تنوع موضوعی نیز نباید از خاطرمان برود. از ازدواج و طلاق تا مسائل جوانان و چالش بچه‌دار شدن، وضعیت مصرف مواد مخدر در جامعه، روابط پدر و مادر و فرزندان و مشکلات اقتصادی تا ژانر کمدی، همه و همه در ویترین سال آینده سینما به چشم می‌خورد. همراهی شورای صنفی نمایش، اکران فیلم‌های خوب برای مخاطب حرفه‌ای سینما در گروه سینمایی «هنر و تجربه» -که امسال در جشنواره هم آثار خوبی ارائه کردند- همه و همه تاثیرگذار است. اما همه اینها نیازمند همراهی همه دستگاه‌ها و دولت است. صدا و سیما می‌تواند با تسهیل در پخش تیزر فیلم‌ها و تخفیف کالای فرهنگی، به کمک فرهنگ کشور بیاید. دولت هم که نقش اساسی دارد. یادمان باشد بهبود تجهیزات سالن‌های سینما و دیجیتالی شدن آنها در سراسر کشور که امکان اکران همزمان تهران و شهرستان‌ها را می‌دهد، اضافه شدن پردیس مجهز کوروش با سالن‌های زیاد و باکیفیت همه و همه اثر داشت. امسال فیلم «شهر موش‌ها۲» به‌تنهایی با ۱۲ میلیارد فروش، نزدیک به ۲۰ درصد فروش سینما را افزایش داد. یک نکته هم باید مدنظر باشد و آن، ثبات تصمیم‌گیری در وزارت ارشاد است. امیدوارم فیلم‌هایی که امسال توسط هیات انتخاب با حضور همه سلایق فکری به جشنواره راه یافتند، بدون مشکل در اکران دیده شوند. مباحث سیاسی نباید باعث شود نهاد تصمیم‌گیر این حوزه یعنی وزارت فرهنگ و ارشاد و سازمان سینمایی تضعیف شوند. یادمان باشد حتی اگر یک فیلم از فیلم‌هایی که احتمال فروش بالا دارند نتوانند وارد چرخه اکران شوند، فقط یک فیلم پرفروش از دست نرفته بلکه کلیت سینما و آرامش خاطر مخاطبان هم از آن آسیب خواهد دید و کاهش مخاطب را در پی خواهد داشت اما اگر مخاطب عام سینما از دیدن یک فیلم پرفروش لذت ببرد، تا حد زیادی تضمین‌کننده حضور او و خانواده‌اش در سالن‌های سینما در فیلم‌های بعدی است.»
هوشنگ گلمکانی: پیش‌بینی سال گذشته اشتباه از آب در آمد
هوشنگ گلمکانی از منتقدان قدیمی سینما که سردبیری مجله فیلم را در کارنامه دارد، تجربه‌ای را که از پیش‌بینی وضعیت اکران در سال گذشته دارد برای «تجارت فردا» مطرح می‌کند و پتانسیل اقتصادی فیلم‌ها را در سال آینده مناسب می‌داند: «پیش‌بینی و ارزیابی فروش فیلم‌ها در سال آینده که معمولاً بعد از جشنواره و بر اساس فیلم‌هایی که در جشنواره دیده شده صورت می‌گیرد و صرفاً بر پایه این فیلم‌هاست، اغلب پیش‌بینی درستی نخواهد بود. به این دلیل که امسال 80 فیلم به جشنواره ارسال شد که فقط تعدادی از آنها در ایام جشنواره و در بخش‌های مختلف به نمایش درآمد، این احتمال را باید در نظر گرفت که باقی این فیلم‌ها که موفق به اکران در جشنواره نشدند و امکان اکران عمومی در سینماها را دارند، امتیاز قابل قبول و مناسبی از نظر فروش و تجاری بودن داشته باشند. سال قبل بر اساس داشته‌های جشنواره 92 برای فروش اکران در سال 93 اظهار ناامیدی کردیم و پیش‌بینی این بود که سال 93 فیلم‌ها پرفروش نخواهند بود، اما ماحصل اکران 93 نشان داد خوشبختانه پیش‌بینی اشتباه از آب در آمد و اکران فیلم‌ها با استقبال خوبی از سوی مخاطب مواجه شد. باید در نظر گرفت تعدادی از این فیلم‌ها اصلاً در جشنواره حضور نداشتند، بخشی از آنها از چند سال پیش در دست ساخت بودند و بخشی دیگر هم همین امسال کلید خورده بودند و به طور کلی در جشنواره 92 حضور نداشتند. با همین زاویه و تجربه از سال‌های گذشته اگر بخواهیم به فروش در سال جدید نگاه کنیم، از دیدگاه من؛ پتانسیل اقتصادی آن تعداد از فیلم‌ها که در جشنواره امسال اکران شد به نسبت سال پیش بالاتر خواهد بود و حالا اگر فیلم‌هایی که از سال‌های گذشته ساخته شده و قرار است امسال اکران شوند و آن تعداد از فیلم‌هایی که به جشنواره نرسیدند مخاطب را جذب کنند و فروش را همراه داشته باشند، می‌توان امیدوار بود که اکران سال آینده در شرایط خوبی قرار گیرد.»
داریوش فرهنگ: فروش خوب به یک فیلم امتیاز نمی‌دهد
داریوش فرهنگ در روزهای جشنواره فیلم فجر برای دیدن فیلم کارگردانان جوان سینما در کاخ جشنواره حضور یافت. این کارگردان باسابقه سینمای ایران در گفت‌وگو با «تجارت فردا» معیار فروش را در استقبال مخاطب از یک فیلم معیار صحیحی نمی‌داند: «من علاقه‌ای ندارم فیلم‌ها را با برچسب بفروش، کم‌فروش و بسیار فروش بررسی کنم. به طور کلی مبحث فروش در سینما ملاک پیش پا افتاده‌ای است، اگر بخواهیم این‌گونه ارزیابی کنیم که فیلمی خوب بوده که فروش خوبی داشته است، درست ارزیابی نکرده‌ایم. من امیدوارم تمام فیلم‌های خوب جشنواره امسال در اکران سال آینده فروش خوبی داشته باشند اما اگر چنین نبود به این معنا نیست که آن فیلم‌ها خوب نبوده است. مسلماً هر فیلمی مخاطب خودش را دارد. نمی‌توان با معیار فروش به استقبال مخاطبان از یک فیلم به آن امتیاز داد.»
همایون اسعدیان: سال 94 اکران موفقی خواهیم داشت
سینمای موفق با اکران موفق سنجیده می‌شود. سال 93 رو به پایان است و وقتی نیم‌نگاهی به اکران فیلم‌ها در سالی که گذشت می‌اندازیم چند فیلم موفق را از نظر فروش بر پرده سینماها می‌بینیم؛ فیلم‌هایی که رونق گیشه آنها به رونق چرخه اقتصادی سینما کمک کردند. حالا اما اگر بخواهیم روند فروش فیلم‌ها را در سال 94 پیش‌بینی کنیم بهتر آن است که بر اساس مجموع فیلم‌های اکران‌شده و نشده این بررسی صورت گیرد، یعنی نمی‌توان فقط بر اساس اکران فیلم‌ها در جشنواره فیلم فجر این بررسی را انجام داد. چرا که چند فیلم دیگر نیز در جدول فروش سال 94 قرار خواهند داشت که موفق به اکران در جشنواره فیلم سی و سوم نشدند و همچنان در دست ساخت هستند. بنابراین از یک طرف باید در نظر داشت برخی از فیلم‌هایی که در جشنواره اکران شد از نظر اقتصادی فیلم‌های موفقی بودند و می‌توان انتظار داشت اکران موفقی هم داشته باشند. از طرف دیگر فیلم‌هایی که به جشنواره نرسیدند هم از پتانسیل اقتصادی خوبی برخوردار هستند و فروش خوب را برای آنها هم می‌توان پیش‌بینی کرد. همان‌طور که در سال 93 فیلم شهر موش‌ها در جشنواره حضور نداشت اما اکران خوبی را پشت سر گذاشت. بنابراین با توجه به مجموع عوامل می‌توان در سال آینده فروش خوب و موفقی را برای سینماها انتظار داشت.
