هشدار فرشاد مومنی به دولت: فضای پس از توافق را مدیریت کنید

^{ررسی ها نشان می دهد که اثرات توافق لوزان در زمانی بیش از 6 ماه در اقتصاد ایران نمایان می شود. حتی نشانه های که بازارهای مالی طی یک هفته گذشته مخابره کرده اند نیز مشخص می کند که فضای پس از توافق در کوتاه مدت اقتصاد کشور را متحول نمی کند.}

^{تحلیلگران اقتصادی براین باورند که اقتصاد ایران باید خود را با توجه به شرایط جدید هم ساز کند. فرشاد مومنی اقتصاددان نیز چنین اعتقادی دارد. او در این مورد می گوید: اگر از فرصت ایجاد شده در سایه مذاکرات هسته ای و لغو تحریم ها به خوبی استفاده نشود، به وضعیت نابسمان کنونی، دامن زده می شود. نگاه به تاریخ اقتصاد ایران و عبرت گیری از گذشته، برای دولت بسیار ضروری است و هشدار خوبی به نظام سیاست گذاری می دهد. بهترین شاهد در این زمینه تجربه دوره سال های 52 تا 56 است. این ارجاع از زاویه طرز عمل ایران در آن زمان در زمینه جذب سرمایه های خارجی قابل بررسی است. به این دلیل که اکنون هم کسانی چنین گمان می کنند که اگرتوافق صورت بگیرد خارجی ها می آیند و مشکلات ما را حل می کنند. این ذهنیت خام، سطحی و دور از واقعیات جربه شده است. همه ما و رسانه ها باید تلاش کنیم تا این ذهنیت به ویژه در نزد نظام تصمیم گیری و تخصیص منابع کشور، چه قوه مقننه و چه مجریه، اصلاح شود. همه تجربه های دنیا حکایت از این دارد که کشورهایی که قادر به استفاده ثمربخش و اصولی از سرمایه های انسانی و مادی خود نیستند، به طریق اولی قادر به استفاده مؤثر و ثمربخش از سرمایه های خارجی هم نخواهند بود.}

^{وی ادامه داد: مطالعه ای که بر اساس سال های 52 تا 56 به آن استناد می کنم، از سه نظر حائز اهمیت است. در این دوره از نظر دسترسی به منابع ارزی کشور در قله موقعیت تاریخی خود تا آن زمان قرار داشته. با وفور درآمدهای نفتی، تصمیم گیران آن روز کشور در قدرت چانه زنی بالا برای دعوت از خارجی ها و جذب سرمایه گذاری قرار داشتند.}

^{مومنی تاکید کرد: نکته دوم این است که میزان ادغام دولت محمدرضا پهلوی در نظام بین المللی در این دوره در بالاترین سطح بود. در سطح نظری گفته می شو که او دراین دوره با اتخاذ راهبرد موازنه مثبت به همه قدرت های بزرگ آن روز دنیا امتیاز متناسب می داد. بنابراین همه دوست داشتند که رژیم پهلوی موفق باشد. ولی چون در ساختار نهادی آن رژیم مولدها مقهور غیرمولدها بودند، واسطه گری اوج گرفت.}

^{این اقتصاد دان افزود: در تجربه جذب سرمایه خارجی در این دوره، در مجموع 972 شرکت خارجی در ایران به ثبت رسیده که از این میزان 371 شرکت در زمینه واسطه گری های مالی فعالیت می کردند. 251 شرکت در زمینه بازرگانی، رستوران و هتل داری و 206 شرکت خارجی در زمینه ساختمان. به این شرح بیش از 90 درصد شرکت های خارجی که تحت شرایط آن دوره به ثبت رسیدند، فعالیت شان را در حوزه های واسطه گری متمرکز کردند. فعالیت هایی که ناظر بر پر بازده ترین، کم ریسک ترین و ساده ترین مسیرها در دسترسی به درآمدهای سرشار بوده. دولت باید توجه داشته باشد سرمایه گذارهای خارجی تیزهوش هستند. بنابر این وقتی با مطالعه وارد ایران می شوند، بررسی می کنند که در این کشور تولید بیشتر مورد توجه است یا دلالی. اگر دیدیند دلالی پاداش می گیرد، آن ها هم تمام استعداد خود را در همان زمینه صرف می کنند.}

^{مومنی تاکید کرد: همگان باید توجه داشته باشند که انگیزه سودجویی برای شرکت های خارجی به مراتب بیشتر از تلاش گران اقتصادی داخلی است. چرا که آن ها احتمال دارد انگیزه های دینی و اخلاقی هم دارند. اما خارجی ها هیچ احساس تعهدی به مردم و توسعه ایران ندارند. آن ها فقط جست و جو می کنند که با کمترین زحمت بیشترین عایدی را به دست آورند.}

^{طی یک هفته گذشته بسیاری از چهره های معتبر بخش خصوصی کشور اعلام کرده اند که نیاز کلیدی اقتصاد ایران، توجه به اثرات توافق لوزان است.}