نایب رئیس اتاق ایران و سوئیس : شرایط جذب سرمایه خارجی تنها روی کاغذ آماده است
اگر به قوانین مربوط به مناطق آزاد تجاری ایران نگاه کنید متوجه می شوید که در عمل امکان جذب سرمایه خارجی را فراهم نمیکند.
معمولا اولین نقاطی که سرمایه گذاران خارجی برای سرمایه گذاری انتخاب می کنند مناطق آزاد تجاری است، مناطقی که قوانین حاکم برآن باید به گونه ای باشد که برای سرمایه گذاران جذابیت داشته باشد و از نظر تعرفه و.... در شرایط مساعدی باشد؛ اما باتوجه به ابراز علاقه سرمایه گذاران خارجی در ایران آیا مناطق آزاد تجاری ما شرایط مساعد برای سرمایه گذاری شرکت های بین المللی را دارد؛ شریف نظام مافی مدیرعامل شرکت سوئیسی بولر و مدیر منطقه ای این شرکت و نایب رئیس اتاق ایران و سوئیس در این باره صحبت می کند و از موانع می گوید:
معمولا مناطق آزاد یکی از نقاطی است که با ورود سرمایه گذاران خارجی برای سرمایه گذاری از سوی آن ها مورد استقبال قرار می گیرد، فکر می کنید الان شرایط و قوانین ما در مناطق آزاد تجاری به صورتی هست که سرمایه گذاران خارجی جذب شوند؟
اگر به قوانین مربوط به مناطق آزاد تجاری ایران نگاه کنید متوجه می شوید که در عمل امکان جذب سرمایه خارجی را فراهم نمیکند. شاید این قوانین برای جذب سرمایه خارجی روی کاغذ آمده باشد اما در عمل موثر نبوده است. به نظر من، مدیرانی که مسئولیت اداره مناطق آزاد را به عهده گرفتند، هیچ کدام کار آزاد اقتصادی انجام ندادند. بیشتر این مدیران نمایندگان سیاسی بخش دولت در اقتصادند. مناطق آزاد تجاری، مناطق ویژه ایاند که سعی میکنیم پای سرمایه گذار خارجی را در آن باز کنیم اما مدیری در این مناطق نداریم که سرمایه گذار خارجی را بشناسند، نیازهایش را درک کند و بداند بازار آزاد یعنی چه.
فکر می کنید در انتخاب مدیران این مناطق باتوجه به تحولات جدید اقتصادی، سیاسی و دیپلماسی اقتصادی باید تغییر صورت گیرد؟
گزینش افراد برای مدیریت این نقاط در پیشرفت روند جذب سرمایه خارجی موثر است. متاسفانه ما در این گزینشها، با سیستمهای گزینشی خانوادگی و سنتی مواجه ایم و همین مسئله، زیرساختهای مدیریتی مناطق آزاد را ضعیف نگه داشته.
شما فکر می کنید مناطق آزاد از نظر مدیریتی در این شرایط مهم چگونه باید اداره شود؟
من اگر در طرح سوال نمایندگان مجلس شورای اسلامی از مدیران مناطق آزاد به عنوان مشاور مورد سوال قرار میگرفتم، به نمایندگان پیشنهاد میدادم مناطق آزاد را مثل یک شرکت ببینند و مدیران مناطق آزاد را به چالش بکشند که چقدر سرمایه جذب کرده و چقدر سود کردند. نمایندگان باید از مدیران مناطق آزاد بخواهند هدفگذاری دقیق و برنامه ریزی سنجیدهای برای آینده مناطق آزاد داشته باشند و خود نیز بسنجند که مدیران چقدر در تحقق این اهداف موثر و کوشا بودند. به نظر من مدیریت سیاسی و دولتی مناطق آزاد جواب نخواهد داد حتی اگر جز مناطق آزاد فعلی، مناطق دیگری راهم به عنوان منطقه آزاد اعلام کنیم.
فکر می کنید برای جذب سرمایه خارجی در مناطق آزاد با چه مشکل دیگری رو به رو باشیم؟
گذشته از این چیزی که باعث دل زدگی سرمایه گذار خواهد شد، فساد در اقتصاد ماست. رانتهای موجودی که رقابت را مشکل کرده از معضلاتی است که اقتصاد ما با آن دست به گریبان است و تا زمانی که بطور جدی با آن برخورد نکنیم، به رشد اقتصادی مطلوب نخواهیم رسید. هند یکی از کشورهایی است که تا با قضیه رانت برخورد نکرد، به رشد اقتصادی نرسید. امروز یکی از بزرگترین اهداف دولت جدید چین، مبارزه با فساد اقتصادی در بخشهای دولتی و خصوصی است. در تمام اقتصادهای بزرگ دنیا، همه توجه ویژهای به مبارزه با فساد دارند درحالیکه ما، فقط در این مورد بحث میکنیم و حرف میزنیم. ما هنوز حتی درباره اسامی مفسدان اقتصادی شفاف صحبت نمیکنیم. اینها مشکلاتی است که سرمایهگذار خارجی را فراری میدهد.