وضعیت شاخص پیچیدگی اقتصادی در ایران (دانلود گزارش)
نسخه کامل این گزارش را می توانید اینجا مطالعه فرمایید.
شاخص پیچیدگی اقتصادی از سال 2008 به ابتکار محققان دانشگاههای "هاروارد" و "ام آی تی" مطرح و معرفی شده است. این شاخص میزان توانایی کشورها در تولید و در نهایت صادرات کالاهای «پیچیده» را نشان می دهد. اقتصادهای پیچیده قادرند در قالب شبکه های بزرگ، حجم زیادی از دانشهای مرتبط را به کار گرفته و مجموعه متنوعی از کالاهای دانشبر را تولید کنند. اما اقتصادهای ساده، پشتوانه ضعیفی از دانش مولد داشته و کالاهای کمتر و همچنین ساده تری تولید می نمایند که مستلزم شبکه کوچکتری از تعاملات است. همچنین باید افزود، پیچیدگی اقتصادی نیازمند محیط نهادی اقتصادی است که دانش بالقوه موجود را فعلیت بخشد.
بر اساس استانداردسازیهای بعمل آمده، انتظار میرود در کشورهایی که سهم صادرات منابع طبیعی آنها بیشتر از 10 درصد از تولید ناخالص داخلی آنها است به طور قابل توجهی شاخص پیچیدگی اقتصادی پایینتر باشد. شاخص پیچیدگی اقتصادی به موازات سایر شاخص ها مانند حکمرانی خوب و توسعه انسانی، میتواند رشد اقتصادی و حجم فعالیت های اقتصادی یک کشور را توضیح دهد.
لذا هرچه سبد صادراتی کشوری متنوعتر و دربردارنده کالاهای پیچیده تری باشد، آن کشور از قدرت بیشتری در عرصه تعاملات اقتصادی بین الملل برخوردار خواهد بود و به لحاظ اقتصادی «مقاومتر» است. چنانچه سبد صادراتی کشوری محدودتر و کالاهای موجود در آن در دسترس تر باشند، این کشور در مبادلات تجاری «شکننده تر» است.