آقای دکتر هشی گفت‌وگو را با جنابعالی شروع می‌کنیم به این دلیل که از حسابرسان باسابقه بورس هستید. به دو بهانه تلاش کردیم که این میزگرد را برگزار کنیم. اول اینکه هفته گذشته شاهد اعتراض سهامداران بورس به رانت‌های احتمالی اطلاعاتی بودیم. در عین حال در هفته‌های گذشته فیلم بحث‌برانگیز گرگ وال‌استریت که در محتوای خود بسته مفصلی از جرائم بازار مالی را دارد، در شبکه خانگی فیلم توزیع شده است. شما چه نسبتی بین جرائم مالی، کلاهبرداری و دادوستد متکی بر اطلاعات نهانی در بورس تهران و اعتراض سهامداران می‌بینید؟
عباس هشی: تا قبل از داستان سقوط انرون (Enron) در سال 2001 و ورشکستگی بانک‌ها در سال 2008، همه فکر می‌کردند که بازار سرمایه آمریکا مهد مقررات پیشرفته مالی است و از نظر نظارتی بسیار محکم عمل می‌کند. چرا که نهاد نظارتی بازار سرمایه آمریکا (SEC) مجهز به بهترین ابزارهای نرم‌افزاری و سخت‌افزاری بود و در زمینه حسابرسی، مسوولیت تضامنی حسابرس‌ها بسیار دقیق عمل می‌کرد. در حقیقت به معنای واقعی، احساس مسوولیت سنگینی در برابر مردم داشت. اما بحران‌های مالی آمریکا طی سال‌های 2000 تا 2008 باعث شد تا نگاه‌ها به سیستم نظارتی آمریکا تغییر کند. در حالی که همه می‌دانیم قوانین نظارتی بازار سرمایه در آمریکا در زمان خودش به قدری محکم بود که همه از آن حساب می‌بردند و عدم رعایت قانون مجازات سنگینی داشت. به هر شکل در مقطعی مشخص شد سیستم نظارتی آمریکا هم با ضعف مواجه است. مثل اینکه وقتی فردی به خدمت سربازی می‌رود در نگاه اول این تصور را دارد که قوانین و مقررات آن پادگان آنقدر محکم است که به هیچ عنوان نمی‌توان از زیر بار آن شانه خالی کرد اما بعد از مدتی مشخص می‌شود سربازی، برگه مرخصی جعل کرده و از پادگان بیرون آمده یا دیگران به شکل‌های مختلف قوانین نظامی را دور زده‌اند. یعنی در مقطعی به نظر می‌رسد سیستم نظارتی آمریکا آنقدر قوی و محکم است که به اصطلاح، مو لای درز آن نمی‌رود. ولی وقایع بحران مالی آمریکا که نوعی از آن در فیلم گرگ وال‌استریت به نمایش گذاشته شده نشان می‌دهد قوانین نظارتی در آمریکا هم طبل توخالی است. در مقابل، در برخی کشورهای اروپایی به قدری قوانین سفت و محکمی در حوزه نظارتی بازارهای مالی وجود دارد که امکان تخلف و خطا بسیار پایین و شاید در حد صفر است.
