طرحهای نوآورانه برای ایجاد اشتغال / اقتصاد کاره‌ای
در گذشته، موفقیت به صورت توانایی باقی ماندن در یک شرکت برای یک مدت طولانی و طی نمودن نردبان ترقی در همان شرکت تعریف می‌شد. هدف افراد این بود که به سطوح بالای سازمان دست یابند، برای خود ثروتی جمع‌آوری و پس‌انداز نمایند تا دوران بازنشستگی آرام و بی‌دغدغه‌ای داشته باشند.
در این نوشتار ابتدا تعریفی از کاره ارائه میدهیم و به بررسی وضعیت فعلی اقتصاد و اشتغال در کشور می‌پردازیم. سپس سعی می‌کنیم با بهره‌گیری از مفهوم کاره و پرداختن مختصر به جنبه‌های مختلف آن، راه‌کاری را به منظور حرکت در جهت بهبود اوضاع اشتغال کشور ارائه دهیم.
کاره معادلی است که برای واژه‌ی انگلیسی gig انتخاب شده است. کاره به کارها و خدماتی با اندازه‌های کوچک و متوسط گفته می‌شود که برگرفته از استعدادها، مهارت‌ها و توانمندی‌های فردی اشخاص بوده و می‌تواند توسط سایرین مورد استفاده قرار گرفته و خلق ارزش کند.
اکنون حدود چهار سال از آغاز بحران در اقتصاد ایران می‌گذرد و کشور ما در این مدت نرخ‌های بی‌کاری بالایی را تجربه کرده است؛ به گونه‌ای که آمارهای رسمی از نرخ بی‌کاری 10.4 درصدی در سال 92 حکایت دارند. اما در همین شرایط نیز بارقه‌هایی از امید وجود دارد. انقلابی که هر چند آهسته، اما به طور قطع در اقتصاد در حال شکل‌گیری است؛ ظهور نوعی کاملا متفاوت از اقتصاد، در راستای اقتصاد مقاومتی.
نیروی کار شامل کارآفرینان و آزادکاران (freelancers) به سرعت در حال رشد است و می‌تواند به زودی بخش بزرگی از نیروی کار کشور را در بر گیرد. اگرچه این دگرگونی را می‌توان به طور قطع در نتیجه‌ی نیروهای اقتصادی در چند سال گذشته و به خصوص در وضعیت رکود تورمی فعلی دانست، با این حال باید به این هم توجه داشت که همزمان شاهد یک جابجایی در نگرش مردم و نیروهای کار نیز بوده‌ایم.
در گذشته، موفقیت به صورت توانایی باقی ماندن در یک شرکت برای یک مدت طولانی و طی نمودن نردبان ترقی در همان شرکت تعریف می‌شد. هدف افراد این بود که به سطوح بالای سازمان دست یابند، برای خود ثروتی جمع‌آوری و پس‌انداز نمایند تا دوران بازنشستگی آرام و بی‌دغدغه‌ای داشته باشند.
امروزه، مسائل تغییر کرده است. اگر شما هر سه-چهارسال شرکت محل فعالیت خود را عوض نکنید، نمی‌توانید در مسیر شغلی‌تان رشد داشته باشید. در گذشته اگر شما می‌گفتید که یک مشاور و یا آزادکار (freelancer) هستید، مردم با تعجب به شما می‌نگریستند؛ چنان که گویی مشکلی داشته‌اید که مجبور بودید چنین شغلی را برگزینید! احتمالا آنها گمان می‌کردند که شما در یافتن شغل ناتوان بوده‌اید یا در گذشته کارمند خوبی نبوده‌اید! امروز، مشاوره یا آزادکاری (freelancing) همزمان برای پنج کسب‌وکار، موجب افتخار و مباهات افراد بوده و نشان می‌دهد که آن شخص چقدر ارزش‌آفرین است. بسیاری از شرکتها به دنبال این افراد «به غایت حرفه‌ای» هستند تا مشکلاتشان را حل نمایند؛ مشکلاتی که تیم‌های تمام‌وقت آنها در حل‌شان ناتوان بوده‌اند. البته از نگاهی دیگر هم ممکن است این شرکتها به دنبال صرفه‌جویی مالی از طریق عدم استخدام تمام‌وقت متخصصان سطح بالا (که گران هم هستند) و به‌کارگیری آنها فقط در پروژه‌های خاص باشند.
کار کردن در خانه یا در کافه، و راه‌اندازی کسب‌وکار با تیم‌هایی از مشاوران و آزادکارانی که ارتباط با آنها فقط به صورت آنلاین انجام شده، همه نشان‌دهنده‌ی «خلاقیت» و «سازگاری» است که از الزامات محیط‌های کاری امروزی شناخته می‌شود. مهم‌تر از همه، نتایج مطالعات مختلف روزبه‌روز بیشتر از آن حکایت می‌کنند که افرادی که بین کار و زندگی خود توازن و تعادل برقرار می‌کنند و به کاری مشغول می‌شوند که به آن علاقه‌مندند، علاوه بر تمرکز و بهره‌وری بالاتر، ارزش بیشتری را نیز برای مشتریان و کارفرمایان خود فراهم می‌آورند.
این افراد چه کسانی هستند؟ آنها هنرمندان و طراحان را شامل می‌شوند؛ هم‌چنین، نویسندگان، ویراستاران و مترجمان، سازندگان کلیپ‌های ویدئویی و انیمیشینی، حرفه‌ای‌های حوزه‌ی موسیقی، برنامه‌نویسان، متخصصان مدیریت، ارائه‌دهندگان خدمات دفتری و مشاورین را. آنها دوستان ما، و فرزندان ما هستند، و تا ده سال دیگر، همه را شامل می‌شوند. اجازه دهید پس از این، از این شکل جدید نیروهای کاری و این مدل جدید انجام کار و ارائه‌ی خدمت که مبتنی بر انجام و تبادل کاره‌هاست، با عنوان اقتصاد کاره‌ای یاد کنیم.
چیزی که در این شرایط مورد نیاز است، یک بستر امن برخط (online) است؛ مرکزی برای تبادل آسان خدمات. بستری که به طور خاص برای این طراحی شده که آزادکاران و فروشندگان را از یک سو و خریداران خدمات را از سوی دیگر به هم ارتباط دهد. یک چنین بستر و پلتفرمی باید به عنوان موتور محرک رشد و توسعه‌ی کسب‌وکارهای نوپا به کمک اقتصاد کاره‌ای بیاید. خوشبختانه حرکتی در این جهت در کشور آغاز شده و وب‌سایت «انجام میدم» به عنوان نمونه‌ای شایسته از این پلتفرم، به تازگی توسط گروهی از نخبگان کشور طراحی و راه‌اندازی گردیده است که می‌توان گفت به شکلی درخور، به نیازمندی‌های موجود در این حوزه پاسخ گفته است.
به مرور، این پلتفرم می‌تواند تبدیل به مأمنی شود برای برندسازی فردی و هویت حرفه‌ای افراد؛ محلی برای معرفی مجرب‌ترین، حرفه‌ای‌ترین، و خلاق‌ترین استعدادهای کشور. این، محلی‌است برای پیشبرد کسب‌وکارها، جایی که افراد در کنار هم فرهنگ و ارزش‌های اقتصاد کاره‌ای را شکل می‌دهند و تقویت می‌کنند، و جایی است که موفقیت به واسطه‌ی نظرات و دیدگاه‌های مثبت تشویق می‌شود و برای ادامه‌ی کسب‌وکار دلگرمی می‌دهد.
به تدریج اما به طور قطع، یک چنین پلتفرمی پلی می‌سازد بین سازمان‌های سنتی و اقتصاد جدید در حال شکل‌گیری، و شاید در عصری که اقتصادها به طور پیوسته به واسطه‌ی فناوری‌های جدید و سایر تغییرات بزرگ مورد دگرگونی قرار می‌گیرند، اقتصاد کاره‌ی که در راستای اقتصاد مقاومتی حرکت می‌کند، خود به موتوری بدل شود برای انتقال اقتصاد و جامعه به سمت توسعه و به‌روز نگاه داشتن آن.
