رشد و توسعه پایدار با حاکمیت شرکتی

^{اگر خواهان فضای شفاف و پویا در اقتصاد کشور باشیم دولت باید در برنامه ریزی با ذینفعان (توان کارشناسی و تجربه بخش خصوصی) مشارکت داشته باشد. حاکمیت شرکتی  مجموعه  روابطی است بین سهامداران، مدیران و حسابرسان شرکت که متضمن برقراری نظام کنترلی به منظور رعایت حقوق سهامداران جزء و اجرای درست مصوبات مجمع و جلوگیری از سوءاستفادههای احتمالی است. حاکمیت شرکتی مبتنی بر نظام پاسخگویی و مسوولیت اجتماعی استوارست مجموعه ای از وظایف و مسوولیتهایی است که باید توسط ارکان شرکت صورت گیرد تا موجب پاسخگویی و شفافیت گردد. دیگر در اهمیت و جایگاه حاکمیت شرکتی برای موفقیت شرکتها تردیدی نیست چرا که این موضوع با توجه به رخدادهای سالهای اخیر و بحرانهای مالی شرکتها اهمیتی بیش از پیش یافته است. بررسی علل و آسیب شناسی فروپاشی برخی از شرکتهای بزرگ که زیانهای کلانی بویژه برای سهامداداران داشته است ناشی از ضعف سیستمهای حاکمیت شرکتی آنها بوده است.}

^{تحقیقات نشان می‌دهد که حاکمیت شرکتی می‌تواند باعث ارتقاء استانداردهای تجاری شرکتها، تشویق، تأمین و تجهیز سرمایه هاو سرمایه‌گذاران و بهبود امور اجرایی آنها ‌گردیده و یکی از عناصر اصلی در بهبود کارایی اقتصادی شرکتهاست چرا که ناظر بر روابط سهامداران، هیات مدیره، مدیران و سایر ذینفعان آنهاست.در دنیای امروز تغییر نیازهای روز افزون مشتریان و مردم ، خواسته‌های متفاوت ذینفعان، پیچیدگی‌ قوانین و مقررات و تکنولوژی انجام کار و دیگر موارد  ضرورت توجه به ساختارحاکمیت شرکتی را فراهم کرده تا از طریق آن اهداف شرکتها تنظیم یافته و روشهای نیل به آن اهداف و نحوه نظارت بر عملکردآنها تعیین ‌شود. در واقع سیستم حاکمیت شرکتی به مجموعه قوانین، مقررات، نهادها و رویه‌هایی اطلاق می‌گردد که تعیین می‌کند شرکتها به چه نحو و در جهت منافع چه کسانی اداره می‌شوند، لذا هدف از اعمال حاکمیت شرکتی اطمینان یافتن از وجود چارچوبی است که توازن مناسبی بین آزادی عمل مدیریت، پاسخگویی و منافع ذینفعان مختلف شرکت فراهم می آورد. نگاه به مبادلات بین المللی، مقوله استفاده از ظرفیتها، مطالعه و شناخت بازار و تولید محصول با توجه به تقاضای بازار و مشتری و از زاویه دیگر شکل دادن به مسوولیتهای اجتماعی همواره باید مدنظر باشد. چراکه این واحدها صرفا برای سودآوری و بزرگتر شدن بوجود نیامده اند بلکه با استفاده از این فرصت به مسوولیت های اجتماعی تعریف شده شکل می دهند. مسوولیت اجتماعی شرکت ها یک ارتباط دو سویه و هدفمند است و ضروری است که سازمان های  غیر دولتی با شناخت ادبیات بنگاه های اقتصادی، پروژه های مسوولیت اجتماعی را بر مبنای مولفه های مدیریت توجیه، تعریف کنند. در این مقوله باید گفت از دیر باز بصورت سنتی بخش بازار در قبال مسوولیتهای اجتماعی توجه ویژه ای داشته است بسیاری از دارالیتام ها ، درمانگاهها ، آب انبارها و کاروانسراها در بین راهها در گذشته توسط برخورداران و خیرین بنا نهاده می شدند که در چارچوب مسوولیتهای اجتماعی طبقه بندی می شوند.}

^{اما در حال حاضر به علت اینکه دیگر سیستم سنتی پاسخگو نیست لذا ضرورت داشت تا موسسات خیریه برمینای بودجه و برنامه مشخص بصورت شفاف عمل کنند تا بتوانند با توجه حجم بالای مخاطبانشان بتوانند خدمات بموقعه و مناسبی را ارائه کنند. براین اساس بنگاههای بسیاری در این زمینه امروز فعال هستند و به مسوولیتهای اجتماعی خود نیز عمل می کنند . بطورمثال  بنگاههای مولدی که موسساتی  چون محک را پیشتبانی می کنند جزو همین بنگاههای حاکمیت شرکتی محسوب می شوند. لذا موسسه محک و در سه حوزه درمان، خیریه و تحقیقات برای حمایت کودکان مبتلا به سرطان فعالیت می کند. در تاریخ این سرزمین همواره مردم و افرادی شاخص، از جمله تجار بودند که فعالیت های سازنده و عام المنفعه انجام می دادند. محک نیز جزء یکی از این جوامع مدنی و مردمی است که به خوبی توانسته است جایگاه واقعی خود را دریابد و با مطرح کردن مفهوم مسوولیت اجتماعی این موضوع را برجسته سازد، اندیشه مسوولیت اجتماعی به بنگاهها کمک می کند در مسیر توسعه پایدار قدم بردارند. این مفهوم اشاره به معنای انسان متعالی و احترام به جایگاه و شان انسانی است.}

^{در حال حاضر محک با درک این موضوع که با حرکت از جامعه سنتی به صنعتی، نقش‌های اجتماعی به تدریج از افراد به شرکت‌ها انتقال می‌یابد و سیاست گذاران اصلی شرکت‌ها افرادی هستند که می توانند نقش سازندگی را که در گذشته وجود داشت به داخل شرکت ها تسری دهند، تلاش می‌کند مسوولیت اجتماعی را در شرکت‌ها گسترش دهد. موسسه محک اکنون وارد ترویج این موضوع شده است. در یک بررسی دقیق برنامه های مسوولیت اجتماعی شرکت ها یک فرصت، در محیط فعالیت سازمان های غیر دولتی است که همه انواع سازمان های غیر دولتی اعم از انجمن های حمایتی، انجمن های علمی و سازمان های ارائه کننده خدمات عمومی با شناخت دقیق معادلات بین المللی حاکم بر جهان می توانند از این فرصت برای توسعه منابع خود استفاده نمایند. یکی از نکات مهمی که می تواند به عنوان نگاه به آینده مورد توجه مدیران سازمان های غیر دولتی و مدیران بخش خصوصی قرار گیرد، فعال کردن ظرفیت موجود در سازمان های غیر دولتی برای انجام پروژه های مسوولیت اجتماعی شرکتها است.}

^{رئیس کمیسیون صنایع  اتاق ایران}