صدور دستور کاهش نرخ سود بانکی

^{کاهش نرخ سود بانکی متناسب با کاهش تورم در حالی از ماه‌های پیش توسط برخی مسئولان و اقتصاددانان مطرح شده که رئیس جمهور روز گذشته به شورای پول و اعتبار تکلیف کرده، همگام شدن نرخ سود با کاهش تورم را آرام آرام انجام دهد.}

چند ماه قبل که بانک‌های دولتی و خصوصی با مجوز بانک مرکزی نرخ سود بانکی را تغییر دادند استدلالشان این بود که نرخ سود باید متناسب با تورم باشد و همین شد که رسماً اجازه گرفتند نرخ ها را تغییر دهند هرچند که قبل از آن بی اجازه دستی در نرخ ها برده بودند.
با همین استدلال نرخ سود سپرده های بانکی 22 درصد و سود تسهیلات غیر مشارکتی نیز حداکثر 22 درصد تعیین شد اما بعد از گذشت چند ماه از این تغییر نرخ، روایت رسمی دستگاه‌های مربوطه از جمله بانک مرکزی و مرکز آمار حکایت از کاهش نرخ تورم داشت و دارد و همین باعث تشدید زمزمه تغییر مجدد نرخ سود شد.
این زمزمه ها البته با همان استدلالی مطرح شدند که پیش از آن از سیاست افزایش نرخ سود حمایت می کرد؛ بنابراین زمانی که نرخ تورم سیر نزولی را در پیش گرفت اقتصاددانان اعلام کردند که الان زمان تغییر نرخ سود بانکی است چراکه تورم کم شده و طبق اعلام دولت کمتر هم می شود.
همین باعث شد تا مردان اول تصمیم گیر در حوزه پولی و بانکی هم در ردیف اقتصاددانان قرار گیرند و تاکید کنند که در زمان کاهش نرخ تورم باید نرخ سود تعدیل شود. البته موضوع فقط به اظهار نظر ختم نشد چراکه طبق اعلام ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی تیمی مامور رسیدگی به این موضوع شده و گزارشاتی توسط بخش اقتصادی و کارشناسی بانک مرکزی در مورد نرخ سود تسهیلات در حال تهیه است که به شورای پول و اعتبار ارایه خواهد شد.
البته بانک مرکزی تأکید کرده ملاک برای تعیین نرخ سود بانکی تورم 12 ماهه شامل تورم میانگین، نقطه به نقطه و ماهانه است و با همین سیاست‌ هم ولی الله سیف کارگروه ویژه‌ای را مسئول رسیدگی به تعیین نرخ سود بانکی کرده است.
این اظهارات در حالی بود که عبدالناصر همتی رئیس شورای هماهنگی بانک های دولتی چند ماه پیش تأکید کرده بود، در تعیین نرخ سود باید تورم انتظاری ملاک قرار گیرد و برای ارزیابی تورم انتظاری هم باید چند ماهی صبر کرد.
همتی البته در این گفت‌وگو تلویحاً اشاره کرد که تغییر نرخ سود بانکی فعلاً منتفی است و احتمالا یکی دو ماه آینده در اینباره تصمیم گیری جدی خواهد شد.
اما قبل از همتی یکی از معاونان بانک مرکزی هم در سخنانی تامل برانگیز گفته بود که تغییر نرخ سود در حد حرف است و چیزی به شورای پول و اعتبار نرفته است. این اظهارات درحالی از سوی تهرانفر طی ماه های اخیر مطرح شد که در همان مقطع مقامات ارشد پولی به دفعات از تغییر نرخ سود بانکی همزمان با کاهش نرخ تورم سخن می گفتند.
معاون نظارتی بانک مرکزی در پاسخ به پرسشی مبنی بر "طی هفته‌های اخیر به‌دفعات از سوی رئیس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد شاهد اظهاراتی مبنی تغییر نرخ سود بانکی در شورای پول و اعتبار هستیم، آیا بناست در هفته‌های آتی نرخ سود تغییر کند؟"گفته بود: سود سپرده‌ها به‌خاطر تورم نزولی باید مجدداً بررسی شود اما الآن تصمیمی نداریم و چیزی در دستور کار شورای پول و اعتبار ندیده‌ایم.
وی افزود: اینکه روشی را برای تغییر نرخ سود به شورای پول و اعتبار ببریم مطرح نیست. هنوز چیزی در این خصوص روی کاغذ نیامده و آنچه گفته شده است در حد حرف است.
تهرانفر در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر "نمی‌خواهید طرحی را برای تغییر نرخ سود به شورا ببرید؟" گفته بود: فعلاً خیلی زود است که بخواهیم این کار را بکنیم چراکه باید منتظر ادامه روند تورم باشیم.
ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی اواخر مهرماه در حاشیه جلسه هیات دولت در خصوص تجدید نظر در نرخ سود بانکی متناسب با کاهش تورم بیان داشت: این مسئله در دستور جلسه شورای پول و اعتبار است و حتما نرخ‌ها متأثر از واقعیت‌های تورم خواهد شد، طبیعی است که خود بازار این عکس العمل را نشان خواهد داد و البته خود بانک مرکزی به این موضوع جهت می‌دهد.شورای پول و اعتبار هم با گزارشی که در حال تهیه است به این مسئله به صورت تسهیل برای کاهش عمومی نرخ ها در نظام بانک جهت خواهد داد که البته نرخ ها نباید به صورت دستوری باشد و حتما بانک‌ها در این مسیر حرکت خواهند کرد.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تسنیم، اظهارنظرها درباره نرخ سود بانکی در آذرماه هم ادامه داشت و اکبر ترکان رئیس مناطق آزاد در جایی بر کاهش نرخ سود بانکی تصریح کرده بود و سیف رئیس کل بانک مرکزی هم در نشست اخیر خود با بانکی‌ها از رقابت آنها بر سر نرخ سود گله کرده بود؛ هرچند کمیجانی قائم مقام بانک مرکزی به تازگی اظهار داشته بود که معلوم نیست نرخ سود بانکی تا پایان سال تغییر کند.
در تازه ترین اظهارات، روز گذشته رئیس‌جمهور در جمع مدیران بانک مرکزی و بانک‌ها با بیان اینکه اگر مردم به دولت و سیاست‌های پولی اطمینان داشته باشند، در رونق تأثیرگذار خواهد بود، خواستار متناسب شدن نرخ بهره همگام با کاهش نرخ تورم شد و گفت: پرداخت تسهیلات با این نرخ سود به بخش تولید کشور نادرست است و معقول نیست و شورای پول و اعتبار و دستگاه‌های دیگر باید در این زمینه اصلاحات لازم را آرام آرام انجام دهند.