دست داشتن آقازاده‌ها در واردات شکر؟
چند روز قبل یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در تذکر شفاهی به وزیر صنعت و معدن و تجارت، پرده از واردات انبوه شکر به کشور برداشت.
به گفته این نماینده آمارهای موجود در گمرک کشور نشان می‌دهد که محموله عظیمی از شکر غیرقانونی وارد کشور شده است. تابناک در این رابطه نوشت: «نادر قاضی‌پور، کسی که برای نخستین بار این مساله را مطرح کرد درخصوص این موضوع گفت: آقای نعمت‌زاده اعلام کرده که شکر وارد کشور نشده درحالی که مجلس از گمرک کشور استعلام کرده و مشخص شده 23 کشتی شکر وارد کشور شده است.
وی افزود: از شکر‌های وارد شده به کشور 9 کشتی از برزیل و 14کشتی دیگر نیز از هند وارد شده است، حال آنکه شکر در کارخانجات کشور مانده و کسی نیست آنها را خریداری کند. از سوی دیگر دولت هنوز پول چغندرکاران را نیز پرداخت نکرده است.
این نماینده گفت: دولت قول داده بود، تعرفه واردات کشور را افزایش دهد و تا آنجا که می‌شود از واردات آن جلوگیری شود ولی مشخص شد که قصد وارد‌کنندگان این است که تولید شکر در کشور را مختل کنند. وی گفت: پشت پرده این ماجرا، رانت‌هایی است که برخی مسوولان به بعضی از آقازاده‌ها داده‌اند. من امروز اسامی آنها را نمی‌گویم ولی اگر لازم باشد، آن را هم اعلام خواهم کرد.»
موجودی شکر در انبار
قرار بر این بود که به‌دلیل رسیدن فصل برداشت چغندر و موجودی انبار واردات شکر رخ ندهد. پیگیری ها نشان می‌دهد، میزان شکر باقیمانده تولید تا پایان بهره‌برداری در آخر آبان امسال 700هزار تن است و موجودی انبار کارخانه‌ها با احتساب این موضوع 927هزار تن می‌شود که 428 هزار تن آن متعلق به دولت، 437هزار تن متعلق به کارخانه‌ها و 62 هزار تن متعلق به تجار است.
در این رابطه در مهر گذشته، رییس کمیسیون بازرگانی داخلی و خدمات توزیعی اتاق بازرگانی ایران اعلام کرده بود، واردات شکر به‌دلیل حمایت از تولیدکنندگان داخلی تا پایان فصل برداشت چغندر ممنوع است و ثبت سفارش این محصول در بهمن انجام خواهد شد. به گفته خسرو فروغان‌گران پس از مشخص شدن میزان برداشت چغندر داخلی (بهمن) و تعیین نیاز واردات، ثبت سفارش انجام و در بهمن اجازه واردات داده می‌شود. میزان شکر موجود نشان می‌دهد تا پایان سال کمبود شکر و افزایش نرخ نخواهیم داشت.
با تمام این تفاسیر واردات شکر در کشور رخ داده اما سوال این است چه کسی این واردات را انجام داده است؟ آیا این واردات توسط دولت انجام شده یا دولت به بخش خصوصی اجازه این واردات را داده است؟
واردات 743 هزار تن شکر در 8 ماه
براساس آمار انجمن صنفی کارخانه‌های قند و شکر ایران که از آمار رسمی گمرک استخراج شده است در 8 ماهه اول امسال 743 هزار تن شکر به کشور وارد شده که در این میان سهم بخش خصوصی از این واردات 482هزار تن بوده و 261هزار تن مستقیما توسط دولت به کشور وارد شده است.
از سال 87 تا سال 91 دولت هیچگاه در واردات بخش خصوصی دخالت نمی‌کرد ولی آمارهای رسمی نشان می‌دهد که فقط در دو سال‌و‌نیم گذشته یک میلیون و 353هزار تن شکر توسط دولت به کشور وارد شده است. البته سهم بخش خصوصی از واردات شکر نیز دایما درحال کاهش است.
در سال 89 میزان واردات شکر توسط بخش خصوصی یک میلیون و 805 هزار تن بود اما در سال 92 این آمار تنها به 992هزار تن رسید و همانطور که ذکر شد در 8 ماهه اول سال جاری 482 هزار تن شکر توسط بخش خصوصی وارد شده است.
بحث تناقض تولید و واردات شکر کماکان یکی از چالش‌های اساسی دولت است. در دولت قبل دیدگاه این بود که با واردات جلو افزایش قیمت گرفته شود و در این مسیر به تولید بسیاری از کارخانه‌ها آسیب جدی رسید. تولید شکر که در سال های 80 تا 84 کاملا به واردات فزونی گرفته بود در دولت قبل رشدی چشمگیر یافت که سال 85 گل سرسبد این موضوع بود. به‌نظر می‌رسد این موضوع با وجود اصرار مسوولان عالی‌رتبه کشور هنوز این دیدگاه در بنده و مدیران میانی دولت وجود ندارد.
