تاثیرگذارترین اقتصاددانان سال 2014 / نگاهی به فهرست منتشرشده از سوی هفتهنامه اکونومیست
در طول چند دهه گذشته، هر جا سخن از سیاستگذاری در سطح کلان به میان آمده، نام اقتصاددانها نیز در کنار سیاستگذاران دیده شده است. هرچند ممکن است سیاستمداران همواره توجه بیشتری را به خود جلب کرده باشند، اما اقتصاددانانی که به مناصب و پستهای مشورتی یا مدیریتی دست یافتهاند نیز مورد توجه بودهاند. از روسای بانکهای مرکزی به ویژه فدرالرزرو گرفته تا مشاوران روسای جمهور همه به نحوی مستقیم یا غیرمستقیم در بهروزی یا عدم بهروزی مردم کشورشان، نقشی تعیینکننده داشتهاند. از همین رو هفتهنامه اکونومیست در کنار دیگر منابع مهم خبری مانند والاستریت ژورنال، نیویورکتایمز و واشنگتنپست فهرستی از تاثیرگذارترین یا بانفوذترین اقتصاددانان سال را منتشر کرده است که در آن شاخصها و معیارهای مختلفی را در نظر میگیرد. این ردهبندی سالانه تهیه نمیشود و تنها یک تجربه است. مهمترین شاخصه فهرست منتشرشده از سوی این هفتهنامه این است که اکونومیست بر مبنای نظرات علمی و نه لزوماً پستهای سیاسی و بازخورد رسانهها و میزان شهرت و محبوبیت، اسامی پرنفوذترین اقتصاددانان جهان را معرفی میکند. افراد منتخب از میان یک لیست اولیه 450نفره از اقتصاددانانی که عمدتاً نویسنده کتاب، برنده جایزه نوبل و استاد اقتصاد هستند، اعلام شدهاند. منبع اکونومیست برای دسترسی به این فهرست، سایت معتبر آیدیاز است که از روش طبقهبندی «ریپک» یا همان مقالات پژوهشی اقتصاد بهره میبرد. در واقع این هفتهنامه با رجوع به سایت آیدیاز و بررسی معیارهایی چون تعداد مقالات آکادمیک و اظهارنظرهای مهم و تاثیرگذار و همچنین مشورتهای مهمی که احیاناً هر کدام از این اقتصاددانان به مقامات سیاسی مربوطه ارائه دادهاند، به این فهرست رسیده است. اما نکته مهم در مورد این فهرست آن است که این هفتهنامه تعمداً افرادی را که در منصبهای سیاسی قرار دارند کنار گذاشته است. حال آنکه اگر کمی با دنیای اقتصاد و سیاست ارتباط داشته باشیم، با خود خواهیم گفت بدون شک قدرتمندترین اقتصاددان در عرصه سیاست، جانت یلن، رئیس بانک مرکزی آمریکاست که سیاستگذاری پولی بزرگترین اقتصاد جهان را در دست دارد. اما چرا اسامی روسای بانک مرکزی در این لیست وجود ندارد، در حالی که باقی مقامات فدرالرزرو، بانک مرکزی اروپا و بانک انگلستان در این لیست حضور دارند؟ پاسخ نهچندان منطقی اکونومیست، به این پرسش آن است که این افراد به واسطه عنوان شغلی، توجه زیادی را به خود جلب میکنند. همچنین دلیل اصلی این امر آن است که به وضوح مشخص نیست کدامیک از این مقامات قدرت بیشتری در مناظرههای عمومی داشتهاند و تا چه میزان توانستهاند بر عموم جامعه تاثیرگذار باشند. در هر حال ذکر این نکته ضروری است که در فهرست نهایی نام 15 نفر ذکر شده که روسای حال حاضر و اسبق بانکهای مرکزی در آن حضور ندارند. البته اکونومیست خود اصرار دارد که این فهرست پرنفوذترین اقتصاددانان سال 2014 نیست، اما اسامی اقتصاددانانی است که بیشترین توجه سهماهه آخر سال 2014 را به خود جلب کردهاند. در ادامه به تفصیل نحوه ردهبندی این افراد را توضیح خواهیم داد. نویسنده مطلب در اکونومیست چنین مینویسد: «اقتصاددانان اکثراً از اعضای بحثبرانگیز دولتها هستند و چنان تاثیری دارند که تنها تدریس در دانشگاه برای آنها کم است. ما میخواهیم بدانیم صدای چه کسانی در بخشهای دولتی بیشتر شنیده شده است. این لیست میتوانست اسامی افرادی چون: کروگمن، پیکتی، سامرز و... را تنها در برگیرد، اما ما میخواهیم کمی مته به خشخاش بگذاریم؛ بنابراین به این نکته توجه کردیم که کدام دیدگاه اقتصاددانان بیشترین تاثیر را در رسانه داشته است. ما با وبسایت آپینیز همکاری میکنیم که یک شرکت تازهتاسیس در شهر نیویورک است و تخصصاش در زمینه این است که افراد و سازمانها چقدر از طریق اینترنت توجه دریافت کردهاند. ما به آنها 450 نفر از بهترین نویسندههای «ریپک» را ارائه کردیم و چند نفر را با نظر خود به آنها کم و زیاد کردیم. مثل تایلر کاون و جفری ساچز که در لیست ریپک نبودند. الگوریتم آپینیز این گونه است که این اسامی را از طریق اینترنت انگلیسیزبان پیگیری میکند. این جستوجو از سپتامبر شروع میشود و اسم هر کدام که ذکر شود را ثبت میکند و به آن وزن میدهد تا نشان دهد اسم او چند بار ذکر شده است. این کار 90 روز انجام شد که البته ایراداتی هم دارد مانند شباهت اسمی سیمون جانسون که مشابه اسم مذاکرهکننده برای برگزاری جام جهانی 2018 در انگلیس بود. بنابراین اسامی نهایی را بررسی کردیم تا از این تشابهات نداشته باشیم. تصمیم بر این بود که روسای بانکهای مرکزی را در این لیست قرار ندهیم، چراکه دیدگاه این افراد نظرات رسمی موسساتی هستند که آنها ارائه میکنند. جانت یلن پرنفوذترین اقتصاددان دنیاست؛ چرا که رئیس فدرالرزرو است، ماریو دراگی همین موقعیت را در اروپا دارد. وی رئیس بانک مرکزی اروپاست. دلیل حذف یلن از لیست این است که این زن آنچنان قدرتمند است که قابل مقایسه با کسی نیست و البته باید گفت که با حذف یلن، همه این اقتصاددانان مرد هستند.»
و اما یلن
اما حالا که اکونومیست عمداً یلن را از قلم انداخته است، مناسب دیدیم به عنوان قدرتمندترین اقتصاددان سال 2014 اندکی درباره او بنویسیم. جانت لوئیس یلن، اقتصاددان آمریکایی، روز 13 آگوست سال 1946 میلادی در منطقه بروکلین شهر نیویورک به دنیا آمد. مادر او آنا و پدرش لوئیس یلن، یک فیزیکدان بود. جانت تحصیلات متوسطهاش را در دبیرستان فورت هامیلتون در بخش بِیبریج منطقه بروکلین به اتمام رساند. سپس به دانشگاه براون راه یافت و در سال 1967 موفق به کسب مدرک کارشناسی با درجه ممتاز از دانشکده پمبروک در رشته اقتصاد شد. او تحصیلات خود را ادامه داد و در سال 1971 میلادی موفق شد دکترای خود را در اقتصاد از دانشگاه ییل اخذ کند. پایاننامه دکترای جانت به موضوع اشتغال، تولید و انباشت سرمایه اختصاص داشت و دو اقتصاددان مشهور به نامهای جیمز توبین و جوزف استیگلیتز نیز استاد راهنمای خانم یلن در دوره دکترا بودهاند. همسر خانم یلن نیز جرج آکرلوف است که در سال 2001 جایزه نوبل اقتصاد را به همراه جوزف استیگلیتز و مایکل اسپنس به دست آورد. یلن در دانشگاههایی مانند دانشگاه کالیفرنیا نیز فعالیت داشته است.