مهار تورم سخت تر است یا بیکاری

 

 

 

^{هادی صالحی اصفهانی/ اقتصاددان}

^{فکر می کنم حالا که تورم در حال کاهش است، دولت باید بر اشتغال تمرکز کند. حل معضل بیکاری بسیار سخت تر از کاهش نرخ تورم است. ابزار سیاست گذاری برای ایجاد شغل و بهبود وضع اشتغال بسیار پیچیده تر از سیاست هایی است که برای کاهش نرخ تورم مورد نیاز است. چند سیاست کلی وجود دارد که مردم همیشه درباره آن صحبت می کنند، مانند بهبود فضای کسب و کار و رفع موانع سرمایه گذاری. به نظر من این ها مهم هستند اما یک سری مشکلات ساختاری وجود دارد که بخش خصوصی نمی تواند آن ها را حل کند.}

تاثیر مذاکرات هسته ای بر تورم سال 1394 چگونه خواهد بود؟/بررسی سه سناریوی تورمی

^{سال 1393 در شرایطی به پایان رسید که بر اساس گزارش های رسمی بانک مرکزی و مرکز آمار ایران روند جهش دار تورم کنترل شد و بر اساس آن انتظار رفت سال 1394 با یک روند کاهشی تورم ادامه پیدا کند. میزان روند نزولی تورم در سال 1393 تا اندازه ای بود که همواره یکی از اصلی ترین اقدامات دولت یازدهم در زمینه اقتصادی نام گرفت تا با آغاز سال جدید این دغدغه برای بسیاری از شهروندان شکل گیرد که آیا این روند در سال 1394 ادامه خواهد داشت یا خیر. این دغدغه در حالی نزد بسیاری از شهروندان وجود دارد که شروع سال 1394 با مذاکرات سخت و فشرده هسته ای آغاز شده و بر اساس آن می توان نقش نتیجه های مختلفی از مذاکرات را بر روند تورم در سال 1394 بررسی کرد.}

^{در همین رابطه حمید زمان زاده، عضو هیات علمی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی اعتقاد دارد پاشنه آشیل تورم در سال 1394 مذاکرات هسته ای است: « به نظر می رسد پاشنه آشیل نرخ تورم در سال 94 تحولات مذاکرات هسته ای است که نتایج آن می تواند مسیرهای کاملا متفاوتی برای نرخ تورم ترسیم کند. »}

تورم در اسفندگذشته زیر 15 درصد آمد

^{نرخ تورم ۱۲ ماهه در اسفند سال گذشته ۱۴.۸ اعلام شد. رئیس مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه به نقطه در اسفند را نیز ۱۴.۲ درصد و همچنین نرخ تورم ماهانه نیز در این ماه را ۰.۶ درصد اعلام کرد.}

^{دکتر عادل آذر گفت: نرخ تورم نقطه به نقطه در اسفند نیز 14.2 درصد شد.}

^{او همچنین نرخ تورم ماهانه را نیز در این ماه "شش دهم" اعلام کرد.
نرخ تورم ماهانه درصد تغییر نرخ تورم در 30 روز بهمن در مقایسه با اسفند ماه است.}

^{گفتنی است مرکز آمار ایران اوایل ماه جاری نیز اعلام کرده بود: نرخ تورم نقطه به نقطه در بهمن امسال در مقایسه با بهمن پارسال 14 و 4 دهم درصد است که در مقایسه با دی ماه تغییری نشان نمی دهد.}

^{این مرکز نرخ تورم مناطق شهری در دوازده ماه منتهی به بهمن سال جاری را 15 و دو دهم درصد اعلام کرد که در مقایسه با دوره مشابه منتهی به دی (15 و هشت دهم درصد) کاهش یافته است.}

مرکز آمار: تورم ایران 14.8 درصد است

 ^{نرخ تورم نقطه به نقطه در اسفند 93 نیز 14.2 درصد شد.}

^{نرخ تورم ماهانه هم در این ماه 0.6 درصد محاسبه شده است .}

 

^{نرخ تورم ماهانه، درصد تغییر نرخ تورم بهمن در مقایسه با اسفند است.}

 

^{این مرکز ماه گذشته نیز نرخ تورم مناطق شهری در دوازده ماه منتهی به بهمن را 15 و دو دهم درصد و نرخ تورم نقطه به نقطه در بهمن 93 را هم 14 و 4 دهم درصد اعلام کرده بود .}

 

^{نرخ تورم ماهانه در بهمن هم صفر بود که به معنای نبود تغییر در نرخ تورم بهمن در مقایسه با دی است.}

ذوب یارانه‌های نقدی در تورم

دکتر 
هادی صالحی اصفهانی
استاد تمام دانشگاه ایلینویز
توزیع یارانه نقدی نقش مهمی در ایجاد اجماع در اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها در سال 1389 بازی کرد.

هدف اصلی از پرداخت این یارانه جبران اضافه هزینه‌هایی بود که در اثر کاهش یارانه‌های انرژی و نان به خانوارهای کم‌درآمد تحمیل می‌شد. ولی در عمل، برای افزایش مقبولیت سیاسی طرح و کاهش تنش‌های ناشی از اجرای آن، دولت یارانه نقدی را به‌صورت فراگیر و در حد بسیار بالایی تعیین کرد به‌طوری که جمع یارانه پرداختی بیشتر از افزایش درآمد دولت از بابت رشد قیمت‌های حامل‌های انرژی و نان شد، در حالی که مطابق قانون، یارانه‌های نقدی پرداختی نباید از 50 درصد درآمد حاصل از حذف یارانه‌ها تجاوز می‌کرد. در نتیجه، این طرح در کنار مشکلات بودجه‌ای دیگری که به وجود آمده بود به تراز پرداخت‌های دولت آسیب رساند و به تورم لجام گسیخته سال‌های 92-91 دامن زد.
در چند سال گذشته که درآمد دولت در نتیجه افزایش تحریم‌های بین‌المللی و افت قیمت نفت کاهش فراوانی داشت، بحث‌های زیادی پیرامون محدود کردن یارانه نقدی و استفاده از منابع آزاد شده برای طرح‌ها و فعالیت‌های ضروری شروع شده است. با توجه به کمک بزرگ یارانه نقدی به سطح زندگی دهک‌های پایین درآمدی، ادامه پرداخت یارانه به گروه‌های ضعیف درآمدی از هر نظر مطلوب است. ولی به نظر نمی‌رسد که پرداخت یارانه به دهک‌های بالا در شرایط حاضر توجیه چندانی داشته باشد، البته باید توجه شود که شناسایی افراد پردرآمد و حذف یارانه آنها کار ساده‌ای نیست. البته می‌توان بسیاری از خانوارهای مرفه را از طرق مختلف تشخیص داد، ولی به‌دلیل اینکه همه این خانوارها قابل شناسایی نیستند، قطع یارانه پردرآمدها ممکن است با خطای بالایی همراه باشد و گروه‌های نیازمند بسیاری حذف شوند، باید در نظر داشت که حذف یکی دو دهک بالای درآمدی کاهش قابل ملاحظه‌ای در بودجه پرداختی دولت برای یارانه‌های نقدی نخواهد داشت و دولت باید بتواند بیشتر گروه‌های درآمدی را که به یارانه نقدی نیاز ندارند شناسایی کند و بدون حذف یارانه این گروه‌ها بودجه دولت تغییر محسوسی نخواهد کرد. پس چه باید کرد؟

تورم کوتاه آمد

 

^{با وجود اینکه ریزش تورم از شروط اصلی کاهش مجدد نرخ سود بانکی بعد از ساماندهی ابتدای سال جاری بود؛ اما اعمال ناقص سودهای توافقی در شبکه بانکی و تخلف موسسات مالی خاصه موسسات غیر مجازی که بانکها را تحریک به ...}

 <sup>عدول از دستورالعمل بانک مرکزی می کنند کار را به جایی رساند که حتی با نزول 15 درصدی نرخ تورم هنوز هم سیاستگذاران نمی‌توانند به طور جدی به کاهش نرخ سود متناسب با تورم وارد شوند.

 اگر چه بعد از اردیبهشت ماه امسال با ابلاغ تصمیم بانک مرکزی و بانکها برای تنظیم سودهای کلان سپرده که در اواخر سال گذشته به اوج خود رسیده بود امید می رفت تا با کاهش هزینه های سپرده های بانکی ، نرخ سود تسهیلات نیز سروسامان گرفته و کمتر شود ولی دیری نگذشت که بانکها و موسسات مالی اغلب به روال قبلی بازگشته و هر یک با ترفندی سپرده های گران قیمت را برای جذب مشتری بیشتر پذیرا شدند.

نرخ های سود سرمایه گذاری کوتاه مدت که 10 درصد و سرمایه گذاری یکساله تا 22 درصد تعیین شده بود در کمتر زمانی اجرایی شد و برخی بانک‌ها و موسسات اغلب از نوع غیرمجاز مبادرت به پرداخت سودهای کلان حتی تا 27 و گاها 30 درصد کردند و با تشویق مشتریان به خروج سرمایه حتی از بانک‌های بزرگ و مطمئن، تخلف را تا حد ضررهای هنگفت و خروج سرمایه های هزاران میلیاردی از آنها پیش بردند.</sup>

رشد اقتصادی ۱.۷ و تورم ۲۳ درصدی اقتصاد ایران در سال ۲۰۱۴

^{بیزینس مانیتور، در پی کاهش شدید قیمت نفت نهادها و موسسات بین المللی پیش بینی خود از رشد اقتصادی ایران در سال 2015 را کاهش داده اند.
بانک جهانی که پیش تر رشد اقتصادی 2.2 درصدی را برای ایران در سال 2015 پیش بینی کرده بود در گزارش اخیر خود این رقم را به 0.9 درصد کاهش داده است.
صندوق بین المللی پول نیز که در گزارش های قبلی خود رشد بالای 2 درصد  را برای اقتصاد ایران در سال 2015 پیش بینی کرده بود در گزارش چشم انداز اقتصادی منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی این رقم را به 0.6 درصد کاهش داده است.
جدیدترین ارزیابی بین المللی از وضعیت اقتصادی ایران، توسط موسسه تحقیقاتی بیزینس مانیتور منتشر شده است. این موسسه نیز پیش بینی خود از رشد اقتصادی ایران در سال 2015 را کاهش داده است.
بیزینس مانیتور که پیش تر رشد 2.1 درصدی را برای اقتصاد ایران در سال 2015 پیش بینی کرده بود در گزارش جدید خود پیش بینی کرده است اقتصاد ایران در این سال به رشد 1.4 درصدی برسد.}

تورم به معنای گرانی یا ارزانی نیست

^{در حالی که مرکز آمار ایران نرخ تورم دی‌ماه امسال را 15.8 درصد اعلام کرده، اما بانک مرکزی نرخ تورم را 16.3 درصد دانسته است. نادر حکیمی‌پور، مدیرکل دفتر شاخص قیمت مرکز آمار ایران در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین درباره دلایل تفاوت نرخ آماری این دو نهاد رسمی گفت: «تفاوت معناداری به لحاظ آماری وجود ندارد.»}

^{وی افزود: «یک زمانی اختلاف در آمار بانک مرکزی و مرکز آمار زیاد بود، زیرا سال پایه‌ها یکی نبودند و این خودش تاثیر قابل توجهی می‌گذاشت، اما از زمانی که سال پایه‌ها یکی شده، اختلاف در آمارها کم و معنادار شده است.»}

^{مدیرکل دفتر شاخص قیمت مرکز آمار ایران تصریح کرد: «آنچه که شاید امروز دغدغه مردم باشد و این ابهام برای آنها به وجود آمده باشد، اختلاف نرخ تورم مرکز آمار و بانک مرکزی نیست، بلکه این است که وقتی نرخ تورم اعلام می‌شود، این نرخ را در سبد کالایی خود احساس نمی‌کنند.»}

^{حکیمی‌پور با بیان این‌که برداشت درستی از بحث تورم وجود ندارد، عنوان کرد: «تورم نشان‌دهنده تغییرات قیمت است، نشان‌دهنده قیمت نیست. همچنین تورم بیانگر تغییراتی از سبد کالایی و میانگینی از قیمت کالاها است.»}

نوبخت: نرخ تورم 15.8 درصد شد

^{سخنگوی دولت نرخ تورم دی ماه را طبق براورد مرکز آمار، 15.8 درصد و تورم نقطه به نقطه را نیز 14.4 درصد اعلام کرد.}

محمدباقر نوبخت گفت: بنا بر گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه به نقطه در دی ماه (نسبت به دی سال گذشته) 14.4 درصد برآورد شده که این میزان برای آذر 93 (نسبت به آذر سال گذشته) 14،9 درصد بود.

سخنگوی دولت اعلام کرد: نرخ تورم در دی ماه به ۱۵.۸ درصد رسید که نسبت به آذرماه ( ۱۶.۸) درصد کاهش یافته است.

در عین حال، امروز بانک مرکزی، نرخ تورم در دوازده ماه منتهی به دی‌ ماه 93 نسبت به دوازده ماه منتهی به دی‌ ماه 1392 را معادل 16.3 درصد اعلام کرد.

گزارش بانک مرکزی از خلاصه نتایج به‌ دست آمده از شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران براساس سال پایه 100=1390 نشان می‌دهد شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران در دی‌ ماه 1393 به عدد 212.3 رسید که نسبت به ماه قبل 0.3 درصد افزایش یافت.

شاخص مذکور در دی‌ ماه 1393 نسبت به ماه مشابه سال قبل معادل 15.7 درصد افزایش داشته است. نرخ تورم در دوازده ماه منتهی به دی‌ ماه 1393 نسبت به دوازده ماه منتهی به دی‌ ماه 1392 معادل 16.3 درصد است.

خطر تورم بیشتر چقدر جدی است؟/ بار تورم روی دوش حقوق بگیران

^{تورم از نظر علم اقتصاد به معنی افزایش سطح عمومی قیمت‌ ها در طول یک زمان مشخص است. نرخ تورم برابر است با تغییر در یک شاخص قیمت که معمولا شاخص قیمت مصرف کننده است.}

^{اقتصاددان معروف، پروفسور کینز دو دلیل عمده برای تورم ذکر می کند: کاهش عرضه کل یا افزایش تقاضای کل و در مقابل، پول گرایان رشد عرضه پولِ مازاد بر رشد اقتصادی را عمده ترین دلیل تورم می دانند. به عبارت دیگر، تورم، تناسب نداشتن حجم پول در گردش با عرضه خدمات و کالاهاست. تقریبا تمام اقتصاددان ها بر این نکته متفق القولند که تورم پایدار و دراز مدت، ریشه ای جز عرضه پول و افزایش نقدینگی ندارد. هر چه میزان تورم بیشتر شود، قدرت خرید یک واحد پول کمتر می شود.}

^{عوامل ایجاد تورم}

^{گاهی تورم ناشی از افزایش هزینه تولید است که آثار این افزایش را در قیمت کالا‌ها می‌توان دید به طوری که این افزایش هزینه‌ها می‌تواند ناشی از افزایش دستمزدها، نرخ بالا‌ی حمل و نقل، تولید، سوخت موردنیاز و افزایش نرخ بهره‌بانکی باشد.}

^{تورم همچنین می‌تواند ناشی از افزایش قیمت کالا‌های وارداتی باشدکه تورم وارداتی نامیده می‌شود.}

^{افزایش نرخ ارز خارجی هم به مفهوم کاهش ارزش پول کشور است و از آنجا که صادرات کشور در مقابل واردات کمتر است، این اثر در داخل کشور بیشتر خود را نشان می‌دهد.}

کاهش تورم به هسته سخت رسید

 

  ^{رئیس پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی با تاکید بر اینکه، کاهش تورم به هسته سخت رسیده است، گفت: بانک مرکزی اقدامات خود را برای این امر آغاز و تدابیری را نیز اتخاذ کرده است.}

^{فرهاد نیلی در گفت و گو با خبرنگاران و در پاسخ به پرسش ایرنا مبنی بر اینکه برخی از کارشناسان معتقدند کاهش نرخ تورم به کف رسیده و دیگر نباید انتظار افزایش نرخ تورم را داشت، افزود: نمی توان گفت که کاهش نرخ تورم به کف رسیده بلکه به هسته سخت رسیده است.}

^{وی ادامه داد: کاهش تورم تاکنون با بهداشت مالی امکان پذیر بود و دولت تاکنون اقدامات مناسبی را در این زمینه انجام داده است.}

^{نیلی گفت: هرچند بودجه دولت با مشکلاتی مواجه شده اما این امر باعث بدهی دولت به بانک مرکزی نشد و این اتفاق مناسبی بود.}

^{رییس پژوهشکده پولی و بانکی تصریح کرد: اما از این پس علاوه بر انضباط مالی نیاز به تدابیری نیز داریم زیرا کاهش تورم تا 16 درصد با انضباط مالی و پولی امکان پذیر بود.}

^{وی ادامه داد: هم اکنون باید مدیریت کنیم که چگونه تامین مالی بنگاه ها را انجام دهیم در عین حال بتوانیم انضباط پولی را نیز حفظ کنیم و بانک مرکزی نیز در این خصوص اقداماتی را انجام داده است.}

^{نیلی از تدوین برنامه ای خاص برای کاهش روند تورم خبر داد و گفت: بسته ویژه ای در این خصوص تدوین شده که قسمت اول آن لایحه خروج از رکود بود که البته این لایحه سه قسمت یک، دو و سه ستاره داشت.}

^{وی ادامه داد: بخش سه ستاره لایحه به مجلس شورای اسلامی، قسمت دو ستاره به هیات دولت و قسمت یک ستاره به دستگاه ها ارایه شده البته بخشی از این لایحه نیز مربوط به بانک مرکزی بود که البته با افت قیمت نفت این امر نیز در حال بازنگری است.}

معاون اقتصادی بانک مرکزی از نرخ رشد اقتصادی می گوید/ کاهش تورم به قیمت افزایش رکود؟ هرگز

 

^{اعلام به هنگام نرخ رشد اقتصادی در دو فصل ابتدایی سال جاری که نتیجه آن محاسبه نرخ 4 درصدی برای نیمه نخست سال 93 بود، پیامدهای فراوانی برای بانک مرکزی داشت. در میان این پیامدها آنچه کام مسئولان بانک مرکزی را تلخ کرد، نادیده انگاشتن تلاش های این نهاد برای جبران خلأهای آماری سال های گذشته و تردیدهای عمدتا سیاسی در صحت نرخ رشد 4 درصدی بود؛ تردیدهایی که با بهانه کردن تعجب آور بودن مثبت شدن نرخ رشد پس از یک سال منفی برای شاخص های اقتصادی و تولیدی کشور، سعی داشت این دستاورد دولت یازدهم را از جنس برخی تبلیغات دولت های گذشته معرفی کند.}

^{پیمان قربانی، معاون اقتصادی بانک مرکزی در گفت و گویی تفصیلی  ضمن بی اساس خواندن ادعاهایی که آمار ارائه شده توسط این بانک را نادرست می دانند، به تشریح عوامل مؤثر در تغییر جهت رشد اقتصادی از منفی به مثبت طی دو فصل گذشته و رفتارشناسی افکار عمومی در قبال آمارهای اقتصادی پرداخت.}

^{قربانی معتقد است مردم  بطور طبیعی شرایط حال حاضر خود را با آخرین وضعیت مطلوب در گذشته مقایسه می کنند. در مورد نرخ رشد اقتصادی نیز افکار عمومی ناخودآگاه شرایط امروز اقتصاد و معیشت و رونق کسب و کار را با آخرین وضعیت مطلوب پیش از رکود یعنی  سال 90 که هنوز شاخص ها وضعیت نسبتا مطلبوی داشت، مقایسه می کنند و قابل درک است است که برخی دریافت ملموس و روشنی از بهبود پیدا نکنند چرا که رشد 4 درصدی اعلام شده در سال 93 در مقایسه با سال 92 است.  به هرحال توقف نزول تولید ناخالص داخلی و تغییر جهت آن در مسیر بازیابی توان از دست رفته، آرامش بازارهای مالی و کاهش تورم دستاوردها و واقعیتهای اقتصادما هستند که قابل انکار نیستند.}

^{مشروح گفت و گو با معاون اقتصادی بانک مرکزی در ادامه بخوانید:}

حوزه یورو گرفتار تورم منفی از نوع «بد» شده است

^{روزنامه فایننشیال تایمز در تحلیلی که به قلم فریدیناندو جیوگلیانو، دبیر اخبار اقتصاد جهان این روزنامه، منتشر شده، وضعیت اقتصادی اتحادیه اروپا را با توجه به تورم منفی آن بررسی کرده است.}

^{تحلیلگر فایننشیال تایمز می‌نویسد که اروپا در هفته گذشته میلادی، رکود تورم منفی را در پنج سال گذشته شکست و این نگرانی را به وجود آورد که ممکن است این اتحادیه وارد چرخه کاهش درآمدها و هزینه‌ها بشود.}

^{تا دسامبر سال گذشته میلادی، قیمت یورو در پی کاهش 50 درصدی قیمت نفت، 0.2 درصد کاهش داشته است. به عقیده تحلیلگر فایننشیال تایمز، حالا این نگرانی وجود دارد که با این اتفاقات، تورم منفی بیش از این گسترش پیدا کند: «طبق آن چه اقتصاددانان دانشگاه آکسفورد برآورد کرده‌اند، با کاهش قیمت نفت به زیر 50 دلار، دست کم 18 کشور از جمله آلمان و انگلیس، می‌توانند تورم منفی را مشاهده کنند.»}

^{جیوگلیانو نوشته است که تورم منفی بازار بورس را به لرزه درآورده است و سرمایه‌گذاران می‌دانند که اگر یک اقتصاد دچار تورم منفی شود، بسیار سخت است که از آن بتواند بیرون بیاید؛ این اتفاقی است که در ژاپن رخ داده و سیاستگذاران از سال 1999 تلاش می‌کنند از آن رهایی یابند.}

^{به عقیده تحلیلگر فایننشیال تایمز، ژاپن یک مثال برای تورم منفی «بد» است که در آن قیمت بر اثر کاهش تقاضا، سقوط می‌کنند. اگر مصرف‌کنندگان بدانند که در آینده قیمتها کمتر خواهد شد، خرید را به تعویق می‌اندازند و همین باعث کاهش بیشتر تقاضا می‌شود. اگر قیمت کالاها کاهش یابد، درآمد اسمی نیز شروع به کاهش می‌کند و این اتفاق، جبران بدهی‌ها را سخت‌تر می‌کند. بنابراین ممکن است موجی از اعلام ورشکستگی‌ها رخ دهد و فاجعه‌ای را به وجود بیاورد.}

امکان تورم تک رقمی تا سال ۱۳۹۵ وجود ندارد

^{با توجه به روند موجود، تورم سالانه تا انتهای سال ۱۳۹۳، ۱۶ درصد و تورم نقطه به نقطه منتهی به اسفند سال جاری، ‌۱۷.۵ درصد خواهد بود که نشان از کاهش تورم سالیانه اما افزایش تورم نقطه به نقطه دارد. لذا مشخص است که روند تورم نقطه به نقطه از آبان ماه افزایشی خواهد بود}

 

 

اخیراً معاون اول محترم رئیس جمهور در جلسه شورای اقتصاد اعلام کردند که تورم در سال ۱۳۹۵، تک رقمی خواهد شد(خبرگزاری مهر، ۲۶ آبان ۱۳۹۳). به بهانه این وعده توسط ایشان، به بحث تورم در کشور و روند احتمالی آتی آن می پردازیم.

^{مهمترین دستاورد دولت در یکسال به قدرت رسیدن نیز کاهش همین متغیر کلان اقتصادی است. متغیری که مردم به شدت نسبت به آن حساس هستند و آن را در واقعیت های روزمره خود لمس می کنند. در حالیکه قدرت خرید مردم به دلیل تورم همواره در حال کاهش بوده است، اما در یکسال اخیر به دلیل کاهش انتظارات تورمی مردم و فعالان اقتصادی در سایه بهبود امید در خصوص وضعیت آتی اقتصاد ایران و همچنین انضباط نسبی فعالیت های دولت جدید (که موجب ادامه دار بودن روند کاهشی انتظارات تورمی شده است)، کاهش قدرت خرید با شدت کمتری همراه بوده است. یکی از مصادیق انضباط پولی دولت، عدم افزایش بی مهابای پایه پولی می باشد. زیرا، علیرغم افزایش ۲۹ درصدی نقدینگی در یکسال منتهی به شهریور ۱۳۹۳، اما پایه پولی تنها ۱۰ درصد افزایش داشته است. لذا، انضباط مالی دولت در مسأله انتظارات تورمی و همچنین دستیابی به تورم پایین تر کاملاً موثر بوده است.  در این مدت تورم نقطه ای از ۴۴ درصد در تیرماه سال گذشته به ۱۴.۶ درصد در مهر سال جاری و تورم میانگین سالیانه از ۳۷.۶ درصد به ۱۹.۴ درصد تا انتهای مهر ۱۳۹۳ کاهش پیدا کرده است.}

پیش بینی اکونومیست: تورم ایران سال آینده 15 درصد می شود

 

^{پیش بینی موسسه اکونومیست در ویژه نامه سال 2015 نشان می دهد که اقتصاد ایران سال آینده را با تورم 15 درصدی به پایان می رساند. پیش از این نیز رئیس جمهور خبر از تورم کمتر از 15 درصدی برای سال آینده داده بود.}

 

^{به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، در سال 2015 بیشترین میزان رشد اقتصادی به کشورهای زیر اختصاص دارد:}

نام کشور	رشد اقتصادی
گینه نو	14.8
ماکائو	9
گنگو	8.6
ترکمنستان	8.5
اریتره	8.3
مغولستان	8
لائوس	7.7

 

^{جلد ویژه نامه اکونومیست ویژه سال 2015 را می بینید.}

پژوهشکده پولی و بانکی پیش بینی کرد؛ صعودی شدن تورم از بهار 1394

 

«مهار شتاب تورم» یکی از وظایف اصلی بانک مرکزی ایران و هر بانک مرکزی دیگر است. بانک مرکزی برای مهار شتاب تورم نیاز به مطالعات آینده‌نگرانه دارد که پیش‌بینی‌ها را در قلب خود جای دهد و براساس این مطالعات، سیاست‌های ضدتورمی را تدوین و اجرا کند.

پژوهشکده پولی و بانکی وابسته به بانک مرکزی ایران از چندی پیش «جعبه ابزار پیش‌بینی تورم» را توسط پژوهشگران خود ابداع و با استفاده از این ابزار تحولات تورم را بررسی و پیش‌بینی می‌کند. تازه‌ترین «گزارش پیش‌بینی تورم» تهیه و منتشر شده این نهاد پژوهشی که چند روز پیش روی سایت این نهاد علمی قرار گرفته است، مربوط به «آبان» 1393 است.  در این گزارش نمودار 1 نتایج حاصل از پیش‌بینی غیرشرطی تورم را نشان می‌دهد که مطابق آن تورم فصلی از پاییز 1393 تا تابستان 1394 مسیر نزولی دارد.

بیشترین کاهش تورم در چه سالی اتفاق افتاد؟

 

^{این روزها مسئولان در همایش‌ها و سخنرانی‌های مختلف از کاهش قابل توجه نرخ تورم طی دو سال اخیر خبر می‌دهند و کاهش نرخ تورم یکی از موفقیت‌های دولت یازدهم ارزیابی می‌شود.}

^{بررسی آمارهای بانک مرکزی و مرکز آمار ایران حاکی است، طی سال 92 نرخ تورم روند صعودی داشت و بر اساس گزارش مرکز آمار در مهرماه 92 به 36.2 درصد رسید. بانک مرکزی هم نرخ تورم در مهرماه 92 را 40.4 درصد اعلام کرد که بالاترین نرخ تورم در این سال بوده است.}

^{با تلاشهای این دولت، نرخ تورم از آبان ماه سال 92 روند کاهشی گرفت و در آبان ماه سال جاری بر اساس آمارهای بانک مرکزی به 18.2 درصد رسید که در مقایسه با تورم 40.4 درصدی مهرماه سال گذشته، 22.2 درصد کاهش در 13 ماه اخیر داشته است.}

^{امروز هم در نشست رئیس جمهور با مدیران بانک‌ها و کارکنان بانک مرکزی اعلام شد، تورم 40.4 درصد سال گذشته به عدد 18.2 درصد در آبان‌ماه امسال رسیده است و این کار در تاریخ ایران بی‌نظیر است.}

ساختار تورم در اقتصاد ایران

 

^{درک مساله تورم در بلندمدت بسیار ساده است؛ در بلندمدت رشد نقدینگی باعث رشد سطح عمومی قیمت‌ها (یا تورم) می‌شود. اما درک پویایی‌های تورم در کوتاه‌مدت بسیار پیچیده و برای اقتصادهای باز که سطح بالایی از تجارت خارجی با سایر کشورهای جهان دارند این پیچیدگی‌ها شدیدتر است. در اقتصاد ایران نیز تورم در بلندمدت تنها به رشد نقدینگی بستگی دارد، ولی در کوتاه‌مدت بی‌ثباتی قیمت‌ها به عوامل دیگری از جمله انتظارات و نرخ ارز بستگی دارد. به‌طور مثال در سال‌های 1379 تا 1386، رشد نقدینگی به‌طور معنی‌داری از نرخ تورم فاصله گرفت، و برخی از اقتصاددانان این پدیده را به صورت نوعی شکست ساختاری در اقتصاد ایران تحلیل کردند. اما باید به این نکته توجه داشت که در این دوره به دلیل درآمدهای سرشار نفتی ناشی از بالا بودن قیمت نفت نرخ ارز بسیار باثبات بود. ثبات در بازار ارز متعاقباً باعث شد انتظارات مثبت نسبت به شرایط اقتصاد کلان شکل بگیرد و در کوتاه‌مدت رابطه میان تورم و رشد نقدینگی را کم‌رنگ سازد. اما عدم دسترسی به منابع ارزی به دلیل اعمال تحریم‌ها توسط کشورهای غربی باعث شد ثبات در بازار ارز تحت تاثیر قرار گیرد، و همگام با جهش نرخ ارز سطح قیمت‌ها نیز در اقتصاد افزایش یابد. ذکر این نکته لازم است که این تحولات نه‌تنها عرضه ارز را در بازار کاهش داد، بلکه کاهش تولید را نیز به همراه داشت. در سال 1391 رشد اقتصادی کشور به منفی 6.8 درصد رسید و تورم در خردادماه 1392 از مرز 40 درصد گذشت.}

افزایش‌حقوق 94 متناسب با تورم

 

^{سخنگوی دولت از افزایش حقوق کارمندان دولتی در بودجه 94 بر اساس نرخ تورم خبر داد و گفت: تمام مبالغ ارزی و دارایی‌های بلوکه شده را به صورت اسکناس و نقد وارد کشور می‌کنیم.}

محمد باقر نوبخت در نشست خبری امروز خود بعد از جلسه هیات وزیران، گفت: امروز در جلسه هیات وزیران وزیر امور خارجه گزارشی را در خصوص مذاکرات اخیر وین ارائه کرد و با توجه به فعالیت‌هایی که توسط تیم مذاکره کننده هسته‌ای صورت گرفته بود، هیات وزیران صمیمانه از فعالیت‌های ارزنده تیم هسته‌ای تشکر کرد.

وی با اشاره به آمار تورم ادامه داد: با توجه به اینکه سومین سال تحریم‌های ظالمانه و به تعبیر غربی‌ها تحریم های فلج کننده را پشت سر می‌گذاریم، مرکز آمار ایران، آمار تورم آبان ماه را اعلام کرد و آمارها نشان می‌دهد همچنان روند کاهنده نرخ تورم ادامه دارد.

نوبخت افزود: نرخ تورم سالانه به 17.6 درصد، نقطه به نقطه به 13.2 درصد و تورم ماهانه به 8 درصد تنزل یافته است.

سخنگوی دولت همچنین در ادامه با بیان اینکه بخشی از جلسه امروز هیات دولت به بررسی بودجه 94 اختصاص یافت، گفت: بودجه 94 را به صورت عملیاتی و مبتنی بر عملکرد و رویکردهای اصلاح گرایانه تنظیم کرده ایم.

وی با بیان اینکه بودجه 94 در هزینه‌های جاری، بودجه‌ای است که نهایت صرفه‌جویی را دارد، گفت: در این لایحه اعتبارات عمرانی نسبت به سال جاری 20 درصد افزایش می‌یابد و سیاست مهار تورم و افزایش رشد اقتصادی هم دنبال خواهد شد.

نوبخت همچنین در مورد میزان افزایش حقوق کارمندان در بودجه 94 گفت: حقوق کلیه کارمندان دولت به اندازه رشد تورم در سال 94 افزایش خواهد یافت.

سخنگوی دولت با بیان اینکه یک سوم از تبصره های بودجه 94 در هیات وزیران به تصویب رسیده است گفت: اواسط هفته آینده لایحه بودجه در دولت به تصویب خواهد رسید.

نوبخت با بیان اینکه نتیجه‌ مذاکرات وین قطعا منفی نیست، ادامه داد: اگر نتیجه این مذاکرات بد بود، ما سناریوی بدبینانه‌ای را که قبلا برنامه‌ریزی کرده بودیم اجرایی می‌کردیم. اگرچه وضعیت خوش‌بینانه‌ای که توافق کامل باشد نیز صورت نگرفته است. از این رو می‌توانیم بگوییم استمرار وضع موجود، هم گام رو به جلو است.

سخنگوی دولت تاکید کرد: ما همچنان بر منافع ملی خود پافشاری می کنیم، با امید دست یافتن به توافقی که کاملا منافع ملی ما در آن تامین شده باشد.

نوبخت همچنین در خصوص آزادسازی درآمدهای ایران، گفت: 700 میلیون دلار در هر ماه آزاد خواهد شد و فرق نحوه استفاده ما از این مبالغ ارزی با فروش نفت این است که فروش نفت محدودیت‌هایی برای واردات کالا دارد که عمده آنها معطوف به کالاهای اساسی و دارو می شود اما این مبالغ ارزی را می‌توانیم به صورت نقد و اسکناس به داخل بیاوریم.

سخنگوی دولت با اشاره به علت تاخیر نسبت به دریافت درآمدهای بلوکه شده، گفت: علت تاخیر این بود که ما می خواستیم تمام این مبالغ ارزی را به صورت نقد داخل کشور بیاوریم و تمام این اسکناس ها در بانک مرکزی موجود است.

بررسی شیوه پاک کردن سایه محرومیت در روستا

^{از نظر علم اقتصاد تورم به معنی افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در طول یک زمان مشخص است. نرخ تورم برابر با تغییر در یک شاخص قیمت که معمولاً شاخص قیمت مصرف‌کننده است، در نظر گرفته می‌شود. تورم عموماً به معنی افزایش غیرمتناسب سطح عمومی قیمت‌ها در نظر گرفته می‌شود. به سخن دیگر، تورم، روند فزاینده و نامنظم افزایش قیمت‌ها در اقتصاد است. هر چند بر پایه نظریه‌های گوناگون، تعریف‌های متفاوتی از تورم ارائه می‌شود؛ اما تمامی آنها به روند فزاینده و نامنظم افزایش در قیمت‌ها اشاره دارند. از این‌رو نرخ تورم نشان‌دهنده افزایش یا کاهش یا ثبات در قیمت مصرف‌کننده کالاها و خدمات است. برای اندازه‌گیری میزان تورم روش‌های مختلفی وجود دارد. یکی از این روش‌ها که بیشتر هم مورد استفاده قرار می‌گیرد تشکیل سبد مصرف خانوار است. به این معنی که مرکز آمار مجموعه‌ای از محصولات و خدماتی را که یک خانوار شهری یا روستایی مصرف می‌کند در نظر می‌گیرد و در بازه‌های زمانی مختلف بر اساس نمونه‌گیری کارشناسان، قیمت بازاری این سبد را جمع‌آوری می‌کند. سپس بر اساس سهم هر کالا و وزن‌دهی به آن در سبد خانوار، شاخصی برای قیمت‌ها محاسبه می‌کند که به نوعی میانگینی موزون از کالاهای سبد خانوار است. این سبد کالایی و خدماتی که به عنوان سبد پایه و شاخص کالا شناخته می‌شود، هرچند سالی یک بار مورد بازنگری قرار می‌گیرد، دارای این مزیت مهم است که فقط تغییرات قیمت را اندازه‌گیری می‌کند چرا که وزن‌ها در یک سال ثابت هستند، در نتیجه وقتی مقایسه دو شاخص قیمت در دو دوره انجام می‌گیرد، فقط تغییرات قیمت را به دست می‌دهد و نه تغییرات در مقدار مصرف. به عبارتی افزایش در شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی نشان‌دهنده افزایش قیمت سبد کالای خانوار بوده و میزان مصرف تغییری نداشته است. این شاخص معمولاً در بازه‌های زمانی هفتگی، ماهانه و سالانه محاسبه و اعلام می‌شود. نکته مهم در محاسبه تغییر شاخص قیمت و اینکه قیمت‌ها چقدر تغییر داشته همین بازه زمانی است. اگر مقایسه شاخص قیمت مهرماه 1393 (میانگین موزون قیمت سبد خانوار) به شاخص قیمت مدت مشابه سال قبل یعنی شاخص قیمت در مهرماه سال 1392 باشد به آن تورم نقطه به نقطه می‌گویند.}