هدف‌گذاری تورم در عمل

^{در سال‌های اخیر گروهی از کشورهای صنعتی‌شده استراتژی جدیدی را برای سیاست‌های پولی‌شان به کار گرفته‌اند که سیاست هدف‌گذاری تورم نامیده می‌شود. در اینجا توضیح خواهیم داد این روش چگونه اجرا می‌شود و چطور به عنوان بهترین چارچوب برای سیاستگذاری شناخته شده است.
این روش همان‌طور که از نامش بر‌می‌آید با هدف‌گذاری تورم در نرخ‌های پایین حاصل می‌شود که شامل روش‌های ضمنی ارتباط با عموم جامعه درباره برنامه‌ها و اهدافی است که سیاستگذاران پولی در سر دارند و موجب بالا رفتن پاسخگویی بانک مرکزی در مقابل مردم نسبت به رسیدن به آن اهداف می‌شود.
هدف‌گذاری تورم در سال‌های اخیر در تعدادی از کشورهای صنعتی نظیر کانادا، بریتانیا، نیوزیلند، سوئد، اتریش، فنلاند و اسپانیا اجرا شده است. همان‌طور که در ادامه بحث خواهیم کرد نکات خوبی در هدف‌گذاری باثبات و خوب سیاست‌های پولی اقتصادهایی نظیر آلمان و سوئیس وجود دارد و سرانجام دستور ثبات قیمت‌ها در پیمان ماستریخت به عنوان هدف اصلی قرار گرفت و محتمل به نظر می‌آمد که (اگر اتحادیه پولی اروپا تشکیل شود‌) ‌ECB 1 اجزای اصلی روش هدف‌گذاری تورم را در سیاست‌های پولی خود اجرا کند.}

اهمیت «هسته تورم» در پیش‌بینی مسیر آینده تورم

^{در علم اقتصاد مفهومی از تورم وجود دارد که به آن «هسته تورم» اطلاق می‌شود و به نوعی، میزان «اینرسی تورم» را نشان می‌دهد؛ یعنی تورم چقدر در برابر تغییر از خود مقاومت نشان می‌دهد. اگرچه این مفهوم در اقتصادهای پیشرفته به دلایل مختلف مورد توجه قرار می‌گیرد، اما هدف این نوشتار نشان دادن اهمیت این مفهوم در اقتصادهایی با نرخ تورم بالا مثل اقتصاد ایران است که موضوع کاهش و کنترل تورم، به یکی از اولویت‌های مهم برای سیاستگذاران اقتصادی تبدیل می‌شود.}

^{اصولاً هسته تورم به این صورت محاسبه می‌شود که شاخص قیمت برای گروه‌ها یا کالاهایی که قیمت آنها تغییرات زیادی دارد، مانند فرآورده‌های انرژی و مواد غذایی، از شاخص تورم حذف می‌شوند. در نگاه اول این موضوع عجیب به نظر می‌رسد، چرا که این کالاها جزیی اساسی از کالاهای مصرفی هستند. اما باید توجه داشت که هسته تورم به دنبال ارائه عددی به عنوان هزینه زندگی (که شاخص قیمت مصرف‌کننده آن را نشان می‌دهد) نیست. بلکه هسته تورم، لختی تورم را نسبت به تغییرات بیان می‌کند.}

نزدیک‌شدن تورم مرکزآمار و بانک‌مرکزی

 

^{اختلاف میان آمارهای بانک مرکزی و مرکز آمار ایران علاوه بر اینکه همواره مورد سوال عامه مردم بوده است، در دوره های مختلف سبب شده تا هر کس به نفع خود یک منبع را مرجع رسمی اعلام آمار معرفی کند.}

طبق مستندات برنامه پنجم توسعه در ماده 54 این برنامه، مسوولیت تولید آمار به عهده مرکز آمار ایران است، اما در عین حال در دوره های مختلف مسوولان بانک مرکزی را نهاد مورد استناد برای تولید آمار دانسته اند.

تورم ایران ۶.۵ برابر متوسط جهانی

بانک جهانی در بخشی از جدیدترین گزارش خود به بررسی وضعیت تورم در جهان پرداخته و متوسط نرخ تورم جهان در ماه اوت ۲۰۱۴ را نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲.۳ درصد اعلام کرده است.

این نهاد بین المللی نرخ تورم ایران در ماه اوت ۲۰۱۴ برابر با مرداد امسال را ۱۴.۸ درصد برآورد کرده که ۶.۵ برابر متوسط جهانی است.

نرخ تورم ایران که در سال ۲۰۱۳ به ۳۹.۳ درصد رسیده بود در سال ۲۰۱۴ روندی نزولی را طی کرده است. در ماه آوریل برابر با فروردین ۹۳ نرخ تورم ایران از سوی بانک جهانی ۱۷.۴ درصد اعلام شده و این رقم در ماه های می، ژوئن، جولای و اوت به ترتیب به ۱۶.۶ درصد، ۱۴.۶ درصد، ۱۴.۶ درصد و ۱۴.۸ درصد رسیده است.

معنای دقیق تورم چیست؟

^{تورم عموما به معنی افزایش غیرمتناسب سطح عمومی قیمت‌ها در نظر گرفته می‌شود. به سخن دیگر، تورم، روند فزاینده و نامنظم افزایش قیمت‌ها در اقتصاد است.}

^{هر چند بر پایه نظریه‌های گوناگون، تعریف‌های متفاوتی از تورم ارائه می‌شود؛ اما تمامی آنها به روند فزاینده و نامنظم افزایش در قیمت‌ها اشاره دارند. مفهوم امروزی تورم، در سده نوزدهم میلادی رواج یافت. پیش از آن، مفهوم دیگری از تورم وجود داشت که جهت نشان دادن افزایش حجم اسکناس‌های غیرقابل تبدیل به طلا به کار برده می‌شد.}

 

^{با تعریف امروزی، می‌توان نرخ تورم را نشان‌دهنده افزایش یا کاهش یا ثبات در قیمت مصرف‌کننده کالاها و خدمات دانست.}

گرانی آب و برق کلید خورد؟

 

^{وزیر نیرو با ارائه پیشنهادهای جدیدی برای افزایش قیمت آب و برق اعلام کرد: پیشنهاد وزارت نیرو به تنهایی شرط نیست، زیرا نظر دولت مهم است چرا که این امر نیاز به مصوبه دولت دارد.}

 حمید چیت‌چیان امروز در حاشیه همایش مدیران ارشد صنعت آب و برق در جمع خبرنگاران در تشریح برنامه های وزارت نیرو برای اصلاح قیمت آب و برق به ویژه در سال 1394، گفت: با توجه به فاصله قیمت تمام شده و پولی که از محل فروش آب و برق دریافت می شود صنعت آب و برق دچار مشکل است و به همین دلیل خواهان افزایش قیمت هستیم.

وزیر نیرو با اعلام اینکه پیشنهاد نهایی که برای افزایش قیمت آب و برق تصویب می شود، اهمیت دارد، تصریح کرد: بر این اساس پیشنهاد وزارت نیرو به تنهایی شرط نیست زیرا نظر دولت مهم است چرا که این امر نیاز به مصوبه دولت دارد.

این عضو کابینه دولت تدبیر و امید همچنین در خصوص افزایش بهره وری و کاهش اتلاف انرژی در سطح شبکه برق کشور توضیح داد: در سال جاری قراردادی برای احداث 8000 مگاوات بخش بخار نیروگاه‌های گازی با سرمایه گذاران غیر دولتی امضا شده است.

این مقام مسئول همچنین در خصوص پرداخت بدهی های معوق وزارت نیرو به پیمانکاران بیان کرد: بر اساس اجرای سیاست های اصل 44 قانون اساسی و قانون برنامه پنجم توسعه، قانون گذار وظیفه دارد در صورتی که دولت بنگاه اقتصادی را مکلف به عرضه محصول با قیمت کمتر می کند مابه التفاوت قیمت را بپردازد اما این مساله در بودجه سال های گذشته مغفول مانده بود.

وزیر نیرو تاکید کرد: با دستور معاون اول رییس جمهور این موضوع در بودجه سال آینده نیز در نظر گرفته شده است.

شعر طنز : تبعیض

ما به دنیایی پر از تبعیض عادت کرده ایم
فرق دارد زهره با پرویز ، عادت کرده ایم

می رسد ارث از پدر چون بعضی از این چیزها
فی المثل پول و مقام و میز , عادت کرده ایم

گاه سر، گاهی دل و گاهی غرور این روزها
این که دائم بشکند یک چیز، عادت کرده ایم

دور هم باشد اگر تبریز باکی نیست چون
چند باری رفته تا تبریز ، عادت کرده ایم

اسم خواهر زاده ام از بچگی هوشنگ بود
ما به اسم تازه اش چنگیز ، عادت کرده ایم

چون خدادادی ست تقصیری ندارد مادرت
طفلکی دارد زبانی تیز , عادت کرده ایم

این که یارانه همیشه مثل یک رویای خوش
نیمه شب ها می شود واریز ، عادت کرده ایم

افتخار تیم ملی باخت ارزشمند بود
ما به این لحن غرور آمیز عادت کرده ایم

گرچه جز نرخ تورم نیست رشد دیگری
چون که بالا می رود یک ریز ، عادت کرده ایم

می شود هی کاسه ی صبر همه لبریز چون
لاجرم بر کاسه ی لبریز عادت کرده ایم

ما به هر چیزی که دارد قیمت پایین فقط
چون درآمدها شده ناچیز ، عادت کرده ایم

یار با ما نیست اسمش را نیاور این قدر
ما به جای خالی آن نیز عادت کرده ایم

مشکلی دارم زدانشمند مجلس بازپرس
ما چرا بر اینهمه تبعیض عادت کرده ایم ؟!!

ناهید نوری

جزئیات آثار تورمی تسهیلات مسکن

 

^{وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه با اجرای انضباط شهری و جلوگیری از تراکم فروشی، سوداگری را در بازار مسکن کنترل می کنیم، گفت: تسهیلات بافت فرسوده به ازای واحدهای مسکونی موجود داده می شود بنابراین آثار تورمی ندارد.}

<sup>عباس آخوندی در برنامه گفتگوی ویژه خبری چهارشنبه شب، با اشاره به اینکه 22 هزار هکتار از شهرها نیز بافت تاریخی و ارزشمند هستند، اظهار داشت: 11 میلیون نفر در این بافت ها زندگی می‌کنند و به دلیل توجه به حاشیه شهرها، مرکز شهرها به تدریج رو به فرسودگی رفته و جمعیت آنها کاهش یافته است.

وی با بیان اینکه در برخی مناطق تراکم جمعیت در این بافتها 50 نفر در هکتار است، گفت: در پیرامون برخی شهرها تراکم 700 نفر در هکتار داریم ضمن آنکه 9 میلیون نفر در پیرامون شهرها زندگی می‌کنند که با 11 میلیون نفر ساکن در بافتهای فرسوده یک سوم جمعیت شهری را تشکیل می دهند.</sup>

چطور تورم پایین می رود قیمت ها بالا؟

 ^{ما جماعت اقتصاد خوانده تعلق خاطر زیادی به کلمات مبهم داریم و مردم هم کلافه از این همه زیر و بم نامفهوم مخلوط با اعداد و ارقام گوناگون ؛ متاسفانه همین می شود تمام ابعاد گفتمان متقابل کارشناسان اقتصادی و ما روزنامه نگاران اقتصاد خوانده با مردم.}

 

^{یک مثال ساده: کارشناسان و مدیران با استناد به شاخص قیمت ها استدلال می کنند تورم کاهش پیدا کرده، من روزنامه نگار همین را می نویسم، پیرمرد در روزنامه می خواند به من و آقای کارشناس فحش می دهد که همین دیروز رفتم شیر بگیرم؛ شیر 2200 تومانی شده 2500 تومان چرا دروغ مینویسید ...}

^{واقعیت این است که نه کارشناس دروغ گفته؛ نه من اشتباه نوشتم و نه پیرمرد مشکل حافظه پیدا کرده؛ مشکل جای دیگری است. آنچه به عنوان تورم اعلام می شود گرانی نیست بلکه سرعت گرانی است، مثل تفاوت ماشین و سرعت ماشین و کسی هم قصد توضیح دادن این غلط مصطلح را نداد.}

^{ماشین در حال حرکت است و گرانی در حال افزایش، وقتی سرعت ماشین کم می شود یک مسافت را در زمان بیشتری طی می­کند.}

خبر خوش تورمی نوبخت به مردم

 محمدباقر نوبخت معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور با حضور در گفت‌وگوی ویژه خبری به بیان جزئیات بودجه‌نویسی دولت برای سال ۹۴ پرداخت.

نوبخت در خصوص فوائد سر موقع تحویل دادن بودجه گفت: باید در انتظار آثار مثبت انضباط بودجه‌ای از جمله به وقت دادن بودجه باشیم و طبیعی است که وقتی بودجه را به وقت می‌دهیم، مجلس به وقت به آن رسیدگی کرده و دولت نیز موفق شد برای نخستین بار قانون بودجه سال ۹۳ را در سال ۹۲ منتشر کند و تمام ضوابط مالی و آیین‌نامه اجرایی آن را تصویب کند.

وی ادامه داد: بنابراین بعد از اول فروردین‌ماه سال جاری کشور دارای بودجه و آیین‌نامه‌های اجرایی بود؛ همچنین طرح‌های عمرانی و اتمام آن، خروج از رکود، رشد اقتصادی، کاهش نرخ تورم و اجرای درست هدفمندی از اهدافی بود که ما توانستیم از آغاز سال جهت اجرای آن عمل کنیم. 

ترکیه چگونه از کابوس تورم رهایی یافت؟

^{_{ترکیه، کشوری است که با آوردن نامش، تاریخچه‌ای از بحران‌ها و فراز و فرودها را از زمان به وجود آمدنش به صورت جدید به ذهن می‌آورد. این کشور از زمانی که اسم حکومت عثمانی خود را به جمهوری ترکیه تغییر داد، وارث بسیاری از بدهکاری‌ها و قروض و دیون حکومت قبلی خود شد. اما یک چیز تغییر کرده، ترکیه مصمم بر قدم گذاشتن در مسیر اصلاحات اقتصادی و سیاسی شده بود. مسیری پرفراز و نشیب جهت رسیدن به آرمانی ساخته‌شده در ذهن موسس‌اش، آتاتورک. امروز آنها تقریباً به آنچه می‌خواستند، پس از حدود یک قرن رسیده‌اند: «رسیدن به یک ثبات نسبی در حوزه اقتصاد و سیاست».}}

^{_{بحث پیش روی ما پاسخ به این سوال است که «ترکیه چگونه توانست اقتصاد سنتی خود را  با قرض‌های فراوان به اقتصاد پررونق و باثبات امروزی درآورد؟» برای دست یافتن به این مهم، به گذشته تورم در این کشور به عنوان یک شاخص اصلی اقتصادی خواهیم پرداخت؛ اگرچه بحث تورم به صورت مستقیم، کمتر مورد توجه دولت‌های ترک تا قبل از ورود به  سال 2000 قرار گرفت و بحث‌ها بیشتر حول دست یافتن به رشد اقتصادی صرف، بدون توجه به آثار سیاست‌های مورد استفاده در شاخص‌های مهمی چون تورم بوده است. اما پس از بحران اواخر دهه 1990 میلادی، دولتمردان ترک در ضرورت یافتن راهی برای تورم کنترل‌شده و پایین در جهت رسیدن به اقتصادی پایدار، مصمم‌تر شده‌اند.}}

آرزوی محال تورم تک رقمی

 

در حالی که می‌توان دولتیان را درک کرد که بسیار از دستاورد تورمی خود خشنود باشند که توانسته‌اند تورم نقطه به نقطه 44‌درصدی را اکنون به زیر 15 درصد برسانند، اما سوال کلیدی بسیاری از کارشناسان آن است که آیا به‌راستی تورم تک‌رقمی خواهد شد؟

رشد نقدینگی

رشد نقدینگی آمار نه‌چندان امیدوارکننده‌ای را نشان می‌دهد. تنها در سه ماه بهار نرخ رشد نقدینگی 12ماهه بیش از یک درصد رشد داشته و از 29 درصد به بیش از 30 درصد رسیده است و چشم‌اندازی از کاهش آن وجود ندارد. هرچند مقامات بانک مرکزی بر این امر تاکید داشته‌اند که رشد نقدینگی را تا پایان سال به 25 درصد کاهش می‌دهند اما روند کنونی نمی‌تواند با این هدف همخوانی داشته باشد،

آمار کوتاه اقتصادی ( اعداد روز ایران )

 

• 770میلیارددلار؛ ارزش ذخایر معدنی ایران

• 30درصد؛ کاهش واردات برنج در 93

• 75؛ واردات خودرو بالای 2500سی‌سی

• 9.5درصد؛ نرخ اشتغال ناقص

• 23.3درصد؛ تورم روستایی مرداد ماه

• 4میلیارددلار؛ توافق نفتی ایران-چین

• 6میلیون؛ تعداد بیکاران کل کشور

• 23.6؛ شیوع اختلالات روانی در ایران

• 4هزارمیلیاردتومان؛گردش‌مالی بازار لوازم‌التحریر

رکورددار کمترین نرخ تورم دنیا؟

 

مجمع جهانی اقتصاد در جدیدترین گزارش خود میزان تورم در ایران تا پایان سال 2013 را 35.2 درصد عنوان کرد.

مجمع جهانی اقتصاد در جدیدترین گزارش از سری گزارش‌های «گزارش‌های رقابت‌پذیری در جهان» به بررسی میزان تورم در 144 کشور جهان پرداخته است.

بر اساس این گزارش، نرخ تورم ایران تا پایان سال 2013، برابر با 35.2 درصد بوده است.

بر اساس گزارش سال گذشته، نرخ تورم ایران تا پایان سال 2012، برابر با 30.6 درصد برآورد شده بود.

ونزوئلا با نرخ تورم 40.7 درصد پس از ایران قرار دارد.

ایرلند کمترین نرخ تورم برابر با 0.5 درصد را به خود اختصاص داده است. پس از این کشور السالوادر و دانمارک با تورم 0.8 درصد قرار دارند.

 در این گزارش، کشورهایی که نرخ تورم آنها میان 0.5 درصد تا 2.9 درصد هستند در رتبه نخست قرار می‌گیرند.

روحانی: تورم به زیر 20 درصد می‌رسد

حسن روحانی امروز چهارشنبه در هفتمین سفر استانی در جمع مردم اردبیل گفت: بسیار خوشحالم که در شروع دومین سال از دولت تدبیر و امید در محضر شما مردم شریف و غیور و وفادار به انقلاب اسلامی و رهبری عزیز هستم.

نجات اقتصاد، احیای اخلاق و تعامل سازنده با جهان وعده دولت به مردم بود

وی افزود: من از آغاز شروع فعالیت انتخابی سه وعده به مردم دادم که آن وعده ها نجات اقتصاد، احیای اخلاق و تعامل سازنده با جهان بود، در آغاز صحبتم به تحقق این سه وعده اشاره می کنم و سپس به مباحث استان اردبیل و طرح ها و برنامه هایی که این دولت برای آن دارد خواهم پرداخت.

بازگشت نرخ تورم به 2 سال قبل

در اواخر دولت دهم سرعت تورم افزایش یافت تا اینکه نرخ تورم 12 ماهه تحت تاثیر سیاست‌های قبلی در مهرماه 1392 به قله خود یعنی رقم 36.2 برسد. این در حالی است که در خرداد 1392 نرخ تورم نقطه به نقطه یعنی درصد تغییر نسبت به ماه مشابه سال قبل به 41.2 درصد رسید.

نقدینگی 618 هزار میلیاردی کجاست؟

پیمان قربانی از افزایش نقدینگی به 618 هزار میلیارد تومان خبر داد و در پاسخ به این پرسش که نقدینگی 618 هزار میلیارد تومانی بیشتر در کدام بخش‌ها سرمایه گذاری شده است؟ اظهار داشت: اگر بخواهیم بطور بخشی به این نقدینگی نگاه کنیم باید سهم بخش‌ها از تسهیلات اعطایی نظام بانکی را مورد ارزیابی قرار دهیم چراکه نقدینگی از فرایند سپرده تسهیلات است.

طنز / تورم، راهکارها و چالش ها

کاهش تقاضا خود از دو طریق ممکن خواهد بود:
۱- کاهش تقاضا از طریق کم خوری: کافی است به مدت چند سال ناقابل چیزی نخورید، به جان تک تک رفتگانم سوگند که اگر حتی چند ماه نخورید و نیاشامید و اسراف نکنید تورم کاملا مهار خواهد شد. فکر نکنید کاری غیر ممکن و تکلیفی فوق طاقت است. همین اصحاب کهف انسان هایی بودند کاملا بشری و شبیه خود ما! سیصد سال تمام چیزی نخوردند و آب از آب تکان نخورد! حال گیریم که آن ها مردان خدا بودند، دیگر از خرس های در حال انقراض قطبی که کمتر نیستیم؛ بندگان خدا هر سال شش ماه تمام در اعتصاب غذا به سر می برند. همچنین در عهد عتیق آمده است یکی از پیروان راستین و معتمد حضرت مسیح(ع) به نام یهودا اسکاریوتی پس از شام آخر چهل روز هیچ نخورد و در روز چهل و یکم نه تنها از گرسنگی و تشنگی دچار عسر و حرج نشد، بلکه به دلیل اضافه وزن به حد نصاب ۷۴ کیلو نرسید و المپیک سال ۰۰۱۲ لندن را نیز از دست داد!

هشدار بانک جهانی به ایران و ۶ کشور

بانک جهانی با تاکید بر لزوم انجام اصلاحات در اقتصادهای خاورمیانه به سیاستگذاران منطقه در مورد تبعات پیش بینی هایی که بیش از حد خوش بینانه است هشدار داد.

بانک جهانی در جدیدترین گزارش خود از وضعیت اقتصادی منطقه خاورمیانه اعلام کرد پیش بینی ها از رشد اقتصادی ۷ کشور خاورمیانه و شمال آفریقا ممکن است بیش از حد و در نتیجه گمراه کننده باشد.

اعلام تورم بسته رکودی دولت سیف: تورم‌ به‌ زیر 15درصد می‌رسد

ولی الله سیف در جمع خبرنگاران در وضعیت تورم در بسته خروج از رکود گفت: در رابطه با تورم، تمرکز اصلی را در سال گذشته داشتیم که خوشبختانه دولت به دستاورد خیلی بزرگی هم رسید. شاید استمرار همان سیاست هدف های خیلی بیشتری را در رابطه با کاهش تورم در سال 93 بتواند محقق کند.