فرشاد مومنی: سرمایه گذاران خارجی متوجه می شوند درایران سرمایه گذاری مهمتر است یا دلالی

پس از توافق نامه لوزان و طی هفته های گذشته اطلاعات تازه ای در مورد حضور سرمایه گذاران خارجی در اقتصاد ایران منتشر شده است.

این موضوع در حالی اعلام می شود که آخرین آمارهای رسمی از حضور شرکت های خارجی در اقتصاد ایران به دهه 50 باز می گردد. براین اساس در دوره سال های 1352 تا 1356 972 شرکت خارجی به اقتصاد ایران قدم گذاشتند. فرشاد مومنی اقتصاددان محل سرمایه گذاری این شرکت ها را چنین بیان می کند:« در این دوره، در مجموع 972 شرکت خارجی در ایران به ثبت رسیده که از این میزان 371 شرکت در زمینه واسطه گری های مالی فعالیت می کردند. 251 شرکت در زمینه بازرگانی، رستوران و هتل داری و 206 شرکت خارجی در زمینه ساختمان. به این شرح بیش از 90 درصد شرکت های خارجی که تحت شرایط آن دوره به ثبت رسیدند، فعالیت شان را در حوزه های واسطه گری متمرکز کردند. فعالیت هایی که ناظر بر پر بازده ترین، کم ریسک ترین و ساده ترین مسیرها در دسترسی به درآمدهای سرشار بوده است.»

 او به دولت مردان توصیه می کند:«دولت باید توجه داشته باشد سرمایه گذاران خارجی تیزهوش هستند. بنابراین وقتی با مطالعه وارد ایران می شوند، بررسی می کنند که در این کشور تولید بیشتر مورد توجه است یا دلالی. اگر دیدیند دلالی پاداش می گیرد، آن ها هم تمام استعداد خود را در همان زمینه صرف می کنند. همگان باید توجه داشته باشند که انگیزه سودجویی برای شرکت های خارجی به مراتب بیشتر از تلاش گران اقتصادی داخلی است. چرا که آن ها احتمال دارد انگیزه های دینی و اخلاقی هم داشته باشند. اما خارجی ها هیچ احساس تعهدی به مردم و توسعه ایران ندارند. آن ها فقط جست و جو می کنند که با کمترین زحمت بیشترین عایدی را به دست آورند.»

در حال حاضر یکی از نگرانی های کارخانه های داخلی ایرانی به رقابت با خارجی ها در بازار پساتحریم مربوط می شود.

کارنامه دولت در قیمت‌گذاری

ل گذشته هنگامی که برخی اظهارات ضد و نقیض بر سر برخی مسائل اقتصادی از درون دولت به گوش می‌رسید، مشاور اقتصادی رئیس‌جمهوری اعلام کرده بود تیم اقتصادی دولت به یک تیم فوتبال می‌ماند که یک‌ساعت قبل از مسابقه به آنها گفته‌اند لباس بپوشید و جلوی یکصدهزار نفر تماشاگر بازی کنید. 
بدیهی است در چنین شرایطی بازیکنان پاس‌های اشتباه به هم می‌دهند و حتی ممکن است به اشتباه دروازه خودی را باز کنند. او افزوده بود که اگر در ماه‌های بعد که این تیم با بدنی آماده‌تر وارد میدان می‌شود، از این ناهماهنگی‌ها مشاهده شود منتقدان حق دارند لب به انتقاد بگشایند. امروز نزدیک به 20 ماه از شروع فعالیت دولت یازدهم می‌گذرد که می‌توان عملکرد دولت را در حوزه‌های مختلف اقتصاد بررسی کرد. درصد ناهماهنگی‌ها در این تیم هنوز هم بالا است و بازیکنان تیم اقتصادی دولت پاس‌های اشتباهی به هم می‌دهند تا جایی که دروازه خودی را نیز تهدید می‌کنند. تثبیت قیمت انرژی در سال 94 یکی از این پاس‌های اشتباه بود که توپ و میدان را به دست رقیب داد. صدور بخشنامه از سوی معاون اول رئیس‌جمهوری درباره تثبیت قیمت‌ها نیز تاکتیک اشتباهی بود که تهدید تغییر آرایش بازی به سمت «اقتصاد دستوری» را در پی خواهد داشت. با توجه به اینکه دولت یکی از راهبردی‌ترین اقدامات خود در راستای آزادسازی اقتصاد ایران را با ابلاغ این بخشنامه فراموش کرده، در این پرونده دلیل پافشاری دولت بر دخالت در بازارها و قیمت‌گذاری را مورد بررسی قرار داده و کالبد‌شکافی کرده‌ایم. 

 

نخستین منشور قانون در غرب

دکتر محمد طبیبیان
در روز 25 خرداد، یعنى ١٥ ماه ژوئن، هشتصد سال از امضاى معاهده‌ای می‌گذرد که طبق ارزیابى بسیارى از تاریخ دانان تاثیر تاریخى فوق العاده داشت در حد و ابعادى که توسط افراد درگیر در ایجاد آن، هر گز تصور نمی‌شد. این سند تاریخى موسوم به منشور کبیر در 15 ژوئن سال ١٢١٥ میلادى به وسیله جان اول پادشاه انگلستان مهر شد. 






هشتصدمین سالگرد انعقاد منشور کبیر(Magna Carta)
نخستین منشور قانون در غرب

 دکترمحمد طبیبیان
در روز 25 خرداد، یعنى ١٥ ماه ژوئن، هشتصد سال از امضاى معاهده‌ای می‌گذرد که طبق ارزیابى بسیارى از تاریخ دانان تاثیر تاریخى فوق العاده داشت در حد و ابعادى که توسط افراد درگیر در ایجاد آن، هر گز تصور نمی‌شد. 

تفاهم هسته‌ای و الزامات رشد اقتصادی

دکتر مهدی بهکیش
چند روزی است که از تفاهم هسته‌ای ایران و 1+5 می‌گذرد و اکثر نیروهای سیاسی کشور از آن پشتیبانی کرده‌اند و جوی امیدوار فضای اقتصادی کشور را نیز دربرگرفته است. هرچند انتظار می‌رفت که این جو با هیجان همراه باشد، ولی ملاحظه شد که بازار حساسی چون بازار سرمایه (بورس) هم به سرعت از هیجان‌زدگی عبور کرد و به طرف تصمیم‌گیری‌های عقلایی تمایل نشان داد.  
اگر بخواهیم تاثیر تحول سیاسی فوق بر فعالیت‌های اقتصادی را مورد بررسی قرار دهیم، باید توجه داشته باشیم که اقتصاد ایران به دلیل جنگ تحمیلی در مراحل اولیه پس از انقلاب و سپس تحریم‌ها، هیچ‌گاه فرصت بازسازی ساختارهای اقتصادی خود را پیدا نکرده است. بسیاری از قوانین ما برای اداره یک اقتصاد نسبتا بسته به‌وجود آمده‌اند. بخشی از قوانین، بازمانده از قبل از انقلاب هستند که شرایط آن دوران با امروز تفاوت فراوان دارد و بخشی دیگر که در این سال‌ها وضع شده، رویکرد حمایت از اقتصاد داخلی داشته‌اند تا تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان را در برابر صدمات خارجی حفظ کنند. 
پس از تفاهم هسته‌ای و رفع تحریم‌ها که امیدواریم به زودی فراهم آید، ایران برای شروع فعالیت‌های صنعتی و تجاری خود وارد بازارهایی در حال رقابت خواهد شد که عموما تحت مقررات سازمان تجارت جهانی(WTO) هستند و تعرفه‌های بسیار پایینی دارند. به‌عبارت دیگر اقتصاد ایران- پس از توافق- با بازارهای در حال رقابت آزاد در منطقه و جهان مواجه خواهد شد.
سوال بسیار مهم در پیش‌روی کشور آن است که چگونه می‌توان ساختارهای اقتصاد نسبتا بسته ایران را برای فعالیت در یک بستر رقابتی آماده کرد تا بتواند با گسترش فعالیت‌های اقتصادی و استفاده از مزیت‌های خود رفاه بیشتری برای مردم به‌وجود آورد. سمینار اقتصاد ایران که توسط مشاور اقتصادی رئیس‌جمهوری در 14 و 15 دی‌ماه 1393 برگزار شد، اقتصاددان‌های کشور را در مقابل این سوال قرار داد که برای ساماندهی فعالیت‌های اقتصادی چه اقداماتی باید در دولت یازدهم صورت گیرد و راه‌حل‌های کاربردی کدامند؟

شعر طنز: بند پ

ورد و ذکرت روز و شب‌ها تا شود "یا پارتی"!
شک ندارم مشکلت حل می‌شود با پارتی

کار نیکو کردن از پُر کردن است امّا چرا،
کار باید کرد پیدا می‌شود تا پارتی؟

عدّه‌ای دائم پیِ پرتاب و بالا رفتن‌ند
هست لابد غیر دانش، در ثریّا، پارتی

بی‌خیالِ خاکیان؛ افلاکیان واجب‌ترند
ما ز پایینیم و کلاً هست بالا پارتی

یک نفر را می‌شناسم ناامیدِ ناامید
حل نمی‌شد مشکلش یک عمر، امّا پارتی...

با همین چشمان خود، من دیده‌ام جان شما
مرده‌ها را می‌کند فی‌الفور احیا، پارتی

گفت: “یعنی می‌شود؟!" گفتم: "چرا نه؟!" گفت: "خب!"
مشکلش تا اینکه حل شد، گفت: "بابا! پارتی!"

در کنار علّت و معلول یا برهان نظم
می‌شود گاهی اساس کار دنیا پارتی

ما برای او و ایشان می‌شویم امروز و او،
می‌شود همراه ایشان بعد ما را پارتی

آن جهان هم عدّه‌ای پادرمیانی می‌کنند
می‌خورد حتّی به درد آدم آنجا، پارتی

ما ولی شایسته‌سالاریم ها، هرچند هی،
عدّه‌ای بدخواه می‌گویند: گویا پارتی...

چون که خدمت جز عبادت نیست، هرگز عیب نیست
می‌شود گاهی اگر که مجلس‌آرا، پارتی

شاخه‌های اقتصادی یا سیاسی جای خود
داخل فرهنگ دارد نیز جا پا، پارتی

اهل فرهنگ و هنر کشکند لابد! نیستند؟!
می‌کند وقتی نشان را مفت، اعطا، پارتی

پیش‌بینی‌های ما را گاه بر هم می‌زند
فی المثل در چاپ‌های چندم «دا»، پارتی

یا فلان شخصی که اصلاً حبس و زندانی نشد
لابد ایشان نیز دارد چون زلیخا، پارتی

یا فلان مجری که رفت آن‌ور به ماها چیز گفت
باز ایشان می‌شود مجریِ "سیماپارتی"!

بگذریم! القصّه برکت می‌رسد؛ حرکت کنید!
باخدایان! نگذرید از نقش خرما! (پارتی!)

رضا احسان‌پور

بازار طلا و ارز هفته را چگونه آغاز کرد؟/ دلار ارزان شد

 

​

قیمت طلا و ارز امروز در بازار تهران با کاهش روبه‌رو بود؛ به طوری که هم‌اکنون هر دلار آمریکا 3334 تومان و هر گرم طلای 18 عیار 98 هزار و 711 تومان قیمت دارد.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، در حالی که در بازار ارز قیمت دلار آمریکا 5 تومان کاهش یافت، اما قیمت پوند 18 تومان و یورو 23 افزایش پیدا کرد. بر این اساس، هم‌اکنون در بازار ارز هر دلار آمریکا با قیمت 3334 تومان، یورو با قیمت 3628 تومان و پوند با قیمت 4988 تومان فروخته می‌شود. همچنین درهم امارات 915 تومان و لیر ترکیه 1277 تومان قیمت دارد.

در همین حال، در بازار طلا و سکه هر گرم طلای 18 عیار 98 هزار و 711 تومان و هر مثقال طلا 428 هزار تومان به فروش می‌شود. در حال حاضر هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید 964 هزار و 500 تومان، نیم‌سکه 511 هزار تومان، ربع سکه 280 هزار تومان و سکه یک‌گرمی 189 هزار تومان است.

این در شرایطی است که در آخرین معاملات هفته گذشته هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید 969 هزار تومان، نیم‌سکه 511 هزار و 500 تومان و ربع سکه 282 هزار تومان بود. همچنین هر گرم طلای 99 هزار و 57 تومان قیمت داشت.

​  

نیم صفحه اول روزنامه های امروز شنبه 29 فروردین

 

طیب‌نیا:برنامه‌جدی‌ساماندهی‌نرخ‌سود‌‌است

علی طیب نیا با بیان اینکه با توجه به کاهش محسوس نرخ تورم در دو سال اخیر، فاصله نرخ تورم و نرخ سود سپرده و تسهیلات بانک ها زیاد شده است، گفت: ساماندهی نرخ سود بانک ها جدی است.

وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به برخی مشکلات ناشی از بالا بودن نرخ سود بانک ها به ویژه برای فعالان اقتصادی گفت : فعالان اقتصادی حاضر نیستند نرخ سودی را که حداقل ۱۲ درصد بیشتر از نرخ تورم است، پرداخت کنند.

نرخ بالای سود بانکی برای بازار سرمایه مشکل ساز شد

وی خاطرنشان کرد:‌ نرخ بالای سود بانکی برای بازار سرمایه نیز مشکل ساز شده است؛ زیرا اگر مردم بتوانند نرخ سودهای بیست و چند درصدی از نظام بانکی بگیرند، انگیزه برای ورود منابع مالی به بازار سرمایه و تامین مالی فعالیت های اقتصادی در این بازار با مشکل مواجه می شود.

پول پرقدرت ( پایه پولی ) چیست؟

 در بحث عرضه پول چند مفهوم وجود دارد شامل نقدینگی، پول پرقدرت و تعریف محدود پول. تعریف محدود پول یا M1 که غالبا از آن به عنوان عرضه پول استفاده می شود عبارت است از اسکناس و مسکوکات در نزد مردم به علاوه سپرده های جاری مردم در بانک ها و در موسسات پولی که جزو بانک ها به حساب نمی آیند، ولی سپرده های جاری نام می گیرند. حجم نقدینگی نیز به زبان ساده عبارت است از همین M1 به علاوه سپرده های مدت دار. (یعنی پول به علاوه سپرده های غیرجاری که در حساب های مختلف شامل کوتاه مدت و بلند مدت و غیره وجود دارد، همچنین گاها در ایران به این حساب های غیرجاری شبه پول هم گفته می شود.) اما پول پرقدرت یا همان پایه پولی عبارت است از پولی که مستقیما توسط بانک مرکزی به وجود می آید و این پول شامل موارد ترازنامه بانک مرکزی می شود.

 

    به عنوان یک تاریخچه کوتاه بگویم که در پس از مبادله پایاپای دوره ای بوجود آمد که در آن فلزات قیمتی مثل طلا، نقش واسطه مبادله را بازی می کردند، اما کم کم به دلایل مختلف از جمله سختی حمل و نقل، مردم طلاهایشان را نزد صرافی ها گذاشته و به جای آن طلاها، برگه رسید دریافت می کردند و این برگه را بعنوان پول در مبادلات به کار می بردند،(که هنوز هم برخی از اقتصاددانان معتقدند اگر پول به همین شکل، یعنی به شکل پول خصوصی و توسط نهادهای مختلف عرضه شود دیگر این مشکلاتی که امروز دولت در عرصه پولی به وجود آورده را نخواهیم داشت.)​​ تدریجا دولت جای این صرافی ها را گرفت و خودش به مردم رسید طلایشان را می داد. این به این معنی بود که معادل طلایی که در خزانه بود، اسکناس چاپ می شد. به تدریج دولت ها دریافتند که می توانند بیش از آنچه حجم طلادارند اسکناس منتشر کنند و به کسی هم بر نمی خورد!

ضریب جینی و منحنی لورنز چیست؟ (+ نمودار)

 ضریب جینی یک واحد اندازه گیری پراکندگی آماری است که معمولا برای سنجش میزان نابرابری در توزیع درآمد یا ثروت در یک جامعه آماری استفاده می‌شود. این ضریب با نسبتی تعریف می‌شود که ارزشی بین صفر و یک دارد.

 

یکی از مهمترین نشانه‌های رشد اجتماعی و وضعیت رفاه در یک جامعه، تعادل و توازن توزیع درآمد یا ثروت در آن جامعه است.

 

از جمله مهمترین شاخص‌های این سنجش ضریب یا شاخص جینی (Gini coefficient) است.

 

هر چقدر ضریب جینی نزدیک به عدد صفر باشد، برابری بیشتر در توزیع درآمد را نشان می‌دهد و بالعکس هر چقدر ضریب جینی نزدیک به عدد یک باشد، توزیع نابرابر درآمد را مشخص می‌کند.

 

اگر ضریب جینی مساوی با عدد صفر باشد یعنی همه درآمد و ثروت یکسان دارند (برابری مطلق) و اگر مساوی با عدد یک باشد یعنی نابرابری مطلق به گونه‌ای که ثروت تنها در دست یک نفر است و مابقی هیچ درآمدی ندارد.​ 

حمید حسینی و علی میرزاخانی از ستاره‌های خاکستری بازی اقتصاد ایران می‌گویند

از چهره‌های اقتصادی سال می‌گویند که نیمی‌شان با اخبار تخلفات اقتصادی دست‌به‌گریبان بوده‌اند؛ و نیمی دیگر دولتی‌هایی هستند که روابط‌شان با مجلس به مشکل خورده است؛ از شهرام جزایری گرفته تا علی طیب‌نیا. در میزگرد سیدحمید حسینی و علی میرزاخانی درباره سال پر سر و صدای اقتصاد ایران، آنها درباره ریشه‌های انبوه اخبار اتهام، اختلاس، کارت زرد، درگیری و دستگیری پیرامون چهره‌های اقتصادی سال صحبت می‌کنند و البته با وجود همه اینها، در نهایت به اقتصاد ایران نمره قبولی می‌دهند. مشروح میزگرد در ادامه می‌آید.

■■■

‌در بررسی که انجام دادیم، اکثر چهره‌های اقتصادی سال، حاشیه‌سازانی بودند که از قضا حاشیه‌های پیرامون‌شان واجد جنبه مثبت نیست؛ به عنوان مثال مه‌آفرید امیرخسروی یا بابک زنجانی. چقدر با این قضاوت موافق هستید؟ آیا واقعاً در سال گذشته این‌گونه بوده، یا ماجرا توسط رسانه‌ها با اغراق تعریف شده است؟
 

سیدحمید حسینی: افرادی که شما به آنها اشاره کردید، عمدتاً به بخش خصوصی مربوط هستند. دولت و جامعه ایرانی، به بخش خصوصی اعتقاد چندانی ندارد. باور نمی‌کند که بخش خصوصی می‌تواند منافع ملی را تامین کند. حداکثر ارزشی که برای بخش خصوصی قائل است، این است که بخش خصوصی مشغول پر کردن جیب خود است. مثلاً اگر در برنامه پایش نظرسنجی شود که آیا با مصادره اموال 90 درصد از سرمایه‌داران ایرانی موافق هستید، حداقل 80 درصد بینندگان جواب مثبت خواهند داد. بخشی از آن، به ذهنیت‌هایی بازمی‌گردد که پس از انقلاب در جامعه وجود داشته است و بخش دیگر به اینکه مردم آثار مثبتی از فعالیت بخش خصوصی ندیده‌اند. مثلاً در جامعه آمریکا، ممکن است مردم از دستاوردهای بیل گیتس یا استیو جابز در زندگی روزمره خود بهره‌مند شوند

جزئیات راه‌‌اندازی ۲ غول پتروشیمی جهان در ایران

معاون وزیر نفت از آغاز شمارش معکوس راه‌اندازی فاز دوم خط اتیلن غرب و پتروشیمی کاویان به‌عنوان بزرگترین خط لوله و تولیدکننده اتیلن صنعت پتروشیمی جهان خبر داد.

عباس شعری مقدم در گفتگو با مهر درباره آخرین وضعیت راه اندازی خط لوله اتیلن غرب و مجتمع‌های پتروشیمی مسیر این خط لوله پتروشیمیایی، گفت: با بهره برداری از فازهای جدید پارس جنوبی و افزایش خوراک اتان امسال فاز دوم مجتمع پتروشیمی کاویان در مدار بهره برداری قرار می گیرد.

مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اعلام اینکه مجتمع پتروشیمی کاویان بزرگترین تامین کننده خوراک اتیلن خط لوله اتیلن غرب است، تصریح کرد: این مجتمع پتروشیمی از ظرفیت تولید سالانه بیش از دو میلیون تن اتیلن برخوردار بوده که علاوه بر تامین پتروشیمی های مسیر خط اتیلن غرب مقادیری از آن هم صرف تامین خوراک صنایع پتروشیمی ماهشهر خواهد شد.

معاون وزیر نفت با بیان اینکه پیش بینی می شود تا پایان نیمه نخست سال جاری امکان آغاز تولید اتیلن در فاز دوم مجتمع پتروشیمی کاویان فراهم شود، تصریح کرد: همزمان با بهره برداری از فاز دوم پتروشیمی کاویان راه اندازی فاز دوم خط لوله اتیلن غرب در سال جاری هم در دستور کار قرار گرفته است.​ 

این مقام مسئول فاز دوم خط لوله اتیلن غرب قطعا تا نیمه نخست سال جاری آماده تزریق خوراک خواهد شد، بیان کرد: با راه اندازی این بخش، خوراک اتیلن به پتروشیمی مهاباد تحویل خواهد شد و با وجود این که این طرح در سالهای گذشته به دلیل برخی مشکلات با تاخیر در ساخت مواجه بوده اما امسال خط لوله اتیلن غرب به طور کامل وارد مدار شده و خوراک مورد نیاز مجتمع‌های پتروشیمی واقع در مسیر را تامین کند​  ​.

عضو هیات مدیره شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اشاره به اینکه فاز دوم خط اتیلن غرب با طول ٥٨٥ کیلومتر در مسیر کرمانشاه تا مهاباد اجرا شده است، تبیین کرد: بر این اساس در سال جاری با تولید محصول در پتروشیمی‌های لرستان، کردستان و مهاباد ظرفیت تولید مجتمع های واقع در مسیر این خط افزایش می یابد

شعری مقدم با تاکید بر اینکه همزمان با راه اندازی چندین مجتمع پتروشیمی در مسیر خط لوله اتیلن غرب به میزان قابل توجه ای هم اشتغال در استان های غرب کشور ایجاد خواهد شد، یادآور شد: علاوه بر این امکان راه اندازی طرح‌های صنایع تکمیلی پتروشیمی هم در مسیر خط لوله اتیلن غرب فراهم خواهد شد.

 

سود بانکی روی چه عددی می ایستد؟/ محسن بهرامی: کاهش تکلیفی نرخ سود ممکن نیست

طی روزهای گذشته رایزنی در مورد تعیین نرخ سود بانکی شدت گرفته است. در همین حال محسن بهرامی ارض اقدس مشاور معاون اجرایی رئیس جمهور در مورد نرخ سود بانکی به خبرآنلاین گفت:

دولت باید به دنبال آزاد سازی نرخ سو سپرده و تسهیلات باشد باتقویت نظارت از فعالیت های سوداگرانه جلوگیری و در کوتاه مدت تا رسیدن به شرایط رقابتی، متوازن و متعادل شدن بازار ها بویژه منطقی شدن سود فعالیت های تولیدی به آن دسته ازفعالیت هایی که نیاز مند حمایت در کوتاه مدت هستند، یارانه تسهیلات بپردازد نه اینکه از محل منابع مردم بانک ها را به تکالیف غیر اجرایی وادار کند که تا کنون تجربه شده وبی اثر بودنش هم ثابت شده است.

وی ادامه داد: تصمیم گیری در مورد نرخ سود بانکی باید با توجه به حساسیت های مختلفی صورت گیرد. نکات بسیاری کلیدی در این زمینه وجود دارد که در صورت بی توجهی به آنها ممکن است، زیان های اقتصادی به همراه داشته باشد.

طی روزهای آینده شورای پول و اعتبار به صورت رسمی عدد نرخ سود بانکی را تعیین می کند. تحلیل ها نشان می دهد نرخ سود بانکی رقمی کمتر از 22 درصد و تا حدود 18 درصد خواهد بود.

فاز صفر اقتصاد ایران در دوره پسا تحریم

<sup>حسن رنانی*
پرسش این است که فرض کنیم در تابستان ۱۳۹۴ ما به توافق نهایی با غرب رسیدیم و تحریم ها برداشته شد. آیا اقتصاد ایران به سرعت شروع به بهبود می کند و اقتصاد ایران در کوتاه مدت بر روی ریل بهبود و رشد قرار می گیرد و از رکود خارج می شود و جامعه ایران در بلندمدت وارد مسیر توسعه می‌شود؟ پاسخ من این است که بهبود روند کشور در شرایط پسا تحریم، بستگی دارد به عزم نظام تدبیر (شامل همه قوا) برای ایجاد تحولات لازم در سه حوزه زیر: 

الف) تحول در سپهر عمومی داخلی

ب) تحول در سیاست های دولت

پ) تحول در نحوه بهره برداری ما از فرصت های خارجی</sup>

^{برخی از جنبه های مهم‌تر این تحولات را به صورت مختصربیان می کنم:}

رئیس کل بانک مرکزی: سیاست های پولی باید در جهت مقاوم سازی اقتصاد در مقابل شوک های خارجی باشد

ولی الله سیف که با هیات همراه جهت شرکت در اجلاس بهاره صندوق بین المللی پول و بانک جهانی در سال 2015 در واشنگتن به سر می برد، با حضور در جلسه روسای کل بانک های مرکزی گروه ٢٤ بر تامین مالی با هدف توسعه تاکید و دیگر نقطه نظرات خود را در قالب دو نکته بیان نمود.

 

وی ضمن اعلام اهمیت موضوع توسعه در سال های آتی و با تاکید بر مشکلات موجود در جامعه بین الملل، اظهار داشت که سیاست ها باید در جهت کاهش آسیب پذیری و مقاوم سازی اقتصاد در مقابل شوک های خارجی تعیین شوند. این امر مستلزم تجدید منابع بودجه ای مورد استفاده در زمان بحران، تقویت چارچوب نهادی و همچنین اصلاحات ساختاری است که از طریق بهبود محیط کسب و کار موجب افزایش رشد و اشتغال شده و به سرمایه گذاری بخش خصوصی و توسعه منتهی شود. ​​

 

وی همچنین اهمیت سرمایه گذاری در آموزش و بهداشت و تلاش برای بهبود سیستم تامین اجتماعی را مورد تاکید قرار داد. در این راستا همکاری کشورهای گروه خاورمیانه و آفریقای شمالی (MENA) و سایر گروه های منطقه ای را که دارای منابع مالی کافی هستند را مکمل این امر توصیف نمود.​​​​​ 

 

سیف توسعه منابع انسانی و افزایش تامین منابع مالی ترجیحی برای کشورهای در حال توسعه را اولویت دوم جوامع بین المللی جهت دستیابی به اهداف توسعه با ثبات تا سال ٢٠٣٠ و تداوم تلاشها برای ارتقای سیستم تجاری، بهبود همکاری های مالیاتی بین المللی و اصلاح ساختار بدهی دولت ها را از الزامات این امر ذکر کرد. 

 

رئیس کل بانک مرکزی کشورهای توسعه یافته را موظف به ارائه تعهدات خود درخصوص همکاری های توسعه ای دانست و اظهار داشت چارچوب کنونی تامین مالی، منابع موردنیاز را تامین نمی کند. 

 

وی در خاتمه اظهارات خود با اشاره به آثار مثبت سرمایه گذاری مکفی دولت ها بر رشد کوتاه مدت و تولید بالقوه، سرمایه گذاری انجام شده در زیرساخت ها را ناکافی دانست و با توجه به تاخیر در اجرای اصلاحات لازم در ساختار فعلی حاکم بر موسسات مالی بین المللی و آثار منفی این امر، تاسیس بانک توسعه جدید بریکس (BRICS) و بانک توسعه زیر ساخت آسیا (AIIB) را در این رابطه مثبت ارزیابی نمود. 

سوئیفت پیش از توافق وصل خواهد شد؟

شبکه بانکی ایران طی سال های اخیر کمتر از سایر بخش های اقتصاد تحت فشار نبوده است؛ با این تفاوت که بانک ها چند سال پیش از اعمال تحریم های خارجی، از ناحیه سیاست های سرکوب مالی دولت هشتم، تحت فشار شدیدی قرار گرفته بودند.

با این حال اعمال محدودیت های بی سابقه و غیرقانونی بر بانک مرکزی و بانک های ایران با قطع ارتباط سوئیفت از اواسط سال 90 و ادامه آن به اشکال گوناگون حتی پس از توافق هسته ای آدرماه سال 92، شرایط را برای بانک های کشور دشوار ساخته بود گرچه آمارهای رسمی برخی نهادهای بین المللی نشان می دهد، شبکه بانکی ایران در اوج تحریم ها نیز فعالیت های خود را ادامه داده است.

 شاهد این ادامه فعالیت، اذعان مسئولان سوئیفت و داوجونز بر دور زدن این شبکه توسط بانک های ایرانی است؛  مقامات شبکه بین‌المللی سوئیفت  اواخر بهمن ماه سال 91 اذعان کردند « بانک‌های ایرانی با استفاده از ایمیل و تلفن توانسته‌اند تحریم اعمال شده در زمینه انجام تراکنش‌های مالی از طریق این شبکه را دور بزنند». به گفته این مسئولان « بانک‌های ایرانی توانسته‌اند با استفاده از روش‌های ساده‌تر برای انجام تراکنش‌ها با شرکای بین‌المللی خود، دستورالعمل‌های لازم را به جای استفاده از شبکه سوئیفت توسط ایمیل و تلفن ارسال کنند. آلین رائس، مدیر اجرایی سوئیفت گفت: کاملا روشن است که ایرانی‌ها ابزارهای دیگری را برای انتقال پول و انجام تراکنش‌ها در اختیار دارند».

توافق برای حفظ توافق

مناقشه‌یی که در یک‌سوی آن باراک اوباما و حامیان دموکراتش به عنوان موافقان توافق با ایران قرار دارند و در سوی دیگر آن اکثریت جمهوری‌خواه کنگره که این روزها پیوند بسیار نزدیک‌تری از قبل با اسراییل داشته و مخالف توافق یا دست‌کم آنچه که توافق بد می‌نامند، هستند. در این بین حتی تهدیدهای پی‌درپی اوباما مبنی بر وتو کردن هر طرح مخالف مذاکره یا توافق با ایران و حتی قرائت بیانیه سوییس هم نتوانسته بر موج فزاینده مخالفت کنگره با توافق محتمل غلبه کند و عملا این مساله تبدیل به دیپلمایی پیچیده برای سیاست داخلی این کشور به خصوص شخص باراک اوباما شده است. امری که در تاریخ سیاسی امریکا تاکنون بی‌سابقه بوده و عدم حل آن منجر به مخدوش شدن نه تنها اعتبار بین‌المللی رییس‌جمهور و دولت این کشور بلکه باعث افزایش تردید درخصوص میزان پایبندی این کشور به تعهدات مختلف و گسترده بین‌المللی‌اش نیز خواهد شد.
​​​​ ​ 

کورس هند و چین برای پساتحریم

 

همزمان با توافق بزرگ نفتی ایران و چین و احتمال تعلیق تحریم‌های نفتی،هیات هندی برای تسریع در پرداخت بدهی بیش از ۸ میلیارد دلاری نفتی و آشنایی با فرصت‌های جدید سرمایه‌گذاری ایران مسافر تهران می‌شوند.

هند در کنار چین، ترکیه، کره جنوبی و ژاپن پنج مشتری سنتی نفت خام ایران حتی در شتهرانحریم هستند و با وجود فراز و فرودهای تحریم‌های خارجی تاکنون صادرات طلای سیاه ایران به این پنج کشور متوقف نشده است.

با این وجود هندی‌ها را باید در ردیف یکی از بد حساب ترین مشتریان نفتی ایران قرار داد به طوری‌که این کشور آسیایی در طول چند سال گذشته تاکنون به دلایل مختلف تحریم، چالش ها و مشکلات متعددی را برای تسویه پول‌های نفتی ایران به وجود آورده و در نهایت دو کشور در طول دو سال گذشته به یک فرمول ارزی برای تسویه مبادلات نفتی بین تهران – دهلی تعریف و اجرایی کرده اند.​

فیلم اقتصادی : مردان شرخر، ریپو مِن – Repo men

<sup>نام فیلم : مردان شرخر، ریپو مِن – Repo men
کارگردان: میگوئل ساپوچنیک – Miguel Sapochnik
نویسنده:  Eric Garcia  ، Garrett Lerner
تاریخ ساخت:   October 2007 ۱۵ 
تاریخ اکران:  19 March 2010


 بازیگران:     
Jude Law - جود لاو
فارست ویتاکر -   Forest Whitaker
آلیس براگا Alice Braga   
لیو شرایبر Liev Schreiber
زمان: ۱۱۱ دقیقه
ژانر: اکشن – جنایی</sup>          

^{ریپو در لغت به معنی تملک  دوباره بر هرگونه شی ء ای به خاطر عدم پرداخت کامل هزینه  آن است .  ریپو کردن یکی از مهم‌ترین قوانین سیستم‌های بانکی برای بازپس‌گیری اموال خود است قانونی که این اجازه را به سیستم‌های بانکی می‌دهد تا به هر وسیله بتواند به هدف خود یعنی برگشت سرمایه از وام‌گیرنده برسد.
در سال ۲۰۱۰ درست در زمانی که امریکا در رکود اقتصادی به سر می‌برد فیلم کمتر دیده‌شده‌ی ساخته شد به اسم مردان ریپو فیلمی که به زیبایی نشان می‌دهد که درون‌مایه و اساس حق ریپو به چه شکل است فیلمی کاملاً انتقادی به نظام‌های بانکی که تلاش می‌کند به بیننده خود بفهماند که سرمایه‌دارها به آن‌ها به شکلی نگاه می کنند و نظام‌های بانکی چگونه حتی ذهن و عقل انها را تسخیر کرده‌اند.}

سوآپ ( قرارداد معاوضه ای ) چیست؟ (+ انواع آن)

 ^{سوآپ در لغت به‌معنای معامله پایاپاى (ارز)، معاوضه، عوض کردن، مبادله کردن، بیرون کردن، جانشین کردن و اخراج کردن آمده و در اصطلاح، توافقی بین دو شرکت برای معاوضه جریان نقدی در آینده (با دو نوع پرداخت متفاوت از بدهی یا دارایی) است. قرارداد فوق تاریخ پرداخت و چگونگی محاسبه جریانات نقدی را که باید پرداخت شود مشخص می‌کند. معمولا محاسبه جریانات نقدی شامل ارزش‌های آتی یک یا چند متغیر بازار است. اولین قراردادهای سوآپ در اوایل دهه 1980 منعقد شدند. از آن زمان تاکنون بازار سوآپ رشد چشم‌گیری داشته است. در حال حاضر اکثر قراردادهای مشتقّات خارج از بورس به‌صورت سوآپ انجام می‌شود.}

 

^{اجزای تشکیل‌دهنده سوآپ}

^{1.  دارایی پایه؛ موضوع قرارداد است و هدف از قراداد، انتقال ریسک اعتباری در معرض آن است. به‌طور معمول، دارایی پایه یکی از اقلام زیر است:}

^{·     ورقه قرضه با ریسک اعتباری؛
·     وام؛
·     پرتفوی (سبد دارایی‌ها در بورس) مرجع متشکل از اوراق قرضه و وام‌ها؛
·     شاخص مربوط به بخشی از بازار اوراق قرضه؛
·     شاخص سهام.}