اقتصاد بزرگی که زمین گیر می شود

 

 

^{صنعت نفت کانادا در زمینه تولید و صادرات نفتی ماه های دشواری را پشت سر گذاشته است. کاهش بهای نفت در بازارهای جهانی سبب کاهش بیش از پیش سوددهی تولید کنندگان مهم نفتی در جهان شده است. تولید نفت از میدان نفتی شیل در آلبرتا بسیار پر هزینه است و مستلزم بالا بودن بهای نفت برای جبران هزینه های تولید است}

.

^{در حقیقت، کاهش بهای نفت در بازارهای جهانی می تواند بر تولید نفت در برخی کشورها تأثیر قابل توجهی بگذارد. شرکت های نفتی در حال کاهش سرمایه گذاری های خود بر این بخش هستند زیرا دیگر همانند گذشته سوددهی ندارند. برای نمونه، شرکت رویالداچ شل اوایل امسال از فعالیت در میدان نفت شیل در کانادا که می توانست 200 هزار بشکه نفت در روز تولید کند، خودداری کرد. در مجموع، بخش نفتی در کانادا در سال 2015 می تواند کاهش 23 میلیارد دلاری در بخش سرمایه گذاری مواجه شود ، کاهشی چشمگیر که یک سوم حجم سرمایه گذاری ها در این بخش در سال گذشته است. اگر بهای نفت در بازارهای جهانی افزایش نیابد بسیاری از طرح ها در بخش نفتی متوقف خواهد شد.}

اقتصاد زیمبابوه چگونه به ورطه نابودی کشانده شد؟

^{داستان زیمبابوه و رابرت موگابه، رئیس‌جمهور آن، که با احتساب دوره نخست‌وزیری‌اش در 35 سال گذشته بر آن حکمروایی کرده است، و حکایت اقتصادی که ویرانی‌اش نمونه‌ مثال‌زدنی دروس اقتصاد توسعه شده است، داستانی است نه تازه. نمونه‌های فراوانی هست از اقتصادهایی که به نکبت دچار می‌شوند و زندگانی مردمان‌شان بر باد می‌رود. آنچه اقتصاد زیمبابوه را مثال‌زدنی می‌کند، عمق فاجعه است و مدت زمان درازی که این اقتصاد دچار فاجعه است. به جز چند نمونه مشهور، از جمله کره شمالی که کمک‌های نظامی‌اش به موگابه از عوامل تحکیم حکومت او بود، کمتر می‌توان مشابه اقتصاد زیمبابوه را یافت. آنچه این سرنوشت را برای زیمبابوه رقم زده است نمی‌توان در تنها یک عامل خلاصه کرد. سابقه استعماری کشور، بافت قومی جمعیت، نوع منابع طبیعی، و در صدر همه اینها حکمرانی که سال‌هاست کشور را گروگان گرفته و هزینه حفظ موقعیت خود را از جیب مردم می‌پردازد، همگی در این فاجعه سهیم‌اند.
زیمبابوه هم مانند بسیاری از کشورهای آفریقایی مستعمره کشوری بود که برای بردن منابع معدنی‌اش پای به آنجا گذاشته بودند. ابزار دست استعمار هم اقلیت بسیار کوچک سفید‌پوستی بود که بیشتر منابع و ثروت‌های جامعه را در اختیار داشت. در چنین فضایی، اندیشه‌های استقلال‌طلبانه دهه‌های 50 و 60 میلادی رشدی سریع داشت، هم در میان اقلیت سفیدپوست حاکم و هم در میان اکثریت سیاهپوست. حاکمان سفید‌پوست در سال 1965 از انگلستان اعلام استقلال کردند، ولی با مقاومت انگلستان مواجه شد که استقلال را به مشارکت سیاهان گره زده بود. همزمان گروه‌هایی از سیاهان با تاسی به رهبران تاثیر‌گذاری مانند قوام نکرومه، رهبر غنا که این کشور را در سال 1957 به استقلال رسانده بود، مبارزات استقلال‌طلبانه‌ای را در پیش گرفته بودند. این مبارزات در ‌نهایت به توافق برای انتخابات با شرکت همه افراد منجر شد، که نتیجه آن تشکیل دولت جدید و نخست‌وزیری رابرت موگابه بود. موگابه که سال‌ها در زندان و در تبعید مبارزات استقلال‌طلبانه را رهبری کرده بود، با سهم دادن به گروه‌های ذی‌نفوذ، از جمله رقبایش از قبایل جنوب زیمبابوه و سفیدپوستان پر‌قدرت، امکان این توافق را فراهم آورد. او که قهرمان ملی به شمار می‌رفت در صدر حکومت تازه‌تاسیس نشست و وعده داد که آثار استعمار را از کشور بزداید.}

دو اقتصاد بزرگ جهان دور یک میز

 

 

 

 

 

^{رقابت برای نفوذ در بازارهای جهان ادامه دارد}

^{دیوید برانستورم/ تحلیلگر رویترز}

^{چین و آمریکا جلسات خود را که در سطح کابینه این دو کشور برگزار می‌شود، آغاز کرده‌اند و تلاش می‌کنند که در روابط پیچیده خود به توافقهای مطلوبی برسند.}

^{دیوید برانستورم، نویسنده و تحلیلگر خبرگزاری رویترز، درباره این اجلاس سه روزه مطلبی نوشته است که چکیده آن را در ادامه می‌خوانید.}

^{حدود 400 نفر از مقامات دولتی چینی در واشنگتن حاضر شده‌اند و تلاش می‌کنند که با مقامات دولتی آمریکا گفتگوهای استراتژیک و اقتصادی را انجام دهند. 8 تن از اعضای کابینه آمریکا نیز در این جلسات حضور دارند.}

تحلیل اکونومیست از آینده بزرگترین اقتصاد قاره سیاه / نیجریه با فسادِ بالا و امنیتِ پایین

^{پنج و نیم دهه پیش، وقتی که نیجریه با یک انتخابات سراسری به دوران استعماری خود خاتمه داد، بسیاری انتظار داشتند که این کشور به سرعت به قدرت اول قاره آفریقا تبدیل شود. این کشور دارای جمعیت زیاد، دانشگاه‌های بسیار و منابع طبیعی فراوان بود. این کشور تپه‌های بزرگی از بادام زمینی را صادر می‌کند،‌ از بزرگترین تولیدکنندگان پنبه جهان است و بزرگترین صادرکننده نفت در قاره آفریقا به شمار می‌رود.}

^{هفته‌نامه اکونومیست در شماره اخیر خود، پرونده‌ای درباره آینده نیجریه منتشر کرده است که در ادامه، چکیده آن را می‌خوانید.}

^{با همه مزیتهایی که نیجریه در قاره آفریقا دارد، اما از مشکلاتی نیز رنج می‌برد. نیجریه در سال 1966 گرفتار یک کودتا شد و سال بعدش نیز جنگ داخلی در این کشور در گرفت. در این سالها فساد نیز در این کشور رواج سریعی یافت. بعد از دهه‌ها حکمرانی نادرست و دزدی، بزرگترین اقتصاد آفریقا و پرجمعیت‌ترین کشور این قاره، این کشور بسیار به تجزیه نزدیک شده است. در ژانویه امسال،‌ نیروهای جهادی در شمال شرقی این کشور قدرت گرفتند. بسیاری پیش‌بینی می‌کنند که انتخابات امسال مانند انتخابات دوره قبل که منجر به کشته شدن 700 نفر شد،‌ با درگیری همراه نباشد.}

^{با این حال باید گفت که نباید نسبت به نیجریه خیلی ناامید بود چون دست کم سه دلیل برای این کار خوش‌بینی وجود دارد؛ یکی از دلایل خود بوهری است که احتمال انتخاب مجدد او در انتخابات امسال وجود دارد. با این که او یک ارتشی دیکتاتور بوده که سابقه زیر پا گذاشتن حقوق بشر را هم دارد،‌ اما در بازگشت دوباره خود، چهره‌ای دموکرات و صادق از خود نشان داده و به مقامات رسمی هشدار داده است که اگر تخلف مالی از کسی ببنید،‌ بدون رأفت با او برخورد خواهد شد.}

بازارهای هدف خودروسازان

نویسنده:
نیل بودت
در دو سال اخیر رشد صنعت خودروسازی جهان تا اندازه زیادی به بازارهای نوظهور یعنی چین، هند، روسیه و برزیل وابسته بوده اما مدتی است خودروسازهای بزرگ به فعالیت در 15 اقتصاد در حال ظهور آینده که بازاری بالقوه پررونق برای صنعت خودروسازی جهان هستند، توجه نشان می‌دهند. 
این کشورها شامل اقتصادهای پرجمعیت آسیا یعنی اندونزی، تایلند و مالزی؛‌ترکیه، عربستان و ایران در خاورمیانه برخی کشورهای آمریکای جنوبی از جمله شیلی و آرژانتین، مغرب، مصر و دیگر کشورهای شمال آفریقا است.
در این کشورها که گاه گروه 15 اقتصاد در حال ظهور نامیده می‌شوند، سالانه 10 میلیون خودرو به فروش می‌رسد و بنا به تحقیق گروه مشاوره ای بوستون، تا سال 2020 این رقم به 5/ 14 میلیون دستگاه افزایش خواهد یافت.
این کشورها در مجموع 2/ 1 میلیارد نفر جمعیت دارند و سرانه خودرو در آنها نسبت به اقتصادهای توسعه‌یافته بسیار پایین‌تر است؛ اما نرخ رشد اقتصادی در آنها بالاست و طبقه متوسط در این اقتصادها در حال بزرگ‌تر شدن است. در نتیجه خودروسازهای بزرگ با حضور در این بازارهای سودی بالا کسب خواهند کرد.

دوران اوج بورس چین به پایان رسید؟

 <sup>رئیس مؤسسه «کتاب بژ» چین (که کتابی درباره آمارهای اقتصادی این کشور است و به طور‌ دوره‌ای منتشر می‌شود) در گفت‌وگو با بلومبرگ، با رد این نظریه که دوران اوج بازار سهام چین به سر رسیده، اظهار کرد‌: دولت چین حمایت شدیدی از این بازار کرده و می‌کند. ‌آنها می‌توانند اجازه اصلاحیه بدهند یا حاشیه سود را دستکاری کنند، اما اگر رشد بازار به طور کل از بین رود، به دردسر می‌افتند.

للاند میلر با تأکید بر اهمیت پشتیبانی دولت از رشد بازار سهام، گفت: دولت می‌تواند با تشویق وام جزئی و یا سخت‌گیری در برخی موارد دیگر، معاملات خرد و ... از بازار حمایت کند. آنها می‌توانند درباره بهبود اقتصاد صحبت کنند که در واقع نیز باعث بهتر شدن اوضاع خواهد شد. در نتیجه کارهای زیادی از دولت در این زمینه بر می‌آید.

وی افزود: مردم فکر می‌کنند دولت با کاهش نرخ بهره جلوی بالا رفتن ارزش سهام را می‌گیرد، در حالی که بانک مرکزی چین روی کلیت اقتصاد تمرکز دارد و نه بازار سهام.

مجری «بلومبرگ» خاطر نشان کرد که تعدیل کنندگان بازار از راه‌های زیادی می‌توانند استفاده کنند، از قبیل گشایش بیشتر بازارها. للاند میلر در تأیید این صحبت گفت: دولت با سرباز زدن از کاهش نرخ بهره، بر هم زدن تعادل و برخی اقدامات دیگر، به بازار کمک می‌کند و از سقوط زودهنگام مانند آنچه روز جمعه رخ داد، جلوگیری می کند.

رئیس مؤسسه تدوین‌کننده «کتاب بژ» چین تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین نکات این است که بازار سهام بر حول بنیادهای اقتصادی نمی‌چرخد. مردم می‌خواهند سهام بخرند و فکر می‌کنند بر قطار کاهش نرخ بهره سوارند و دولت نیز پشتیبان بورس است، لذا سهام می‌خرند.</sup>

نفت ایران و بورس های بین الملی

^{از نظر تئوریک بازارهای مالی به طور عام آینه اقتصاد و بطور اخص آینه سهام، دارایی و یا کالایی هستند که آن را نمایندگی می کنند. تغییرات در ارزش بازار (قیمت) از درک بازیگران بازار از شرایط حال و آینده ناشی می شود. این درک و تصمیمات ، با استفاده از اسناد و قراردادهایی است که به آن ابزارهای مالی می گویند و در بازار انعکاس می یابند. ابزارهای مالی که در بازار (ازجمله بازار نفت ) روزانه مورد استفاده قرار میگیرند (هم برای مصون سازی و هم برای سودجویی) دریویتیو خوانده می شوند.}

^{عمده دریویتیوها شامل فیوچرز و آپشن (Futures and Options) هستند.}

^{در نفت ما سه ایندکس داریم: WTI, Brent, DME و دو بازار عمده معاملات نفت  به نامهای  NYMEX, ICE وجود دارد.}

^{از آنجا که میانگین قراردادهای آینده دبلیو تی آی (فیوچرز) که در بازار دست به دست می شوند، بالغ بر150 میلیون کنتراکت در سال است (هر کنتراکت معادل هزار بشکه نفت است). این مفهوم حکایت از دست به دست شدن 150 میلیارد بشکه نفت در سال دارد.این در حالی است که نفت تولیدی و مصرفی جهان حدود 30 میلیارد بشکه در سال است.از همین روست امریکایی ها که تجربه تحریم نفتی پس از جنگ شش روزه و همچنین تحریم نفتی اعراب در سال 1973 را دارند، سکان سیستم قیمت گذاری نفت را به وال استریت منتقل کرده اند.}

^{در واقع کسانی که این ابزارهای مالی را استفاده می کنند، اعم از شرکتهای نفتی، سرمایه گذاران و بانکها و اشخاص به دو دلیل مورد معامله قرار میگیرند:}

^{نخست - همه کسانی که درگیر ترید فیزیکال نفت هستند؛ مثل تمامی شرکتهای نفتی، بانکها و موسساتی که معامله گر و واسطه خود نفت هستند، از این ابزار برای پوشش ریسک خود در مقابل نوسانهای قیمت/ارز استفاده می کنند.}

^{دوم- افرادی که درگیر معامله فیزیکال نفت هستند یا نیستند؛ مثل انواع صندوقهای سرمایه گذاری، سرمایه داران، بانکها، شرکتهای نفتی، اشخاص، و غیره برای کسب سود هر روزه این اسناد را خرید و فروش می کنند.}

روابط تجاری ایران و بلغارستان چقدر است؟

<sup>به تازگی علی‌اکبر فرازی معاون امور بین‌الملل اتاق بازرگانی ایران و ایلیا دکو، مدیر منطقه آسیا، آفریقا، آمریکا و استرالیا در وزارت اقتصاد و انرژی بلغارستان در دیداری بر وجود نقاط مشترک در توانمندی‌های اقتصادی دو کشور مانند تولید مواد غذائی و قطعات صنعتی، بر نقش بخش خصوصی در توسعه روابط تجاری به عنوان یک ضرورت در توسعه همکاری‌های پایدار و همچنین اعزام هیئت‌های تجاری بیشتری بین دو کشور تاکید کرده‌اند.

فرازی، تأسیس شورای مشترک ایران و بلغارستان در اتاق ایران را راهی مؤثر در توسعه روابط دو کشور دانست و پیشنهاد داد که شورای مشترک تجاری بلغارستان - ایران نیز در بلغارستان تشکیل شود.

 بر اساس اظهارات مدیر منطقه آسیا، آفریقا، آمریکا و استرالیا در وزارت اقتصاد و انرژی بلغارستان اقتصاد این کشور پویا است و نرخ درآمد سرانه این کشور در سال 2014 نسبت به سال 2013،  1.4 درصد رشد داشته است. بلغارستان توانسته 1.3 میلیارد یورو سرمایه‌گذاری خارجی در زمینه‌های گردشگری و خرید ملک را جذب کند. این کشور همچنین توانایی‌های زیادی در تولید مواد شیمیائی، داروئی، ماشین آلات و قطعات صنعتی دارد و می‌تواند این مواد را به ایران نیز صادر کند.

میزان مراودات تجاری ایران و بلغارستان در سال 93 در حدود 126 میلیون دلار بوده</sup>

13 اقتصاد به سرعت در حال رشد جهان

<sup>رشد سرسام آور اقتصادی چین از یکی دو دهه بدین سو توجه جهانیان را بخود جلب کرده است. اما این تنها چین نیست که از مزایای رشد سریع اقتصادی برخوردار بوده است. چشم انداز اقتصادی بانک جهانی 13 کشوری را که به سرعت در حال رشد می باشند را فهرست نموده است. براساس این فهرست، این کشورها از رشد اقتصادی فوق العاده بین سالهای 2014 تا 2017 برخوردار میباشند.

بیاد داشته باشیم که کشورهای که دارای رشد بالای اقتصادی میباشند، الزاماً اقتصادهای بزرگ یا توسعه یافته نمی‌باشند. درحقیقت بیشترینه کشورهای این فهرست از نابرابری اقتصادی بلند، تولید ناخالص داخلی سرانه پائین، ناپایداری سیاسی و فساد بغرنج رنج میبرند.

13- چین (آسیا)
تولید ناخالص داخلی 2015: +7.1 درصد
تولید ناخالص داخلی 2016: +7 درصد
تولید ناخالص داخلی 2017: +6.9 درصد
نرخ رشد مرکب سالانه بین سالهای 2014 تا 2017: 7.1 درصد

چین یک کشور صنعتی و صادرکننده میباشد و بسیاری بدین باورند که اقتصاد این کشور طی چند دهه آینده از آمریکا پیشی خواهد گرفت. باوجود این همه رشد اقتصادی، دولت چین با مشکلات فراوان درونی روبروست، از جمله این کشور بسوی یک اقتصاد مصرفی شدن روانست. در ضمن عاید سرانه این کشور هم پائین تر از اوسط جهانیست.


12- رواندا (آفریقا)
تولید ناخالص داخلی 2015: +7 درصد
تولید ناخالص داخلی 2016: +7 درصد
تولید ناخالص داخلی 2017: +7.5 درصد
نرخ رشد مرکب سالانه بین سالهای 2014 تا 2017: 7.12 درصد

90 درصد جمعیت این کشور مصروف کشاورزی و پردازش کشاورزی مواد معدنی میباشند. سیاحت، معادن، کافی و چای، منابع اصلی اقتصاد این کشور را تشکیل میدهند. پس از کشتارعام 1994، این کشور اقدامات قابل توجه‌ی را برای بهبود وضعیت کشور روی دست گرفته است، اما اکنون هم بیشتر از 45 درصد جمعیت این کشور، تحت خط فقر میباشند.</sup>

بازی انتظار در اوپک

آرت برمان 
کارشناس ارشد صنعت نفت

 

حالا که اوپک در نشست 5 ژوئن خود تولید را کاهش نداده، می‌توان از احتمال رسیدن نفت به بهای 50 دلار در هر بشکه گفت. هم‌اکنون هیچ دلیل ملموسی برای بالا رفتن نفت از کف قیمتی 46 دلاری ماه ژانویه وجود ندارد.

 

دید بلندمدت عربستان به میزان تقاضا و سهم سعودی‌ها در بازار بر تصمیم‌های اوپک غلبه کرده است. تولید نفت در جهان دستخوش تغییری ساختاری شده که از غلبه عرضه نفت مرسوم و ارزان و عرضه فزاینده نفت غیرمرسوم و گران‌تر ناشی شده است. بیشتر نفت مرسوم در میدان‌های کشورهای عربی، سیبری و شمال دریای خرز واقع شده است، در حالی که تولید غیرمرسوم در حواشی اقیانوس اطلس و آمریکای شمالی متمرکز است.

این تغییرات ریشه جدال میان اوپک و تولیدکنندگان نفت است. تولیدات اوپک از سال 2008 نسبتا ثابت بوده است. تولید کشورهای غیراوپک به جز آمریکای شمالی نیز ثابت بوده است. بنابراین بیشتر رشد تولید در ایالات متحده و کانادا رخ داد است. رقابت بر سر سهم اوپک در بازار از سوی تولیدکنندگان نفت شنی کانادا و نفت اعماق خلیج مکزیک توسط آمریکا و کانادا صورت می‌گیرد. این تولیدها از ژانویه 2008، 2/ 6 میلیون بشکه در روز به عرضه جهان افزوده است. تولید اوپک در این دوره 2 میلیون بشکه افزایش داشته است.

دستاورد‌های سفر 10 بازرگان زن ایرانی به آمریکا چیست؟

<sup>فریال مستوفی عضو اتاق بازرگانی تهران درباره نتایج و دستاورد‌های سفر هیات 10 نفره از زنان بازرگان ایرانی به کشور آمریکا با بیان اینکه سفر بانوان کارآفرین برنامه‌ای بود که در سال 2015 توسط موسسه World learning سازماندهی شده‌بود، اظهار کرد: بر این اساس از گروهی 10 نفره شامل هفت بانوی کارآفرین و سه بانوی هنرمند توسط این موسسه دعوت به عمل آمد.

او ادامه داد: این موسسه یک سازمان غیرانتفاعی است که در زمینه توسعه‌های آموزشی اقتصادی و روابط بین‌الملل در بیش از 75 کشور دنیا فعالیت دارد. این سازمان از طریق برنامه‌های آموزشی بین‌المللی خود تا کنون موفق شده بیش از 100 هزار شرکت‌کننده از نقاط مختلف جغرافیایی و با فرهنگ‌های گوناگون و شرایط اقتصادی و سیاسی را گرد هم جمع کند .

مستوفی با اشاره به این که موسسه World learning با کمک سایر سازمان‌های همکار و زیرمجموعه خود نسبت به اجرای این برنامه مبادرت کرده‌است، گفت: تمامی گروه‌های درگیر در این برنامه با هدف ایجاد تفاهم دو جانبه بین ایران و آمریکا فعال بودند.

عضو اتاق بازرگانی تهران تاکید کرد: از سال 2004 تا کنون در حدود 400 نفر از ایران در رشته‌های مختلف اقتصادی، هنری، بازرگانی، ورزشی، فرهنگی و غیره به صورت گروه‌های چند نفره به آمریکا سفر کرده‌اند که همگی توسط این موسسه هماهنگ شده‌اند.</sup>

شرکت های چینی در اندیشه بازگشت مجدد به ایران/ چین قبل از لغو تحریم ها تعامل با ایران را آغاز کرد

^{گزارش های منتشر شده حاکی است مقامات چینی در تلاش برای بهره بر داری از شرایط پس از لغو تحریم های ایران در صورت دست یابی به توافق نامه هسته ای بین تهران و قدرت های جهان هستند.}

^{مذاکرات بر سر برنامه هسته ای ایران هفته گذشته به پیشرفت های قابل توجهی رسید و در حالی که تنها چند هفته تا فرا رسیدن ضرب الاجل 30 ماه ژوئن باقی مانده است طرف ها اعلام کردند احتمال دست یابی به توافق نامه جامع هسته ای وجود دارد.}

^{ایران مشتاق بر داشته شدن تحریم های بین المللی اعمال شده بر تهران است، تحریم هایی که طی سال های اخیر اقتصاد اینران را با مشکل مواجه کرده است. اظهار نظر مقامات مذاکره کننده ایران حاکی است تهران خواستار بر داشته شدن حجم قابل توجهی از تحریم ها در سریع ترین زمان ممکن است. از سوی دیگر قدرت های جهانی به ویژه آمریکا خواهان پایبندی ایران به توافق نامه قبل از برداشته شدن تحریم ها هستند.}

^{اما ایران، برای گسترش تعاملات اقتصادی خود با دیگر کشورها منتظر فرا رسیدن ضرب الاجل 30 ژوئن و برداشته شدن تحریم ها نمانده است . خبرگزاری رویترز گزارش داد ایران شماری از مقامات نفتی خود را به چین فرستاده است و در پی افزایش سرمایه گذاری های چین در این کشور و همچنین افزایش صادرات نفت خود است.}

مورد (نه چندان)‌ عجیب خانم هلندی

 

 

 

^{رفتار خانم اسخاکه از منظر علوم سیاسی قابل توجیه است، آنچه قابل درک نیست مهیا کردن فضا برای ایشان از سوی طرف ایرانی است.}

^{آرش پورابراهیمی / دانشجوی دکترای اقتصاد سیاسی دانشگاه لیدن هلند}

^{حاشیه سازی سفرهای نمایندگان پارلمان اروپا و به طور خاص خانم ماریچه اسخاکه به ایران کم کم به عادت تبدیل شده است. از دیدار با نسرین ستوده و جعفر پناهی در تهران در سفرهای پیشین گرفته تا پوشش نامتعارف در تازه ترین سفر که نه تنها با پوشش مورد قبول نهادهای رسمی در ایران فاصله داشت بلکه با چارچوب های دیپلماتیک در روابط بین الملل نیز همخوانی نداشت. چنین رفتارهایی از سوی نماینده هلندی پارلمان اروپا اگرچه شاید عجیب به نظر برسد اما قابل درک است، در واقع چندین دهه پیش از پخش سریال خانه پوشالی (House of Cards) هم در شاخه ای از علم اقتصاد سیاسی به نام انتخاب عمومی، اندیشمندان رفتار سیاستمداران را بر این اساس تحلیل می کردند که هدف اصلی سیاستمداران حفظ موقعیت سیاسی و حتی بهبود آن است. رفتار خانم اسخاکه نیز در همین چارچوب قابل توضیح است. خانم اسخاکه از سال ۲۰۰۹ به عنوان نماینده پارلمان اروپا انتخاب شده و در کمیته های امور خارجه، تجارت بین الملل، دستورکار دیجیتال و حقوق بشر عضویت دارد. بخش قابل توجهی از فعالیت های این نماینده به وضعیت حقوق بشر در خاورمیانه و به خصوص ایران اختصاص یافته تا جایی که حتی در صفحه شخصی اش در شبکه اجتماعی توییتر، نام و سمت ایشان به زبان فارسی هم درج شده است. خانم اسخاکه تقریبا به دستگیری هر فردی با برچسب فعال اجتماعی سیاسی در منطقه خاورمیانه واکنش نشان می دهد. اما مشکل اینجاست که فعالیت های این نماینده هلندی در رابطه با خاورمیانه به طور مستقیم رای دهندگان هلندی را تحت تاثیر قرار نمی دهد، آن هم در شرایطی که این افکار عمومی و رای دهندگان اروپایی هستند که می توانند به حفظ و بهبود موقعیت سیاسی ایشان در صحنه سیاسی اتحادیه اروپا کمک کنند. خانم اسخاکه به خوبی می داند برای اینکه فعالیت هایش در مورد خاورمیانه مورد توجه رای دهنگان هلندی قرار بگیرد، او باید خود را یک حامی سرسخت حقوق بشر نشان بدهد که به شدت دلسوز خاورمیانه ای ها است (باور اینکه این دلسوزی واقعی باشد مانند این است که تصور کنیم آقای کوچک زاده نگران افزایش نرخ بیکاری در هلند باشد).}

چشم‌انداز رشد اقتصادی اوکراین در سال 2015

^{صندوق بین‌المللی پول (IMF)، چشم‌انداز اقتصادی کشور جنگ‌زده اوکراین را به دلیل ادامه بحران‌های رفع نشده در بخش‌های وسیعی از شرق این کشور، به منفی 9 درصد تنزل داد.
این تصویر ناامیدکننده -که حتی از رقم منفی پنج درصدی پیش‌بینی‌ ماه آوریل از رشد اقتصادی این کشور- تاریک‌تر است، به‌دنبال سفر دوهفته‌ای اوایل ماه گذشته میلادی هیات نمایندگان IMF، از شهر کیف اوکراین، منتشر شده‌است.
به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، مقامات IMF می‌گویند: نرخ تورم در اوکراین از مرز 46 درصد گذر خواهد کرد که دلیل عمده آن، افزایش سریع قیمت نفت و خلاء فاحش نرخ برابری ارزی در ماه فوریه رخ داده‌ است. «نیکلای گیورگیف»، رییس اوکراینی بخش عملیات صندوق بین‌المللی پول با انتشار بیانیه‌ای، ضمن ارائه خلاصه‌ای از یافته‌های پیشین این نهاد در اجلاس 12 تا 29 ماه می، مذاکرات در این اجلاس را سازنده خواند.
بااین‌حال، مقامات IMF شاهد برخی علایم امیدوارکننده از رشد پایدار هستند. گیورگیف می‌گوید: طی ماه‌های اخیر، به بروز نشانه‌هایی از ثبات اقتصادی برخورده‌ایم. وی‌افزود: بازار مبادلات ارزی اوکراین عمدتا پایدار مانده اما باوجود افزایش ذخایر ارزی اوکراین به 9 میلیارد و 600 میلیون دلار تا ماه آوریل، میزان این منابع همچنان پایین است. درعوض، موجودی پول ملی بانک‌های اوکراین بهبود داشته‌است.}

چه عواملی بازار سهام چین را به جلو می‌راند؟

^{سیمون میل از شرکت کارگزاری «اورباخ گریسون» و راس گربر، مدیر عامل شرکت «گربر کاروازاکی» طی گفت‌وگویی با شبکه تلویزیونی «سی‌ان‌بی‌سی» به تحلیل بازار سهام چین و چشم‌انداز سرمایه‌گذاری خارجی در این کشور پرداختند.}

 <sup>سیمون میل اعتقاد دارد که اقتصاد چین روزهای بزرگی را پشت سر می‌گذارد. وی در توصیف وضع کنونی اقتصاد چین، گفت: به عقیده من اقتصاد چین را می‌توان با کلمات «نقدینگی، درآمد، ارزش‌یابی، نرخ بهره و جو» تحلیل کرد. عواملی که در حال حاضر اقتصاد چین را جلو می‌برند نقدینگی، نرخ بهره و جو هستند.

سیمون میل افزود: نقدینگی از سیل روان پس‌اندازها ناشی شده است که به دنبال جایی برای سکونت است، نرخ بهره کاهش یافته و جو مساعد نیز بسیار بالاست و حاصل اقدامات دولت چین است.

میل با تأکید بر اینکه جو بازار در کوتاه مدت نیز چشم انداز خوبی دارد، و به خاطر احتمال اضافه شدن چین به «شاخص‌های سرمایه‌گذاری بین‌المللی مورگان استنلی» طی هفته آینده هیجان خاصی در بازار این کشور دیده می‌شود. اما عواملی که چین در حال حاضر ندارد، درآمد و ارزش‌یابی است.</sup> 

صندوق بین المللی پول چه پیش بینی از اقتصاد ایران دارد؟/ مقایسه شاخص های کلان ایران با کشورهای منطقه

^{بنا بر چشم انداز افق بیست ساله، ایران در سال 1404 باید از نظر بسیاری شاخص ها در منطقه در جایگاه نخست قرار داشته باشد. از جمله این شاخص ها عملکردهای اقتصادی است؛ نرخ تورم، رشد اقتصادی و بیکاری از شاخص هایی بحساب می آیند که بر اساس آن ها می توان میزان موفقیت هر کشوری را تحقق اهداف ترسیم شده ارزیابی کرد.}

^{بر همین اساس با مقایسه شرایط کشورمان با دیگر کشورهای منطقه در این سه شاخص، می توان برآوردی از میزان موفقیت یا ناکامی در دستیابی گام به گام به اهداف تعیین شده  بدست آورد.}

^{رشد اقتصادی}

^{بررسی روند رشد اقتصادی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا نشان می دهد که بالاترین نرخ رشد این منطقه از سال 1980 میلادی به بعد در سال 1990 به ثبت رسید که کشورهای این منطقه به طور متوسط نرخ رشد حدود 8 درصدی را تجربه کردند. با وجود پیشرفت ها و فراز و فرودهای سال های آغازین قرن بیست و یکم نرخ رشد اقتصادی این منطقه تا سطح 2.4 درصد در سال 2013 پایین آمد ولی پیش بینی ها از افزایش نرخ رشد به سطح 4 درصد تا سال 2020 میلادی حکایت دارد.}

^{ایران نیز در نیمه دوم دهه 80 و نیمه آغازین دهه 90 شمسی به واسطه برخی سیاست های نادرست دولت های وقت و پس از آن در پی تحریم های اقتصادی دچار افت و خیزهای فراوانی در مسیر تحقق نرخ رشد هدفگذاری شده در چشم انداز بیست ساله خود شده بود. طی دو سال اخیر اما با تغییر جهت شاخص ها، نرخ رشد ثبت شده برای کشورمان توسط صندوق بین المللی پول مجددا مثبت شد و پیش بینی می شود طی پنج سال آینده نرخ رشدی در حدود 1.5 درصد را تجربه کند. این نرخ حدودا نصف نرخ رشد متوسط کشورهای ترکیه، عربستان و پاکستان خواهد بود.}

طیبیسم علیه کمالیسم

امروز انتخابات پارلمانی ترکیه برگزار می‌شود. آخرین نظرسنجی‌ها حکایت از پیروزی حزب عدالت و توسعه دارد. این دوره از انتخابات پارلمانی از این جهت اهمیت دارد که می‌تواند رویای اردوغان را برای تغییر نظام ترکیه به سوی ریاست‌جمهوری محقق کند. براساس آخرین نظرسنجی‌ها این حزب هم‌اکنون پیشتاز است؛ اما نمی‌تواند مانند دوره‌های پیشین کرسی به‌دست آورد. برای اینکه حزب عدالت و توسعه بتواند سیستم پارلمانی این کشور را به ریاست‌جمهوری تغییر دهد باید بیش از دو سوم کرسی‌های این پارلمان را به‌دست آورد. این حزب براساس آخرین نظرسنجی‌ها از مقبولیت 44 درصدی برخوردار است. در دوره پیشین این حزب با 51 درصد آرا توانست 317 کرسی به دست آورد. حزب حاکم برای تغییر قانون اساسی ترکیه به 376 کرسی نیاز دارد.

 

سایه اردوغان بر انتخابات امروز کشیده شده است. سایه روشنی که 14 سال است بر تمامی انتخابات ترکیه پهن شده و امروز نیز از این قاعده مستثنی نیست. حتی اگر او در ظاهر در انتخابات 7 ژوئن فردی بی‌طرف باشد و در مقام رئیس‌جمهوری فراجناحی عمل کند؛ اما او قاعده را شکسته و انتخابات پارلمانی امروز را زیر سایه آرمان خود برده است. سایت مجله تایم در این‌باره می‌نویسد: حزب عدالت و توسعه که خاستگاه اردوغان است، قصد دارد از انتخابات امروز برای پیشبرد برنامه اردوغان برای تغییر نظام ترکیه استفاده کند.

برخی کارشناسان می‌گویند انتخابات امروز یک همه‌پرسی برای طرح اردوغان خواهد بود. طرحی که در آن اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه قصد دارد نظام پارلمانی این کشور را که میراث آتاتورک است، تغییر دهد و به گفته سایت فارین پالیسی آغازگر «عصر طیبیسم» باشد. روزنامه نیویورک‌تایمز هم می‌نویسد: انتخابات امروز برای اردوغان یک همه‌پرسی تمام عیار خواهد بود. اردوغان در زمانی که خود سکان هدایت قوه مجریه را در ردای نخست‌وزیری بر عهده داشت، دو بار همه‌پرسی برگزار کرد و در هر دو بار هم پیروز آن شد؛ اما این‌بار همه‌پرسی در قالب یک انتخابات خواهد بود. حزب عدالت و توسعه قصد دارد در صورت پیروزی قاطع، تغییر نظام را در این کشور کلید بزند.

تغییر مناسبات منطقه‌ای

هادی خسروشاهین 

اغلب دولت‌های عربی دیگر اسرائیل را دشمن نمی‌دانند. نگاهشان را به تحولات خاورمیانه تغییر داده‌اند تا در جدال قدیم وجدید امکان بازتعریف از منفعتشان بر مبنای مقتضیات در حال تغییرشان فراهم شود. در این تقلای عمل‌گرایانه اسرائیل دیگر نه دشمن است و نه حتی رقیب چراکه در فهرست موضوعات امنیتی و سیاسی منطقه جابه‌جایی‌های بنیادین روی داده است. مناقشه بر سراشغالگری اسرائیل از پدیده قدیم به رویدادی حادث تنزل جایگاه داده است. تا قداستش بشکند و امکان تغییر رویکرد مبارزاتی علیه چنین تجاوزگری‌ای فراهم شود.

 

اگر روزگاری دولت‌های عربی برای مقابله با اسرائیل ارتش‌شان‌ را تجهیز می‌کردند تا رهبران کاریزماتیک‌شان مثل ناصر و عرفات به جان متجاوزین یهودی بیفتند، این روزها نه خبری از نظامی‌گری علیه اشغال است و نه حتی ردپایی از خصم رهبران کاریزماتیک. ژنرال‌های جهان عرب، دیپلمات شده‌اند و می‌خواهند با اسرائیل قبل از صلح با فلسطینی‌ها آشتی کنند. در چنین هنگامه‌ای گروه‌های فلسطینی مثل ساف و حماس نیز تغییر کارکرد می‌دهند؛ اگر اعراب در چهار دهه گذشته به این شبه‌نظامیان پول می‌دادند تا علیه اشغالگری بجنگند، این روزها سرمایه لازم در اختیارشان گذاشته می‌شود تا سیاست‌ورزی کنند و پرچم سفید را در برابر اسرائیل به اهتزاز درآورند چراکه جدال علیه اشغالگری دیگر اولویت قدیم خاورمیانه‌ای‌ها نیست.

نفوذ پارس‌ها و مانور قدرت ایران در خاورمیانه حسرت‌آفرین است؛ هم برای اسرائیل که عمق استراتژیک ندارد وهم برای اغلب دولت‌های عربی که از حقارت ژئوپلیتیک رنج می‌برند یا اسیر ورشکستگی اقتصادی‌اند. در این بلوا کمرنگ شدن نقش نظامی آمریکا در منطقه نیز مزید بر علت شده که در این حسرت و حسادت، اسرائیل و سعودی‌ها با یکدیگر هم‌آوایی بیشتری احساس کنند. این دوستان امروز و دشمنان دیروز در چند ماه‌ اخیر مدام کابوس دیده‌اند و هراس از دست رفتن منافع را آشکارا نظاره‌گر بوده‌اند؛

اقتصاد لرزان آمریکا تحت ریاست‌جمهوری باراک اوباما/ آمریکا کندترین روند رشد اقتصادی را تجربه می‌کند

^{گزارش‌ها حاکی از آن است که رشد اقتصادی آمریکا طی سه ماهه گذشته با کاهش 0.7 درصدی مواجه شده است.}

 

^{براساس گزارش‌های منتشر شده، رشد اقتصادی آمریکا طی سه ماهه گذشته با کاهش 0.7 درصدی مواجه شد. ممکن است این کاهش رشد اقتصادی همانند سال گذشته موقتی یا شاید حتی آغاز یک دوره دیگر آشفتگی اقتصادی باشد، اما یک موضوع کاملا واضح است که روند بهبود شرایط اقتصادی تحت ریاست‌جمهوری اوباما به صورت غیرقابل تصوری کند است.}

^{آمریکا از سال 1960 میلادی شش دوره رکود اقتصادی و متعاقبا روند بهبود اقتصادی را تجربه کرده است. طی همه این سال‌ها، روند کنونی بهبود اوضاع اقتصادی در آمریکا ضعیف بوده است. دیگر دوره‌های بهبود شرایط اقتصادی پس از سال 1960 میلادی به طور متوسط شاهد رشد تولید ناخالص داخلی بیش از 25 درصد بودند.}

^{روند کنونی بهبود اوضاع اقتصادی تنها به نیمی از این رقم یعنی 13.29 درصد دست یافته است. اختلاف رشد تولید ناخالص داخلی این دوره با آن زمان در مجموع حدود یک تریلیون و 900 میلیارد دلار برآورد می‌شود.}

^{دوره بهبود اقتصادی تحت ریاست‌جمهوری رونالد ریگان - که از اواخر سال 1982 آغاز شد- سبب پدیدار شدن تناقض‌های بیشتری شده است. در آن دوران رشد اقتصادی آمریکا حدود 31 درصد بود. شکاف موجود بین آن دوران و دوره بهبود کنونی در مجموع بیش از دو تریلیون و 700 میلیارد دلار برآورد می‌شود.}

آیا گردشگری می‌تواند برزیل را نجات دهد؟

^{برزیل یکی از کشورهایی است که بیشترین پتانسیل رشد گردشگری را دارد. این کشور از نظر جاذبه‌های طبیعی اولین کشور جهان و از نظر جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی هشتمین کشور است. با این حال حتی در قاره آمریکا هم وضعیت گردشگری آن ضعیف‌تر از کشورهایی مانند ایالات متحده، مکزیک و جامائیکا است.}
 

^{طی سال‌های گذشته، برزیل برای توسعه گردشگری خود به برگزاری رویدادهای عظیم اقدام کرد. میزبانی جام فدراسیون‌ها و روز جهانی جوان در سال 2013 سبب افزایش جریان گردشگران به برزیل شد. به این رویدادها باید جام جهانی فوتبال 2014 و بازی‌های المپیک 2016 ریو را هم اضافه کرد. این رویدادهای عظیم سبب شد برزیل موقعیت خود را به‌عنوان یک مقصد گردشگری جهانی تا حدودی پیدا کند. گردشگران زیادی راهی این کشور شدند و از این نظر رکوردی جدید در صنعت توریسم این کشور ثبت شد. علاوه‌بر گردشگران خارجی، تعداد گردشگران داخلی هم تا حد زیادی افزایش یافت. مزیت این رویدادها، پراکندگی جغرافیایی آنها در شهرهای مختلف این کشور بود و باعث شد شهرهای کوچک‌تر هم برای خود اعتبار کسب کنند. تاثیر دیگر برگزاری این رویدادها شکوفا شدن کسب‌وکارهای برزیل بوده است. شرکت‌ها در برنامه‌های کاربردی موبایل سرمایه‌گذاری کرده‌اند و اپلیکیشن‌هایی برای موبایل می‌سازند که نیازهای گردشگران خارجی را مرتفع کنند. در این مدت برنامه‌های کاربردی مختلف در زمینه‌های ترجمه منوی غذا، راهنمای گردشگری، اطلاعات سلامتی و بهداشتی، راهنمای زبانی-گفتاری، قوانین و فرهنگ و چند نوع دیگر از اپلیکیشن‌ها برای گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها ساخته شده‌اند. این برنامه‌ها تبدیل به ابزارهای قدرتمندی برای گردشگرانی شده که به برزیل می‌روند. چنین اقداماتی به‌خصوص در برزیل که زبان رسمی‌اش پرتغالی است و درصد کمی از مردم نسبت به زبان‌های دیگر آشنایی دارند، حائز اهمیت است. البته تنها استراتژی برزیل برای توسعه گردشگری خود، توجه به رویدادها نیست و تلاش می‌کند که سفرهای تجاری به شهرهای متوسط خود را هم افزایش دهد. سرمایه‌گذاری‌های دولت در زیرساخت‌ها، افزایش قدرت خرید مصرف‌کنندگان و کاهش هزینه‌ها و مالیات برای فعالان صنعت در شهرهای کوچک‌تر سبب شده رشد اقتصادی قابل توجهی در شهرهای متوسط این کشور دیده شود.}