اقتصاد سیاسی جامعۀ اطلاعات

 

^{نیکلاس گارنهام برگردان حسام حسین زاده}

^{اقتصاد سیاسی جامعه اطلاعات عرصه ای پیچیده است که من در جای دیگری با عمقی بیشتر نسبت به آنچه در اینجا بیان می کنم آن را تجزیه و تحلیل کرده ام. اما من فکر می کنم می توان دو محور عمده را در اقتصاد سیاسی فرهنگ شناسایی کرد که با اقتصاد سیاسی جامعه اطلاعات ادغام شده اند. اولی مربوط به فناوری – تجزیه و تحلیلی از توسعه فناوری های اطلاعات و ارتباطات و تاثیر آن ها - است. دومی مربوط به اطلاعات – تجزیه و تحلیلی از رشد کلی تولید و توزیع اطلاعات در اشکال مختلف آن در سراسر اقتصاد به عنوان یک کل، و پیامدهای آن – است.}

^{فناوری های اطلاعات و ارتباطات}

^{روشن است که نقطه اجماع بین اقتصاد سیاسی فرهنگ و اقتصاد سیاسی جامعه اطلاعات در اطراف فناوری های اطلاعات و ارتباطات و نظم آن ها بود. با نظر به نتیجه ای از تجزیه و تحلیلی که در بالا شرح داده شد، اقتصاد سیاسی فرهنگ مجبور شده بود به رسمیت بشناسد صنایع فرهنگ فرهنگ راه آن ها بودند چرا که در طول تاریخ با روش های مختلف بهره برداری از فناوری های بازتولید، و فراتر از همه، توزیع، توسعه یافته بودند. بحث اصلی بر سر رادیو و تلویزیون تجاری خصوصی در مقابل رادیو و تلویزیون خدمات عمومی، در اصل بحثی بر سر نظم و قدرت عمومی به دست آمده از کنترل و تخصیص رادیو بود. محرک اصلی در پس رشد فناوری های اطلاعات و ارتباطات و منافع اقتصادی آن ناشی از نیازهای تولید به طور کلی بود. صنایع فرهنگی از طریق توسعه و تنظیم شبکه های ارتباطات از راه دور (مخابراتی) در دهۀ 1980 میلادی درگیر شدند.}

مروری بر تاریخ اقتصادی ایران

^{غلامحسین دوانی}

^{دوران پادشاهی شاه عباس اول (1038 – 996 ه.ق.) فصل تازه ای در تاریخ ایران نوین گشود. او که از نزدیک و دور جریان حوادث را دنبال می کرد به فراست دریافته بود که عامل اصلی آشفتگیها قدرت طلبی امرای قزلباش است. پس قبل از هر کار بر آن شد تا به اعمال این امیران پایان بخشد. نخست با کمک مرشد قلی خان که در راس امور نظامی و اداری قرار گرفته بود سران گردنکش قزلباش را از میان برداشت. سپس او را نیز به قتل رساند و با انتصاب سرکردگان و حکام ولایات و ایالات از درجات پایین تر که به صورت کامل از خود او اطاعت داشتند سلطنت مطلقه ای را برقرار نمود. وی برای مقابله با ازبکان و عثمانیان و عقب راندن آنان نخست با دولت عثمانی مصالحه و سپس با تثبیت اوضاع داخلی با تجدید نظر در سازمان سپاه و انحلال قزلباش " سپاه قوللر و شاهسون" را پدید آورد و با همکاری متخصصانی که برادران شرلی از انگلستان به ایران آورده بودند ارتش را به سلاح گرم مجهز کرد. وی از سال 1011 ه.ق. به بعد با یک رشته عملیات تهاجمی که تا سال 1034 ه.ق. به طول انجامید مناطقی از قفقاز و آناتولی و عراق و عرب را از تصرف عثمانیها خارج کرد و مرزهای مملکت را به حدود دوران شاه اسماعیل بازگرداند. همچنین با مقابله سیاسی و نظامی با پرتقالیان در خلیج فارس قدرت دولت صفوی را بر جزایر و بنادر خلیج فارس برقرار نمود.با استقرار مجدد امنیت و ثبات در داخل کشور و علاقه شاه عباس به تقویت بنیه نظامی و اقتصادی کشور فصل تازه ای در مناسبات ایران با کشورهای اروپایی گشوده شد و یکی از نتایج آن رشد بازرگانی داخلی و خارجی به ویژه در زمینه تولید و فروش ابریشم وجلب منافع مالی فراوان بود. تمایل او به عمران و آبادانی موجبات رشد معماری و برپایی بناهای عام المنفعه،‌راهها،‌کاروانسراها،‌پلها، مساجد، مدارس و نیز تعالی بخشهای مختلف هنری را فراهم نمود که شاخصترین پدیده در عصر صفوی و حتی در تاریخ ایران محسوب می شود.}

سیاست های اعتراضی و بحران توسعه

 

^{سیاست اعتراضی هم از دیگر جهت گیریهایی است که می تواند در این دسته بندی قرار داشته باشد اما آیا ایران می تواند جهت گیری اعتراضی لحاظ کند؟}

^{دانشکده علوم زمین، میزبان نشستی تخصصی با حضور جواد اطاعت، رئیس این دانشکده، تنی چند از اساتید و جمع کوچکی از دانشجویان بود. نشستی با موضوع توسعه و سیاست خارجی.
در این نشست دکتر اطاعت به تشریح دیدگاهها و برخی پژوهشهای خود در حوزه توسعه سیاست خارجی پرداخت.
او توضیح داد: پیش از بهره برداری از منابع نفت و گاز دنیا، ایران به لحاظ نظامی، جایگاهی استراتژیک داشت که این جایگاه به تبع قرار داشتن ایران میان دو قدرت بزرگ نظامی در غرب و شرق شکی گرفته بود.
اما به مرور و با ورود به دوران استراتژیک نفتی و گازی جهان، جایگاه ایران از لحاظ نظامی به جایگاهی ژئواکونومی تغییر کرد. این تغییر به تبع افزایش اهمیت نفت در دنیای جدید بود.
اطاعت با طرح این سوال که آیا این جایگاه ویژه ژئواکونومی برای ایران همچنان به قوت خود باقی است؟، عنوان کرد: امروز دنیا به سمت ارتقای تکنولوژی در حرکت است. به ویژه تکنولوژی در آمریکا و در حوزه حفاری های عمیق رشد کرده، از سوی دیگر انرژی های نوبه صورتی فراگیر در جهان رو به افزایش است. این عوامل موجب شده که اهمیت نفتی خاورمیانه رو به کاهش بگذارد.
همواره جایگاه جغرافیایی کشورها در طول زمان و تحت تاثیر تحولات بین المللی تغییر می کند. رشد انرژی های نو در دنیا موجب شده که اهمیت کشورهای دارای منابع فسیلی کمرنگتر از قبل شود. به همین ترتیب تا زمانی که اولویت ایران در فضای بین المللی همچنان برپایه ذخایر نفت و گاز قرار داشته باشد، با توسعه انرژی های نو در دنیا، جایگاه استراتژیک جغرافیایی ایران تغییر خواهد کرد.}

در حالی که ایران دچار بحران است اتفاق افتاد : ایران 750 میلیون دلار به بانک مرکزی سوریه تزریق کرد

^{ایران سال گذشته به منظور حفظ و تقویت ارزش پول ملی سوریه، مبلغی بین 500 تا 750 میلیون دلار را به بانک مرکزی این کشور تزریق کرد.}

^{سوری ها به رغم آنکه تولید نفتشان بعد از ناآرامی ها و تنش های داخلی، محدود و نزدیک به صفر شده، از کاهش قیمت جهانی نفت نگرانند؛ مبنای نگرانی شان اما تحت الشعاع قرار گرفتن اقتصاد ایران از محل کاهش قیت نفت است.
طبق گزارش رویترز؛ در ماه جولای سال گذشته میلادی (تیر 92) ایران یک خط اعتباری 3.6 میلیارد دلاری برای خرید محصولات نفتی سوریه از ایران و یک خط اعتباری یک  میلیارد دلاری برای خرید محصولات غیر نفتی اختصاص داد.
رویترز همچنین به نقل از تجار و بازرگانان سوری نوشته؛ بانک مرکزی سوریه از افت قیمت نفت و تاثیر آن بر اقتصاد ایران و توانایی این کشور در تداوم حمایت از مهم ترین متحد منطقه ای اش یعنی سوریه، نگران است. در همین خصوص اما دو مقام اقتصادی سوری اعلام کردند که؛ ایران سال گذشته به منظور حفظ و تقویت ارزش پول ملی سوریه، مبلغی بین 500 تا 750 میلیون دلار را به بانک مرکزی این کشور تزریق کرد.
اما این رقم که به نقل از منابع سوری از سوی ایران به بانک مرکزی این کشور عربی تزریق شده، برابر با چند سال پرداخت یارانه نقدی از سوی دولت به خانوارهاست.
از سوی دیگر اگر کف این عدد یعنی 500 میلیون دلار را در نظر بگیریم، این عدد برابر با مبلغ ماهانه ای است که بعد از توافق هسته ای ایران مقرر شد به کشور باز گردد.}

امریکا طلا را گران کرد/ آینده طلا گرفتار سیاست های اوباما

^{بانک مرکزی آمریکا در روز پایانی نشست سنتی خود و پس از بالا و پایین بردن نبض بازارها تصمیم گرفت، نرخ سود را"البته برای یک دورۀ زمانی محدود" همچنان بسیار پایین نگه دارد اما راه را برای افزایش آن از ابتدای سال 2015 نبندد. به اعتقاد مفسران مسائل اقتصادی، اعلام این سیاست یعنی نگه داشتن نرخ سود به نزدیک صفر به مثابۀ اطمینان خاطر بیشتر به بازارهای جهانی است که طی هفته های اخیر علائم امیدوارکننده ای از خود نشان دادند. کارشناسان دلیل این تصمیم را با توجه به ابراز خوش بینی خانم ژانت یلن، رییس بانک مرکزی آمریکا، احتیاط فدرال رزرو آمریکا برای تشویق شرایط فعلی می دانند و البته این فرضیه را مطرح می کنند که در ابتدای سال 2015 و با بروز و ظهور علائم امیدوارکننده اقتصادی، زمینه برای افزایش آن فراهم خواهد شد. اما وضعیت طلا چگونه خواهد بود؟ ارزش طلا در بازارهای جهانی ساعاتی پس از اعلام سیاستهای بانک مرکزی آمریکا رقم 1200 دلار را نشان داد اما ساعاتی بعد با افت اندکی به 1.999.80 دلار در هر انس رسید. طلا در مقایسه با یک ماه اخیر از افزایش 0.34 درصدی برخوردار بوده است.}

رئیس‌جمهور در بانک مرکزی/ رونمایی از سیاست جدید پولی

^{مجمع عمومی بانک مرکزی صبح امروز دوشنبه با حضور رئیس جمهور در ساختمان این بانک در بلوار میرداماد برگزار شد.}

^{مجمع عمومی بانک مرکزی با تاخیر بیش از پنج ماهه امروز دوشنبه با حضور حسن روحانی رئیس جمهور در ساختمان این بانک در بلوار میرداماد برگزار شد.}

^{براساس اطلاعات رسیده، اعضای هیات مدیره بانک‌های دولتی و خصوصی به مجمع عمومی بانک مرکزی دعوت شده‌اند.}

^{به نظر می‌رسد در جلسه مجمع عمومی بانک مرکزی در کنار مباحث اصلی همچون رسیدگی و تصویب ترازنامه این بانک، رسیدگی و اتخاذ تصمیم نهایی نسبت به گزارش‌های هیأت نظار، رسیدگی و اتخاذ تصمیم درباره پیشنهاد تقسیم سود ویژه و انتخاب اعضای هیأت نظار، مباحث حاشیه‌ای چون سیاست‌های جدید پولی، کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی باتوجه به کاهش نرخ تورم، بنگاهداری بانک‌ها و نظارت ویژه بر بانک‌ها برای جلوگیری از بروز تخلفات گسترده مطرح شود.}

^{براساس بند د ماده 17 قانون پولی و بانکی مصوب 1351، جلسات مجمع عمومی بانک مرکزی باید حداقل سالی یک بار تا پایان تیرماه برگزار شود تا ترازنامه این بانک و همچنین گزارش‌های نظارتی درباره سیاست‌گذاری و عملکرد بانک تعیین تکلیف شود.}

^{قانون، ریاست مجمع را بر عهده رئیس‌جمهور گذاشته و همچنین تعیین کرده که وزیر امور اقتصادی و دارایی، معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور و دو وزیر به انتخاب هیأت دولت در این مجمع عضویت داشته باشند.}

برنامه 16.3 میلیارد دالری چین برای "شاهراه جدید ابریشم"

^{رئیس جمهور چین اعلام کرد که جمهوری خلق چین قصد دارد تا برای احیای مجدد مسیر باستانی تجارتی شاهراه ابریشم و تامین مالی زیرساختهای که بازارهای چین را با سه قاره - آسیا، آفریقا و اروپا - وصل نماید، صندوقی با سرمایه 16.3 ملیارد دالر ایجاد خواهد کرد.
براساس گزارش مقامات دولتی چین که در تهیه پیشنویس این طرح شامل بوده اند، این سرمایه گذاری بزرگ که توسط بانکهای سیاسی چین نظارت میشود، در راستای ساخت و ساز راه آهن، شاهراه ها و و خطوط لوله در ایالتهای چین که بخشی از استراتژی دولت برای تسهیل تجارت بیشتر از مسیرهای زمینی و انتقالاتی میباشد، هزینه میشود.
به گفته این مقامات، پالیسی های جدید برای تشویق بیشتر وام دهندگان چینی برای تامین مالی زیرساختها در کشورهای در طول مسیر اتصال چین به اروپا، به اجرا گذاشته خواهد شد. همچنان از شرکتهای چینی نیز برای سرمایه گذاری درین کشورهای مسیر اتصال، خواسته خواهد شد.
طرح شاهراه جدید ابریشم، که شامل یک کمربند زمینی و یک مسیر دریایی هست، یکسال پیش از سوی رئیس جمهور شی جین پینگ در قزاقستان به عنوان استراتژی ملی چین ارائه شد. این طرح یک بلوک همکاری های اقتصادی بین کشورهای جهان از طریق دریای مدیترانه را ارائه میکند که در حقیقت احیای مجدد شاهراه قدیمی ابریشم هست که در طول این مسیر تجارتی تمدنهای مختلفی را پرورش داده است.
پیش از این، چین برای جذب سرمایه گذاری های خارجی در کشور تلاش میورزید، اما حالا قضیه برعکس هست. چین سعی دارد تا سرمایه های داخلی هرچه بیشتر به خارج از کشور انتقال بیابد.}

سازمان های اقتصادی : اتحادیه آفریقا

 

 

 

 

 

 

 

 

 

^{اتحادیه آفریقا (‎African Union‏) از جمله واژه‌های جدیدی است که از اوایل قرن بیست ویکم وارد ادبیات مناسبات سیاسی جهان شده‌است اتحادیه آفریقا در واقع نهاد جایگزین سازمان وحدت آفریقا(Organization Of African Unity) یا OAU است که به هدف بالابردن صلح، اتحاد و همکاری بین کشورهای آفریقایی بنیان نهاده شد و در حال حاضر ۵۳ کشور قاره آفریقا (به جز مراکش) عضو آن هستند. مقر اصلی این سازمان در آدیس آبابا پایتخت کشور اتیوپی قرار دارد.}

 

^{سازمان وحدت آفریقا به عنوان سلف اتحادیه آفریقا در سال ۱۹۶۳ و پس از آنکه در روند استعمارزدایی پس از جنگ جهانی دوم تعداد کشورهای مستقل آفریقا رو به افزایش بود، با عضویت ۳۲ کشور در آدیس آبابا پایتخت اتیوپی تشکیل شد.}

ارزش و قیمت در تئوری مارکسیستی

^{از : دوستالر ژیل}

^{برگردان : ب. کیوان}

 

 

 

 

 

 

 

 

^{کتاب نخست کاپیتال کارل مارکس، «نقد اقتصاد سیاسی» در سال ۱۸۶۷ منتشر شد. طرح کلی این کتاب که نخستین جلد این اثر چهار جلدی است، در ۱۸۵۷ریخته شد و درزمان حیات نویسنده به چاپ رسید. جلد دوم و سوم اثر مذکور به وسیله انگلس در ۱۸۸۵و ۱۸۹۴بر پایه دست نوشته های مارکس انتشار یافت. فصل نخست کتاب اول با عنوان «کالا» به گسترش تزی می پردازد که در«مقدمه بر نقد اقتصاد سیاسی» چاپ ۱۸۹۵ پیشنهاد شده بود . طبق این تز، «ارزش» یک کالا بر پایه زمان کار«اجتماعاً لازم» برای تولید آن معین می گردد . این تز بهانه برای شرح و بسط های بغرنجی به دست داد که مارکس آن را با «راه های شیب دار» مقایسه کرده است .}

اقتصاد شهری چیست؟

 

 

 

 

 

 

 

^{اقتصاد شهری بر مبنای تقاطع جغرافیا و اقتصاد تعریف می شود. اقتصاد به بررسی انتخاب های افراد با توجه به منابع کمیاب می پردازد. در حالی که خانوارها انتخاب های خود را به منظورحداکثر کردن مطلوبیت شکل می دهند و بنگاه ها حداکثر کردن سود را مبنای تصمیم گیری هایشان قرار می دهند. جغرافیدان ها با پاسخ به این پرسش که فعالیت های مختلف در کجاها شکل می گیرند، به مطالعه نحوه استقرار اشیاء در فضا می پردازند. اقتصاد شهری، اقتصاد و جغرافیا را به یکدیگر پیوند داده و به بررسی انتخاب های جغرافیایی یا مکانی خانوارهای حداکثرکننده مطلوبیت و بنگاه های حداکثرکننده سود می پردازد. به علاوه اقتصاد شهری، ناکارآمدی های انتخاب های مکانی را تشخیص داده و سیاست های عمومی جایگزین جهت گسترش انتخاب های کارآ را مورد بررسی قرار می دهد.}

اقتصادهای نوظهور

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

^{کاهش سریع در بازارهای نوظهور نه‌تنها آغاز یک رکود بلکه نقطه عطفی برای اقتصاد جهان است. هنگامی که یک قهرمان پرش متوجه کاهش سرعت خود می‌شود مدتی طول می‌کشد تا بفهمد آیا موقتاً از وضعیت مناسب خارج شده یا اینکه برای همیشه برتری خود را از دست داده است. پس از یک دهه رشد سریع که در آن کشورهای نوظهور پیشتاز شکوفایی جهانی بودند و سپس به اقتصاد جهانی برای رویارویی با بحران مالی کمک کردند اکنون سرعت رشد آنها کاهش یافته است. اگر چین بتواند هدف 5/7 درصدی رشد اقتصادی خود برای سال 2013 را محقق سازد بسیار خوش‌شانس خواهد بود. این درصد به مراتب با آنچه این کشور برای دهه 2000 انتظار داشت فاصله دارد. رشد اقتصادی هند (حدود پنج درصد) و روسیه و برزیل (حدود 5/2 درصد) حتی نصف رشد آنها در دوران شکوفایی اقتصادی نیست. این رشد در مقایسه با رکود جهان ثروتمند خوب است اما کمترین میزان در طول یک دهه برای اقتصادهای نوظهور است‌.}

دولت‌رفاه؛ از رویا تا واقعیت

 

 

 

 

 

 

 

 

^{آیا کارآمدی برنامه‌های دولت ‌رفاه برای همگان روشن شده است یا طرفداران این برنامه‌ها این چنین وانمود می‌کنند که دولت‌ رفاه یگانه راه کاهش اثرات خارجی منفی اقتصاد مبتنی بر بازار و سرمایه‌داری است؟ برنامه‌های دولت ‌رفاه به ویژه بیمه تامین اجتماعی (social security) طرفداران زیادی دارد به طوری که میلتون فریدمن از تشبیه جالبی استفاده می‌کند: «تامین اجتماعی همانند گاو مقدسی است که کمتر سیاستمداری درباره اجرایی‌کردن آن تردید می‌کند.» 
در این مقاله ضمن شرح مختصر نظر طرفداران و مخالفان دولت‌رفاه، تلاش می‌کنیم این مساله را روشن کنیم که آیا برنامه‌های دولت‌رفاه کارآمد هستند یا خیر؟}

سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی: چگونه، چقدر و کجا؟

 

 

 

 

 

 

 

^{در دهه‌های اخیر کشورهای در حال توسعه و اقتصادهای نوظهور توجه ویژه‌ای به مقوله سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به عنوان بستری برای توسعه اقتصادی، رشد درآمد و اشتغال معطوف داشته‌اند و آن هم به دلیل اثر بسیار مهمی است که بر فضای اقتصاد یک کشور می‌گذارد. از همین رو کشورها تلاش می‌کنند با اتخاذ سیاست‌هایی که موجب افزایش سرمایه‌گذاری خارجی می‌شود، به رونق اقتصادی کمک کنند. سیاست درهای باز یکی از مواردی است که به طور مستقیم این هدف را دنبال می‌کند. اما برخی بر این باورند که تصمیم‌گیری درباره نحوه و میزان مشارکت سرمایه‌های خارجی در اقتصاد چندان آسان نیست چرا که ممکن است سرمایه‌های داخلی نیز برای انجام پروژه‌ها وجود داشته باشند و این نگرانی پیش آید که با بهره‌گیری از سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بخشی از سرمایه‌های داخلی چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی بیکار بماند. این مساله به ویژه در اقتصادهایی که دولت در آنها نقش پررنگ‌تری ایفا می‌کند، بیشتر به چشم می‌خورد. به عبارت دیگر اقتصاد‌های دولتی تمایل کمتری به استفاده از سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی دارند و از کوچک‌ کردن اندازه دولت تا حد امکان خودداری می‌کنند. اما در هر حال این تمایل صفر هم نیست و دولت‌ها در پروژه‌هایی خاص مایلند سرمایه‌های خارجی را جذب کنند. به همین دلیل سیاستگذاران در این مورد همیشه با نوعی بده‌بستان مواجه هستند. حال قصد داریم ببینیم چه عواملی در این تصمیم‌گیری موثر هستند ولی در ابتدا به توضیح برخی نهاد‌های لازم در جذب سرمایه‌های خارجی به ویژه سرمایه‌گذاری خارجی مستقیم می‌پردازیم سپس خواهیم دید اصولاً میزان بهینه ترکیب سرمایه‌های داخلی و خارجی در یک اقتصاد برای دستیابی به حداکثر رشد و توسعه چقدر باید باشد.}

اقتصاد سمت عرضه چه می‌گوید؟

^{ادبیات اقتصاد سمت عرضه، بر چه موضوعاتی تمرکز دارد؟}

 

 

 

 

 

 

 

 

 

^{چند سال پیش، تصمیم گرفتم درباره پیشینه اقتصاد سمت عرضه که سنگ بنای انقلاب اقتصادی ریگان در دهه 1980 بود، کتابی بنویسم. برنامه‌ای تحقیقاتی را راه‌اندازی کردم و منابع و آرشیوهای وابسته را جمع‌آوری و شروع به خواندن، نوشتن و سفر کردم. در ابتدا به یک سوال مهم باید پاسخ داده می‌شد و گرفتن جواب درست نیز بسیار دشوار بود؛ در غیر این صورت کل پروژه منحل می‌شد.}

^{سوال این چنین بود: «اقتصاد سمت عرضه به چه چیزی گفته می‌شد؟»}

ایمن سازی سیستم مالی جهان

 

 

 

 

 

 

 

^{هر چند حجم زیادی از اقدامات اصلاحی در حیطه مقررات‌گذاری، در سراسر جهان جهت ایمن‌سازی سیستم مالی در حال انجام است؛ اما بررسی‌های IMF نشان می‌دهد که اقدامات انجام نشده زیادی وجود دارد که مورد غفلت واقع شده است و باید توسط مسئولان دولتی و بخش خصوصی دنبال شود. 5 سال پس از شروع آغاز بحران مالی جهانی، IMF مطرح کرد که بازسازی‌ها ـ که با هدف اصلاحات انجام می‌شود ـ تاکنون برای ایجاد یک مجموعه ایمن ساختارهای مالی ادامه دارد و [هنوز هم برخی مسائل مهم مغفول باقی مانده است].}

جهانی شدن

 

 

 

 

 

 

 

 

 

^{جهانی شدن یا globalization در لغت به مفهوم جهانی شدن، جهانی سازی و جهانگیر کردن معنی شده است. لغت گلوب یا جهان در زبان انگلیسی چند صد سال قبل، هنگامیکه مشخص شد که زمین کرویشکل است، برای اشاره به کره زمین اطلاق شد. در زبان انگلیسی رایج، صفت گلوبل ازدهه 1890 برای اشاره به "کل دنیا" به کار برده شده و برای اولین بار اصطلاح جهانی شدندر سال 1961 در یک لغتنامه امریکایی نمایان شد.}

سیاست خارجی و اقتصاد ایران

<sup>تاثیر سیاست خارجی بر اقتصاد کشور ما امری قابل بحث و بررسی است. ما از قدیم یا دست کم از سال‏های بعد از انقلاب، اقتصاد کشورمان را به نوعی متاثر از سیاست خارجی قرار دادیم در نتیجه هر تحول سیاسی بر اقتصاد کشور ما اثر گذار است. در چنین شرایطی وقتی با کشوری رابطه سیاسی برقرار کنیم یا رابطه سیاسی‏مان را قطع می‏ کنیم، اقتصاد ما دچار نوسان می‏ شود. 

در شرایط حال حاضر هنوز این مسئله که اقتصاد اصل است یا سیاست خارجی به عنوان یک راهبرد اصلی در کشور ما جا نیفتاده. به نظر من اقتصاد اصل است و سیاست خارجی باید در خدمت اقتصاد باشد. چرا که در تمام دنیا دولت‏ها برای رشد و توسعه اقتصادی و ترویج رفاه عمومی مردم روی کار می ‏آیند. هیچ دولتی را نمی‏ بینید که رفاه عمومی از برنامه ‏های اصلی ‏اش نباشد و مردم هم به این برنامه‏ های دولت‏ ها و دولتمردان است که رای می‏ دهند.</sup>

اقتصاد مغولستان چگونه گرفتار نفرین منابع شده است؟

 

 

 

 

 

 

 

 

 

^{اشاره: بی هیچ تردیدی می‌توان گفت بیشتر چیزهایی که مردم جهان در مورد مغولستان می‌دانند آنهایی است که به چنگیزخان و امپراتوری مغول مربوط می‌شود. این امپراتوری که در یک زمان بخش‌هایی از جهان را زیر سلطه داشت که اینک بیشتر سرزمین‌های چین، روسیه، پاکستان، ایران و دولت‌های جانشین اقمار شوروی را در دو بخش آسیای مرکزی و اروپای شرقی در‌بر می‌گیرد، در قرن چهاردهم میلادی مضمحل شد. در حال حاضر اکثریت نژاد مغولی‌های باقی‌مانده در چین زندگی می‌کنند. دولت مغولستان دوباره در سال ۱۹۱۲ سر برآورد، اما تا زمانی که اتحاد جماهیر شوروی فروپاشید گرفتار نفوذ دو کشور روسیه و چین بود.} 

فریدمن، لوکاس و افسانه‌ی کارآمدی بازار آزاد

 

^{در میان مدافعان اقتصاد بازار آزاد میلتون فریدمن استاد فقید دانشگاه شیکاگو جایگاه ویژه‌ای دارد. برخلاف دیگر اقتصاددانانِ جریان اصلی، فریدمن به استفاده‌ی گسترده از ریاضی در بیان دیدگاه‌های خویش اعتقاد نداشت. تاجایی که خبر دارم، او حتی به بگومگوهایی که درباره‌ی «تعادل عمومی» می‌شد هم بی‌باور بود، از جمله به این دلیل که معتقد بود کارآمدی بازار آزاد چنان عیان است که دیگر نیازی به این الگوهای ریاضی در اثبات آن نیست. هرچه که بحث و جدل برسر استفاده از معادلات ریاضی در اقتصاد باشد ولی به احتمال زیاد این ادعا واقعیت دارد که از زمان آدام اسمیت به این سو هیچ اقتصاددانی به اندازه‌ی میلتون فریدمن درپیشبرد ادعای کارآمدی بازار آزاد موفقیت نداشته است. برای مدتی نسبتاً طولانی یک صفحه‌ی ویژه در نیوزویک می‌نوشت و بعد دو کتاب بسیار پرطرفدارش «سرمایه‌داری و آزادی» (۱۹۶۲) و «آزاد برای انتخاب» (۱۹۸۰) که با همسرش منتشر کرد تأثیرات شگرفی در سیاست‌پردازی اقتصادی داشتند}

تفاوت‌های شوروی با فدراسیون روسیه درحوزه اقتصاد و فناوری

 

 

 

 

 

 

 

 

 

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، بسیاری از اقتضائات حکومت تزارها و بلشویک‌ها که سالیان دراز بر پهنه این سرزمین سایه گسترانیده بود، برچیده شد. کشورهای رها شده از حکومت مرکزی کشور شوراها که نیمی از جمعیت 300 میلیون نفری اتحاد جماهیر شوروی و تنها 24 درصد خاک را به خود اختصاص داده بودند، به هویت اصلی خویش بازگشتند و ساختارشکنی را در ساختارهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و سایر حوزه‌های پیشین آغاز کرده و سازه‌های نوینی را در ساختار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی طرح‌ریزی کردند. روسیه که هسته مرکزی اتحاد جماهیر شوروی به شمار می‌رفت نیز، تغییرات وسیعی را در تمام حوزه‌ها آغاز کرد. این تغییرات گاه آنچنان عمیق و زیرساختی است که روسیه کنونی را کاملاً متفاوت از اتحاد جماهیر شوروی می‌نمایاند و گاه نیز بسیار سطحی و روبنایی است. هر چه هست، بررسی این تفاوت‌ها برای شناخت از روسیه کنونی بسیار ضروری است. ضرورت این بحث بیشتر در آنجا حس می‌شود که رویدادهای تاریخی و ناملایمات روابط تاریخی ما با اتحاد جماهیر شوروی سبب شده تا روسیه امروز را با همان مختصاتی که شوروی را شناسایی می‌کردیم، شناسایی کنیم.