بورس حمایتی یا بازار آزاد؟

 

علی نبی‌زاده

^{چندی است بازار بورس در فاز نزولی و رکود قرار دارد و هر ازچندگاهی مسئولین مربوطه و برخی از گروه های سرمایه گذار در بازار سرمایه اظهاراتی را در این خصوص بیان می‌کنند.}

مسئولین از عزم جدی دولت در حمایت از بازار سرمایه خبر می دهند و سرمایه گذاران با دیدن روند نزولی بورس نیز خواهان ورود دولت و حمایت از بازار سرمایه را دارند. نگارنده این متن در ادامه به بررسی دلایل رکود و نزول پیاپی بازار سرمایه و پاسخ به سوال نوع حمایت مورد نیاز برای بورس می‌پردازد.
فعالان بازار سرمایه بخوبی به این موضوع واقفند که ریسک سیستماتیک بازار سرمایه نشات گرفته از پارامترهای اقتصاد کلان بوده و با این توضیح به بررسی عوامل ریسک بازار سرمایه از منظر اقتصاد کلان کشور خواهیم پرداخت.
ریسک های بازار سرمایه:
1.    نرخ سود بانکی بالا و انتشار اوراق مشارکت 23 درصدی از سوی بانک مرکزی: پرواضح است که نرخ سود بانکی بالا تهدیدی برای سرمایه گذاری در بازار سرمایه است، نه تنها در ایران که با نگاهی به بازار بورس آمریکا بخوبی واکنش بازار در برابر تصمیمات فدرال رزرو ( این روزها همه منتظر تصمیم کاهش سیاست انبساطی و حرکت به سمت افزایش سود بانکی هستند) قابل شناسایی است. بنابراین واکنش بازار به این مقوله کاملا منطقی و خارج از تصمیمات احساسی و روانی است. عدم کاهش سود بانکی در تصمیمات اخیر شورای پول و اعتبار نگرانی در این خصوص را افزایش داده است.

65درصد درآمد‌دولت وابسته به‌نفت است

 

^{دانش جعفری با بیان اینکه اگر دولت‌مردان در مدیریت اقتصاد درست عمل کنند آثار تحریم‌ها به حداقل می‌رسد، گفت: برای مثال وابستگی به واردات غذا و دارو و بالا بودن مخارج دولت به‌دلیل عدم درایت اقتصادی سبب اثرگذاری تحریم‌ها شده است.}

داوود دانش جعفری در گفت‌وگو یی با بیان اینکه اقتصاد مقاومتی می‌تواند کشور را از وضعیت وابستگی به درآمدهای نفتی و آسیب پذیری در برابر تحریم‌ها نجات دهد تصریح کرد تحریم مشکل اصلی اقتصاد ایران نیست. به‌عقیده وی اگر دولت‌مردان در مدیریت اقتصادی و سیاست گذاری به‌درستی عمل نمایند، می‌توانند آثار تحریم‌ها را به حداقل برسانند.

مشروح دیدگاه‌های وزیر اقتصاد دولت نهم و مشاور عالی وزیر بهداشت در دولت یازدهم در رابطه با اقتصاد مقاومتی، وابستگی به درآمد نفتی و تحریم‌ها را در ادامه می‌خوانید:

نیم صفحه اول روزنامه های امروز دوشنبه, ۲۹ دی ۱۳۹۳

 

نقدی بر اقتصاد سیاسی ِ ماکس وبر در «اخلاق پروتستانیزم و روح سرمایه‌داری»

خسرو صادقی بروجنی

^{کتاب «اخلاق پروتستانی وروح سرمایه‌داری»، بی‌شک مهم‌ترین اثر وبر در حوزه‌ی جامعه شناسی و اقتصاد سیاسی است و به رغم انتقاداتی که به آن شده همچنان یکی از بزرگ‌ترین کتاب‌ها در زمینه‌ی اندیشه‌ی اجتماعی عصر ماست.}

^{خلاقیت جسورانه‌ی وبر در صورت‌بندی فرضیه‌ی اصلی و دقت و پرسشگری او در رجوع به ماخذ بی‌نظیر است.
اهمیت این کتاب تا به امروز به دلیل طرح دو مشکل است. مشکل نخست، مشکل تاریخی است، روح برخی از فرقه‌های پروتستانی تا چه حد بر تشکیل سرمایه‌داری تاثیر گذاشته‌اند؟ مشکل دوم، مشکل نظری یا جامعه‌شناختی است: درک رفتارهای اقتصادی به چه جهت مستلزم استناد به اعتقادات مذهبی و جهان‌بینی‌های عاملان رفتار است. ادعای کلی وبر در کتاب اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری این است که نظام اقتصادی سرمایه‌داری عقلانی که در غرب ظهور کرده بود و بر بخش اعظم جهان چیرگی داشته، و رشد چشمگیری را در تکنولوژی به بار آورده بود، تا اندازه‌ای ریشه در تحولات مذهبی اصلاح مسیحیت، یعنی آیین پروتستان دارد. ادعای جسورانه‌ی وبر تاکید بر تاثیر عاملی مذهبی در تحولات تاریخی، در واقع نوعی مقابله با مفهوم مادیگرانه‌ی مارکس بود که مذهب را چیزی جز بخشی از روبنا و برآمده از شرایط اقتصادی نمی‌دانست.}

مفهوم واقعیِ «طبقه‌ی کارگر»

خسرو صادقی بروجنی

^{بورژوازی هاله‌ی مقدس تمام پیشه‌هایی را که تا آن هنگام گرامی شمرده می‌شد و با هراسی توأم با وقار به آن‌ها می‌نگریستند، دریده است. پزشک، وکیل، کشیش، شاعر ودانشمند را کارگر مزدبگیر خود ساخته است.»}

 

 

^{این تعبیری است که مارکس و انگلس بیش از 150 سال پیش در «مانیفست کمونیست» می‌کنند. غالباً وقتی از «کارگر» و «طبقه‌ی کارگر» و یا حتی خودِ «کار» و نقش آن در تولید نعم مادی و معنوی جامعه صحبت به میان می‌آید، در مواجهه با کسانی قرار می‌گیریم که تصوری ذهنی و انتزاعی از این مفاهیم دارند و این‌گونه مقولات را تنها در «کارخانه» جست‌وجو می‌کنند. با این پیش‌فرض غلط از مفهومِ این مقولات است که بسیاری مباحت نظری مطروحه که پای در عینیات جامعه دارند در پیشگاه‌شان نامفهوم جلوه می‌کند، چرا که با دنباله‌روی از تصویر ارائه‌شده از «کارگر» توسط بسیاری نیروهای سیاسی، کارگر را به صورت مردی با اندام و بازوانی سِتَبر، لباس آبی به تن و دستانی چرکین و پینه‌بسته تصور می‌کنند که در دستی داس و دستی دیگر چکش حمل می‌کند؛ همان مفهوم نقش‌بسته در ذهنِ «داس و چکش» که تنها «کارِ یدی» را شایسته‌ی عنوان «کارگر» می‌داند! مفهومی که پی‌آمد منطقی آن همانا جدا کردن اقشار وسیعی از زحمتکشان از «طبقه‌ی کارگر» است. لزوم پرداختن به مفهموم واقعیِ «طبقه کارگر» است که ما را برآن می دارد ابتدا به مفهومِ درستی از « کار» دست یابیم:}

چرا "یورو" در برابر "دلار" سقوط کرده است؟

<sup>سقوط "یورو" واحد پول اروپایی در برابر "دلار" آمریکا ادامه دارد. ارزش برابری "یورو" نسبت به دلار هم اکنون در پائین‌ترین سطح خود طی ٩ سال گذشته است. ارزش هر یورو بروز سه شنبه ١٣جنوری ٢٠١۵ میلادی به ١٫١٧دلار کاهش یافته است. بانک معروف تجاری "گلدمن ساکس" پیش بینی میکند که ارزش برابری یورو به دلار آمریکا، ظرف ٣ ماهه آینده به کمتر از ١٫١٤ خواهد رسید.

یکسال پیش دقیق در چنین روزی، هر "یورو" 1.37 "دلار" ارزش داشته است. طی یک سال، واحد پول اروپایی "یورو" در حدود 14.5 در صد ارزش خود را در برابر دلار آمریکا از دست داده است.

در برابر یورو و بسیاری دیگر از ارزهای جهانی از جمله "ین" ژاپن و "لیره استرلینگ" بریتانیا، دلار به عنوان واحد پول با ثبات و با پشتوانه اقتصادی محکمتری قرار گرفته است.

چشم انداز کاهش قیمت نفت خام، به رغم نگرانی های موجود در باره کاهش نرخ تورم دورنمای خوبی را برای اقتصاد آمریکا ترسیم میکند؛ اقتصادی با پویایی‌های بیشتر از رقبای غربی آمریکا.

در چنین شرایطی است که بانک تجاری معروف "گلدمن ساکس" پیش بینی میکند که ارزش برابری "یورو" به "دلار" آمریکا، ظرف سه ماهه آینده به کمتر از 1.14 خواهد رسید. یعنی هر یورو معادل 1.14 دلار ارزش خواهد داشت.


چرا "یورو" در برابر "دلار" سقوط کرده است؟

چهارعامل عمده سقوط ارزش "یورو" در برابر "دلار" را تبیین میکنند. نخست، کند شدن رشد اقتصادی در منطقه یورو؛ دوم، کاهش چشمگیر قیمت ها و اصولاٌ گرایش اقتصادی به سوی تورم منفی قیمت ها در بسیاری از کشورهای منطقه یورو؛ سوم، وجود تردیدها در باره ثبات سیاسی در برخی از کشورهای منطقه یورو و بالاخره سیلست های مالی-پولی انبساطی بانک مرکزی اروپا.</sup>

رفرم اقتصادی چگونه رقم می خورد؟

^{محمدحسین کریم پور، رئیس پیشین کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران ، در در حال حاضر عضویت هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران است. آنچه می خوانید پاسخ کریم پور به پرسش زیر است :}

^{سوال  دولت رقم 5 هزار و 272 میلیارد یارانه را برای بخش تولید تصویب کرده بود ولی در هشت ماه امسال از این میزان تنها 500 میلیارد به صنعت، 300 میلیارد کشاورزی و 175 میلیارد به حمل ونقل پرداخت شد. در حالی که قرار بود 1200 میلیارد به صنعت، 1200 میلیارد به حمل و نقل و 1000 میلیارد به کشاورزی پرداخت شود. به نظر شما فاصله میان رقم مصوب حمایت از تولید و رقم پرداختی واقعی تا چه اندازه به این بخش ها آسیب وارد کرده است؟}

^{محمدحسین کریم پور: اقتصاد ایران به تزریق درآمد نفتی حاصل از ٢/٢ میلیون بشکه نفت با بهایی که مدتها بیش از صد دلار ماند، عادت کرده بود. سفره بزرگی برای مصرف این در آمد پهن شد که یک شاخص آن وجود ٣/٧ میلیون کارمند حاکمیت و ٢ میلیون بازنشسته مستمری بگیرست.مطالعات می​گوید کار مفید این افراد، کمتر از یک ساعت در روزاست. حالا تحریم حجم نفت صادراتی را نصف کرده و تحولات اخیر بازار بهای هر بشکه را نیز بازهم کمتر از نصف کرده است. درآمد نفتی کشور در سال آتی عملا یک چهارم سال قبل  تحریم​های شدید موجود است. اما آن لشکر حقوق بگیر نه تنها کاهش نیافته بلکه بر اساس تعهدات بوجود آمده در دولت قبلی امسال ١٨٠ هزار نفر هم افزایش می یابد.}

^{با استمرار کاهش قیمت نفت پیش بینی آن است که سال بعد منابع صرف بودجه جاری شده و بودجه ٤٠ هزار میلیارد تومانی عمرانی عملا محقق نشود. البته در همین دوره اخذ مالیات افزایش می​یابد. به زبان ساده  لشکر کم فایده و پرهزینه کارمندان حاکمیتی حقوق، مزایا و رشد سنواتی خود را همچنان دریافت خواهند کرد، ولو کار عمرانی تعطیل بوده و سنگ روی سنگ گذاشته نشود.  انتظار می​رود تولید کنندگان، صنایع و تجارت کشور علیرغم رکودی که قطع بودجه عمرانی تشدیدش میکند،  کمبود این هزینه را از زیر سنگ هم شده  در آورده و در غالب مالیات بپردازند.}

ثروتمندان چه تفاوتی با فقرا در نگاه به زندگی دارند

انسان های معمولی فکر می‏کنند که پول منشا شر است در حالی که ثروتمندان فقر را منشا شر می‏دانند.

شیوه نگرش ثروتمندان و انسان های معمولی یکسان نیست تا جایی که حتی ممکن است نگاه این دو قشر به موضوعاتی یکسان مانند تحصیل و یا پول متفاوت باشد. وبسایت اقتصادی بیزنس اینسایدر فهرستی از تفاوت ها در شیوه نگرش ثروتمندان و افرادی که وضع مالی چندان مناسبی ندارند را تهیه کرده است:

 

1- انسان های معمولی فکر می‏کنند که پول منشا شر است در حالی که ثروتمندان فقر را منشا شر می‏دانند. دقیقا به همین خاطر است که در اقشار کم درآمد ثروتمند شدن با نوعی احساس شرم همراه است. اما طبقه ثروتمند می‏دانند که هرچند پول شادی کسی را تضمین نمی‏کند اما زندگی را راحت تر می‏کند.

2- انسان های معمولی فکر می‏کنند که خودخواهی یک ایراد است در حالی که ثروتمندان خودخواهی را ارج می‏نهند. ثروتمندان تلاش می‏کنند تا شاد زندگی کنند و تظاهر به نجات دادن دنیا نمی‏کنند. اما اقشار کم درآمد این نوع رفتار را پسندیده نمی‏دانند. آن ها این حقیقت را نادیده می‏گیرند که اگر شما به خودتان توجه نکنید، در موقعیتی قرار نخواهید گرفت که بتوانید به دیگران نیز کمک کنید.

3- افراد معمولی در بیشتر مواقع منتظر رخ دادن معجزه هستند در حالی که ثروتمندان می‏دانند بدون سعی و تلاش نتیجه ای حاصل نمی‏شود. ذهن اقشار کم درآمد به اصطلاح "لاتاری گونه" است به این معنی که همواره امیدوارند تا شماره لاتاری که توسط آن ها خریداری شده برنده میلیون ها دلار شود و یا منتظرند که قوانین دولتی باعث افزایش حقوق بازنشستگی آن ها شود. اما به ندرت می‏توان ثروتمندی را در صف خرید بلیت بخت آزمایی دید. آن ها ترجیح می‏دهند وقت خود را به حل مسایل کاری اختصاص دهند.

معاون اقتصادی بانک مرکزی از نرخ رشد اقتصادی می گوید/ کاهش تورم به قیمت افزایش رکود؟ هرگز

 

^{اعلام به هنگام نرخ رشد اقتصادی در دو فصل ابتدایی سال جاری که نتیجه آن محاسبه نرخ 4 درصدی برای نیمه نخست سال 93 بود، پیامدهای فراوانی برای بانک مرکزی داشت. در میان این پیامدها آنچه کام مسئولان بانک مرکزی را تلخ کرد، نادیده انگاشتن تلاش های این نهاد برای جبران خلأهای آماری سال های گذشته و تردیدهای عمدتا سیاسی در صحت نرخ رشد 4 درصدی بود؛ تردیدهایی که با بهانه کردن تعجب آور بودن مثبت شدن نرخ رشد پس از یک سال منفی برای شاخص های اقتصادی و تولیدی کشور، سعی داشت این دستاورد دولت یازدهم را از جنس برخی تبلیغات دولت های گذشته معرفی کند.}

^{پیمان قربانی، معاون اقتصادی بانک مرکزی در گفت و گویی تفصیلی  ضمن بی اساس خواندن ادعاهایی که آمار ارائه شده توسط این بانک را نادرست می دانند، به تشریح عوامل مؤثر در تغییر جهت رشد اقتصادی از منفی به مثبت طی دو فصل گذشته و رفتارشناسی افکار عمومی در قبال آمارهای اقتصادی پرداخت.}

^{قربانی معتقد است مردم  بطور طبیعی شرایط حال حاضر خود را با آخرین وضعیت مطلوب در گذشته مقایسه می کنند. در مورد نرخ رشد اقتصادی نیز افکار عمومی ناخودآگاه شرایط امروز اقتصاد و معیشت و رونق کسب و کار را با آخرین وضعیت مطلوب پیش از رکود یعنی  سال 90 که هنوز شاخص ها وضعیت نسبتا مطلبوی داشت، مقایسه می کنند و قابل درک است است که برخی دریافت ملموس و روشنی از بهبود پیدا نکنند چرا که رشد 4 درصدی اعلام شده در سال 93 در مقایسه با سال 92 است.  به هرحال توقف نزول تولید ناخالص داخلی و تغییر جهت آن در مسیر بازیابی توان از دست رفته، آرامش بازارهای مالی و کاهش تورم دستاوردها و واقعیتهای اقتصادما هستند که قابل انکار نیستند.}

^{مشروح گفت و گو با معاون اقتصادی بانک مرکزی در ادامه بخوانید:}

اقتصاد دنیا در ۴۸ ساعت گذشته/ قیمت نفت در نیمه دوم ۲۰۱۵ احیا می‌شود

 

 ^{مهمترین عناوین اقتصادی دنیا در ۴۸ ساعت گذشته به شرح ذیل است:}

^{بلومبرگ : بزرگترین صادرکننده نفت اروپا یعنی نروژ به دلیل سقوط قیمت جهانی نفت با خطر بی ارزش شدن پول خود روبرو شده است.}

^{خبرگزاری فرانسه : نرخ بیکاری کره جنوبی در ماه دسامبر ۲۰۱۴ با ۳.۴ درصد رشد به بالاترین نرخ در ۱۵ سال اخیر رسید.}  

^{رویترز : در بازار معاملات روز جمعه هر بشکه نفت دریای برنت با ۲۳ سنت افزایش به رقم ۴۸.۵۰ دلار معامله شد.}

^{ایشا پلاس : تاجیکستان در بخش تجارت خارجی خود در سال ۲۰۱۴ میلادی با رشد ۳۱۴ میلیون دلاری در مقایسه با سال قبل از آن، مواجه شد.}

^{یو بی اس : به دلیل سقوط ارزش "ین" پول ژاپن در مقابل دلار آمریکا، سهم سرمایه گذاری شرکت‌های ژاپنی در سه ماه پایانی سال ۲۰۱۴ میلادی با ۵.۵ درصد افزایش روبرو شد.}

^{ایتارتاس : نخست وزیر روسیه گفت: روسیه قصد دارد نهایت استفاده از همسایگی با منطقه اقیانوسیه-آسیایی را در ارائه فناوری و نوآوری، بکند.}

قیمت طلا در بازار تهران صبح شنبه 27 دی 93

 

اوباما : هر تحریم‌جدید ایران را وتو می‌کنم

 

به گزارش شبکه خبری " ای بی سی "آمریکا، اوباما که روز جمعه در کنفرانس خبری مشترک با نخست وزیر بریتانیا در کاخ سفید سخن می گفت با اشاره به تلاش هایی در کنگره برای تصویب تحریم های جدید علیه ایران گفت : همان طور که بارها نیز پیش از این گفته هر گونه طرح جدید تحریم ایران را اگر بر روی میز او بیاید، وتو خواهد کرد.

کنفرانس خبری اوباما و کامرون در کاخ سفید

اوباما با اشاره به اینکه در شرایط کنونی تصویب تحریم های جدید مذاکرات در حال انجام بین ایران و قدرت های جهانی بر سرموضوع هسته ای را به خطر خواهد انداخت، گفت در صورت شکست مذاکرات ، او خود نخستین کسی خواهد بود که به کنگره خواهد رفت و از مجلس قانونگذاری آمریکا درخواست خواهد کرد تا تحریم های جدیدی را علیه ایران وضع کند.

نیم صفحه اول روزنامه های امروز شنبه, ۲۷ دی ۱۳۹۳

 

گناهان گالبرایت

محمد مالجو

^{جان کنت گالبرایت}

^{وقتی در زمستان سال 2006 سردبیر یکی از پرنفوذترین نشریه‌های اقتصادیِ دگراندیش از هزاران مشترکِ نشریه ی خویش دعوت کرد تا در یک رأی گیری اینترنتی هر کدام نام پنج تن از بزرگ ترین و مؤثرترین اقتصاددانان سده ی بیستم را برشمارند}

^{گمانه زنی های فراوان و پیش بینی-های بی شماری صورت گرفت، هم در فضای مجازی و هم میان گروه های مختلف اقتصاددانان و اهل حرفه. هنوز سی روز نگذشته بود که نتایج رأی گیری منتشر شد و حرف و حدیث ها به پایان رسید: رتبه ی اول به جان مینارد کینز اختصاص یافت، رتبه ی دوم به یوزف شومپتر، و رتبه ی سوم به جان کنت گالبرایت. کینز، اقتصاددانِ پرآوازه ی انگلیسی و معمار غایبِ اقتصادهای غربی در دوره ی رونقِ پس از جنگ جهانی دوم، در سال 1946 درگذشته بود. شومپتر، اقتصاددانِ مشهوری که کسانی او را حتی هم سنگِ آدام اسمیت و کارل مارکس خواند ه اند، در سال 1950 چشم از جهان فرو بسته بود. اما گالبرایت که در سال 1908 به دنیا آمده بود نیمه ی دوم سده ی بیستم را نیز سراسر به سلامت زیست، زمستان 2006 را گذراند، و 29 آوریل 2006 در نود و هفت سالگی به مرگ طبیعی درگذشت.}

^{جایزه ی نوبل اقتصاد به منزله ی بااهمیت ترین جایزه در صنف اقتصاد فقط به اقتصاددانانی اعطا می شود که در قید حیات باشند. وقتی در سال 1969 برندگان اولین جایزه ی نوبل اقتصاد اعلام شدند گرچه سالیانی از فوت کینز و شومپتر گذشته بود گالبرایت اما زنده بود. تا هنگام مرگ گالبرایت دقیقاً سی و شش بار امکان اعطای جایزه ی نوبل اقتصاد پدید آمده بود. هر بار، نظر به آورده های فراوانِ گالبرایت برای اندیشه ی اقتصادی، بسیاری از اهل حرفه پیش بینی می کردند این بار بالاخره دیگر نوبت به گالبرایت رسیده است. این پیش بینی ها هیچ گاه تحقق نیافت. چرا کمیته-ی تعیین جایزه ی نوبل هرگز جایزه ای به جان کنت گالبرایت اختصاص نداد؟}

گفت‌وگو با اریک ج. هابزباوم: تاریخ بزرگ سرمایه‌داری

 

^{ترجمه ناصر فکوهی}

^{اریک هابزباوم بنیان‌گذار گاهنامه‌ی «گذشته و حال» (Past and Present) و تاریخ‌دان مشهور و نویسنده‌ی کتاب «عصر نهایت‌ها» است. آثار وی را باید جزو جریان تاریخ‌شناسی بریتانیایی ملهم از مارکسیسم و متخصص تاریخ سرمایه‌داری جای داد. تلاش هابزبام آن بوده است که تاریخ جوامع معاصر را از نظرگاه اجتماعی از دوران صنعتی‌شدن تا امروز ترسیم کند و در این راه به‌خصوص به شورش‌ها، زایش‌جوامع صنعتی و ملی‌گرایی‌ها توجه شده است.
اریک هابزباوم مورخ انگلیسی با کتاب‌های «عصر انقلاب‌ها (1848-1789)»، «عصر سرمایه (1875-1848)» و عصر امپراتوری‌ها (1914-1875)» تلاش کرد تحول سرمایه‌داری را در جوامع مدرن و صنعتی ترسیم کند. در سال 1994، وی آخرین بخش از کار خود را با عنوان «عصر نهایت‌ها، تاریخ کوتاه قرن بیستم (1991-1914)» منتشر کرد. به عقیده‌ی هابزبام این تاریخچه‌ی کوتاه قرن بیستم به سه بخش قابل تقسیم است: نخست «عصر مصیبت‌ها» در فاصله‌ی 1914 تا 1945، سپس «عصر طلایی» در فاصله‌ی 1945 تا 1970 که در طول آن جوامع صنعتی تغییرات عظیمی را تجربه کردند و سرانجام بحران عمومی که مهم‌ترین واقعه در طول آن فروپاشی رژیم‌های کمونیستی و ازهم‌گسستگی اتحاد جماهیر شوروی بود.}

جامعه شناسی پول: گذشته، حال و آینده

ماتیو دفلم ترجمه شایسته مدنی

^{نظریه اجتماعی زیمل با گذشت دهه ها، رقیبان برجسته ای پیدا کرده است، به خصوص با ظهور مطالعات فرهنگی و بحثهای مدرنیته و پست مدرن بیشتر شاهد  حضور این رقیبان هستیم (Backhaus 1998, Blegvad 1989, Dahme 1990, Featherstone 1991, Gross 2001, Scaff 1988, C. Turner 1989, Weinstein 1990, 1993). جامعه شناسی پول موضوع مورد علاقه جامعه شناسان بوده و بارها مورد بازبینی قرار گرفته است (Baker & Jimerson 1992, Condominas 1989, Ingham 1998, Singh 2000, Zelizer 1994). البته مطالعه پول هیچ گاه از جامعه شناسی دور نبوده است. تحلیل های کارکری پارسونز و اسملسر از پول به عنوان واسطه عمومی در تعامل، قابل توجه هستند؛ همین طور مفهوم بازآفرین لومان از پول (1985)، رساله هابرماس در مورد تجمع پولی در زیست جهان (1981) و بحثهای گیدنز از پول و اعتماد در نظریه ساختاری اش از مدرنیته (1990-1991) مثالهایی از این دست هستند. گرچه هیچ کدام از این نویسندگان اساس نظریاتشان را بر نظریه زیمل قرار نداده اند. برای مثال هابرماس، مفهوم پول را خارج از ارزیابی انتقادی پارسونز بسط داد و جملات زیمل تنها سه بار در تحلیل او از نظریات مدرنیته تکرار شده است. فلسفه موضوعی زیمل برای هابرماس از دیدگاه فرامتافیزیکی در نظریه ارتباطات، غیرقابل قبول است. همچنین به عقیده گیدنز "فلسفه پول" دور از دسترس ترین و فریبنده ترین رابطه بین پول و مدرنیته است و به طور خلاصه گیدنز فقط از مفاهیم اعتماد و فضای زیمل استفاده  می کند.}

اقتصاد و فرهنگ

شایسته مدنی

^{د. یونگ، الکه ، 1390، اقتصاد و فرهنگ (در باب ارزشها، علم اقتصاد و کسب و کار بین المللی)، ترجمه سهیل سمی، زهره حسین زادگان، نشر ققنوس، چاپ اول، 420 صفحه
از اوایل دهه نود، فرهنگ بار دیگر در حوزه تحلیل اقتصادی مطرح شد، حال آن که در بخش اعظم نیمه دوم قرن بیستم محلی از اعراب نداشت. در آن دوره، دیدگاه غالب در اقتصاد بر رفتار منطقی استوار بود، و به زمینه ای که فرایند تصمیم گیری در آن تحقق می یافت توجهی نمی شد. در عالم اقتصاد، ضرورت توجه به فرهنگ به مثابه عاملی تبیینی نخستین بار در دو حوزه احساس شد، حوزه هایی که محققان در آنها با تفاوتهای فرهنگی روبرو شدند، یعنی اقتصاد توسعه و بازرگانی بین المللی. از آنجا که اکثر محققانی که در مورد توسعه کشورهای توسعه نیافته مطالعه می کنند شهروندان کشورهای صنعتی هستند، ناگزیر با تفاوتهای میان کشورهای زادگاه خود و جوامع مورد تحقیقشان روبرو می شوند. این تفاوتها هر چه بیشتر باشند، گرایش محققان به تشریح این تفاوتها بر حسب فرهنگ نیز عمیق تر خواهد شد. بر همین مبنا، عدم پیشرفت در روند توسعه اقتصادی بی هیچ شک و تردیدی به حساب عقب افتادگی فرهنگی گذاشته، و پیشرفت غیرمنتظره اقتصادی نیز نتیجه ارزشهایی خاص در فرهنگی بیگانه قلمداد می شود (جنوب ایتالیا برای مورد نخست و ژاپن نمونه مورد دوم قلمداد می شود). در این رویکرد فرهنگ مستمسک برای شرح آن چیزی است که محققان از درکش عاجزند (فصل سوم کتاب به این موضوع می پردازد).
محققان بازرگانی و بین المللی جزو نخستین افرادی بودند که به اهمیت تفاوتهای فرهنگی در معاملات بین المللی اذعان کردند.}

دولت ها امانتدار ثروت ملی نیستند

 

^{علی دادپی/ اقتصاددان}

^{علی دادپی استاد دانشگاه کلایتون آمریکا در مورد اظهارنظر محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت یازدهم که قاطعانه از امکان اداره کشور بدون نفت گفته بود، می‌گوید این امر امکان‌پذیر است اما در عالم نظر. از دید او دولت و شرکت‌های دولتی در حال حاضر بیش از آنچه تصور می‌شود به نفت وابسته‌اند و امکان ادامه حیات بدون نفت را ندارند.}

^■■■

^{‌سخنگوی دولت چندی قبل در یک اظهارنظر اعلام کرد می‌توان کشور را بدون نفت اداره کرد. این اظهارنظر را چطور ارزیابی می‌کنید؟}

^{واقعیت این است که از جنبه نظری، امکان اداره کشور بدون درآمدهای نفتی وجود دارد. در این گزاره شکی نیست اما آیا از نظر عملی هم چنین امکانی وجود دارد؟ آن هم در حالی که شرکت‌های دولتی هیچ گونه درآمدزایی ندارند و هزینه‌زا هستند؟ علاوه بر این در کشور ما نظام بازار وجود ندارد که بتواند سیگنال‌های قیمتی درست ایجاد کند و بر اساس آن سیگنال‌ها اقتصاد مسیر خود را مشخص کند. بگذارید باز هم تاکید کنم از نظر تئوریک امکان اداره کشور بدون نفت وجود دارد اما اگر ما در شرایط فعلی این حرف را می‌زنیم احتمالاً به خاطر این است که می‌خواهیم به خودمان روحیه بدهیم. ببینید اگر یک نفر به دنبال متناسب کردن اندام خود است چه باید بکند؟ باید منظم ورزش کند و تغذیه مناسب داشته باشد و قس علی هذا. یعنی او می‌تواند اندام متناسب و سالم داشته باشد اما آیا اراده و توان این کار را هم دارد؟ ما یک دهه رونق نفتی و درآمدهای بالا را با غفلت و هزینه‌کرد تمام درآمدها سپری کرده‌ایم و اکنون که با وجود وابستگی و عادت به این ولخرجی درآمدمان کاهش یافته به فکر اداره کشور بدون نفت افتاده‌ایم. ما از این نکته غافل مانده‌ایم که الگوی مصرف انرژی در دنیا تغییر کرده است. در دهه 70 میلادی که قیمت نفت افزایش یافته بود، کشورهای جهان در جهت تغییر الگوی مصرف انرژی تلاش و هزینه زیادی کردند. برای کاهش مصرف در زمینه عایق‌سازی، بهینه‌سازی مصرف برای گرمایش و تولید وسایلی که مصرف کمتر و بازدهی بیشتری داشته باشند، هزینه زیادی شد. حتی برای تحقیق و توسعه در این حوزه نیز سرمایه‌گذاری هنگفتی شد. در نتیجه تقاضای کشورهای توسعه‌یافته کاهش پیدا کرد و حتی در دوره‌های ارزانی نفت نیز دیگر خبری از آن ریخت‌وپاش‌ها و مصرف‌های بالا نشد.}

هفت درس بزرگ امارات

^{مردم عرب، عمدتاً مردمانی مهمان دوست هستند. اماراتی ها، این سنت دیرین عربی را به اقتصاد گردشگری هم گره زدند. بدین ترتیب، گردشگران سراسر جهان بی هیچ واهمه ای راهی این کشور و مشخصاً دوبی شدند تا در جایی که هیچ کس درباره مذهب و ملیت شان نمی پرسد و سلیقه ای بر ایشان تحمیل نمی کند، مورد احترام واقع شوند.
امارات متحده عربی؛ کشوری که در 43 سالی که از استقلالش گذشته، توانسته است بیش از بسیاری از ممالک دارای تاریخ و تمدن و وسعت، بدرخشد و سری در میان سرها داشته باشد.}

 

^{سرزمینی که امروز به نام "امارات متحده عربی" شناخته می شود، یک قرن پیش، موطن بادیه نشیانی بود که به سختی روزگار می گذراندند. قحطی دهه های 1930 و 1940 میلادی عرصه را چنان بر مردمان آن دیار تنگ کرد که چاره ای جز سرخ کردن و خوردن ملخ های پرشمار بیابان نداشتند.}

^{با این حال، مردم آن سرزمین، خود را محکوم به گم شدن در میان توفان های شن و محو شدن در تاریخ ندانستند. آنها تصمیم گرفتند خاک را به طلا تبدیل کنند و بی هیچ مبالغه ای این کار را کردند و از این رو ، پر بیراه نیست به مردم این سرزمین و حاکمان دوراندیش آن لقب کیمیاگر داد.}

روند نزولی روبل و یورو ادامه دارد\ اما این کجا و آن کجا

^{ارزش یورو در مقابل دلار آمریکا اکنون به همان سطحی رسیده که در زمان نخستین عرضه این پول درسال ۱۹۹۹ در آن قرار داشت. آخرین کاهش ارزش یورو باعث شده که اکنون هر یورو معادل ۱.۱۷۴ دلار آمریکا ارزش داشته باشد و گفتنی است آخرین باری که ارزش یورو تا این حد پایین آمده بود به نه سال قبل باز می گردد. با توجه به سیاست های مدنظر بانک های مرکزی اروپا و آمریکا می توان انتظار داشت که روند کاهش ارزش یورو همچنان ادامه داشته باشد. روبل روسیه نیز این روزها در حال تجربه کاهش ارزش است به طوری که ارزش واحد پولی روسیه نسبت به دلار در سال جاری میلادی به میزان ۱۶ درصد کاهش یافته است. روبل روسیه در سال ۲۰۱۴ میلادی نیز کاهش ارزشی ۴۱ درصدی را تجربه کرد.}

^{هرچند که یورو و روبل در کاهش ارزش مشترکند اما عواقب آن برای اقتصادهای منطقه یورو و روسیه کاملا متفاوت است. بانک مرکزی اروپا به طور خود خواسته تلاش می کند تا با سیاست های پولی انبساطی از ارزش یورو بکاهد تا بدین ترتیب جلوی منفی شدن تورم در منطقه یورو را بگیرد، به مزیت رقابتی صنایع منطقه یورو بیافزاید و کسب و کار در این منطقه را رونق ببخشد}