جادوی اقتصاد

منشور خبری تحلیلی اقتصاد ایران و جهان

جادوی اقتصاد

منشور خبری تحلیلی اقتصاد ایران و جهان

زندگی بر پایه اقتصاد

۷۰ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «اقتصاد کلان» ثبت شده است

موضوع جلوگیری از حکومت‌هایی که بر پایه مردم سالاری تشکیل شده‌اند، همیشه به عنوان یکی از معضلات جهانی، جهت جلوگیری از استقرار دموکراسی، مطرح بوده است. بارها از مخالفان حکومت‌های مردم سالار شنیده‌ایم که برخی آزادی‌ها مانع تکامل و رشد اقتصادی کشورها می‌شوند.

این گروه معتقدند که انکار حقوق مدنی و آزادی‌های اساسی، زمینه‌های رشد اقتصاد را مهیا می‌کند و جهت تسریع در توسعه اقتصادی بهتر است. گاها دیده شده که برخی نظام‌های سیاسی با نفی حقوق ابتدایی مدنی و سیاسی به خاطر مزیت مورد ادعای آنها در ترغیب توسعه اقتصادی دفاع می‌کنند. البته تجربه گذشتگان نشان داده که رشد اقتصادی بیشتر محصول یک فضای اقتصادی آزاد بوده تا یک نظام بسته و محدود. موضوع دیگری که بارها و بارها مورد مناقشه بزرگان بوده این است که هرگاه دهک‌های پایین‌دست جامعه حق انتخاب بین آزادی‌های سیاسی و تامین نیازهای اقتصادی را داشته باشند، آنها به طور قطع دومی را انتخاب خواهند کرد. بدین جهت بر اساس این نظریه تضادی مابین اجرای مردم سالاری و توجیه آن وجود خواهد داشت. یعنی چنانچه اکثریت فقرا حق انتخاب داشته باشند، از دید طیف غالب، مردم سالاری نفی خواهد شد. 
همچنین توجیه شده که از آنجایی که مردم دلیل دارند که بیش از هر چیز خواستار حذف محرومیت و فقر اقتصادی باشند، پس باید به آزادی‌های سیاسی که مانع اولویت واقعی آنها می‌شود، اصرار نورزند. این فرضیه تعارض بزرگ بین آزادی‌های سیاسی و تامین نیازهای اقتصادی، فرض مهمی را در این قیاس به وجود می‌آورد و بدین صورت استدلال دوم وابسته به اولی خواهد بود. بارها بحث بر سر این بوده که اصرار بر آزادی‌های سیاسی و مردم سالاری مخالف ارزش‌هایی همچون نظم است. معمولا دلیل توفیق کشورهای شرق آسیا را نتیجه نفی حقوق مدنی و برخی آزادی‌ها دانسته‌اند.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۹ اسفند ۹۳ ، ۱۱:۲۸
مهدی اشرفی وند

سیده فاطمه مقیمی*: یکی از مسائل مهم امروز  جوامع صنعتی ایجاد بستر مناسب برای سرمایه گذاری  و پیشبرد اهداف آن باحمایت از سرمایه گزاران است و بدون حمایت از سرمایه گذاران ، توسعه بازارها و نفوذ به بازار جدید به سختی قابل حصول است . در چنین شرایطی، در عین بهره مندی سهامداران از دارایی های متنوع، کار آفریینان کشورها برای  سرمایه گذاری می توانند به منبع مالی خوب و متنوع دست  یابند در غیر اینصورت بانکها  منبع مالی منحصر به فرد تبدیل می شود و سرمایه گزاران را از تنوع منابع مالی بی بهره خواهند بود.

 برای ایجاد سرمایه گذاری خوب نیاز به حمایت از سرمایه داران و بهبود فضای کسب و کار است ما قانون مدون آنرا داریم که متاسفانه تاکنون اجرا نشده است.حمایت از سرمایه گزاران معمولا از سه میانگین افشای اطلاعات ، درجه مسئولیت پذیری مدیر و سهولت دادخواست سهامداران بدست می آید.

در راستای شفاف سازی و افشای اطلاعات می توان تصویب دستورالعمل -الزامات افشای اطلاعات و تصویب معاملات اشخاص وابسته به ناشران بورس و فرابورسی -دانست.به طور دقیقتر، این دستورالعمل در راستای حمایت از حقوق سرمایه گذاران، پیشگیری از وقوع تخلفات و نیز ساماندهی و توسعه بازار شفاف و منصفانه در 13 ماده و 5 تبصره، در تاریخ 3/10/1390 به تصویب هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار رسید. بر اساس این دستور العمل، اشخاص وابسته )اشخاصی که حداقل 10 درصد سهام ناشر را در اختیار دارند، مدیرانی که در 2 سال گذشته عضو هیات مدیره بوده اند،

اشخاص دارای روابط خاص مانند تعاونی کارکنان و صندو قهای بازنشستگی و مدیران ارشد اجرایی و....( وظیفه دارند معاملات خود را به تفکیک هر گروه معامله و با شرح مناسب به ترتیبی که در ماده 4 این دستورالعمل ذکر شده افشا نمایند. چنانچه ارزش موضوع معامله معادل یا بیش از پنج درصد دارایی ناشر مطابق آخرین صورت های مالی حسابرسی شده باشد، باید حداکثر ظرف مدت 48 ساعت افشا شوند )طبق ماده 129 اصلاحیه قانون تجارت.(1)

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۴ اسفند ۹۳ ، ۱۲:۱۷
مهدی اشرفی وند

اقتصاد کلان چیست؟

macroeconomics-territory 

 

 

 

 

 

 

در اقتصاد کلان (‌‌Macroeconomics) روابط اقتصادی متغیرهایی مانند تولید، مصرف، پس‌انداز، سرمایه‌گذاری، درآمد، رشد اقتصادی، تورم و مانند اینها مورد بررسی و مطالعه قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر: اقتصاد کلان، بررسی وضع اقتصادی در سطح کل است و برخلاف اقتصاد خرد که به بررسی قیمت‌ها، مقدار خرید، فروش، هزینه، درآمد و غیره در سطح بنگاهها و بازارهای فردی می‌پردازد، اقتصاد کلان مجموعه نظریه‌هایی است که پدیده‌های اقتصادی را در سطح مقادیر جمعی تجزیه و تحلیل می‌کند و مجموع رفتارها و واکنشهای اقتصادی و نیز دورانهای بازرگانی و تغییرات ایجادشده در بازارهای کالاها و خدمات، کار، سرمایه و پول را مورد مطالعه قرار می‌دهد. دامنه اقتصاد کلان بسیار گسترده و مشتمل بر نظریه‌های سرمایه‌گذاری، تولید، درآمد، اشتغال، بیکاری، تورم، مصرف، سطح عمومی قیمت‌ها، نظریه‌های پولی و نرخهای بهره، سود، هزینه‌ها و بدهیهای دولت، کسری بودجه، تجارت خارجی و به‌طورکلی شامل مجموعه سیاست‌های مالی و پولی و رشد اقتصادی و حتی پیش بینی تغییر آنها در آینده است.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۴ بهمن ۹۳ ، ۱۰:۴۵
مهدی اشرفی وند

 

رضا شیوا، رییس شورای رقابت و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، معتقد است:"به طور کلی رفتار مصرفی افراد و طبقات اجتماعی و همچنین دولت هایی که بخش اعظم درآمدشان، حاصل فعالیت مولد خودشان نیست با بریز و پاش های بسیار همراه است. بنابراین استفاده از درآمدهای نفتی عمدتا برای نیازهای مصرفی بوده است، کشوری که نتواند نیازهای مصرفی خودش را تولید و مجبور باشد از منابع طبیعی خودش استفاده کند، کشوری ناتوان است و از سوی دیگر این امر عادات مصرفی جامعه را شکل داده است و تغییر این الگوی مصرفی مستلزم زمان است."

در ادامه مشروح گفت‌وگوی شیوا تقدیم می‌شود:

 آقای دکتر همان طور که مستحضرید نفت‌ از جمله عوامل بسیار مهم در توسعه اقتصادی کشورها بوده است. همین مسئله سبب شده از سالیان قبل تاکنون ایده استقلال اقتصاد از نفت یا همان اقتصاد بدون‌ نفت‌ توسط اقتصاددانان و به ویژه سیاست مداران مطرح شود. این مسئله در کشور ما علی رغم تمام فراز و نشیب های به وجود آمده به ویژه در سال های بعد از انقلاب هنوز محقق نشده است. تحلیلحضرتعالی در این خصوص چیست؟

 این موضوع از پیچیدگی های بسیاری برخوردار است که بایستی مکانیسم آن به طور جدی مورد بررسی قرار گیرد. در کشورهایی که اقدام به فروش ثروت ملی خود می کنند موارد زیر اجتناب ناپذیر است. به طور کلی رفتار مصرفی افراد و طبقات اجتماعی و همچنین دولت هایی که بخش اعظم درآمدشان، حاصل فعالیت مولد خودشان نیست اقدام به بریز و پاش های بسیار می کنند. بنابراین استفاده از درآمدهای نفتی عمدتا برای نیازهای مصرفی بوده است، کشوری که نتواند نیازهای مصرفی خودش را تولید و مجبور باشد از منابع طبیعی خودش استفاده کند، کشوری ناتوان است و از سوی دیگر این امر عادات مصرفی جامعه را شکل داده است و تغییر این الگوی مصرفی مستلزم زمان است. فروش ثروت های ملی درآمدهای بالایی را به جامعه تزریق می کند که چون قدرت تولیدی جامعه قادر به پاسخگویی تقاضای حاصل از فروش نفت  نیست سریع‌ترین راه برای جواب‌گویی به افزایش تقاضا برای کالا و در نتیجه قیمت، استفاده از واردات است، زیرا تولید فرآیندی زمان‌بر است لذا این درآمدها صرف واردات بی رویه می شود.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۳ بهمن ۹۳ ، ۱۱:۱۶
مهدی اشرفی وند


 

 

 

 

    در عالم اقتصاد متخصصان اقتصاد کلان بیشترین تعریف و تمجیدها را دریافت می‌کنند. به عنوان طراحان الگوهای بزرگ اقتصادی، این دانشمندان با پیش‌بینی قیمت مسکن و نرخ بهره خوراک بحث‌های محافل را فراهم می‌سازند. بسیاری از آنها در مناصب قدرت قرار دارند و ابزارهای مالیاتی یا هزینه‌های وزارتخانه‌ها را دستکاری می‌کنند یا اهرم‌های پولی را در بانک‌های مرکزی تغییر می‌دهند. تعدادی دیگر از طریق بانک‌ها و صندوق‌های تامین به کسب درآمد می‌پردازند. اما رویکرد عادی و همیشگی لزوم تغییرات است. نه‌تنها در طول دهه گذشته پیش‌بینی‌های اقتصاددانان کلان نادرست از آب در آمد بلکه آنها حاشیه قدرت خود را نیز از دست دادند. برای هر کس که قصد ورود به عالم اقتصاد را داشته باشد آینده در حوزه اقتصاد خرد است.
    اقتصاددانان خرد افرادی متواضع هستند. آنها به جای اینکه در جست‌وجوی یک نظریه متحد درباره همه چیز باشند تمرکز خود را بر یک حوزه معطوف می‌کنند که اغلب یک نوع بازار یا بنگاه است و تلاش می‌کنند نحوه کار آن را درک کنند. فناوری در اینجا به آنها یاری می‌رساند. اقتصاددانان خرد که به مجموعه بزرگی از داده‌های شرکت‌های فناوری مجهز هستند می‌توانند پیش‌بینی‌های بسیار خوبی از رفتار انسانی ارائه دهند. بنگاه‌های سیلیکون ولی عاشق این افراد هستند. این بنگاه‌ها با بهره‌گیری از اقتصاددانان خرد برجسته می‌توانند پیش‌بینی کنند حرکت بعدی مشتریان یا کارمندان چه خواهد بود.

    ۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۴ بهمن ۹۳ ، ۱۱:۳۸
    مهدی اشرفی وند

    اقتصاد یونان تازه از رکود در حال خروج است، اما انتخابات ناگهانی که قرارست در همین سال برگزار شود، ممکن اقتصاد این کشور را یکبار دیگر زیر فشار قرار بدهد و صفحه جدیدی از بحران یورو را ببار بیاورد. این ترس زمانی اوج میگیرد که حزب چپ گرای سیریزه (Syriza) که میخواهند برنامه نجات یونان با همکاری اتحادیه اروپا و صندوق بین المللی پول را دوباره از سر بگیرند، بر سر اقتدار بیاید. در این انتخابات، حزب سیریزه ممکن با اکثریت قاطع برنده شود، و یا هم اتحادیه برنده‌ی را در پارلمان تشکیل بدهد.
     

    اقتصاد یونان در 2015


    ۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۹ دی ۹۳ ، ۱۲:۲۷
    مهدی اشرفی وند

     

     

     به قیمتهای ثابت سال 1383 در شش ماهه اول سال 1393 به 1022808 میلیارد ریال رسید که نسبت به رقم مشابه شش ماهه اول سال 1392 به میزان 4.0 درصد رشد نشان می‌دهد. 

    حسن روحانی رئیس جمهور در این باره گفت: ما در سه ماه ابتدای سال جاری دارای رشد اقتصادی بودیم که به معنای خارج شدن از رکود و آغاز رونق و شکوفایی و حرکت رو به جلو بود. مجموعا در ۶ ماه ابتدای سال دارای رشد اقتصادی ۴ درصد بودیم این در حالی است که رشد اقتصادی ما در سال ۹۱ منفی ۶.۸ درصد و در سال ۹۲ کمتر از منفی ۲ درصد بوده است.»

    علت عمده نرخ رشد 4.0 درصدی تولید ناخالص داخلی را باید در افزایش ارزش افزوده فعالیت‌های «نفت»، «صنعت»، «ساختمان»، «بازرگانی، رستوران و هتلداری» «خدمات مؤسسات پولی و مالی» عنوان شده است.

    علاوه بر این رئیس جمهور با اشاره به فعالیت های مثبت دولت در زمینه اقتصادی در 16 ما گذشته میزان تورم را 17 درصد اعلام کرد. 

    ۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۴ دی ۹۳ ، ۱۴:۳۲
    مهدی اشرفی وند

    یکی از آرزوهای دیرینه اهالی بازار سرمایه ورود نفت به بورس است، اما تاکنون این رویا دوبار ناکام مانده و حال برای سومین بار قرار است طلای سیاه روی تابلوی بازار سرمایه نقش ببندد...

    این موضوع را بیژن نامدارزنگنه وزیر نفت کابینه تدبیر و امید در صبحانه کاری در جمع فعالان بخش خصوصی در مهر سال جاری اعلام کرد اما نزدیک به سه ماه از اعلام این وعده گذشته و هنوز به نظر می‌رسد مسوولان بورسی و وزارت نفت تفاهم کامل را در این زمینه به عمل نیاورده‌اند.

    این درحالی است که به گفته مسوولان وزارت نفت تاکنون جلسات مختلفی در این زمینه مابین دو طرف برگزار شده ولی تاکنون این نشست منجر به روی تابلو رفتن نفت در بورس نشده است.

    حال باتوجه به تغییر رییس سازمان بورس باید منتظر ماند و دید که دیدگاه رییس جدید در مورد عرضه طلای سیاه در بازار سرمایه چیست.

     باید و نباید‌های بورسی نفت

    در این زمینه بسیاری از کارشناسان معتقد هستند که برای به موفقیت رسیدن عرضه سوم نفت در بورس باید یک‌سری الزامات و مقدمات فراهم شود تا این عرضه دچار سرنوشت عرضه‌های قبلی نشود.

    در همین رابطه آلبرت بغزیان استاد دانشگاه و کارشناس مسایل اقتصادی از فرصت‌ها و تهدیدات عرضه نفت در بورس سخن گفته است.

    ۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۳ دی ۹۳ ، ۱۴:۵۰
    مهدی اشرفی وند

    براساس گزارش صندوق بین المللی پول، برای اولین بار پس از چهارده دهه، آیالات متحده عنوان بزرگترین اقتصاد جهان را از دست داده است، آنهم به چین. اما آمار زیربنای این ادعا تا چه اندازه قابل اعتماد و درست است؟
    اقتصاد چین در حال حاضر حدود 17.6 تریلیون دالر ارزش دارد، یعنی اندکی بالاتر از ارزش اقتصاد آیالات متحده (17.4 تریلیون دالر - براساس آمار صندوق بین المللی پول)
    بنابرین برای اولین بار پس از سال 1872، زمانیکه اقتصاد آیالات متحده از اقتصاد انگلستان پیشی گرفت، آیالات متحده عنوان بزرگترین اقتصاد جهان را باخته است.
    صندوق بین المللی پول این ارقام را با استفاده از برابری قدرت خرید (PPP) که شما را قادر به مقایسه توان خریداری تان با پول خود در کشورهای مختلف مینماید، محاسبه نموده است. به همین دلیل هرقدر پول بیشتر به چین نسبت به آیالات متحده میرود، به همان اندازه این مقیاس هم بنفع چین بالا میرود.

    ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ آذر ۹۳ ، ۱۲:۵۷
    مهدی اشرفی وند

    اعترافات 
     

    ■■■  امسال هشتادمین سال تاسیس دانشکده فنی دانشگاه تهران است و به همین منظور کانون مهندسین فارغ‌التحصیل دانشکده فنی با دعوت از چهره‌های مطرحی که در سال‌های گذشته از این دانشکده فارغ‌التحصیل شده‌اند، به بحث و بررسی موضوعات مختلف می‌پردازند. در همین راستا آخرین نشست این کانون با موضوع اقتصاد کلان برگزار شد که در آن موسی خیّر رئیس سازمان برنامه و بودجه در دولت رجایی، محمدتقی بانکی رئیس سازمان برنامه و بودجه در دولت باهنر و دولت اول میرحسین موسوی و طهماسب مظاهری وزیر اقتصاد و رئیس‌کل بانک مرکزی شرکت کردند. این نشست قرار بود محل پرسش و پاسخ باشد و حاضران از سه مهمان مدعو سوالات خود را بپرسند. با این حال زمان این نشست به پرسیدن دو یا سه سوال بیشتر قد نداد. سوالاتی که اگرچه کوتاه و مختصر بود اما مفید و چالشی بود. سوالاتی که باعث شد مهمانان پنل اقتصاد کلان کانون فارغ‌التحصیلان به اشتباهات خود در دوران مدیریت خود اعتراف کنند. اشتباهاتی که به گفته خود این مدیران بعضاً اثرات قابل‌توجهی بر اقتصاد و زندگی مردم نیز داشته است.

    بهتر است برای شروع ابتدا آقایان مظاهری، بانکی و خیّر به فعالیت‌های خود اشاره داشته باشند و به طور خلاصه از مسوولیت‌های خود در دوره‌های مختلف بگویند.
     


     طهماسب مظاهری: من همان‌طور که احتمالاً می‌دانید مسوولیت‌های مختلفی داشته‌ام. از مسوولیت اقتصادی در استانداری کهکیلویه و بویراحمد شروع کردم و بعد هم در سازمان برنامه، وزارت اقتصاد، بنیاد مستضعفان و دوره آخر حضورم هم در بانک مرکزی بودم که در دوره آقای احمدی‌نژاد بود که دوره کوتاهی بود. تقریباً یک سال در بانک مرکزی با هم کلنجار رفتیم و در نهایت هم استعفا دادم و امور را به خود ایشان واگذار کردم. من هم افتخار می‌کنم که به مملکت خدمت کرده‌ام و در عین حال اعتراف هم می‌کنم که حتماً بخشی از مشکلات موجود تقصیر ماست. اصلاح قانون مالیاتی، قانون سرمایه‌گذاری خارجی، قانون بورس، قانون پولشویی و کنترل نقدینگی در بانک مرکزی در یک دوره کوتاه‌مدت حضور، از کارهایی است که تلاش کردم انجام دهم اما قطعاً می‌توانستیم بیشتر و بهتر خدمت کنیم. اگر بخواهم فهرست کنم کارهای نکرده زیاد است. این دنیا هم مثل دنیای آخرت است. همه می‌بینند که چه کارهایی باید می‌کردند اما نکردند. با این حال فرصت تلاش بیشتر وجود دارد.

    ۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۵ آذر ۹۳ ، ۱۳:۴۳
    مهدی اشرفی وند

    حضور کوتاه‌مدت دکتر هادی صالحی‌اصفهانی در ایران در اواخر مهر فرصتی بود تا درباره وضعیت و چالش‌های اقتصاد ایران گفت‌وگویی داشته باشیم. صالحی‌اصفهانی باوجود دوری از ایران به‌دقت پیگیر و نگران وضعیت اقتصادی کشور است.

    او یکی از اصلی‌ترین مشکلات اقتصاد ایران را کمبود تخصص و محدودیت در استفاده از افراد متخصص می‌داند و در توضیح این نکته به «تعادل» می‌گوید: «متاسفانه در ایران برای احترام به تخصص در علوم اجتماعی به‌خصوص اقتصاد فرهنگ‌سازی نشده است. به‌نحوی که بسیاری از افراد در این زمینه خود را متخصص می‌دانند ولی درک کافی برای اینکه چه کسی در چه جنبه از اقتصاد متخصص است، وجود ندارد. از سوی دیگر روند‌ها و مکانیسم‌های لازم برای تشخیص میزان تخصص و شناخت توانایی‌های افراد و ایجاد اعتماد به آنها به‌درستی عمل نمی‌کند. اما در کشورهای پیشرفته و موفق راهکارهای مناسبی را برای ارزیابی دانش و توانایی‌های متخصصان از طریق دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی و احزاب و امثالهم برقرار کرده‌اند.»

    ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۰ آذر ۹۳ ، ۱۲:۴۳
    مهدی اشرفی وند

     

    همزمان با اول آذر ماه شمارش معکوس برای بودجه‌ای که قرار است نسبت به ضوابط و مقررات پایبند باشد شروع شد.

    در حالی که بی نظمی ها در زمان تقدیم لایحه بودجه، نمایندگان را برآن داشت تا در سال 1387 با اصلاح آیین نامه داخلی مجلس دولت ها را وادار به ارائه لایحه بودجه تا 15 آذرماه کنند تنها در سال گذشته همزمان با تدوین و تقدیم اولین بودجه دولت یازدهم بود که این قانون اجرا شد.

    همانطوری که معاون برنامه ریزی رییس جمهور در روزهای ابتدایی ورود دولت به اداره کشور قول داده بود با وجود محدودیت زمانی و نبود عملکرد دقیقی از بودجه اصلاح شده سال 1392، بخشنامه بودجه امسال در اواخر مهرماه سال گذشته به دستگاه های اجرایی ابلاغ شد و بعد از طی فرایند تهیه و تنظیم،لایحه بودجه 1393 در 17 آذر ماه(تاخیر دو روزه به دلیل تعطیلات) با سقف 783 هزار میلیارد تومانی به مجلس تقدیم شد.

    این درحالی است که بودجه امسال، اولین بودجه ای بود ای بود که بعد از 12 سال در فصل پاییز به مجلس می رفت.

    اوج بی نظمی ارائه بودجه در دولت دهم

    مروری بر زمانهای رفتن لوایح به مجلس از ابتدای دهه 80 تا کنون نشان می دهد که لایحه بودجه 80 در 16 آذر 79، بودجه 81 در دوم دی 80، بودجه 82 در دوم دی‌ماه 81، بودجه 83 در دوم دی 82، بودجه 84 در 19 دی 83، بودجه 85 در 25 دی 84، بودجه 86 در اول بهمن 85، بودجه 87 در 17 دی 86، بودجه 88 در هشتم بهمن 87، بودجه 89 در چهارم بهمن 88 ، بودجه 90 در اول اسفند 89 ، بودجه 91 در 12 بهمن 90 و در نهایت لایحه بودجه 92 در 9 اسفند 91 و لایحه بودجه 93 در 17 آذرماه ارائه شده‌اند.

    ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۱ آذر ۹۳ ، ۱۰:۵۶
    مهدی اشرفی وند

    طرفداران نظام بازار آزاد و طرفداران نظام مبتنی بر برنامه‌ریزی متمرکز چه دیدگاهی نسبت به آزادی اقتصادی دارند

     

    همان‌گونه که هرگاه سخن از عدالت به میان می‌آید، این اقتصاددانان سوسیالیست هستند که ادعای طرفداری از آن را مطرح می‌کنند، هرگاه سخن از آزادی به میان می‌آید نیز، این اقتصاددانان معتقد به بازار آزاد هستند که ادعای طرفداری از آن را مطرح می‌کنند. در رابطه با مقوله‌های عدالت و آزادی، درست است که طرفداران هر دو این رویکردها به ابراز عقیده در مورد واژه‌های یکسانی می‌پردازند، ولی به قول مثل رایج، میان ماه سوسیالیست‌ها تا ماه بازار آزادی‌ها، تفاوت از زمین تا آسمان است!آزادی اقتصادی را در اندیشه اقتصاددانان معتقد به بازار آزاد، می‌توان به معنای رهایی از چنگال محدودیت‌های دولتی -که بر گلوی فعالیت‌های اقتصادی فشرده می‌شود- دانست. یعنی هر چه دخالت دولت در مکانیسم بازار کاهش پیدا کند و شرایط برای رقابت کارگزاران اقتصادی در فضایی که مالکیت خصوصی‌شان به رسمیت شناخته می‌شود، بهبود یابد، آزادی اقتصادی نیز بیشتر محقق می‌شود.در عین حال، آزادی اقتصادی را در اندیشه اقتصاددانان سوسیالیست، می‌توان به معنای رهایی از چنگال سرمایه‌داران -که کارگران را استثمار می‌کنند- دانست. یعنی هرچه قدرت سرمایه‌داران محدودتر شود و به مالکیت اشتراکی احترام بیشتری گذاشته شود، آزادی اقتصادی بیشتر محقق شده است.با فرض اینکه اقتصاددان نهادگرایی همچون جان کنث گالبرایث در زمره سوسیالیست‌ها جای می‌گیرد و به نوعی آرا و عقاید او بازتاب‌دهنده آرا و عقاید سوسیالیست‌هاست و با فرض اینکه میلتون فریدمن نماینده تمامی اقتصاددانان آزادیخواهی‌ همچون هایک، میزس، روتبارد و... است، در ادامه به بررسی دیدگاه‌های این دو اقتصاددان علیه یکدیگر پرداخته می‌شود.

    ۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۹ آبان ۹۳ ، ۱۲:۵۰
    مهدی اشرفی وند
    سیاست فدرال رزرو آمریکا حتی تورمی را که همه منتظرش بودند به دنبال نداشت.
     

    Quantitative Easing یا سیاست "تسهیل کمی" و به زبان ساده تر سیاست تزریق نقدینگی به بازارهای مالی؛ سیاستی که بانک مرکزی آمریکا از سال 2008 به منظور مقابله با بحران اقتصادی جهانی در پیش گرفت، هفتۀ پیش متوقف شد.

    شش سال پس از ورشکستگی بانک لهمان برادرز، که جرقۀ بحران اقتصادی سال 2008 بود، اقتصاد جهان هنوز نتوانسته آنگونه که باید خود را از ورطه رکود نجات دهد و امروز سیاستی که اقتصاد جهان را امیدوار کرد، به پایان رسیده است. آنگونه که رییس فدرال رزرو آمریکا اعلام کرده، با توجه به رشد اقتصادی آمریکا و کاهش بیکاری انتظار می رود در ماههای آینده اقتصاد آمریکا شاهد رشد بیشتری باشد و از این رو دیگر اقتصاد آمریکا به دوپینگ نیاز ندارد.

    با این حال هنوز بسیاری از اقتصاددانان و کارشناسان آمریکایی این پرسش را مطرح می کنند که آیا این سیاست 6 سالۀ آمریکا جواب داده است؟ و اگر واقعا سیاست دوپینگ بازارها موثر بوده پس چرا این پول بر تولید ناخالص داخلی آمریکا اضافه نکرده است؟ و اگر این سیاست خوبی است چرا توسط سایر کشورهای بحران زده و یا اروپای بیمار اجرا نمی شود؟ این پرسشها با گذشت یک هفته از توقف سیاست تزریق نقدینگی آمریکا همچنان ذهن بسیاری را به خود مشغول داشته است.

    ۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۷ آبان ۹۳ ، ۱۰:۴۶
    مهدی اشرفی وند
     

    world_economy

     

     

     

     

     

     

     

    اشاره: در تمام کشورهای جهان، که کالایی تولید می شود یا خدماتی ارایه می شود، و دولت در فعالیت های اقتصادی نقشی ایفا می نماید، با یک سیستم اقتصادی روبه رو هستیم. 

    سیستم های ممکن و موجود در اقتصاد امروز، به سه دسته عمده تقسیم می شود؛ اقتصاد با برنامه ریزی متمرکز، اقتصاد بازار آزاد و اقتصاد مخلوط. 
    در این نوشتار سعی داریم، با پرداختن به سیستم های اقتصادی در اقتصاد امروز جهان، به یک سیستم اقتصادی که در تمام کشورهای جهان پذیرفته شده است، برسیم.

    ۱ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۱ آبان ۹۳ ، ۰۹:۵۴
    مهدی اشرفی وند
     

    pulshuee

     

     

     

     

     

     

     

     

    با توجه به تنوع فعالیت های غیرقانونی و بزهکارانه و حجم وسیع از پول های کثیف و غیرقانونی حاصله و تطهیر این پول ها و ادغام در اقتصاد کشورها، حجم گسترده ای از پول های در جریان در کل دنیا، پول های کثیف میباشند. همچنین به علت گسترش روز افزون سازمان های غیر قانونی به خصوص با باز شدن درهای کشورهای کمونیستی به بازار اروپا و در کل به بازار جهانی، ابعاد وجود مافیا در کل فعالیت های اقتصادی زیرزمینی وسعت زیادی پیدا نموده است. به عنوان مثال، پول های حاصله از مواد مخدر که همه ساله در سطح بین المللی تطهیر می شود، بین ٣٠٠ تا ٦٠٠ میلیارد دلار آمریکا بوده و سهم کشوری مانند کانادا به تنهایی در این میان بین ٥ تا ١٧ میلیارد دلار است. در قطعنامه ای که در ژوئن سال ١٩٩٨ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد تصویب شد (قطعنامه S – ٢٠/٤) تخمین زده شد که حداقل سالانه ٢٠ میلیارد دلار پول تطهیر میشود. در نتیجه عملیات پولشویی در سطح اقتصاد کلان و در کلیه سطوح تاثیر میگذارد

    از اثرات پولشویی بر اقتصاد کلان می توان گفت، میان بزهکاری و تقاضای پول در جریان (Currency) ارتباط وجود دارد. این ارتباط بین دهه ٨٠ و ٩٠ میلادی تغییر نموده است.

    ۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۵ آبان ۹۳ ، ۱۲:۳۶
    مهدی اشرفی وند

    منشاهای رشد اقتصادی در دوره‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت می‌توانند متفاوت باشند. به طور کلی می‌توان دو منشا را برای رشد اقتصادی در نظر گرفت: شوک‌های پولی و سمت تقاضای اقتصاد و شوک‌های حقیقی و سمت عرضه اقتصاد. در ادامه به بررسی هریک از این دو منشا می‌پردازیم.

    شوک‌های پولی

    به طور کلی یک شوک پولی به معنای خلق تورم غیرمنتظره‌ای است که منجر به افزایش تقاضای کل اقتصاد شود. وقتی تقاضای کل اقتصاد افزایش پیدا می‌کند، به تبع آن سطح قیمت‌ها نیز افزایش پیدا می‌کنند. زمانی که تولیدکنندگان با افزایش سطح قیمت‌ها مواجه می‌شوند، باید به این سوال پاسخ بدهند که آیا افزایش سطح تقاضای کل و قیمت‌ها منشاء حقیقی دارد یا منشاء اسمی (پولی). اگر تولیدکنندگان به این نتیجه برسند که منشاء افزایش سطح تقاضای کل و قیمت‌ها حقیقی است، آنگاه با افزایش تولید خود به این افزایش تقاضای کل واکنش نشان می‌دهند و در نتیجه رشد اقتصادی ایجاد می‌شود.

    ۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۲۴ مهر ۹۳ ، ۱۲:۴۳
    مهدی اشرفی وند

    الگوی سرمایه گذاری گروهی مبتنی بر سهم(Equity Based Crowd funding) یکی از الگوهای تجربه شده در اقتصاد جهان برای تامین مالی پروژه های بزرگ با استفاده از سرمایه های خرد می باشد. صندوق زمین و ساختمان نسیم به عنوان اولین صندوق در زمینه صنعت ساختمان با استفاده از این الگو در ماه گذشته در بازار فرابورس ایران رسما فعالیت خود را آغاز نمود. فارغ از اینکه در شرایط امروز که صنعت ساختمان با رکود نسبی مواجه است و این زمان مناسبی برای آغاز رسمی فعالیت این صندوق ها می باشد یا خیر، راه اندازی این صندوق به لحاظ تنوع ابزارهای تامین مالی سمت عرضه اقتصاد مسکنامری در خور و شایسته می باشد. 

    ۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۷ مهر ۹۳ ، ۱۲:۲۷
    مهدی اشرفی وند
    طبق یک نسخه مدرن از افسانه‌ای کهن، یک سرمایه‌گذار می‌خواهد تا در ازای پرداخت یک سنت برای خانه اول صفحه شطرنج، دو سنت برای خانه دوم و چهار تا برای خانه سوم و به همین ترتیب، تا آخر به وی داده شود. اگر این فرد فقط از خانه‌های سفید شطرنج استفاده کند، یک سنت اولیه پس از 31 بار جابه‌جایی مبلغی به میزان 5/21 میلیون دلار در خانه آخر شطرنج نصیبش می‌کند. جالب آنکه اگر از تمامی خانه‌های سیاه و سفید شطرنج استفاده کند این رقم به 92 هزار تریلیون دلار می‌رسد. افراد به‌طور معقولی در انجام تخمین‌های مبتنی بر جمع خوب عمل می‌کنند ولی برای عملیاتی که به دفعات تکرار ضرب بستگی دارد، ما همیشه سرعت رشد را دست کم می‌گیریم. در نتیجه فراموش می‌کنیم که نرخ متوسط رشد در اقتصاد چقدر اهمیت دارد. برای یک سرمایه‌گذار انتخاب بین اینکه پول او در هر خانه از صفحه شطرنج دو برابر می‌شود، یا یک خانه در میان، از هر قسمت دیگر قرارداد مهم‌تر است. چه فرقی می‌کند که پول پرداختی شما به دلار، پوند یا پزو باشد؟ برای یک کشور هم اینکه درآمدش از نسلی به نسلی بعد دوبرابر شود یا یک نسل در میان، مهم‌تر از هر مساله اقتصادی دیگر است.
    ۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۵ مهر ۹۳ ، ۲۳:۰۸
    مهدی اشرفی وند

    گونار میردال(1) سوئدی، از جمله افرادی است که علت توسعه نیافتگی مالک عقب‌مانده را در «عوامل خارجی» جستجو می‌کند. آنچه او را بر آن داشت تا نظریه مربوط به «قطب‌های توسعه(2) و آثار انتشار» را عرضه کند، این بود که تئوری‌های مرسوم در تجارت خارجی، مشکل کشورهای توسعه نیافته را حل نکرد. او صریحاً در این خصوص و در کنفرانس سالیانه بانک ملی مصر در سال 1956 بیان کرد:(3) «آن تئوری اقتصاد که به ما به ارث رسیده است می‌گوید، نابرابری‌های آن چنان زیاد نیست و رو به رشد نیز نمی‌باشد. در حالی که تئوری مزبور به هیچ‌وجه توضیحی درباره علت وجودی نابرابری‌های موجود در سطح بین‌المللی و روند رشد آن‌ها به‌دست نمی‌دهد». این مسئله باعث شد تا میردال به انتقاد از تئوری‌های مرسوم تجارت بین‌الملل بپرازد و نظریه‌اش را درباره «قطب‌های توسعه و آثار انتشار» بیان نماید.

    میردال در این‌باره در کتاب خود به صراحت می‌گوید:(4) «حرف من در این کتاب شرح این نکته است که، به‌طور معمول هیچ‌گونه گرایشی به برقراری تعادل به‌طور خودکار، در سیستم اجتماعی وجود ندارد. زیرا یک سیستم اجتماعی به خودی خود هیچ‌گونه تعادلی را بین نیروها برقرار نمی‌کند. بلکه، برعکس، سیستم اجتماعی مایل است تا از وضعیت تعادل دور شود. پس معمولاً یک تغییر را نباید در شمار تغییرات میرا نامید، بلکه آن را باید تغییرات تقویت‌کننده نام گذارد.

    ۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۳ مهر ۹۳ ، ۱۴:۳۰
    مهدی اشرفی وند