ناصر فکوهی :فساد مالی، نتیجه ای روشن از انحلال سازمان برنامه و بودجه

      آقای دکتر، شما تا چه حد با افشاگریهای متعدد اخیر با موضوع فساد موافقید و آن را به مصلحت می دانید؟

 

اصولا من زیاد با این شیوه های «افشا گری» موافق نیستم. این روش ها البته صرفا در ایران وجود ندارند و در رسانه های جهان ما با نوعی  ادبیات «افشاگری» یا ماجراهای «رسوایی» سروکار داریم که  بیشتر خاص  روزنامه ها و نشریات «زرد»  است. این امر را باید از آنچه در دنیا به آن «روزنامه نگاری پژوهش گرانه» (investigation) می نامند جدا کرد. در این گونه از  رسانه ها، پیش از آنکه  مطلبی منتشر شود، تحقیقات مفصلی انجام می گیرد و مسائل کاملا روشن و  با مدارک در نزد  رسانه موجودند؛ بنابراین  ما با مسائلی مثل «شایعه پراکنی» و  بازی های سیاسی فاصله زیادی داریم.  اما در کشور ما متاسفانه سیاست زدگی  بسیار  گسترده ای که در همه زمینه ها وجود دارد، بهترین زمینه ها را به شایعه پراکنی ها، توهین ها و  روش های «لو دادن» ، «مچ گیری»، «افشا گری» و غیره می دهند. به صورتی که امروز دیگر  نخبگان جامعه ما نیز از  دانشگاهیان گرفته تا روشنفکران، در  شیوه های  سخن گفتن و  رو در رو شدن با یکدیگر به دنبال «مچ گیری» هستند. مثلا نگاه کنید به آنچه به نام «نقد» های فکری نوشته می شوند و در آنها هدف یا فضل فروشی است یا تخریب و یا تکریم طرف مقابل. در این شرایط فکر نمی کنم  این گونه «افشا گری ها» هیچ تاثیری جز  پایین تر بردن سطح اعتماد در جامعه را داشته باشد. هم اعتماد جامعه به دولتمردان و مسئولان و هم اعتماد مسئولان نسبت به شهروندان. راه حل درست، «افشا گری» نیست، بلکه آن است که هم  مردم تلاش کنند  خود را به تدریج از فساد و  وسوسه شدن برای  به دست آوردن پول های ساده و بی زحمت و تن دادن به هر کاری صرفا برای به دست آوردن مال و مقام  جدا شوند و هم مسئولان کار خود را به درستی انجام دهند: اگر عدالت درست اجرا شود و  به جای نمایش دادن ها و شعار ها، اقدامات عملی و  قانع کننده انجام بدهیم، مطمئنا  به نتایج بسیار بهتری از «افشا گری» ها می رسیم.   

معامله ملک در ایران ارزان‌تر از 83 کشور

 

^{کل هزینه خرید و فروش ملک در ایران معادل 9 درصد قیمت همان ملک برآورد شده که بر اساس آن ایران از این نظر بین 138 کشور در رتبه 84 قرار گرفته است.}

آمارهای منتشر شده از سوی موسسه بین المللی گلوبال پراپرتی نشان می دهد هزینه های خرید و فروش ملک در ایران کمتر از 83 کشور دنیاست.

کل هزینه های خرید و فروش ملک در ایران معادل 9 درصد قیمت آن ملک است. ایران از این نظر بین 138 کشور و به همراه کشورهای سنت مارین و آروبا در رتبه 84 قرار گرفته است.

هزینه خرید و فروش ملک در ایران کمتر از کشورهایی مثل روسیه، فرانسه، ژاپن، آلمان، هند و بیشتر از کشورهایی مثل ترکیه، انگلیس، چین، امارات و بحرین است.

در سطح جهان، بالاترین هزینه نقل و انتقال ملک مربوط به گرانادا هست به طوری که خرید و فروش ملک در این کشور معادل 37.5 درصد قیمت آن ملک هزینه در بردارد. هنگ کنگ با هزینه 34.11 درصدی و برمودا با هزینه 31 درصدی به ترتیب در رتبه های بعدی از این نظر قرار دارند.

آینده دستمزد در ابهام

^{براساس خبرهایی که تا کنون از شورای عالی کار به دست آمده، افزایش دست­مزدها در سال 94 قطعی است و چانه­زنی­ها بر سر میزان آن هنوز ادامه دارد. اما آن­چه موجب نگرانی جامعه h­ی کارگری شده، همان ماده­ی معروف قانون کار است؛ این  که امسال با توجه به کاهش نرخ تورم افزایش دستمزدها چشم­گیر نباشد و باز هم نتواند کفاف هزینه­ های کارگران را دهد. در این شرایط اقتصاددانان و فعالان کارگری پیشنهادها و آسیب­ شناسی­ های خاص خود را ارائه می­ دهند.}

^{حمید حاجی اسماعیلی، یکی از فعالین برجسته­ حوزه­ ای کارگری است که با نگاهی انتقادی به عملکرد شورای عالی کار، تأکید ویژه ­ای بر اصل دوم ماده­ی 41 قانون کار دارد. او در گفت و گو با «خبرآنلاین» می ­گوید:«طی چندین سال گذشته روند تعیین دستمزد معمولاً بر اساس نرخ تورم بوده و هر سال نیز قدرت خرید کاهش پیدا کرده است. ما برای اینکه قدرت خرید را افزایش دهیم باید به اصل دوم ماده­ی 41، یعنی تعیین دستمزد بر اساس سبد معیشتی توجه کنیم. برای همین اعتقاد داریم شورای عالی کار باید از روند ناکارآمد گذشته فاصله بگیرد تا بتواند قدرت خرید را بالا ببرد و برای سبد معیشتی، باید با مؤلفه­ هایی تعیین مصداق بکند.»}

قیمت مسکن در 30 شهر اصلی؟ +جدول

 

^{بازار مسکن کل کشور در مقایسه با «تهران»، از ثبات متفاوتی برخوردار شده است.}

تا پیش‌ازاین، تفاوت سنتی بین بازارهای مسکن شهر تهران و سایر شهرها، همواره در اختلاف چند برابری «قیمت آپارتمان» خلاصه می‌شد اما امسال مطابق آنچه آمارهای رسمی حکایت می‌کند، علاوه‌بر آن، دو تفاوت کم‌سابقه دیگر میان بازارها به‌وجود آمده است.
بررسی‌ها از جدیدترین داده‌های سامانه رهگیری معاملات مسکن نشان می‌دهد: در شرایطی که بازار مسکن تهران طی ماه‌های اخیر به ثبات نسبی در «قیمت مسکن» رسیده و نرخ رشد قیمت آپارتمان‌های پایتخت عملا متوقف و به «صفر» نزدیک شده است، در کل‌ کشور این «شتاب قیمت مسکن» بوده که ثابت شده و تغییرات نرخ رشد را در مرز صفر مهار کرده است. به بیان دیگر، برخلاف ثبات قیمت مسکن در تهران، در کل کشور، سطح قیمت‌ها هنوز رو به افزایش است، اما شتاب افزایش در ماه‌های اخیر ثابت شده است.
اطلاعاتی که دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه‌وشهرسازی از داده‌های سامانه رهگیری استخراج کرده و در قالب «آخرین گزارش از وضعیت قیمت مسکن در کشور» منتشر کرده، حاکی است: در 9 ماه اول امسال متوسط قیمت هر مترمربع واحدمسکونی در کل کشور با 12.8 درصد افزایش - نسبت به سال92 - به سطح 2 میلیون و 820 هزار تومان رسید. به این ترتیب ارزش املاک مسکونی در بازار کشور حدود 13درصد نسبت به پارسال رشد کرده است اما از آنجا که در 6 ماه اول امسال نیز نرخ رشد قیمت کشوری، در همین سطح یعنی معادل 12.4درصد بود، مشخص است که «شتاب رشد قیمت مسکن» در کل کشور «صفر» شده و تغییرات نرخ رشد متوقف شده است با این حال «سطح قیمت» با شیب ثابت (12درصد) در مسیر «افزایش» قرار دارد.

وضعیت مالیه ایران در دوره قاجار

نگاهی به گزارش ماساجی‌اینووه سفرنامه‌نویس ژاپنی

 

از مسافران ژاپنی که بیش از یک سده پیش به ایران آمده و سفرنامه‌ای هم از خود به یادگار نهاده‌اند، ماساجی اینووه (1947-1876) است که در پاییز سال 1902 میلادی (برابر سال 1281 خورشیدی و 1321 هجری قمری و سال 35 میجی به تقویم ژاپنی: سال سی‌وپنجم بر نشستن امپراتور میجی) از راه ترکستان و قفقاز به ایران آمده و یادداشت‌های خود را از آنچه که دیده و یافته بود پس از یک سال در کتابی منتشر کرده است.
اینووه یکی از پیشگامان ژاپنی سفر به آسیای میانه شناخته شده است.
وی وضعیت مالیه ایران را چنین به تصویر می‌کشد:
عواید سالانه دولت بر اثر تنزل ارزش قران کاهش یافته است. هرچند که رقم درآمد افزایش نشان می‌دهد، درآمد واقعی نه فقط رشد نکرده، بلکه کمتر از پیش شده است. برای نمونه، در سال 1839 م. (1255 هـ.) جمع کل درآمد دولت 34.026.150 قران، برابر 1.835.995 لیره و در سال 1876 م. (1293 هـ.) 50.700.000 قران، معادل 1.950.000 لیره بود. اما در سال 1888 م. (1306-1305هـ.) عواید دولت به 54.487.630 قران که معادل ارزی آن 1.602.510 لیره بود کاهش یافت. دو سال پس از آن، در سال 1890 م. (1308-1307 هـ.)، بر اثر افزایش اندک در بهای نقره، جمع کل عواید دولت معادل 1.775.000 لیره شد؛ اما با تنزل ارزش نقره، باز درآمد دولت کم شد و در سال 1899 م. (1317-1316 هـ.) به معادل 1.500.000 لیره کاهش پیدا کرد. معادل ارزی این درآمد حدود 300.000 لیره کمتر از عواید 60 سال پیش از آن بود؛ اما هزینه سالانه در سال 1888 م. حدود 51.000.000 قران بود و در سال 1896 م. به همان مقدار ثابت ماند. مانده مبلغ به خزانه خلوت شاهی می‌رود.

سر تیتر مهم‌ترین اخبار ایران درمطبوعات‌‌ روز جهان

 

^{تصویب طرح تحریم‌های جدید ایران در کمیته بانکداری سنا، انتقاد یک سناتور برجسته جمهوری خواهان از تعویق رأی گیری سنا درباره تحریم‌های جدید، دیدگاه ایران درباره مذاکرات هسته‌ای اخیر با سه کشور اروپایی و چشم انداز توسعه تجارت میان ایران و روسیه، از جمله مهم‌ترین مطالب امروز مطبوعات جهان درباره ایران است.}

دیلی میل

موضوع تصویب طرح تحریم‌های جدید ایران در کمیته بانکداری سنا، مهم‌ترین موضوع مربوط به ایران است که از روز گذشته تاکنون مورد توجه شماری از مطبوعات و رسانه‌ها قرار گرفته است. روزنامه «دیلی میل» در این زمینه می‌نویسد، روز گذشته، طرح اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران در صورت عدم دستیابی به توافق هسته‌ای، در کمیته بانکداری سنا به تصویب رسید، ولی سناتورهای آمریکایی تا ۲۴ مارس این طرح را در سنا مطرح نخواهند کرد تا فرصتی برای مشخص شدن این موضوع باشد که مذاکرات هسته‌ای به توافق منجر خواهد شد یا خیر. این طرح در کمیته مذکور با ۱۸ رأی موافق و ۴ رأی مخالف به تصویب رسیده است.

جروزالم پست

اما در پی توافق سناتورهای دموکرات برای عدم حمایت از طرح تحریم‌های جدید تا اواخر ماه مارس، یکی از سناتورهای برجسته جمهوری خواه به این موضوع واکنش نشان داد. به نوشته «جروزالم پست»، مارک کِرک، از طراحان اصلی تحریم‌ها علیه ایران، از تصمیم همکاران دموکرات خود برای به تعویق انداختن رأی گیری درباره تحریم‌های جدید انتقاد کرده است. به عقیده کرک، تصمیم دموکرات‌ها، یک تلاش شکست خورده برای عدم تأثیرگذاری بر انتخابات رژیم اسرائیل است. وی گفته، تلاش خواهد کرد تا ضمن گفت‌و‌گو با همکاران دموکرات خود، به آن‌ها گوشزد کند که نمی‌توان این طرح را برای همیشه به تعویق انداخت.

آخرین وضعیت ذخایر ارزی ایران

 

^{صندوق بین‌المللی پول ایران را سومین کشور از نظر حجم ذخایر ارزی در منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی معرفی و اعلام کرد ایران ۸.۵ درصد ذخایر ارزی ۱۵۰۵ میلیارد دلاری منطقه را به خود اختصاص داده است.}

برآوردهای صندوق بین المللی پول نشان می‌دهد ایران از نظر میزان ذخایر ارزی میان 30 کشور خاورمیانه و آسیای مرکزی در جایگاه سوم قرار گرفته است.

ذخایر ارزی ایران در پایان سال 2014 تنها از عربستان و الجزایر در این منطقه کمتر بوده است.

عربستان با ذخایر ارزی 734 میلیارد دلاری بیشترین ذخایر ارزی در منطقه را به خود اختصاص داده است. الجزایر با ذخایر ارزی 187 میلیارد دلاری در جایگاه دوم از این نظر قرار گرفته است.

بر اساس این گزارش ذخایر ارزی ایران در پایان سال 2014 به 126.5 میلیارد دلار رسیده است که رکورد جدیدی برای این کشور محسوب می شود. ذخایر ارزی ایران معادل 8.5 درصد کل ذخایر ارزی کشورهای خاورمیانه و آسیای مرکزی بوده است.

زنگ خطر بحران بیکاری به صدا درآمد

^{وزارت کار با مقایسه وضعیت بازار کار در ایران با اهداف سند چشم انداز 1404، نرخ بیکاری جوانان را 2 برابر نرخ عمومی اعلام و عنوان کرد: ایران نسبت به کشورهای حاشیه خلیج فارس وضعیت بیکاری بدتری دارد.}

^{به گزارش مهر، بررسی تحلیل های جدید وزارت کار درباره شاخص های منتخب بازار کار و نگاهی به پیش بینی های انجام شده در سند چشم انداز 1404 نشان می دهد هنوز فاصله زیادی بین شاخص های تعریف شده و وضع موجود وجود دارد. در عین حال، 10 سال زمان باقی مانده تا کشور بتواند به پیش بینی های صورت گرفته در این سند حیاتی دست پیدا کند.}

^{سند چشم انداز 1404 به اهداف مهمی از جمله دستیابی به اشتغال کامل، ایران توسعه یافته، تعامل سازنده و موثر با اقتصاد جهانی، امنیت اقتصادی پایدار، امنیت غذایی، رفاه و تامین اجتماعی، توزیع مناسب درآمد، ارتقای نسبی سطح درآمد سرانه و کاهش فاصله طبقات بالا و پایین جامعه می پردازد در کنار آن برخی دیگر از اهداف مانند جامعه فارغ از فقر و فساد و تبعیض و رشد پُرشتاب و مستمر اقتصادی نیز وجود دارد.}

^{در عین حال، نرخ بیکاری و تورم تک رقمی و برخورداری از زیربناها و ساختارهای لازم برای تداوم رشد اقتصادی نیز از دیگر اهداف پیش بینی شده در سند چشم انداز 1404 است. در زیر، عملکردهای فعلی، جایگاه بازار کار، نرخ بیکاری، وضعیت اشتغال و بیکاری جوانان مقایسه ایران با سایر کشورها در مشارکت اقتصادی و بیکاری ارائه شده است.}

نساجی ایران قربانی ترکیه

 

حسین حقگو

^{بنیه تولید در ایران به‌شدت ضعیف شده است. پیکره‌یی که اگر امروز به زحمت سرپا ایستاده و قامت راست کرده است، به امید آینده‌یی است بهتر از امروز.}

1- اما اگر آینده هم همچون گذشته سال‌های اخیر رقم خورد آنگاه این تن رنجور چگونه باقی بماند؟ قصه، قصه پرغصه نساجی و پوشاک است. صنعتی که سابقه چند هزار ساله در کشورمان دارد و یک قرن است که صنعتی شده است. صنعتی که روزگاری نه‌چندان دور با برند‌های معتبر و بنگاه‌های بزرگ، از پایه‌های اقتصاد مولد کشور بوده است. صنعتی که امروز نیز باوجود بسیاری نامهربانی‌ها و هجوم بی‌امان کالاهای قاچاق و غیرقاچاق وارداتی همچنان خدمتگزار اقتصاد ملی کشور است و جمعیتی حدود 300هزار نفری در آن به‌طور مستقیم مشغول کارند. صنعتی که 9700واحد رسمی دارای پروانه در آن فعالند و 11درصد ارزش افزوده صنعت کشور را به خود اختصاص داده است. حجم سرمایه‌گذاری در این صنعت را حدود 70هزار میلیارد تومان تخمین می‌زنند که 5درصد کل سرمایه‌گذاری صنعتی کشور است. سهم این صنعت در تولید ناخالص داخلی حدود 3درصد ارزیابی می‌شود و ارزش تولید آن در سال گذشته، 4میلیارد و ارزش صادرات این صنعت در همین سال حدود 1.7میلیارد دلار بوده است. سرانه مصرف پوشاک ایران حدود 200دلار برآورد می‌شود که باتوجه به جمعیت 75میلیون نفری ایران، ارزش بازار پوشاک کشور حدود 15میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. آنچه در این صنعت جلب‌توجه می‌کند حضور 90درصدی بخش خصوصی در آن است. این همه گفته شد تا به شرح قصه‌یی بپردازد که قرار است در روزها و ماه‌های آتی آغاز شود و این صنعت اصیل و استراتژیک را با چالشی دیگر مواجه کند؛ رودرو قرار گرفتن با پوشاک ترکیه.

تجارت 10 ماهه ایران زیر ذره‌بین

 

^{تازه ترین آمارهای گمرک نشان می دهد با وجود این‌که تراز تجاری کشور همچنان منفی است، اما نسبت به ماه‌های گذشته از درصد منفی آن کاسته شده است و این موضوع از کاهش شکاف میان صادرات و واردات حکایت دارد.}

تازه‌ترین آمارها از وضعیت تجارت خارجی کشور، از روند رو به رشد صادرات نسبت به سال گذشته حکایت دارد؛ تا جایی که از نظر ارزشی در 10 ماهه سال 1393 نسبت به مدت مشابه سال گذشته صادرات کالا حدود 31.43 درصد افزایش پیدا کرده است.

آمارهای گمرک نشان می‌دهد که در 10 ماهه اول امسال حدود 43 میلیارد و 677 میلیون دلار کالا از کشور صادر شده و این در حالی است که این میزان در سال گذشته 37 میلیارد و 8835 میلیون دلار بوده است.

وضعیت فاصله درآمدی خانوار در ایران؟

 

^{مرکز آمار ایران با انتشار گزارش وضعیت فاصله درآمدی خانوار در 10 استان طی سال 92 نسبت به سال 90 اعلام کرد: بیشترین کاهش ضریب جینی در خراسان جنوبی به ثبت رسید.}

مرکز آمار ایران در گزارشی به وضعیت ضریب جینی کل کشور در سال های ۹۲-۱۳۸۸ پرداخت و اعلام کرد: بر اساس نتایج طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار سال ۱۳۹۲، ضریب جینی در مناطق روستایی ۰.۳۲۴۳ در مناطق شهری ۰.۳۵۱۲ و در کل کشور ۰.۳۶۵۰ است. روند کاهشی ضریب جینی که تا سال ۹۱ وجود داشته در سال ۹۲ نیز ادامه یافته است.

سهم 10 درصد ثروتمندترین جمعیت به 10 درصد فقیرترین جمعیت در کل کشور از ۱۵.۹۷ درصد در سال ۸۸ به ۱۰.۶۸ درصد در سال ۹۲ رسیده که این کاهش خود توضیحی برای کاهش نابرابری است.

همچنین سهم 20 و 40 درصد ثروتمندترین جمعیت به سهم 20 و 40 درصد فقیرترین جمعیت در کل کشور به ترتیب از ۹ و ۴.۶۳ درصد در سال ۸۸ به ۶.۵۷ و ۳.۷۱ درصد در سال ۹۲ کاهش یافته است.

نتایج نشان می دهد که در سال ۱۳۹۲ در مناطق شهری بالاترین ضریب جینی در استان گلستان (۰.۳۶۹۲) و پایین ترین ضریب جینی در استان خراسان جنوبی ( ۰.۲۵۵۰) مشاهده می شود.

اقتصاد سیاسی مناقشه اتمی

 <sup>نشست «تاثیر تحولات بازار نفت و مذاکرات هسته‌ای بر اقتصاد ایران» در اوایل دی‌ماه جاری در تالار همایش‌های بین‌المللی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان با حضور جمعی از فعالان اقتصادی برگزار شد. در این نشست «دکتر محسن رنانی» اقتصاددان و استاد دانشگاه در موضوع نقش تحولات بازار نفت و مذاکرات هسته‌ای در اقتصاد ایران و اشکالات ساختاری اقتصاد کشور به طور مبسوط به سخنرانی پرداخت. مشروح سخنان نویسنده کتاب «اقتصاد سیاسی مناقشه اتمی ایران»‌ را در زیر می‌خوانید.

■■■
  
ایران در یک نقطه عطف تاریخی
به نظر می‌رسد روند مذاکرات هسته‌ای بین ایران و 1+5 که اکنون در جریان است و همزمانی آن با آغاز فرآیند کاهش قیمت نفت، که به گمان من یک فرآیند بلندمدت خواهد بود، در حال رقم زدن یکی از نقاط عطف تاریخ معاصر ایران است که به نظر می‌رسد نه‌تنها سرنوشت اقتصاد بلکه سرنوشت نظام اجتماعی و سیاسی را نیز تعیین خواهد کرد. آخرین تحولی که در نظام اقتصادی و بین‌الملل رخ‌ داده کاهش قیمت نفت بوده که بخش بزرگی از معادلات سیاسی داخلی و خارجی را به هم ریخته است. در ابتدای سخنم به عنوان مقدمه، تحولات نفت در دو دهه اخیر و تاثیر آن بر سرنوشت اقتصاد ایران را بررسی می‌کنیم و پس از آن به اقتصاد سیاسی مذاکرات اتمی ایران و غرب می‌پردازیم. پرسش این است که این دو تحول آینده اقتصادی ایران را چگونه رقم می‌زنند؟
من البته موضوع مناقشه اتمی را 10 سالی است که با حساسیت دنبال می‌کنم و در همین راستا نگارش کتاب «اقتصاد سیاسی مناقشه اتمی ایران» را از سال ۱۳۸۴ شروع کردم که تدوین و تکمیل آن تا اوایل سال 1387 به طول انجامید و در مهر 1387 نیز تنها پنج جلد از آن را تکثیر و برای پنج شخصیت اول کشور ارسال کردم که البته هنوز هم واکنشی -حتی در حد یک اعلام وصول- از سوی آنها دریافت نکرده‌ام. این کتاب زمانی برای مقامات ارسال شد که اواخر دوره ریاست‌جمهوری بوش بود و اوباما از سوی دموکرات‌ها کاندیدای ریاست‌جمهوری آمریکا شده بود و یکی از پیشنهادهایش مذاکره مستقیم با ایران بود. من همان زمان در این کتاب توصیه جدی کردم که صرف نظر از اینکه اوباما برنده خواهد شد یا نه، مذاکره با اوباما از سوی نظام جدی گرفته شود و حتی پیش از انتخابات آمریکا، مذاکرات آغاز شود. دلایل خودم را مفصل در آنجا توضیح داده‌ام و گفته‌ام ایران اکنون در شرایطی است که می‌تواند مذاکره را از موضع قدرت پیگیری کند. گفتم موقعیت ایران اکنون مانند زمان فتح خرمشهر در جنگ تحمیلی است. گفتم اکنون می‌توانیم با مذاکره، عبوری زیبا و محترمانه از مناقشه اتمی داشته باشیم تا پس از آن، و پیش از آنکه دیر شود با یک عزم ملی،‌ بحران‌های اقتصادی و اجتماعی کشور را حل و فصل کنیم و کشور را در مسیر توسعه قرار دهیم. و البته پیام کتاب من گوش شنوایی نیافت.</sup>

اقتصاد ایران نامتعادل شده است؟/ دشوارهای تامین سرمایه در ایران

^{اگر بخواهیم شکل‌گیری یک شرکت مرور شود، درمی‌یابیم که نقطه تولد یک شرکت، ظهور یک ایده نو در فکر و ذهن موسسان آن است، ایده‌ای که انتظار می‌رود در بازار، تقاضا داشته باشد.}

^{بدیهی است که عملیاتی شدن یک ایده، نیازمند نقدینگی (پول) است که تامین این نقدینگی در ایران حداقل از دو مسیر (اخذ وام از بانک و انتشار سهام عادی) صورت می‌گیرد.}

^{وام‌دهندگان به شرکت، توجهی به ریسک شرکت ندارند، تحت هر شرایطی (خواه شرکت سود کند، خواه زیان) مدعی دریافت اصل و بهره پول خود هستند، اما سهامدارانی که با در اختیار قرار دادن پول خود سهام شرکت را می‌خرند و همانطوری که اشاره شد، صاحب ته‌مانده خزانه می‌شوند و اگر چیزی به آنها نرسید، حتی اعتراض آنچنانی ندارند.}

^{در اینجا است که سهامداران متحمل ریسک می‌شوند. بدیهی است که آنها انتظار بازدهی بیشتری نسبت به وام‌دهندگان داشته باشند. به عنوان مثال اگر وام‌دهندگان انتظار بازدهی ۱۷درصدی دارند، سهامداران انتظارات بازدهی بیش از ۱۷درصد، مثلا ۲۰درصد را به دلیل تحمل ریسک بیشتر طلب می‌کنند.}

اوباما : هر تحریم‌جدید ایران را وتو می‌کنم

 

به گزارش شبکه خبری " ای بی سی "آمریکا، اوباما که روز جمعه در کنفرانس خبری مشترک با نخست وزیر بریتانیا در کاخ سفید سخن می گفت با اشاره به تلاش هایی در کنگره برای تصویب تحریم های جدید علیه ایران گفت : همان طور که بارها نیز پیش از این گفته هر گونه طرح جدید تحریم ایران را اگر بر روی میز او بیاید، وتو خواهد کرد.

کنفرانس خبری اوباما و کامرون در کاخ سفید

اوباما با اشاره به اینکه در شرایط کنونی تصویب تحریم های جدید مذاکرات در حال انجام بین ایران و قدرت های جهانی بر سرموضوع هسته ای را به خطر خواهد انداخت، گفت در صورت شکست مذاکرات ، او خود نخستین کسی خواهد بود که به کنگره خواهد رفت و از مجلس قانونگذاری آمریکا درخواست خواهد کرد تا تحریم های جدیدی را علیه ایران وضع کند.

احتمال مرگ پادشاه عربستان و آثار آن بر اقتصاد منطقه

 

^{در چند روز گذشته با افزایش وخامت حال ملک عبدالله پادشاه عربستان، تحلیل اوضاع منطقه نیز با افزایش روبرو شده است بویژه آنکه شرایط اقتصادی و سیاسی و نظامی در منطقه بیش از هر زمان دیگری ملتهب می باشد.}

 در حالی گفت و گو ها بر سر احتمال مرگ پادشاه عربستان صورت می گیرد که در طی چند ماه گذشته قیمت نفت با افت شدیدی مواجه شده است و عربستان به عنوان بزرگترین کشور صادرکننده نفت حاضر نشده است که از حجم فروش خود کم کند و این امر باعث شده است که قیمت نفت در کانال نزولی خود باقی بماند .
باقی ماندن قیمت نفت در مقدار کنونی زیر پنجاه دلار برای هر بشکه باعث میشود که کشورهای صادرکننده نفت در سال 2015 با کسری بودجه شدیدی  مواجه شوند و این امر می تواند بحران را در منطقه خاورمیانه تشدید کند و زمینه را برای یک رکود فراگیر فراهم نماید.بررسی نمودار قیمتی نفت نیز بیانگر آنست که تقریبا  در هر دوره ای که قیمت نفت تا این حد پایین آمده است خاورمیانه با یکی از دو بحران رکود و یا جنگ و نا آرامی مواجه بوده است . این در حالیست که عربستان به مدد 900 میلیارد دلار ذخیره ارزی خود امید دارد که بتواند در این اوضاع ،از لحاظ اقتصادی  بهتر از سایر کشورهای همسایه و تولید کننده نفت دوام بیاورد و بتواند با استفاده از این کاهش قیمت نفت به کشورهای منطقه فشار بیشتری بیاورد که ایران میتواند بزرگترین هدف عربستان در این بازی باشد. علاوه بر این عربستان می تواند با حفظ قیمت کنونی نفت سایر شرکت های تازه وارد در عرصه تولید نفت مانند شرکت های آمریکایی را در رقابت بر سر هزینه تمام شده تولید نفت از میدان بیرون ببرد و سهم بازار خود را در فروش نفت در آینده حفظ نماید.

حال و روز تجارت در نقطه صفر مرزی ایران و افغانستان چگونه است

^{قرار بود خبرنگاران را برای بازدید از گمرک ماهی‌رود ببرند. این گمرک در سال 88 و با تصمیم دولت دهم ایجاد شد. ساعت 7 صبح از بیرجند به سمت ماهی‌رود با مینی‌بوس حرکت کردیم. محمدعلی خاشی، مدیرکل گمرکات استان خراسان‌جنوبی هم خبرنگاران را همراهی می‌کرد. مسیری کاملا بیابانی و جاده‌ای ناهموار را طی کردیم. در طول مسیر، تردد خودروها بسیار کم بود و در اغلب موارد در جاده اصلا خودرویی دیده نمی‌شد. در واقع در جاده فقط خودرو ما بود.}

^{از بیرجند تا گمرک ماهی‌رود 240 کیلومتر راه بود. مسیر بسیار سخت بود و تقریبا ساعت 10 به ماهی‌رود رسیدیم. در ابتدا تصور می‌کردیم با توجه به اسم ماهی‌رود، احتمالا با نقطه سرسبزی مواجه شویم، اما بعد از این‌که از مرزبانی ماهی‌رود عبور کردیم، همچنان با منطقه‌ای خشک و بیابانی مواجه بودیم.}

^{بعد از عبور از مرزبانی، ابتدا صف کامیون‌ها را دیدیم. آقای خاشی می‌گفت «تا پایان وقت اداری این کامیون‌ها از مرز ایران و افغانستان عبور می‌کنند.» به گفته وی، «این صف گاها به 5، 6 کیلومتر می‌رسد و به طور معمول 200 تا 250 کامیون از بازارچه و 100 کامیون سوخت از مرز رد می‌شود.»}

^{از کنار صف کامیون‌ها عبور کردیم و وارد گمرک ماهی‌رود شدیم؛ منطقه‌ای که تنها فاصله 500 متری با نقطه صفر مرزی با افغانستان داشت. طوفان خاک منطقه را پوشانده بود و زمین هم ناهموار بود. هیچ جاده آسفالتی دیده نمی‌شد و سراسر منطقه را خاک در بر گرفته بود. به دلیل همین گرد و خاک و طوفان، تنفس بسیار سخت بود. تازه می‌گفتند «هوا خوب است و شدت باد کم شده است.» کارمندان گمرک توضیح می‌دادند «در روزهای قبل به‌دلیل شدت بادی که وجود داشته، یکی از کامیون‌ها به همراه باری که حمل می‌کرده، واژگون شده بوده است.» در عین حال، مدیرکل گمرکات استان خراسان‌جنوبی تشریح می‌کرد که «این‌جا شدت باد به حدی است که حتی یک روز هلی‌کوپتر حامل آقای نوبخت، رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی که برای بازدید از این منطقه آمده بوده، نتوانسته بنشیند و به دلیل این‌که شدت باد، هلی‌کوپتر را به سمت مرز افغانستان می‌برده، مجبور شدند هلی‌کوپتر را برگردانند.»}

دانلود پاورپوینت‌های همایش اقتصاد ایران

^{"کنفرانس اقتصاد ایران"باهدف یافتن راه‌حل مناسب براى مشکلات اقتصاد کلان ایران در تاریخ 14 و 15 دی‌ماه سال جارى برگزار شد. آنچه در زیر می‌آید مستندات اولین کنفرانس اقتصاد ایران طی برگزاری دو روزه نشست‌های تخصصی این هماش است که جهت بهره‌برداری مخاطبان اقتصاد آنلاین منتشر می‌شود.}

نشست تخصصی اول

رشد اقتصادی و چرخه های تجاری

 سخنران اول: محمد باقر نوبخت (رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور)

 سخنران دوم: محمد رضا نعمت زاده (وزیر صنعت، معدن و تجارت)

 سخنران سوم: عباس آخوندی (وزیر راه و شهرسازی)

 سخنران چهارم: ابوالفضل خاوری نژاد و مسعود نیلی

موضوع: تحلیل رشد بلند مدت اقتصاد ایران و چالش­های دهه 90

برای دریافت فایل پاورپوینت اینجا را کلیک کنید
    
 سخنران پنجم: شاپور محمدی (معاون اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی)

 سخنران ششم: امیرحسین رحمتی

موضوع: حسابداری چرخه های تجاری: رکود تورمی ایران

برای دریافت فایل پاورپوینت اینجا را کلیک کنید

 سخنران هفتم: علی مزیکی

موضوع: تحلیل مصرف خانوار با تاکید بر شرایط رکود و رونق

برای دریافت فایل پاورپوینت اینجا را کلیک کنید

مثلث نفتی کشور: نفت، بودجه، اقتصاد

^{کاهش 50‌درصدی قیمت نفت در شش ماه گذشته نه‌تنها اخبار مربوط به حوزه بودجه را تحت‌الشعاع قرار داد، بلکه بازار ارز و بازار سهام را نیز دچار نوسان کرد که رهاورد آن برای دلار صعودی و برای بازار سرمایه نزولی بود. کارشناسان و متخصصان بر این باورند با توجه به تاثیرپذیری نسبتاً زیاد بازار، اخبار مربوط به مذاکرات هسته‌ای میان ایران و گروه 1+5 و کاهش قیمت نفت، توانسته بر اقتصاد تقریباً وابسته به نفت کشور اثرات چشمگیری بگذارد. با توجه به این نکته که تقریباً 50 درصد کل بازار بورس را سهام صنایع وابسته به نفت به خود اختصاص می‌دهند، در نتیجه می‌توان افت شدید قیمت نفت را، در کنار نگرانی‌های درباره مذاکرات، از دلایل افت شاخص کل بازار بورس و افزایش نرخ دلار در روزهای گذشته دانست.}

^{علاوه بر این، لایحه پیشنهادی دولت نیز ابهاماتی را برای درآمد سال آینده کشور و همچنین وضعیت بازارهای مختلف به وجود آورده که اثرات نسبتاً محسوسی بر بازارهای ارز و بورس داشته است. با انتشار خبر مربوط به لایحه پیشنهادی دولت برای بودجه سال 1394 مشخص شد سقف بودجه، با رشدی اندک به 837 هزار و 907 میلیارد تومان افزایش یافته و مجموع منابع عمومی دولت به 224 هزار و 361 میلیارد تومان، واگذاری دارایی‌های مالی به 31 هزار و 183 میلیارد تومان و واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای نیز به 73 هزار و 621 میلیارد تومان رسیده است. این در حالی است که محاسبات مربوط به درآمدهای ناشی از فروش نفت خام بر اساس بشکه‌ای 72 دلار صورت گرفته است. بنا به لایحه پیشنهادی، منابع حاصل از فروش نفت و فرآورده‌های آن معادل 71 هزار میلیارد تومان بوده که تقریباً 31 درصد از کل منابع بودجه عمومی را به خود اختصاص می‌دهد. حال آنکه نفت در بازار جهانی با قیمتی زیر 60 دلار مبادله می‌شود و بنا به پیش‌بینی تحلیلگران و متخصصان حوزه انرژی، این رقم به 50 دلار نیز خواهد رسید و حتی ممکن است به 40 دلار در هر بشکه نیز برسد. حتی اگر میزان تخفیف‌هایی را که شرکت نفت به مشتریان خود ارائه می‌دهد در نظر نگیریم، با اختلافی 22‌دلاری، یا به عبارت دیگر با اختلافی تقریباً 30‌درصدی در درآمد حاصل از فروش نفت مواجه خواهیم بود و این خود به معنای کسری بودجه، فقط در حوزه درآمدهای نفتی است.} 

گفت‌وگو با عباس شاکری درباره قدیمی بودن منابع درس اقتصاد

^{بوی کهنه‌گی} 

 

<sup>ساعت یک بعد از ظهر یک روز کاری، در دفتر ریاست دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، قرار گفت‌وگو با دکتر عباس شاکری تعیین شده بود. با اینکه تاخیر چندانی در زمان تعیین‌شده برای شروع گفت‌وگو به وجود نیامد، ولی دکتر شاکری از بابت همین تاخیر ناچیز نیز عذرخواهی کرد. از کلاس برمی‌گشت. خودش می‌گفت به خاطر فشردگی ترم، مجبور شده کلاس فوق‌العاده بگذارد و حدود سه ساعت سر کلاس بوده است. اما با تمام این احوال، خللی در روند گفت‌وگو به وجود نیامد  عباس شاکری، در این گفت‌وگو به اهمیت ترجمه و تالیف کتاب‌های اقتصادی اشاره کرد. او همچنین تدریس علم اقتصاد با توجه به روند تاریخی‌اش را نیز بسیار مهم قلمداد کرد. در بخش دیگری از گفت‌وگو به تجربه خوب دهه 70 در بورس کردن دانشجویان دکترا در داخل اشاره کرد. همچنین به بازار کار و لزوم استفاده از فارغ‌التحصیلان اقتصاد در بنگاه‌ها نیز اشاره کرد. ماحصل این گفت‌وگو را در ادامه با هم می‌خوانیم.

■■■
 
شما به عنوان یکی از استادان فعال کشور در حوزه آماده‌سازی منابع علم اقتصاد، در قالب کتاب‌های ترجمه‌ای، تالیفی و... سابقه نسبتاً خوبی دارید و چهره‌ای شناخته‌شده هم برای دانشجویان و هم برای استادان هستید. به عنوان مثال کتاب‌های اقتصاد خرد و اقتصاد کلان شما، با استقبال خوبی هم از طرف دانشجویان و هم از طرف استادان مواجه شده است. با چنین پیشینه و تجربه‌ای، فکر می‌کنید برای آماده کردن محتوای درسی، آنچه بیشتر مورد استفاده دانشجویان و استادان قرار می‌گیرد و برای آنها سودمند است، کتاب‌های ترجمه‌ای است یا تالیفی؟
هم ترجمه لازم است و هم تالیف. ترجمه نتیجه کار کسانی است که در دنیای حرفه‌ای زحمت کشیده‌اند؛ به ویژه آنهایی که در دانشگاه‌های معتبر تدریس کرده‌اند. این دسته از افراد حاصل کار خود را در قالب کتاب به رشته تحریر درآورده‌اند، سپس کتاب آنها ویرایش شده، ارزیابی شده و در نهایت در سطح بین‌المللی انتشار پیدا کرده است. بنابراین اگر ترجمه به خوبی انجام شود، برای جامعه علمی کشور و دانشکده‌های اقتصاد بسیار مفید است و به پیشرفت آنها کمک می‌کند. اما همان‌طور که گفتم، منوط به اینکه ترجمه به خوبی انجام شود. در مورد متون علمی، مترجم خوب فردی است که ابتدا مطلب را فهمیده باشد و سپس کار خود را شروع کند. زیرا در مورد متون علمی، نمی‌شود تنها با برگرداندن لغات به معنای فارسی‌شان، ترجمه ارائه کرد.</sup>

سیف: چک بی‌محل حذف می‌شود

 

^{رییس کل بانک مرکزی از عملیاتی شدن چکاوک (سامانه مبادله الکترونیک چک) در روز 22 بهمن ماه سال جاری به صورت جامع و کامل در کل کشور خبر داد و گفت: مهمترین اثر این سامانه ایجاد امنیت و جلوگیری از به جریان افتادن چک های بی محل است.}

ولی الله سیف، در پاسخ به پرسشی در خصوص مشکلات ایجاد شده در سامانه چکاوک در برخی از استان ها، افزود: سامانه چکاوک هنوز به مرحله بهره برداری صد درصد نرسیده و استان به استان به صورت آزمایشی در حال تست است.

وی با بیان اینکه، این امکان وجود دارد که در عمل هم مشکلاتی برای این سامانه بروز کند، اظهار داشت: مهم این است که این نارسایی ها نه تنها به سرعت برطرف خواهد شد بلکه تیم فنی مربوطه نیز آمادگی دارد که نواقص موجود را رفع کند.

سیف با تاکید بر اینکه مردم نگران اشکالاتی که در دوره آزمایشی بکارگیری این سامانه در مقاطعی در برخی از شعب بانک ها بروز می کند، نباشند، اظهار داشت: چکاوک سامانه ای بسیار مهم و با نقش موثر در امنیت بخشی در معاملات و جلوگیری از بی اعتبار شدن چک ها است.

به گفته وی، این سامانه هم اکنون در 12 تا 13 استان از جمله تهران مستقر شده و فعالیت می کند.