آقای دکتر کرمی شما در مقالات متعدد و اظهارنظرهای کارشناسی خود تاکیداتی جدی بر روند خشکیدگی سرزمین دارید و اینکه ما در مرحله «پستنرمال» هستیم. برخی اما معتقدند ایران در یک دوره طولانیمدت خشکسالی به سر میبرد و این روند خشکسالی موقتی است. آیا سرزمین ما در حال بیابانی شدن است؟
خشکسالی چند مرحله دارد. اولین مرحله آن هواشناختی (Meteorological) است. این مرحله همیشه رخ میدهد. قبلاً بوده، حالا هست و در آینده هم رخ خواهد داد. اگر این پدیده تبدیل به خشکسالی هیدرولوژیکی Hydrological شود و به سمت تبدیل شدن به نوعی خشکسالی کشاورزی برود، بعد از آن خشکسالی اقتصادی و اجتماعی آغاز میشود و آن موقع میتواند به یک پدیده با اثرات ماندگار تبدیل شود. در مرحله نخست برای اینکه خشکسالی رخ دهد، باید خشکسالی هواشناختی رخ دهد اما خشکسالی بعدی لزوماً میتواند منشاء هواشناختی نداشته باشد. اگر سرزمین درست مدیریت نشود و منابع آب از بین برود، هر خشکسالی معمولی میتواند به خشکسالی بزرگ تبدیل شود. اگر سرزمینی انواع پیشرفتهتر و عمیقتر خشکسالی را تجربه کرده باشد دیگر تفکیک کردن سهم اثرگذاری مدیریتی و اقلیمی چه فرقی میکند؟ دیگر ضرورتی ندارد آن را بین سوءمدیریت یا تغییر اقلیم تقسیم کنیم.
به نظر میرسد ایران از هر دو مساله ضربه خورده است. هم قربانی تغییر اقلیم است و هم مبتلا به سوءمدیریت سرزمین!
درست است. ما کشوری هستیم که به دو بلای اصلی تخریب سرزمین گرفتار شدهایم. بیابانزایی و فرسایش خاک هر دو ایران را متاثر کرده است و اتفاقاً در نرخ فرسایش خاک و ایجاد بیابان در جهان اول هستیم و به نوعی در حال قهقرای سرزمینی هستیم.
ما در مقامی نیستیم که به تجزیه و تحلیل مواد موجود در آب شرب مردم تهران بپردازیم؛ اما چون عجالتاً ما نیز از همین آب که بقیه مصرف میکنند، مصرف میکنیم؛ فلذا حق داریم راجع به آنچه برای ما مایه حیات ـ و ایضاً ممات ـ است و ماهانه پول قبض آن را به دولت میپردازیم و به عبارتی عامیانهتر و عوامپسندتر، میسلفانیم، اظهارنظر کنیم و یقه مسئولان را بگیریم که کیفیت آب را اگر درست نیست، درستش کنند.
ـ برو بابا، دلت خوشه.... جنابعالی نگران کیفیت آبی، ما نگران کمیت آب که هی دارد قطره قطره کم می شود و عنقریب است که از بیخ قطع شود. (این را یک منبع آگاه بر زبان آورد که اگر غلط نکنم، از منابع آب موجود، خبر داشت. ولی خب هر کی که بود، لحن صحبتش با ما درست نبود. درشت بود. خیال کرده که فقط او به منابع موثق وصل است!)