تغییر مرکزیت اقتصاد جهان از آمریکا به سوی چین

^{لری سامرز اخیرا در مقاله ای که به عنوان زاویه مخالف در روزنامه واشنگتن پست منتشر کرده، درباره این بحث کرده است که آمریکا یک سری قدم اشتباه جدی درباره بانک سرمایه گذاری در زمینه زیرساختهای آسیایی که به وسیله چین رهبری می شود، برداشته است.}

^{به گزارش بیزینس اینسایدر، تعدادی از کشورها که متحد جدی ایالات متحده به حساب می آیند، به این بانک پیوسته اند و سامرز این اتفاق را به عنوان تغییری در نظم اقتصاد جهانی تفسیر کرده است.}

^{تحلیلگران بیزینس اینسایدر بحث سامرز را چنین خلاصه کرده اند: «موجهای اقتصادی جهان شروع کرده است به حرکت از آمریکا به سوی چین.»}

^{موسسه جهانی مک کینزی اخیرا نقشه اقتصادی ای تهیه کرده که در آن، اطلاعات توسعه اقتصادی به وسیله یک مورخ به نام آنگوس مدیسون، در 2000 سال اخیر به صورت تصویری آمده است. مدیسون برای هر سال، اطلاعات تولید ناخالص داخلی هر کشور را نوشته است و مرکزیت هر گروه کشور را روی نقشه جهان بررسی کرده است.}

پایان سلطه جهانی دلار

 <sup>در چند ماه گذشته، آمریکا هر کاری که می توانست برای خراب کردن اقتصاد روسیه و مقاومت پوتین انجام داد. 

گزینه اقتصاد هسته ای، برای پرتاب کردن روسیه به خارج از سیستم بین المللی بانکی است و دولت آمریکا با جار و جنجال زیاد به دنبال آن است. 

دولت آمریکا به خصوص با قطع کردن ارتباط روسیه با شبکه ارتباطات مالی بین المللی راه دور، می خواهد این کشور را از سوئیفت بیرون کند اما سوئیفت یک جز مهم در سیستم بانکی جهان است، زیرا مبنا را بر ارتباط بانک ها با یکدیگر و نقل و انتقال وجوه میان آنها قرار می دهد.

سوئیفت یک پروتکل شبکه ای است. هر زمان بانکی در پاکستان با بانک دیگری در این پروتکل داد و ستد انجام دهد، وجوه جابجا شده از طریق این شبکه مشخص خواهد شد.

سوئیفت، 9 هزار موسسه مالی در بیش از 200 کشور جهان که روزانه 15 میلیون بار نقل و انتقال پول دارند را به یکدیگر وصل کرده است.</sup>

حکایت یارانه ما و قانون آمریکا

مهدی نصرتی
در موضوع حذف یارانه‌ ثروتمندان، وقتی موضوع بررسی حساب‌های بانکی توسط دولت مطرح شد، انواع اعتراض‌ها بلند شد که دولت حق سرک کشیدن به حساب‌های بانکی افراد را ندارد. حالا بشنوید از قانونی که در سال‌های اخیر در آمریکا تصویب شده و همه موسسات مالی در همه جای دنیا را ملزم کرده است که برای جلوگیری از فرار مالیاتی اتباع آمریکایی، باید اطلاعات حساب‌های اتباع این کشور را به دولت آمریکا گزارش دهند؛ والا جریمه خواهند شد. 
به عبارت دیگر، بررسی حساب‌های شهروندان در بانک‌های داخلی آمریکا که جای خود دارد، همه موسسات مالی در همه جای دنیا باید اطلاعات حساب اتباع آمریکایی را به دولت این کشور گزارش کنند. 
این قانون (FATCA) در ابتدا با تعجب و مخالفت سایر کشورها مواجه شده بود. هرچند قلدری و زورگویی آمریکا در تحمیل چنین قوانینی به سایر کشورها مشهود است؛ اما به تدریج سایر دولت‌ها در حال رسیدن به این نتیجه هستند که ظاهرا این قانون می‌تواند برای آنها نیز منافعی برای جلوگیری از فرار مالیاتی داشته باشد. بیش از 110 کشور دنیا تاکنون موافقت‌نامه دوجانبه با آمریکا در این خصوص را (به‌صورت نهایی یا اولیه) امضا کرده‌اند. منفعت بالقوه برای سایر کشورها در امضای این توافق‌نامه این است که برای آنها نیز امکان دسترسی به حساب شهروندان خود در بانک‌های آمریکایی را فراهم می‌کند. حتی برخی کشورها در حال تهیه نسخه بومی خود از این قانون هستند که این توافق‌نامه را علاوه‌بر آمریکا با سایر کشورها نیز امضا کنند.

تناقض آمار با احساس مردم

آندره دامون
نویسنده «ورلد سوسیالیست وبسایت»
وزارت تجارت ایالات متحده اعلام کرد تولید ناخالص داخلی آمریکا، از مهم‌ترین شاخص‌‌های اقتصادی، در سه ماه چهارم سال 2014 تنها 2/ 2 درصد رشد داشته است. این در حالی است که برآوردها قبلا رشد 6/ 2 درصدی را نشان می‌داد. این خبر پس از خبر وزارت کار از راه رسید که می‌گفت قیمت‌های مصرف‌کننده در ماه ژانویه 7/ 0 درصد افت داشته‌اند. افت 1/ 0درصدی قیمت‌ها در یک سال منتهی به پایان ژانویه نخستین تورم معکوس ثبت شده از اکتبر 2009 است.

این ارقام ادعاهای مقام‌های رسمی را مبنی بر اینکه ایالات متحده به لحاظ اقتصادی در سلامت و متفاوت با بقیه جهان که از رکود و تورم معکوس رنج می‌برد، است زیر سوال می‌برد. در واقع، رشد اقتصادی ایالات متحده که با فقرزدگی طبقه کارگر پس از بحران مالی ممکن شده هنوز بسیار پایین‌تر از میانگین‌های تاریخی است.
سه‌شنبه گذشته، «استاندارد اند پورز» اعلام کرد شاخص «کیس-شیلر» نشان می‌دهد قیمت‌های مسکن در یک سال گذشته تنها 6/ 4 درصد رشد داشته است که آهسته‌ترین روند رشد بهای مسکن از سال 2011 است. دیوید بلیتزر، رئیس کمیته شاخص S&P Dow Jones به لس‌آنجلس تایمز گفته است: «احیای بخش مسکن در حال کمرنگ شدن است. پیش از رکود، هر زمان که تعداد خانه‌های نوساز در حد فعلی بود، ما در رکود بودیم.»
ضمنا تعداد افرادی که برای خود پرونده بیکاری تشکیل می‌دهند تا از تسهیلات بیمه بیکاری بهره‌مند شوند، در مقایسه با هفته پیش از آن با 31 هزار نفر افزایش به 313 هزار نفر رسید که بزرگ‌ترین رشد از دسامبر 2013 بود. این به معنای اخراج عمومی و تعطیلی کسب‌و‌کارها دربرخی بخش‌ها است. 

سیاست کهنه کنترل صادرات

جان کمپ
تحلیلگر بازارها در «رویترز»
در سه ماه منتهی به آگوست 2014 (شهریور 93)، آمریکا و کانادا در تبادل نفت خام با یکدیگر رکوردشکنی کردند. علت این امر محدودیت صادراتی آمریکا بود که به نظر نگارنده موضوعی منقضی‌شده است. از آنجایی که آمریکا امکان صادرات نفت خام به سایر کشورها را ندارد، مجبور است تولیدات خود را به پالایشگاه‌های واقع در کانادا منتقل کند. این در حالی است که صادرات نفت به پالایشگاه‌های اروپا، آمریکای لاتین یا حتی آسیا بسیار معقول‌تر به نظر می‌رسد. 
در سال‌های دور، صادرات نفت به صورت خام توسط تولیدکنندگان آمریکایی به طور کلی ممنوع بود، اما از سال‌های 1980 میلادی، رئیس جمهور رونالد ریگان، صادرات نفت به پالایشگاه‌های کانادا را به عنوان استثنایی برای این قانون لحاظ کرد. به این ترتیب، از ژوئن 1985، ریگان به صادرات نفت به کانادا برای مصرف در این کشور مجوز داد (اجازه صادرات مجدد وجود نداشت). همچنین، در دسامبر 1988، درست پیش از اتمام دوران ریاست‌جمهوری خود، اجازه صادرات 50 هزار بشکه در روز از نفت خام آلاسکا را نیز به مجوز قبلی اضافه کرد. 
اما در آن دوران، تولیدات نفت آمریکا رو به کاهش بود و این کشور به شدت به واردات نفتی وابسته بود. بنابراین، تولیدکنندگان نفت در داخل آمریکا حتی قادر نبودند نیاز پالایشگاه‌های خود را تامین کنند. بر این اساس، آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA) نشان می‌دهد متوسط صادرات نفت آمریکا به کانادا کمتر از 50 هزار بشکه در روز بود. در این شرایط، به کمک انقلاب شیل، تولیدات آمریکا بیش از 7/ 3 میلیون بشکه در روز از سال 2007 تا کنون رشد کرده است (رشد 75 درصدی). به این ترتیب، بازار داخلی آمریکا اشباع شده است و اکنون تولیدکنندگان، نفت خام خود را به کانادا صادر می‌کنند. به طوری که از ماه ژوئن تا آگوست 2014، متوسط صادرات آمریکا به پالایشگاه‌های کانادا روزانه 378 هزار بشکه شد که رکوردی بی‌سابقه محسوب می‌شود. اما دقیقا در همین زمان که آمریکا صادرات خود را به شمال (کانادا) افزایش داده بود، صادرات نفت کانادا به سمت جنوب (آمریکا) نیز رکوردشکنی کرد. به این ترتیب، کانادا 8/ 2 میلیون بشکه در روز نفت خام به آمریکا صادر می‌کرد که در مقایسه با صادرات 5/ 2 میلیون بشکه‌ای در سال‌های 2013-2012 یک رکورد محسوب می‌شود. 

اقتصاد جهان تک‌موتوره شد

<sup>اقتصاد جهان برای رشد خود، بار دیگر به نیروی محرکه مصرف‌کنندگان آمریکایی وابسته شده و به اصطلاح «تک‌موتوره» شده است.  کریستین لاگارد، رئیس صندوق بین‌المللی پول چندی پیش هشدار داده بود که با رشد اقتصادی حوزه یورو، ژاپن و قدرت‌های نوظهور بریکس (شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) که سه موتور رشد اقتصاد جهان بودند ضعیف شده‌اند و اکنون اقتصاد جهان فقط به اقتصاد آمریکا وابسته است.

کاهش سرعت رشد چین به‌عنوان موتور اصلی اقتصاد جهان طی یک دهه گذشته تهدیدی بین‌المللی علیه تولید ناخالص داخلی جهان شده است. سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه نیز اعلام کرده است که کاهش ۲درصدی تقاضای داخلی چین به مدت دو سال، باعث کاهش تولید جهانی به میزان0.3 درصد می‌شود و کشورهایی نظیر ژاپن بیشتر تحت تاثیر این کاهش قرار خواهند گرفت. در هفته پایانی دسامبر سرمایه‌گذاران بیش از 2.5میلیارد دلار را از سهام بازارهای نوظهور خارج کرده‌اند که بیشترین میزان از ماه ژانویه امسال بوده‌است وشاخص مربوط به بیست بازار نوظهور به کمترین میزان خود در دهه گذشته رسیده است. کاهش تقاضای نفت چین و افزایش عرضه توسط آمریکا باعث افت قیمت این کالا، تقویت دلار و فرار سرمایه‌ها از بازارهای نوظهور شده‌ است.

افت قیمت نفت و کاهش درآمد نفتی این کشور و افزایش کسری بودجه دولت روسیه سبب شده است تا اقتصاد این کشور در سال 2014 میلادی شاهد انقباض باشد و پیش‌بینی‌ها هم از تداوم این وضعیت در سال‌های آینده خبر می‌دهد. در برزیل هم فساد مالی در بزرگ‌ترین شرکت نفتی این کشور و مشکلات اقتصاد داخلی سبب شده تا برزیل در سال 2014 میلادی تنها یک درصد رشد کند و بحران در اقتصاد این کشور در سال 2015 میلادی هم ادامه داشته باشد.</sup>

روزهای خوب اقتصادهای آمریکا و اروپا

^{شاخص اس اند پی ۵۰۰ (S&P 500) روز جمعه به بالاترین حد خود در تاریخ رسید و همچنین دو شاخص مهم دیگر برای بازارهای مالی آمریکا یعنی شاخص داو و ناسداک نیز به میزان قابل توجهی رشد کردند به طوری که شاخص داو از ۱۸ هزار واحد نیز فراتر رفت و شاخص بازار ناسداک نیز به ۵ هزار واحد نزدیک شد. این نخستین بار در سال ۲۰۱۵ میلادی است که شاخص اس اند پی پانصد رکورد شکنی می کند اما این شاخص در سال ۲۰۱۴ نیز بیش از ۴۰ رکورد شکنی را تجربه کرده بود. وبسایت اقتصادی بیزنس اینسایدر نوشته که اگرچه طی هفته های اخیر مواردی مانند تورم منفی در منطقه یورو و یا خروج یونان از این اتحادیه پولی و حتی مشکلات اقتصادی ژاپن نگرانی هایی را برای سرمایه گذاران ایجاد کرده بود اما به نظر می رسد که در مجموع سرمایه گذاران نسبت به آینده اقتصاد آمریکا خوشبینند و انتظار دارند که وضعیت رو به بهبود اقتصاد آمریکا همچنان ادامه یابد. حتی باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، نیز چندی پیش در مصاحبه با فرید زکریا گفته بود که احساس می کند خارج کردن اقتصاد آمریکا از بحران یکی از مواردی است که در کارنامه او خواهد درخشید.}

^{در همین حال درست زمانی که مذاکرات برای یافتن راه حلی در مورد بدهی های یونان ادامه دارد، داده هایی امیدوار کننده دو مورد اقتصاد منطقه یورو منتشر شده اند. برای مثال میزان خرده فروشی در اسپانیا اکنون با بیشترین نرخ طی یازده سال گذشته در حال رشد است که اکنون بالاترین نرخ رشد خرده فروشی در منطقه یورو محسوب می شود. همچنین تازه ترین داده ها نشان می دهند که اقتصاد آلمان در سه ماه پایانی سال ۲۰۱۴ میلادی به میزان ۰.۷ درصد رشد کرده و این در حالی است که برخی نگران منفی شدن نرخ رشد اقتصاد آلمان بودند.}

اقتصاد چین از آمریکا پیشی می گیرد اما شما باور نکنید!

<sup>فرید زکریا ادعاهایی را بررسی می کند که معتقدند اقتصاد چین به زودی به بزرگترین اقتصاد جهان تبدیل خواهد شد.

رشد قابل توجه اقتصاد چین طی سال های اخیر باعث شده که این پرسش مطرح شود که آیا زمانی فرا خواهد رسید که چین جایگاه آمریکا به عنوان بزرگترین اقتصاد جهان را تصاحب کند یا خیر؟ فرید زکریا، نویسنده کتاب جهان پسا آمریکایی، تلاش کرده به این پرسش پاسخ دهد. او می نویسد: "این ماه سرخط خبرها به این موضوع اختصاص داشت که چین می تواند همین امسال به بزرگترین اقتصاد جهان تبدیل شود اما پیش از آنکه کسی بخواهد برای پایان تسلط آمریکا بر اقتصاد جهان تاسف بخورد بهتر است به این موضوع توجه کند که آمریکا همچنان تا مدتی به عنوان ابرقدرت شماره یک جهان باقی خواهد ماند و آن طور که به نظر می رسد چین هم با چنین حقیقتی مشکلی ندارد."

زکریا به گزارش اخیر بانک جهانی در مورد پایان سلطه 125 ساله آمریکا بر اقتصاد جهان اشاره می کند و می نویسد: "گزارش اخیر بانک جهانی می گوید که اقتصاد چین زودتر از پیش بینی ها از آمریکا پیشی می گیرد. در سال 2005، بانک جهانی برآورد کرده بود که اندازه اقتصاد چین معادل 43 درصد اقتصاد آمریکا است و در آخرین گزارش این نهاد که از داده های سال 2011 در آن استفاده شده اندازه اقتصاد چین 13.5 هزار میلیارد دلار برآورد شده که معادل 87 درصد اقتصاد 15.5 هزار میلیارد دلاری آمریکا است. اکنون و با در نظر گرفتن اینکه اقتصاد چین تقریبا 3 برابر اقتصاد آمریکا رشد می کند به نظر منصفانه می آید که کسی پیش بینی کند اقتصاد چین تا پایان امسال از آمریکا جلو می زند. پس آیا ما باید آماده انتقال قدرتی عظیم از غرب به شرق باشیم؟</sup>

ایالات متحده امیدوار است قدرت چین را مهار کند: تجارت آزاد، به روایت داد و ستد دوسوی اقیانوس آرام

 

^{مارتین بولار برگردان منوچهر مرزبانیان}

^{در آغاز ماه اکتبر، معاون وزیر دارائی چین در میان شگفتی همگان اعلام داشت که عهدنامه تجارت آزاد میان کشورهای دوسوی اقیانوس آرام «بدون چین ناتمام است». واشنگتن تاکنون این میثاق را مانند سلاحی برای مهار غول آسیائی به کار گرفته. پکن با ترجیح تدارک همپیمانی خاص خود، از این داد و ستدها کنار کشیده. بسیار محتمل است که دو پایتخت به موازات هم تحول یابند.}

^{آقای ”نارندا مودی“، نخست وزیر جدید هند، روز ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۴ با رد توافقنامه دست پرورده خبرگان ”سازمان جهانی تجارت“ در باره فرآورده های کشاورزی، آگهی فوت چرخه مذاکرات تجاری ”دور دوحه“ را که دیری رو به مرگ بود به جهانیان اعلام داشت (۱). البته، هدف وی پیش از هر چیز تدبیری برای تولید داخلی، و ادامه پرداخت یارانه کشت غلات است. گرچه نخستین باری نیست که هند به حق ”وتو“ی خود دست یازیده، اما این امر اینک از آنرو سر و صدائی بلند کرده که مخالفت با توقعات ”سازمان جهانی تجارت“ بیش از پیش بالا گرفته، و کشورها به همگامی منافع خود علیه قدرت های بزرگ و سردسته آنها ایالات متحده به هم می پیوندند. غلطک آزادسازی داد وستد به دست انداز افتاده است.}

^{کشورهای غربی (و شرکت های چند ملیتی آنها) به قصد ضد حمله، به گزینه عهدنامه های دوجانبه داد و ستد آزاد (اتحادیه اروپا ـ کانادا؛ ایالات متحده ـ کره جنوبی، و غیره) و به ویژه با تکیه بر نواحی جغرافیائی روی آورده اند: بازار بزرگ دو سوی اقیانوس اطلس (GMT) میان ایالات متحده و اتحادیه اروپا (۲)؛ مشارکت دوسوی اقیانوس آرام، میان ایالات متحده و یازده کشور آنسوی اقیانوس آرام (که به انگلیسی مشارکت ”ترانس پاسیفیک“ می گویند) … با تقسیم کره زمین به مناطق بدین شیوه، واشنگتن می تواند امیدوار باشد که دیگرانی را نیز به دلخواه خویش راه برد.}

چرا "یورو" در برابر "دلار" سقوط کرده است؟

<sup>سقوط "یورو" واحد پول اروپایی در برابر "دلار" آمریکا ادامه دارد. ارزش برابری "یورو" نسبت به دلار هم اکنون در پائین‌ترین سطح خود طی ٩ سال گذشته است. ارزش هر یورو بروز سه شنبه ١٣جنوری ٢٠١۵ میلادی به ١٫١٧دلار کاهش یافته است. بانک معروف تجاری "گلدمن ساکس" پیش بینی میکند که ارزش برابری یورو به دلار آمریکا، ظرف ٣ ماهه آینده به کمتر از ١٫١٤ خواهد رسید.

یکسال پیش دقیق در چنین روزی، هر "یورو" 1.37 "دلار" ارزش داشته است. طی یک سال، واحد پول اروپایی "یورو" در حدود 14.5 در صد ارزش خود را در برابر دلار آمریکا از دست داده است.

در برابر یورو و بسیاری دیگر از ارزهای جهانی از جمله "ین" ژاپن و "لیره استرلینگ" بریتانیا، دلار به عنوان واحد پول با ثبات و با پشتوانه اقتصادی محکمتری قرار گرفته است.

چشم انداز کاهش قیمت نفت خام، به رغم نگرانی های موجود در باره کاهش نرخ تورم دورنمای خوبی را برای اقتصاد آمریکا ترسیم میکند؛ اقتصادی با پویایی‌های بیشتر از رقبای غربی آمریکا.

در چنین شرایطی است که بانک تجاری معروف "گلدمن ساکس" پیش بینی میکند که ارزش برابری "یورو" به "دلار" آمریکا، ظرف سه ماهه آینده به کمتر از 1.14 خواهد رسید. یعنی هر یورو معادل 1.14 دلار ارزش خواهد داشت.


چرا "یورو" در برابر "دلار" سقوط کرده است؟

چهارعامل عمده سقوط ارزش "یورو" در برابر "دلار" را تبیین میکنند. نخست، کند شدن رشد اقتصادی در منطقه یورو؛ دوم، کاهش چشمگیر قیمت ها و اصولاٌ گرایش اقتصادی به سوی تورم منفی قیمت ها در بسیاری از کشورهای منطقه یورو؛ سوم، وجود تردیدها در باره ثبات سیاسی در برخی از کشورهای منطقه یورو و بالاخره سیلست های مالی-پولی انبساطی بانک مرکزی اروپا.</sup>

اوباما : هر تحریم‌جدید ایران را وتو می‌کنم

 

به گزارش شبکه خبری " ای بی سی "آمریکا، اوباما که روز جمعه در کنفرانس خبری مشترک با نخست وزیر بریتانیا در کاخ سفید سخن می گفت با اشاره به تلاش هایی در کنگره برای تصویب تحریم های جدید علیه ایران گفت : همان طور که بارها نیز پیش از این گفته هر گونه طرح جدید تحریم ایران را اگر بر روی میز او بیاید، وتو خواهد کرد.

کنفرانس خبری اوباما و کامرون در کاخ سفید

اوباما با اشاره به اینکه در شرایط کنونی تصویب تحریم های جدید مذاکرات در حال انجام بین ایران و قدرت های جهانی بر سرموضوع هسته ای را به خطر خواهد انداخت، گفت در صورت شکست مذاکرات ، او خود نخستین کسی خواهد بود که به کنگره خواهد رفت و از مجلس قانونگذاری آمریکا درخواست خواهد کرد تا تحریم های جدیدی را علیه ایران وضع کند.

پایان طولانی ترین جنگ تاریخ آمریکا و آینده مبهم افغانستان

<sup>طولانی ترین جنگ تاریخ آمریکا به پایان رسید. با حضور تعداد اندکی از مقامات افغان و خارجی (آمریکا و حامیان ناتوی آن) در یک محفل کوچک و خاموش، پرچم نیروهای بین‌المللی کمک به امنیت (آیساف) پائین آورده شد و در جای آن پرچم ماموریت پشتیبانی مصمم (Operation Resolute Support - ORS) که وظیفه آن کمک، مشوره دهی و نظارت از نیروهای امنیتی افغان در امر مبارزه با دهشت فگنی و شورشیان طالب پس از سال 2014 میباشد، برافراشته شد.

سخنگوی طالبان، پایان ماموریت ناتو و آیساف را ماموریت شکست نامید. اما پرسش کلیدی هنوز هم بی پاسخ مانده که طولانی ترین جنگ تاریخ آمریکا، چه دستاوردی برای افغانستان داشته و آینده افغانستان با افزایش ناامنی، بلاتکلیفی اقتصادی و بی ثباتی سیاسی چگونه خواهد بود؟

شکی نیست که افغانستان نسبت به دوره رژیم خونخوار طالبان، در حالت بسیار خوبتر با استاندارد زندگی بالاتری قرار دارد. میلیاردها دالر کمک های خارجی، همکاریهای تخنیکی و فداکاری هزاران تن طی این جنگهای وحشیانه، راه را برای یک افغانستان مرفه اما شکننده هموار ساخته است. میلیون ها دختر حالا به مکتب میروند، صدها هزار افغان هم به دانشگاهها و موسسات تحصیلات عالی میروند، افغانستان دارای یک حکومت، پارلمان، قوه قضائیه و جامعه مدنی فعال است و حضور زنان هم در همه حوزه های زندگی گسترده است. سفارت این کشور در بیش از 140 کشور جهان تاسیس شده و تقریباً با تمامی ملل جهان روابط دپلوماتیک را برقرار ساخته است. افغانستان دیگر کشور منزوی، تحریم شده و محکوم تحت تسلط رژیم طالبان نیست.</sup>

آیا پیش بینی های سازمان سیا در مورد اقتصاد جهان درست بوده اند؟

^{سازمان اطلاعات آمریکا چهارده سال پیش وضعیت اقتصاد جهان در سال ۲۰۱۵ را پیش بینی کرده بود.}

 

^{سازمان سیا (CIA) در سال ۲۰۰۰ پیش بینی هایی را در مورد وضعیت جهان در سال ۲۰۱۵ ارایه کرده بود و اکنون می توان تحقق این پیش بینی ها را بررسی کرد. فقط پیش از مرور این پیش بینی ها بهتر است بدانید که زمان انتشار گزارش سازمان سیا در مورد وضعیت جهان در سال ۲۰۱۵ به سال ۱۳۷۹ شمسی باز می گردد.}

^{پیش بینی ها}

^{۱ـ نقش سازمان های بزرگ و قدرتمند در روابط بین المللی در مقایسه با نقش دولت ها بیش از پیش افزایش خواهد یافت.}

^{البته دهه ها پیش نیز افرادی مانند سوزان استرنج نسبت به چنین پدیده ای هشدار داده بودند. در مجموع می توان گفت که این پیش بینی تقریبا درست از کار درآمده است.}

^{۲ـ شیوه های به کار گرفته شده در اقدامات تروریستی پیچیده تر خواهند شد و تلفات این حملات نیز افزایش خواهد یافت.}

^{تنها چند ماه بعد از این پیش بینی حملات تروریستی یازدهم سپتامبر در آمریکا رخ داد پس این پیش بینی نیز محقق شده است.}

^{۳ـ یک میلیارد نفر به جمعیت جهان افزوده خواهد شد و جمعیت زمین به ۷.۲ میلیارد نفر خواهد رسید.}

خنده امریکا به وضعیت اقتصادی روسیه

ارزش روبل روسیه حدود 6 درصد کاهش یافت و از زمان سخنرانی پوتین در 2 اکتبر، حدوداً نصف شده است. قیمت نفت، که اقتصاد پوتین به آن وابسته است، حدود یک سوم کاهش یافته است. بانک مرکزی روسیه به منظور حل این مشکل نرخ بهره را به رقم بی سابقه 17 درصد رساند. 
 
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، در سخنرانی ای که اوایل اکتبر در مسکو داشت لحنی از خود راضی درباره تحریم های واشنگتن و متحدین اروپایی اش در قبال روسیه داشت. پوتین این تحریم ها را «کاملاً احمقانه» دانست و گفت که این تحریم ها تنها به تجارت غربی ها آسیب می زند. اما حالا اقتصاد روسیه از درون در حال فروپاشی است. با کاهش قیمت نفت و سقوط ارزش روبل پوتین در حال زجر کشیدن است. سوالی که در واشنگتن مطرح است این است که آیا استراتژی رئیس جمهور باراک اوباما مبنی بر تحریم اقتصادی و منزوی کردن روسیه تاثیر داشته است؟ 
 
مایکل مک فال، سفیر سابق ایالات متحده در مسکو می گوید: «کار دشواری است که نقش تحریم ها را به صورت جداگانه بررسی کنیم. اما آن چه که به وضوح مشخص است، تاثیر قیمت نفت است. شکی نیست که تحریم ها عدم قطعیت درباره اقتصاد روسیه را افزایش داده است. وزیر توسعه اقتصادی روسیه در این رابطه گفته است که روبل سریع تر از آن چه که شاخص های اقتصاد کلان مطرح می کنند، سقوط می کند.» 

پایان اقتصاد دولتی کاستروها

 

^{آشتی واشنگتن- هاوانا بعد از 5 دهه خصومت و دشمنی جهان را غافلگیر کرد. جزیره ای که 52 سال پیش وارد بازی دو قدرت بزرگ نظام دو قطبی آن زمان شد، امروز تصمیم دارد از ساختارهای فرسوده و کهنۀ سوسیالیستی- کمونیستی فاصله گرفته و تحول تازه ای در اقتصاد دولتی اش ایجاد کند.}

^{اما جدای از دلایل سیاسی، ابعاد و زوایای اقتصادی این مصالحه چیست؟ کوبا به لحاظ اقتصادی در چه وضعیتی به سر می برد؟ و آیا این کشور قادر خواهد بود گامهای اساسی در آزادسازی اقتصاد از دست دولت بردارد؟ آنچه در ادامه می خوانید، چکیده ای است از چند مقالۀ خارجی با موضوع وضعیت اقتصادی کوبا که به مناسبت از سرگیری روابط کوبا و ایالات متحده آمریکا طی روزهای اخیر منتشر شده و تصویری از وضعیت کنونی اقتصاد کوبا ارائه می دهد:}

^{کوبا در وضعیت بدی به سر می برد. اقتصاد این کشور سوسیالیستی؛ از نوع کاملاً دولتی و دارای پیچیده ترین نظام بوروکراتیک جهان است. اندکی درآمد توریسم و فروش نیشکر و صادرات توتون و تنباکو، مهمترین سبد درآمد دولت را تشکیل می دهد و البته تعداد بسیار محدودی از واحدهایی که تنها نام "بخش خصوصی " را یدک می کشند. اما این همۀ ماجرا نیست؛ 11 میلیون کوبایی متأثر از تحریم های غرب 52 سال است که تحت شرایط سختی زندگی می کنند و در واقع اگر جان کندی نتوانست در نهایت حکومت کاستروها را ساقط کند اما تحریم های کشورش دیگر چیزی از اقتصاد کوبا باقی نگذاشته است.}

امریکا طلا را گران کرد/ آینده طلا گرفتار سیاست های اوباما

^{بانک مرکزی آمریکا در روز پایانی نشست سنتی خود و پس از بالا و پایین بردن نبض بازارها تصمیم گرفت، نرخ سود را"البته برای یک دورۀ زمانی محدود" همچنان بسیار پایین نگه دارد اما راه را برای افزایش آن از ابتدای سال 2015 نبندد. به اعتقاد مفسران مسائل اقتصادی، اعلام این سیاست یعنی نگه داشتن نرخ سود به نزدیک صفر به مثابۀ اطمینان خاطر بیشتر به بازارهای جهانی است که طی هفته های اخیر علائم امیدوارکننده ای از خود نشان دادند. کارشناسان دلیل این تصمیم را با توجه به ابراز خوش بینی خانم ژانت یلن، رییس بانک مرکزی آمریکا، احتیاط فدرال رزرو آمریکا برای تشویق شرایط فعلی می دانند و البته این فرضیه را مطرح می کنند که در ابتدای سال 2015 و با بروز و ظهور علائم امیدوارکننده اقتصادی، زمینه برای افزایش آن فراهم خواهد شد. اما وضعیت طلا چگونه خواهد بود؟ ارزش طلا در بازارهای جهانی ساعاتی پس از اعلام سیاستهای بانک مرکزی آمریکا رقم 1200 دلار را نشان داد اما ساعاتی بعد با افت اندکی به 1.999.80 دلار در هر انس رسید. طلا در مقایسه با یک ماه اخیر از افزایش 0.34 درصدی برخوردار بوده است.}

آیا چین براستی بزرگترین اقتصاد جهان است؟

^{براساس گزارش صندوق بین المللی پول، برای اولین بار پس از چهارده دهه، آیالات متحده عنوان بزرگترین اقتصاد جهان را از دست داده است، آنهم به چین. اما آمار زیربنای این ادعا تا چه اندازه قابل اعتماد و درست است؟
اقتصاد چین در حال حاضر حدود 17.6 تریلیون دالر ارزش دارد، یعنی اندکی بالاتر از ارزش اقتصاد آیالات متحده (17.4 تریلیون دالر - براساس آمار صندوق بین المللی پول)
بنابرین برای اولین بار پس از سال 1872، زمانیکه اقتصاد آیالات متحده از اقتصاد انگلستان پیشی گرفت، آیالات متحده عنوان بزرگترین اقتصاد جهان را باخته است.
صندوق بین المللی پول این ارقام را با استفاده از برابری قدرت خرید (PPP) که شما را قادر به مقایسه توان خریداری تان با پول خود در کشورهای مختلف مینماید، محاسبه نموده است. به همین دلیل هرقدر پول بیشتر به چین نسبت به آیالات متحده میرود، به همان اندازه این مقیاس هم بنفع چین بالا میرود.}

دولت آمریکا پردرآمدترین دولت جهان شد

 

^{ایران درمیان پردرآمدترین دولت‌های جهان}

^{آمار بودجه سالیانه 235 کشور جهان نشان می دهد درآمد 79 میلیارد دلاری دولت ایران از 197 کشور جهان از جمله تایوان، قطر، ایرلند، مالزی و رومانی بیشتر است.}

دولت ایران در میان پردرآمدترین دولت های جهان محسوب می شود و مقایسه آمار بودجه سالیانه 235 کشور جهان نشان می دهد درآمدهای دولت ایران از 197 کشور جهان بیشتر است.

بر اساس این اطلاعات که بر پایه بودجه سال 2013 تهیه شده است کل درآمد دولت ایران در این سال بالغ بر 79.69 میلیارد دلار برآورد شده است که این رقم تنها از 37 کشور جهان کمتر است.

دولت آمریکا پردرآمدترین دولت در جهان محسوب می شود به طوری که کل درآمد دولت این کشور بالغ بر 2.45 تریلیون دلار تعیین شده است. دولت ژاپن با درآمد 1.99 تریلیون دلاری در رتبه دوم و دولت چین با درآمد 1.86 تریلیون دلاری در رتبه سوم از این نظر قرار گرفته اند.

دولت آلمان با 1.53 تریلیون دلار و فرانسه با 1.36 تریلیون دلار به ترتیب در رتبه های چهارم و پنجم از این نظر قرار گرفته اند. انگلیس، ایتالیا، برزیل، کانادا و استرالیا نیز به ترتیب رتبه های ششم تا دهم را به خود اختصاص داده اند.

ارزیابی محمدمهدی بهکیش از امکان شکل‌گیری اتاق ایران و آمریکا

 ^{این روزها بحث راه‌اندازی اتاق ایران و آمریکا داغ داغ است. عده‌ای در ایالت مریلند آمریکا مدعی تاسیس تشکلی جدید برای مناسبات بازرگانی تهران و واشنگتن می‌شوند و عده‌ای دیگر سعی می‌کنند با وعده ارتباط با سناتورهای آمریکایی، تجار و بازرگانان ایرانی را برای عضویت در تشکلی نامعلوم راضی کنند. اما اینجا، در تهران بعد از سال‌ها اتاقی رسمی برای شکل دادن به مناسبات تجاری و بازرگانی ایران و آمریکا در حال شکل‌گیری است. اتاقی که بنا به دستور غلامحسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی ایران و توسط محمد بهکیش معمار اتاق‌های دوجانبه بازرگانی ایران و کشورهای جهان در حال راه‌اندازی است. تشکیل این اتاق بهانه خوبی برای گفت‌و‌گویی شد که نوید‌دهنده روزهای خوش در مناسبات تجاری تهران-‌واشنگتن است.}

^■■■

آیا جایگاه دلار در اقتصاد جهان تضعیف شده است؟

^{از زمان بحران مالی جهانی سال 2008 بسیاری ادعا می کردند که دوران تسلط دلار آمریکا بر نظام مالی جهان به سر آمده است.  در حالیکه اقتصاد آمریکا وارد رکود می شد اعتمادها به دلار به عنوان اصلی ترین ذخیره ارزی بانک های مرکزی جهان نیز رو به کاهش بود. در پکن، مسکو و دیگر نقاط جهان، سیاستگذاران نسبت به غلبه دلار بر نظام مالی جهانی اعتراض می کردند و خواستار جایگزینی برای آن بودند. بانک های مرکزی در اقتصادهای نوظهور نیز ادعا می کردند که جهانی بودن دلار باعث شده که نوسانات اقتصاد آمریکا باعث ایجاد شوک در دیگر کشورها بشود. اما آیا همه این انتقادها باعث تضعیف جایگاه دلار در نظام مالی جهانی شده اند؟ هفته نامه تایم می نویسد که اکنون یعنی شش سال پس از بحران، دلار ثابت کرده که تا چه حد آسیب ناپذیر است. شاخص دلار، که برای برآورد ارزش دلار نسبت به دیگر ارزهای مهم جهان به کار می رود، به بالاترین حد طی چهارسال اخیر رسیده و سیاستگذارانی که اصلی ترین منتقدان دلار بوده اند نیز علاقه ای به خلاص شدن از دست دلارهایشان نشان نمی دهند.}