معاون اقتصادی بانک مرکزی از نرخ رشد اقتصادی می گوید/ کاهش تورم به قیمت افزایش رکود؟ هرگز

 

^{اعلام به هنگام نرخ رشد اقتصادی در دو فصل ابتدایی سال جاری که نتیجه آن محاسبه نرخ 4 درصدی برای نیمه نخست سال 93 بود، پیامدهای فراوانی برای بانک مرکزی داشت. در میان این پیامدها آنچه کام مسئولان بانک مرکزی را تلخ کرد، نادیده انگاشتن تلاش های این نهاد برای جبران خلأهای آماری سال های گذشته و تردیدهای عمدتا سیاسی در صحت نرخ رشد 4 درصدی بود؛ تردیدهایی که با بهانه کردن تعجب آور بودن مثبت شدن نرخ رشد پس از یک سال منفی برای شاخص های اقتصادی و تولیدی کشور، سعی داشت این دستاورد دولت یازدهم را از جنس برخی تبلیغات دولت های گذشته معرفی کند.}

^{پیمان قربانی، معاون اقتصادی بانک مرکزی در گفت و گویی تفصیلی  ضمن بی اساس خواندن ادعاهایی که آمار ارائه شده توسط این بانک را نادرست می دانند، به تشریح عوامل مؤثر در تغییر جهت رشد اقتصادی از منفی به مثبت طی دو فصل گذشته و رفتارشناسی افکار عمومی در قبال آمارهای اقتصادی پرداخت.}

^{قربانی معتقد است مردم  بطور طبیعی شرایط حال حاضر خود را با آخرین وضعیت مطلوب در گذشته مقایسه می کنند. در مورد نرخ رشد اقتصادی نیز افکار عمومی ناخودآگاه شرایط امروز اقتصاد و معیشت و رونق کسب و کار را با آخرین وضعیت مطلوب پیش از رکود یعنی  سال 90 که هنوز شاخص ها وضعیت نسبتا مطلبوی داشت، مقایسه می کنند و قابل درک است است که برخی دریافت ملموس و روشنی از بهبود پیدا نکنند چرا که رشد 4 درصدی اعلام شده در سال 93 در مقایسه با سال 92 است.  به هرحال توقف نزول تولید ناخالص داخلی و تغییر جهت آن در مسیر بازیابی توان از دست رفته، آرامش بازارهای مالی و کاهش تورم دستاوردها و واقعیتهای اقتصادما هستند که قابل انکار نیستند.}

^{مشروح گفت و گو با معاون اقتصادی بانک مرکزی در ادامه بخوانید:}

گفت‌وگو با اریک ج. هابزباوم: تاریخ بزرگ سرمایه‌داری

 

^{ترجمه ناصر فکوهی}

^{اریک هابزباوم بنیان‌گذار گاهنامه‌ی «گذشته و حال» (Past and Present) و تاریخ‌دان مشهور و نویسنده‌ی کتاب «عصر نهایت‌ها» است. آثار وی را باید جزو جریان تاریخ‌شناسی بریتانیایی ملهم از مارکسیسم و متخصص تاریخ سرمایه‌داری جای داد. تلاش هابزبام آن بوده است که تاریخ جوامع معاصر را از نظرگاه اجتماعی از دوران صنعتی‌شدن تا امروز ترسیم کند و در این راه به‌خصوص به شورش‌ها، زایش‌جوامع صنعتی و ملی‌گرایی‌ها توجه شده است.
اریک هابزباوم مورخ انگلیسی با کتاب‌های «عصر انقلاب‌ها (1848-1789)»، «عصر سرمایه (1875-1848)» و عصر امپراتوری‌ها (1914-1875)» تلاش کرد تحول سرمایه‌داری را در جوامع مدرن و صنعتی ترسیم کند. در سال 1994، وی آخرین بخش از کار خود را با عنوان «عصر نهایت‌ها، تاریخ کوتاه قرن بیستم (1991-1914)» منتشر کرد. به عقیده‌ی هابزبام این تاریخچه‌ی کوتاه قرن بیستم به سه بخش قابل تقسیم است: نخست «عصر مصیبت‌ها» در فاصله‌ی 1914 تا 1945، سپس «عصر طلایی» در فاصله‌ی 1945 تا 1970 که در طول آن جوامع صنعتی تغییرات عظیمی را تجربه کردند و سرانجام بحران عمومی که مهم‌ترین واقعه در طول آن فروپاشی رژیم‌های کمونیستی و ازهم‌گسستگی اتحاد جماهیر شوروی بود.}

دولت ها امانتدار ثروت ملی نیستند

 

^{علی دادپی/ اقتصاددان}

^{علی دادپی استاد دانشگاه کلایتون آمریکا در مورد اظهارنظر محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت یازدهم که قاطعانه از امکان اداره کشور بدون نفت گفته بود، می‌گوید این امر امکان‌پذیر است اما در عالم نظر. از دید او دولت و شرکت‌های دولتی در حال حاضر بیش از آنچه تصور می‌شود به نفت وابسته‌اند و امکان ادامه حیات بدون نفت را ندارند.}

^■■■

^{‌سخنگوی دولت چندی قبل در یک اظهارنظر اعلام کرد می‌توان کشور را بدون نفت اداره کرد. این اظهارنظر را چطور ارزیابی می‌کنید؟}

^{واقعیت این است که از جنبه نظری، امکان اداره کشور بدون درآمدهای نفتی وجود دارد. در این گزاره شکی نیست اما آیا از نظر عملی هم چنین امکانی وجود دارد؟ آن هم در حالی که شرکت‌های دولتی هیچ گونه درآمدزایی ندارند و هزینه‌زا هستند؟ علاوه بر این در کشور ما نظام بازار وجود ندارد که بتواند سیگنال‌های قیمتی درست ایجاد کند و بر اساس آن سیگنال‌ها اقتصاد مسیر خود را مشخص کند. بگذارید باز هم تاکید کنم از نظر تئوریک امکان اداره کشور بدون نفت وجود دارد اما اگر ما در شرایط فعلی این حرف را می‌زنیم احتمالاً به خاطر این است که می‌خواهیم به خودمان روحیه بدهیم. ببینید اگر یک نفر به دنبال متناسب کردن اندام خود است چه باید بکند؟ باید منظم ورزش کند و تغذیه مناسب داشته باشد و قس علی هذا. یعنی او می‌تواند اندام متناسب و سالم داشته باشد اما آیا اراده و توان این کار را هم دارد؟ ما یک دهه رونق نفتی و درآمدهای بالا را با غفلت و هزینه‌کرد تمام درآمدها سپری کرده‌ایم و اکنون که با وجود وابستگی و عادت به این ولخرجی درآمدمان کاهش یافته به فکر اداره کشور بدون نفت افتاده‌ایم. ما از این نکته غافل مانده‌ایم که الگوی مصرف انرژی در دنیا تغییر کرده است. در دهه 70 میلادی که قیمت نفت افزایش یافته بود، کشورهای جهان در جهت تغییر الگوی مصرف انرژی تلاش و هزینه زیادی کردند. برای کاهش مصرف در زمینه عایق‌سازی، بهینه‌سازی مصرف برای گرمایش و تولید وسایلی که مصرف کمتر و بازدهی بیشتری داشته باشند، هزینه زیادی شد. حتی برای تحقیق و توسعه در این حوزه نیز سرمایه‌گذاری هنگفتی شد. در نتیجه تقاضای کشورهای توسعه‌یافته کاهش پیدا کرد و حتی در دوره‌های ارزانی نفت نیز دیگر خبری از آن ریخت‌وپاش‌ها و مصرف‌های بالا نشد.}

قدرت خرید 10ساله یک‌سوم شد

 

^{معاون وزیر کار در گزارشی از وضعیت معیشت و افت قدرت خرید کارگران به یک سوم در 10 سال اخیر، ویژگی‌های اصلی بسته مزد 94 را افزایش به میزان نرخ تورم به همراه تقویت قدرت خرید مشمولان قانون کار اعلام کرد.}

در آستانه برگزاری دو نشست مهم در شورای عالی کار و شورای 3 جانبه ملی، معاون روابط کار وزارت کار گزارش جدیدی از وضعیت معیشت مشمولان قانون کار و همچنین ویژگی های بسته مزد سال آینده کارگران ارائه کرده است.

در این گزارش، موضوع افت قدرت خرید نیروی کار کشور به یک سوم از سال 84 تاکنون اشاره شده و این موضوع مورد تاکید است که افزایش حقوق سال آینده کارگران علاوه بر پوشش دادن میزان تورم، باید تامین کننده معیشت نیروی کار نیز باشد.

قبل از این، وزارت کار در نامه های جداگانه ای به مقامات کارگری و کارفرمایی کشور، خواستار ارائه بسته پیشنهادی گروه ها درباره افزایش حداقل دستمزد سال آینده مشمولان قانون کار شده بود.

شنیده ها حاکی از آن است که کارفرمایان افزایش 20 تا 25 درصدی حداقل دستمزد سال آینده مشمولان قانون کار را تدوین کرده و برای طرح در شورای عالی کار خواهند بُرد. در عین حال، نمایندگان کارگری کشور به دنبال تدوین برنامه ای به منظور کاهش شکاف بین دستمزدهای فعلی و هزینه های خانوار در یک دوره 4 ساله هستند.

لغوتحریم‌ها چنددرصد مشکلات‌راحل‌می‌کند؟

 

^{یک اقتصاددان با اشاره به این که در مورد اثر تحریم ها بر مشکلات اقتصادی غلو شده است گفت: لغو تحریم ها تنها ۵ درصد اقتصاد کشور را سامان می‌دهد و حتی اگر منابع حاصل به سمت واردات سوق داده شود در بلند مدت وضع اقتصاد بدتر می شود.}

یکی از مشکلات اساسی کشور، وابستگی به درآمدهای نفتی است. این مسئله به حدی در اقتصاد ایران تاثیر گذار است که با هرگونه نوسانات قیمتی در بازار نفت، برنامه‌های دولت نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تسنیم، حسین راغفر، استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا به بررسی ریشه های وابستگی دولت ها به درآمدهای نفتی و راه های برون رفت از این مسئله پرداخته است:

به نظر شما اگر مذاکرات به نتیجه نرسد و از طرف دیگر تحریم‌ها شدیدتر گردد به نحوی که کشور نتواند نفت صادر کند، چه چالش هایی اقتصادایران را فرا خواهد گرفت؟
راغفر: به نظر من مهم‌ترین  چالش‌هائی که در نتیجه قطع صادرات نفت کشور حاصل می‌شود ایجاد اختلال در تامین نیازهای اساسی مردم است مثل خدمات عمومی، سلامت، غذا، هزینه‌های جاری از جمله حقوق کارمندان دولت. به اعتقاد من در چنین شرایطی بسیاری از شاخص‌های اقتصادی با افت شدید مواجه خواهد شد. برآیند این وضعیت، ایجاد ناامنی در اقتصاد و کاهش سرمایه گذاری در میان مدت است. نااطمینانی در اقتصاد کشور دو تاثیر نامطلوب به همراه دارد اول این که افرادی که قادر باشند سرمایه خود را از کشور خارج خواهند کرد و افرادی دیگر که نمی‌توانند این کار را انجام دهند پول‌های خود را به دارائی‌هائی از جمله مسکن، ارز، طلا و زمین تبدیل خواهند کرد. چنین شوک تصمیم گیری آرامش و ثبات در بازارهای غیر مولد را از بین خواهد برد لذا شاهد نوسان قیمت خواهیم بود. به دلیل وابستگی تولیدات داخلی به واردات بسیاری از تولیدات کشور دچار چالش می‌شوند. اساسا تولید ناخالص داخلی صورت نمی‌گیرد و ته مانده آن نیز نفس‌های آخرش را می‌کشد. تولید منتظر حمایت دولت دهم بود تا رونق به وجود آید منتهی این اتفاق نیافتاد و درآمدهای نفتی صرف بحث مصرف کشور شد. اگر در سال آینده درآمدهای نفتی قطع شود دولت  منبع اصلی درآمدی خود را از دست خواهد داد. لذا چاره‌ای نخواهد داشت تا بر تولید داخلی تکیه کند. در وضعیت تحریم کامل صادرات نفت ایران عمده دارائی‌ها از کشور خارج می‌شود و بخش‌های مولدی همچون پتروشیمی ضربه جدی خواهند خورد. لذا شاهد تورم خواهیم بود که به طبقات پائین جامعه فشار وارد می‌کند و شکاف طبقاتی را افزایش می‌دهد.

حال و روز تجارت در نقطه صفر مرزی ایران و افغانستان چگونه است

^{قرار بود خبرنگاران را برای بازدید از گمرک ماهی‌رود ببرند. این گمرک در سال 88 و با تصمیم دولت دهم ایجاد شد. ساعت 7 صبح از بیرجند به سمت ماهی‌رود با مینی‌بوس حرکت کردیم. محمدعلی خاشی، مدیرکل گمرکات استان خراسان‌جنوبی هم خبرنگاران را همراهی می‌کرد. مسیری کاملا بیابانی و جاده‌ای ناهموار را طی کردیم. در طول مسیر، تردد خودروها بسیار کم بود و در اغلب موارد در جاده اصلا خودرویی دیده نمی‌شد. در واقع در جاده فقط خودرو ما بود.}

^{از بیرجند تا گمرک ماهی‌رود 240 کیلومتر راه بود. مسیر بسیار سخت بود و تقریبا ساعت 10 به ماهی‌رود رسیدیم. در ابتدا تصور می‌کردیم با توجه به اسم ماهی‌رود، احتمالا با نقطه سرسبزی مواجه شویم، اما بعد از این‌که از مرزبانی ماهی‌رود عبور کردیم، همچنان با منطقه‌ای خشک و بیابانی مواجه بودیم.}

^{بعد از عبور از مرزبانی، ابتدا صف کامیون‌ها را دیدیم. آقای خاشی می‌گفت «تا پایان وقت اداری این کامیون‌ها از مرز ایران و افغانستان عبور می‌کنند.» به گفته وی، «این صف گاها به 5، 6 کیلومتر می‌رسد و به طور معمول 200 تا 250 کامیون از بازارچه و 100 کامیون سوخت از مرز رد می‌شود.»}

^{از کنار صف کامیون‌ها عبور کردیم و وارد گمرک ماهی‌رود شدیم؛ منطقه‌ای که تنها فاصله 500 متری با نقطه صفر مرزی با افغانستان داشت. طوفان خاک منطقه را پوشانده بود و زمین هم ناهموار بود. هیچ جاده آسفالتی دیده نمی‌شد و سراسر منطقه را خاک در بر گرفته بود. به دلیل همین گرد و خاک و طوفان، تنفس بسیار سخت بود. تازه می‌گفتند «هوا خوب است و شدت باد کم شده است.» کارمندان گمرک توضیح می‌دادند «در روزهای قبل به‌دلیل شدت بادی که وجود داشته، یکی از کامیون‌ها به همراه باری که حمل می‌کرده، واژگون شده بوده است.» در عین حال، مدیرکل گمرکات استان خراسان‌جنوبی تشریح می‌کرد که «این‌جا شدت باد به حدی است که حتی یک روز هلی‌کوپتر حامل آقای نوبخت، رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی که برای بازدید از این منطقه آمده بوده، نتوانسته بنشیند و به دلیل این‌که شدت باد، هلی‌کوپتر را به سمت مرز افغانستان می‌برده، مجبور شدند هلی‌کوپتر را برگردانند.»}

اقتصادایران درگزارش‌تئوریسین بانک‌مرکزی

 

^{اکبر کمیجانی، بیش و پیش از آنکه مدیر اجرایی باشد اقتصاددان ورزیده با استانداردهای بالاست. به همین دلیل است که تحلیل‌های ارایه شده از طرف کمیجانی مقبولیت بالایی نزد کارشناسان و اقتصاددانان دارد.}

 او که برای نخستین‌بار توسط محسن نوربخش، رییس کل فقید بانک مرکزی به این نهاد مهم رفت و با آمدن دولت نهم از بانک رفت اکنون قائم‌مقام بانک مرکزی است. او در کنفرانس اقتصاد ایران گزارش اقتصاد ایران را با استناد به تازه‌ترین آمارهای پولی و ارزی تشریح کرد که در روزهای برگزاری کنفرانس چندان دیده نشد. روزنامه «تعادل» با توجه به اهمیت آمارهای ارایه شده از سوی کمیجانی، آنها را بازخوانی می‌کند.

  شاخص‌های اصلی

قائم‌مقام بانک مرکزی در گزارش خود به حاضران در کنفرانس یادآور شد که پایه پولی در 8 ماه منتهی به پایان آبان 1393 با رشد منفی 1.6درصدی مواجه شده است. در حالی که این عدد در مدت مشابه 1391 معادل 14.2درصد و در 1392 برابر با 0.9 درصد منفی بوده است. در 8 ماه منتهی به پایان آبان 1393 رشد نقدینگی 12.7درصد بوده که کمتر از این عدد در مدت مشابه 1392 است. در 8 ماه تا پایان امسال ضریب فزاینده نقدینگی 14.5درصد بوده که کمتر از 1392 است. با توجه به اینکه 2واحد درصد از رشد نقدینگی امسال به افزایش پوشش آمارهای پولی مربوط بوده، در این صورت نرخ رشد نقدینگی همگن در آبان 1393 معادل 24.3درصد است.

رشد خالص دارایی‌های خارجی با رشد 0.1درصد، خالص بدهی بخش دولتی با رشد منفی 400درصدی، بدهی بانک‌ها با رشد 23.9درصد و خالص سایر اقلام با رشد منفی نیم درصد هر کدام سهم گوناگونی در پایه پولی داشته‌اند.

چرا فساد اقتصادی گسترش می یابد؟

^{در سال های اخیر نمونه های بیشتری از فسادهای اقتصادی در کشور مطرح شده است. اگر تا سال های فساد 123 میلیارد تومانی فاضل خداداد به عنوان رکوردار اختلاس ها بر سر زبان ها بود، در سال های اخیر رکورد فساد 3 هزار میلیارد تومانی مه آفرید امیر خسروی بلافاصله از سوی بابک زنجانی با فساد 9 هزار میلیارد تومانی شکسته شد. پس از آن از فساد 12 هزار میلیارد تومانی بانکی سخن گفته شد تا مشخص شود در سال های گذشته اتفاقاتی ناخوشاسند در فضای اقتصادی رخ داده است. برای بررسی چرایی شکل گیری این فساد ها گفتگوی کوتاهی با فرشاد مومنی، اقتصاددان انجام داده‌ایم.}

^{فساد اقتصادی چگونه طی سال های اخیر ابعاد گسترده تری به خود گرفته است؟}

^{مسئله فساد مالی یک پدیده بین رشته‌ای و یا فرا رشته‌ای است. بنابراین زمانی که بحث منشا گسترش و تعمیق آن مطرح می شود باید در حوزه های مختلف برای شناسایی آن تلاش کرد. به طور کلی گفته می‌شود از میان مجموعه عوامل شناخته شده در فسادهای اقتصادی یک سلسله متغییرهای زمینه ای وجود دارد که اساسا بستر را برای گسترش فسادهای بیشتر فراهم می کند. یکسری از این زمینه ها، ساختار نهادی است که طیف بسیار متنوعی از نیروها در آن وجود دارند البته نباید این نکته را فراموش کرد که بازی مبتنی بر فساد همانند هر بازی دیگری برندگان و بازندگانی نیز دارد. در میان عوامل زمینه‌ای مهمترین عامل، مسئله شفافیت است. در اقتصادهای رانتی، زمانی که حاکمیت به سمت یک دست شدن تمایل پیدا می‌کند، اثر این یک دست شدن این است که کانال‌های اطلاع‌رسانی یا مسدود می‌شوند و یا به صورت کاملا غیرمحسوس دست کاری می‌شوند.}

شهرنشینی چقدر خرج دارد؟

 

^{بر اساس آمار هزینه زندگی خانوارهای شهرنشین در سال 1392، به طور متوسط یک خانوار شهری 450 هزار تومان خرج هزینه‎های خوراکی و دخانی و یک میلیون و 700 هزار تومان خرج هزینه‎های غیر خوراکی می‎کند.}

بر اساس آخرین آمار مرکز آمار ایران که به هزینه و درآمد خانوارهای شهری در سال 1392 می‎پردازد، هزینه زندگی یک خانوار شهری در سال، حدودا 20 میلیون و 590 هزار تومان است. یعنی یک خانوار شهری ماهیانه یک میلیون و 710 هزار تومان هزینه می‎کند. در واقع از این میزان، 457 هزار تومان صرف هزینه‎های خوراکی و دخانی یک خانوار شهری و یک میلیون 258 هزار تومان هم صرف هزینه‎های غیر خوراکی آن‎ها می‌شود.

ریز هزینه‎های ماهیانه یک خانوار شهری در جدول زیر آمده است:

نمودار هزینه خوراکی

گفت‌وگو با عباس شاکری درباره قدیمی بودن منابع درس اقتصاد

^{بوی کهنه‌گی} 

 

<sup>ساعت یک بعد از ظهر یک روز کاری، در دفتر ریاست دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، قرار گفت‌وگو با دکتر عباس شاکری تعیین شده بود. با اینکه تاخیر چندانی در زمان تعیین‌شده برای شروع گفت‌وگو به وجود نیامد، ولی دکتر شاکری از بابت همین تاخیر ناچیز نیز عذرخواهی کرد. از کلاس برمی‌گشت. خودش می‌گفت به خاطر فشردگی ترم، مجبور شده کلاس فوق‌العاده بگذارد و حدود سه ساعت سر کلاس بوده است. اما با تمام این احوال، خللی در روند گفت‌وگو به وجود نیامد  عباس شاکری، در این گفت‌وگو به اهمیت ترجمه و تالیف کتاب‌های اقتصادی اشاره کرد. او همچنین تدریس علم اقتصاد با توجه به روند تاریخی‌اش را نیز بسیار مهم قلمداد کرد. در بخش دیگری از گفت‌وگو به تجربه خوب دهه 70 در بورس کردن دانشجویان دکترا در داخل اشاره کرد. همچنین به بازار کار و لزوم استفاده از فارغ‌التحصیلان اقتصاد در بنگاه‌ها نیز اشاره کرد. ماحصل این گفت‌وگو را در ادامه با هم می‌خوانیم.

■■■
 
شما به عنوان یکی از استادان فعال کشور در حوزه آماده‌سازی منابع علم اقتصاد، در قالب کتاب‌های ترجمه‌ای، تالیفی و... سابقه نسبتاً خوبی دارید و چهره‌ای شناخته‌شده هم برای دانشجویان و هم برای استادان هستید. به عنوان مثال کتاب‌های اقتصاد خرد و اقتصاد کلان شما، با استقبال خوبی هم از طرف دانشجویان و هم از طرف استادان مواجه شده است. با چنین پیشینه و تجربه‌ای، فکر می‌کنید برای آماده کردن محتوای درسی، آنچه بیشتر مورد استفاده دانشجویان و استادان قرار می‌گیرد و برای آنها سودمند است، کتاب‌های ترجمه‌ای است یا تالیفی؟
هم ترجمه لازم است و هم تالیف. ترجمه نتیجه کار کسانی است که در دنیای حرفه‌ای زحمت کشیده‌اند؛ به ویژه آنهایی که در دانشگاه‌های معتبر تدریس کرده‌اند. این دسته از افراد حاصل کار خود را در قالب کتاب به رشته تحریر درآورده‌اند، سپس کتاب آنها ویرایش شده، ارزیابی شده و در نهایت در سطح بین‌المللی انتشار پیدا کرده است. بنابراین اگر ترجمه به خوبی انجام شود، برای جامعه علمی کشور و دانشکده‌های اقتصاد بسیار مفید است و به پیشرفت آنها کمک می‌کند. اما همان‌طور که گفتم، منوط به اینکه ترجمه به خوبی انجام شود. در مورد متون علمی، مترجم خوب فردی است که ابتدا مطلب را فهمیده باشد و سپس کار خود را شروع کند. زیرا در مورد متون علمی، نمی‌شود تنها با برگرداندن لغات به معنای فارسی‌شان، ترجمه ارائه کرد.</sup>

تداوم روند رشد اقتصادی به ایجاد اشتغال منجر می شود

 ^{رکود اقتصادی به رغم رشد اقتصادی در سال جاری، همچنان بر تعدادی از بازارها حاکم است، با این وجود نگاه مسئولان دولتی بر آن است که شاخص رشد اقتصادی تا پایان سال همچنان مثبت بوده و به مرور تمام بازارها از رکود خارج می شوند. در این خصوص "علینقی مشایخی" هم معتقد است که با تداوم رشد اقتصادی، این شاخص تاثیر خود را روی بازار کار گذاشته و نرخ بیکاری کاهش می یابد.
این اقتصاددان کشور در گفت و گویی از وضعیت شاخص های اقتصادی می گوید و ابراز امیدواری میکند که در سال آینده باوجود مشکلات جدید، رشد اقتصادی ادامه یابد.}

^{*آخرین برآوردهای آماری منتشر شده، عمدتا از بهبود فضای اقتصادی کشور حکایت دارند. فضای اقتصادی آنطور که آمار می گویند بهبود یافته است؟
شاخص هایی که بانک مرکزی از رشد اقتصادی و تورم منتشر کرده است، وضعیت امیدوارکننده ای را برای کشور ترسیم می کند. در عین حال برخی به درستی این آمارها با ابهام نگاه می کنند. بانک مرکزی یکی از مراجع رسمی و کارشناسی مطمئن برای محاسبه شاخص های اقتصادی است؛ این نهاد سالهاست که آمار و ارقامی از اقتصاد منتشر می کند. بنابراین تردید نسبت به آمارهای این نهاد، اشتباه است.
بانک مرکزی در آخرین گزارشهای خود رشد اقتصادی نیمه نخست سال را 4 درصد و تورم را حدود 17 درصد اعلام کرده که براساس آن تورم کاهش و رشد اقتصادی افزایش داشته است. در این خصوص باید به چند نکته توجه داشت؛ در مورد تورم اینکه برخی به اشتباه تصور میکنند کاهش تورم به معنای کاهش قیمتهاست، در حالی که وقتی اعلام می شود تورم کاهش یافته، در واقع به این معناست که میزان رشد قیمتها کاهش پیدا کرده است.}

افغانستان چگونه رقیب زعفران ایرانی شد

^{عضو هیات رییسه اتحادیه صادرکنندگان گیاهان دارویی و زعفران ضمن توضیح درباره مزیت های صادراتی گیاهان دارویی به داستانی در رابطه با اینکه افغانستان چگونه رقیب زعفران ایرانی شد اشاره کرد.}

^{« خروج از صادرات تک محصولی ». این شاید یکی از دغدغه های جدی فعالان اقتصادی باشد تا براساس آن دیگر « نفت» اصلی ترین کالای صادراتی ایران نباشد. بر این اساس آنان اعتقاد دارند با توجه به مزیت های اقتصادی ایران باید روی کالاهای دیگر سرمایه گذاری کرد و ما به ازای صادرات آن ارز به کشور وارد کرد. موضوعی که محمدعلی رضایی، عضو هیات رییسه اتحادیه صادرکنندگان گیاهان دارویی و زعفران نیز بر آن تاکید دارد و می گوید گیاهان دارویی به عنوان یک محصول صادراتی می تواند مزیت های زیادی برای اقتصاد کشور داشته باشد. اینکه محصولات گیاهی چه مزیت های صادراتی دارند و توان یاری رساندن آن به اقتصاد ایران چه اندازه است موضوع گفت و گو با عضو هیات رییسه اتحادیه صادر کنندگان گیاهان دارویی و زعفران در کافه خبر است. آنچه در ادامه می خوانید متن کامل گفت و گو با محمدعلی رضایی، عضو هیات رییسه اتحادیه صادرکنندگان گیاهان دارویی و زعفران است:}

^{شما اعتقاد دارید گیاهان دارویی مزیت ویژه ای برای صادرات و ارز آوری دارد. به عنوان شروع بحث سوال این است که ایران در زمینه گیاهان دارویی چقدر صادرات دارد؟}

^{کشور به دلیل تنوع آب و هوایی که دارد از 13 اقلیم دنیا 11 اقلیم را داراست که این موضوع در دنیا بی نظیر است و جایگاه خاص به خودش را دارد. این تنوع آب و هوایی باعث شده است که گیاهان دارویی مختلفی در سطح کشور وجود داشته باشد. در حال حاضر کشور ما بیش از 78 هزار گونه ای گیاهی دارد که حدود 10 هزار آن ثبت و شناسایی شده است. با توجه به این تنوع آب و هوایی و فعالیت های بیش از حد گیاهان دارویی که در هیچ کجای دنیا وجود ندارد. حضرت علی (ع ) می فرمایند که بیماری های خود را با گیاهان محیط خود درمان کنید و این کلیدی است که از قدیم به انسان های داده شده است. اخیرا مقاله ای از آمریکا را مطالعه می کردم که مثلا فردی که در کالیفرنیا زندگی می کند، گیاهانی که در این شهر وجود دارد می تواند بیماری های این شخص را معالجه کند. البته این موضوع را به خوبی تشریح نمی کنند زیرا می خواهند از داروهای شیمیایی همچنان استفاده و سود کنند.}

سرپوش گذاشتن بر فساد بی فایده است

 

 ^{جریان افشای فسادهای اقتصادی چند هزار میلیارد تومانی به صورت سلسله وار ادامه دارد. هنوز تکلیف پرونده 12 هزار میلیارد تومانی مشخص نشده بود که شنبه شب معاون اول رییس جمهور از فساد اقتصادی دیگری پرده برداشت؛ فساد 1500 میلیارد تومانی. طبق آنچه که جهانگیری اعلام کرد در میان کسانی که زیرمجموعه نهادهای حمایتی مانند بهزیستی هستند با کد ملی یک نفر 1500 میلیارد تومان فعل و انفعال اقتصادی صورت گرفته است.
موج افشای مفاسد اقتصادی که چند سالیست در کشور راه افتاده به سمت اختلاس های سنگین تری پیش می رود. تابستان امسال بود که مه آفرید خسروی، متهم پرونده اختلاس سه هزار میلیارد تومانی به یکباره اعدام شد، اما بعد از آن تاریخ هر از گاهی پرده از فسادهای اقتصادی جدیدی برداشته می شود که ارزش آنها نزدیک به اختلاس معروف سه هزار میلیاردی است.
روند شکل گرفته در فضای عمومی کشور نگران کننده است، قبح فساد ریخته و می رود که به تخلفی فراگیر تبدیل شود. در خصوص موضوع مفاسد اقتصادی و فضای ایجاد شده به تبع این مسئله، گفت و گویی داشتیم با "دکتر محمد طبیبیان"، چهره ی اقتصادی آشنای کشور که چند سالی است در خارج از کشور زندگی می کند. او از تجربه افشای مفاسد اقتصادی در سایر کشورها از جمله امریکا هم برایمان می گوید. او شیوه برخورد با فساد اقتصادی در جریان پرونده مه آفرید خسروی را غیرکارآمد می داند؛ محاکمه غیرشفاف و اعدامی که برای خیلی از مردم روندش نامشخص بود.
در اینجا مشروح این گفت و گو را می خوانیم؛}

ازکالبدشکافی بنزین تاانتظار برای‌صادرات

 

اهمیت این کالای استراتژیک تا جایی است که طی سال‌های گذشته با توجه به نیاز کشور به این فراورده نفتی، واردات آن از سوی برخی کشورها تحریم شد تا کشور تحت فشار بیشتری قرار بگیرد،‌ اما در همان زمان طرحی در وزات نفت دولت دهم اجرا شد که طی یک سال گذشته سر و صداهای بسیاری را به پا کرده است. این طرح که همان تولید بنزین با استفاده از ریفورمیت پتروشیمی‌ها بود، اگرچه بنا به اقتضای شرایط آن روز توانست کشور را در تامین بنزین کشور تا حدودی خودکفا کند اما همواره به دلیل نقش بالای این نوع بنزین در آلایندگی هوای کشور زیر سوال بود و از سوی عده‌ای با انتقاد مواجه شد تا جایی که در دولت یازدهم با توجه به رفع برخی محدودیت‌ها در زمینه واردات بنزین، تولید این نوع بنزین متوقف و واردات بنزین یورو4 جایگزین شد. 

اما با گذشت ماه‌ها از این موضوع همچنان اختلاف نظرها در زمینه آلایندگی بنزین پتروشیمی‌ها وجود دارد و حتی کار به جایی رسید که مبدع این نوع بنزین ادعا کرد که اگر طرح در دولت دهم به صورت کامل اجرا می‌شد، بنزین تولید استانداردهای لازم را دارا بود. 

در این زمینه معاون مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران، با تشریح جزییات توقف تولید بنزین پتروشیمی، به چگونگی توزیع بنزین و گازوییل یورو 4 در کشور اشاره و اعلام کرد: در پی به بهره برداری رسیدن پالایشگاه ستاره خلیج فارس، ایران به صادر کننده بنزین تبدیل خواهد شد و بنزین ایران به کشورهای افغانستان، پاکستان، قرقیزستان و عراق صادر می‌شود. 

آنچه در ادامه می آید مشروح گفتگوی با شاهرخ خسروانی است... 

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف توضیح می دهد: افزایش سطح توقعات مردم چقدر کار دولت را سخت می کند؟

 

 

^{دولت یازدهم در شرایطی روی کار آمده است که با موجی از سطح توقعات و انتظارات مردم روبه‌رو است؛ توقعاتی که در دوره‌های قبلی با پرداخت پول و ارائه خانه پرورانده شد. اما امروز دولت روحانی به‌دلیل کسری بودجه و کاهش منابع درآمدی، توان پاسخ‌گویی به این انتظارات را ندارد.}

^{در همین رابطه داود سوری، عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین در پاسخ به این پرسش که افزایش سطح توقعات مردم، چقدر کار را برای دولت سخت کرده است؟ گفت: «این یک بحث تاریخی است و کلا مردم ما توقعشان از دولت بالاست.»}

^{وی افزود: «مردم همیشه حل مشکلات خود را از چشم دولت می‌بینند. چه زمانی که مردم خوش بودن و چه زمانی که شرایط بدی را گذراندن، همیشه دولت کار را راه می‌انداخته است.»}

^{عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف با بیان این‌که همه ما دنبال حاکمی می‌گردیم که بیاید همه چیز را درست کند، تصریح کرد: «همیشه دولت‌ها هم این موضوع را تشویق کردند؛ دولت قبلی از این موضوع استفاده کرد و شانسش هم گرفت و درآمدهای نفتی خیلی زیادی در اختیار داشت و این درآمدها را در میان مردم پخش کرد.»}

^{سوری متذکر شد: «البته اگر ما همه تقصیر را گردن دولت قبلی بگذاریم، اشتباه است؛ چراکه بدون این‌که کسی چیزی بگوید، همه خوشحال و خندان پول نفت را مصرف کردند.»}

اطلاعاتی که باید در مورد خودروهای ایرانی بدانید/ تنها 30 درصد خودروهای ایرانی، ایمنی دارند

 

 

اگر  همه خودروهای ایرانی ایمن بودند چه اتفاقی می افتاد؟  شاید یک مقایسه ساده وضعیت را معلوم کند.  یکی از ایمن ترین خودروهای تولید شده در ایران، پژو 206 است.این خودرو تیراژی حدود یک سوم پراید دارد.

 پژو 206  بر اساس آمار تنها  دو درصد  از مرگ و میر جاده​ای را به خود اختصاص داده است یعنی اگر پراید هم مانند پژو 206 ایمن می بود  به جای سالی 15 درصد، سالی 6 درصد  را به کام مرگ می کشید.

در اروپا ایمنی خودروها توسط موسسه یورو ان کپ بررسی می شود . میزان ایمنی خودروها در این موسسه  با ستاره معلوم می شود. براین اساس 5 ستاره بالاترین امتیازی  است که یک  خودرو می تواند کسب کند. البته به غیر از این موسسه  یک سازمان معتبر دیگر هم که به ایمنی بزرگ راه های آمریکا معروف است وجود دارد. با این همه اکثر خودروهای ایرانی چون متعلق به شرکت هایی هستند که محصولشان در اروپا عرضه می شود نگاه به نمره های این موسسه اروپایی برای ایرانی ها  کارگشاتر است. در میان خودروهای تولیدی در ایران که دارای ایمنی بالایی هستند، مزدا 3  و نیسان تینا  توسط سازمان ایمنی  بزرگ راه های آمریکا جزو ایمن ترین خودرو ها اعلام شده اند.

با این همه خودروهایی هم  در ایران  هستنند که یا تست تصادف نشده اند یا در تست تصادف رد شده اند .

در میان تولیدات صنعت خودرو ایران تنها  حدود 30 درصد مدل ها  از موسساتی چون یورو ان کپ نمره قابل قبول گرفته اند. شاید اگر هنگام خرید کمی به امتیازکسب شده توسط تست تصادف در خودروها دقت کنید یا درباره میزان ایمنی خودرو اطلاعات کسب کنید از آینده خطرناکی جلوگیری کنید که بی بازگشت و غم انگیز  است.

گفت‌وگو با نیره پیروزبخت در مورد استاندارد نازل زندگی در ایران /زندگی غیراستاندارد

 

 یکی از چند بانوی راه‌یافته به کابینه یازدهم؛ نیره پیروزبخت. حکم ریاست او بر سازمان ملی استاندارد را رئیس‌جمهوری در آذرماه سال 1392 امضا کرد. او حالا، حدود یک سال است مدیریت سازمانی را بر عهده دارد که ماموریتش تعیین و نظارت بر حسن اجرای«استانداردها»ست. استاندارد کالاهایی که تولید می‌شود یا از بیرون از مرزها به ایران می‌آید. اما محور پرسش‌های ما از پیروزبخت، استاندارد و کیفیت «زندگی» در ایران بود. رئیس سازمان استاندارد معتقد است: «باید با ایمان و اعتماد، این فضاهای آشوب و دغدغه‌های فکری را آهسته‌آهسته دور کنیم.» منظور او از فضاهای آشوب احتمالاً نگرانی‌هایی است که مردم در مورد هوای آلوده، بنزین آلوده، آب آلوده، مواد غذایی غیراستاندارد، میوه و سبزیجات آلوده دارند. او سپس می‌گوید: «من فکر می‌کنم در کشور ما، روی این مسائل اغراق می‌شود. زمانی توکیو بدترین هوای دنیا را داشت. اما در حال حاضر مردم این شهر در بهترین هوا نفس می‌کشند. به این دلیل که برای بهبود وضعیت خود تلاش کردند. ما هم باید برای بهبود این شرایط تلاش کنیم.» با او در باب جایگاه سازمان استاندارد و نقشی که این سازمان می‌توانست در بالا بردن استاندارد زندگی ایرانیان ایفا کند هم گفت‌وگو کردیم؛ او گفت که سازمان در حال گذار از رویکردهای سنتی و قدیمی به سوی رویکردهای نوین است و البته بشارت داد که مقوله استاندارد در ایران متحول خواهد شد.
  
■■■

جلوگیری از قاچاق یک میلیون فرصت شغلی ایجاد می‌کند

^{گفتگو با عبدالمجید شیخی، کارشناس برجسته مسائل اقتصادی} 

^{س: چه تعریف مشترکی بین قاچاق و اقتصاد وجود دارد؟
قاچاق یک پدیده مذموم و یک نوع فرار از تعهدات اقتصادی در قبال دولت، مردم، آیندگان و حتی گذشتگان و فروختن مملکت به بیگانه است. از طرفی دیگر یک نوع پشت پا زدن به الگوی مصرف و یک خیانت به مجموعه تولیدی و مولد کشور و به معنای کامل تر، یک فرار مالیاتی صد در صدی است. همه این ها اوصافی است که می توان برای قاچاق به کار برد. اما اینکه می گوییم قاچاق الگوی مصرف را منحرف می کند به این دلیل است که چه بسا کالاهایی در شرع مقدس ممنوع هستند و قاچاقچیان آن را وارد می کنند و حتی اگر از لحاظ شرع نیز ممنوعیتی وجود نداشته باشد، چون ضرر به بخش تولید داخلی می زند جز احکام ثانویه محسوب شده و از لحاظ قانونی نیز ممنوع می شوند. 
س:   قاچاق چه تاثیراتی بر اقتصاد کشور می تواند داشته باشد؟}

تجملات یکی از معدود صنایع تحت تسلط اروپا است

 

^{گزارش ویژه اکونومیست از صنعت تجملات (لوکس) + اینفوگرافی}

 

^{گروه مشاوران بوستون در تخمین زده است که در سال 2012 در جهان حدود 1.8 هزار میلیارد دلار خرج تجملات شده است.}

 ^{پاساژ «ترنج تین» در هانوی، پایتخت ویتنام، جایی است که بسیاری از برندهای مطرح لباس و عطر مثل سالواتوره فراگامو، لوییس وویتون و گوچی، در آن جا شعبه دارند و ویترین مغازه‌هایشان را معمولا با مناظری عظیم از کوه یا دریا می‌پوشانند. در بسیاری از بعد از ظهرها، عروس و دامادها با لباس رسمی جلوی ویترین این مغازه‌ها حاضر می‌شوند و عکس می‌گیرند. آنها به قدری نیز پول ندارند که بتوانند از اجناس داخل پاساژ خرید کنند.}

^{هفته‌نامه اکونومیست در گزارش ویژه‌ای که از صنعت تجملات منتشر کرده، می‌نویسد که دیدن برندهای لوکس اروپایی در کشورهای فقیر و اسما سوسیالیست اتفاق اصلا عجیبی نیست. در گذشته کالایی مثل ابریشم کشورهای بسیاری را طی می‌کرد تا به مقصد برسد و طی یک قرن گذشته، سازندگان مدرن کالاها و خدمات تجملی نیز به دنبال ثروت در پی جاهای جدید بود‌ه‌اند.}

نرخ سود بانکی باید 4 درصد باشد نه 22 درصد/ فهرست کامل 32 چالش بانکداری بدون ربا

اکنون چرا باید نرخ سود 20 تا 22 درصد باشد. کجای قانون این نرخ ذکر شده است،  حال اگر از یک مدیر بانکی سئوال کنیم می‌گوید هزینه تجهیز منابع این رقم است. حق الوکاله هم برای سود به آن اضافه می‌شود و نرخ سود حاصل می‌شود. اما اگر انگیزه قرض‌الحسنه بالا رود، هزینه تجهیز منابع نزدیک صفر و حدود 2 تا 4درصد و شامل هزینه‌های سربار خواهد بود نه 22 درصد. بنابراین اگر براساس اصول اسلامی حرکت شود، سود هزینه تجهیز منابع ارزان تمام می‌شود.

حذف کامل ربا به مفهوم حذف تمام شبهاتی است که در عملیات مالی و بانکداری وجود دارد. پس با این تعریف می توان گفت ربا در نظام بانکی کشور وجود دارد. این برداشت را می توان از صحبت‌های مهدی رضوی رئیس موسسه عالی آموزش بانکداری که زیر نظر بانک مرکزی است، داشت. 

رضوی می گوید: برای اینکه به حذف کامل ربا در سیستم بانکی و مالی برسیم، باید به سمت ایجاد فرهنگ و انگیزه قرض‌الحسنه حرکت کنیم. اگر برای رضای خدا در بانک پول بگذاریم این پول بالای 100 درصد بازده دارد.

او بر خلاف بسیاری از کارشناسان مشکل را در اجرای بانکداری اسلامی می داند نه در قوانین. به اعتقاد او کلیات قانون بانکداری اسلامی همان قرآن است، بنابراین قانون کاملی است.