تاجگردون: اقتصاد ایران نشان داده هم با نفت هفت دلاری کار می‌کند هم نفت 120 دلاری

^{غلامرضا تاجگردون یکی از «بودجه‌ای‌ترین» نمایندگان مجلس است و اگر دو سال طول کشید تا به ریاست کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نهم برسد، احتمالاً به دلیل صبغه سیاسی اصلاح‌طلب‌اش بود که در مجلس اصولگرا چندان مورد استقبال نیست. او از قضا نماینده یکی از قطب‌های نفتی ایران یعنی گچساران است و حتی اگر سال‌ها در سازمان برنامه ‌و بودجه سابق با بودجه‌های نفتی کلنجار نرفته بود، با صنعت نفت ایران آشنایی نزدیک و محلی داشت. با این حال، سابقه طولانی ریاست سازمان‌های برنامه ‌و بودجه استانی و معاونت سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در دوران ریاست‌جمهوری سیدمحمد خاتمی او را به یکی از مناسب‌ترین گزینه‌ها برای گفت‌وگو درباره اوضاع و احوال این روزهای بودجه نفتی ایران تبدیل کرده است. در این مصاحبه از تاجگردون درباره قیمت ایده‌آل نفت برای اقتصاد ایران پرسیدیم و سناریوهای درآمد نفت در صورت کاهش یا افزایش تحریم‌های بین‌المللی را بررسی کردیم. هرچند او معتقد است «اقتصاد ایران در 20، 30 سال اخیر نشان داده هم با نفت هفت، هشت‌دلاری کار می‌کند و هم با نفت 120‌دلاری و بهره‌وری آن نیز تغییر چندانی ندارد.» با رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره قیمت‌گذاری 100‌دلاری نفت در بودجه 93 و دلیل عملی نشدن این پیش‌بینی و همچنین راه‌های جلوگیری از کسری بودجه در شرایط کاهش قیمت نفت نیز گفت‌وگو کردیم. جایی که به نظر می‌رسد تاجگردون با مقامات دولتی همچون وزیر اقتصاد اختلاف‌نظر دارد و تامین کسری بودجه از محل صندوق توسعه ملی را به دور از مصلحت ملی می‌داند.}

رییس مرکز تحقیقات علمی کشور: دانشگاه‌های ایران صرفه اقتصادی ندارند

به اعتقاد محمد ابویی اردکان، رییس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، ظرفیت خالی دانشگاه‌ها اساسا مشکل اقتصادی دانشگاه‌های امروز ایران نیست؛ مشکل اصلی کنترل مرکزی دولت بر این نهادهاست که امکان اقتصادی عمل کردن را از آنها می‌گیرد. به اعتقاد ابویی که دانشیار دانشکده مدیریت دانشگاه تهران است، اگر رقابت در بازار دانشگاه‌های ایران وجود داشت، کشور ما که بهشت دانشگاه‌های معتبر جهان برای سرمایه‌گذاری است، پر می‌شد از دانشگاه‌هایی که هم محصولات باکیفیتی دارند و هم به نهادهایی سودده بدل می‌شدند.

میزان صندلی‌های خالی دانشگاه‌ها در سال تحصیلی جاری نسبت به سال پیش 15درصد افزایش یافته؛ نشانه‌یی از تغییرات جمعیتی ایران که حالا وضعیت اقتصادی دانشگاه‌ها را دچار بحران کرده است. در ادامه همین روند، می‌توان هم آینده‌یی تیره را برای دانشگاه‌ها تصور کرد و هم چشم‌اندازی موفق‌تر. به نظر شما کدامیک محتمل‌تر است؟

اگر شرایط اقتصادی موجود دانشگاه‌ها را از زاویه دید رشد طبیعی ببینیم، منطقی به نظر می‌رسد در کشوری که تقاضا برای آموزش عالی در بازار آن وجود دارد، عرضه هم افزایش یابد؛ یعنی کشور برای پاسخ به تقاضایی که زمانی وجود داشته از مسیر مشخصی حرکت کرده است. از حدود 20سال پیش فشار زیادی روی دانشگاه‌ها حس شد و در نتیجه آن، طی 10سال به سرعت بر ظرفیت دانشگاه‌ها اضافه شد؛ اما از 4-3سال پیش، این ظرفیت به صورت مازاد عرضه، در حال نمایان شدن است که رویدادی طبیعی در هر سیستم اقتصادی است. اما آنچه از این پس شاهد خواهیم بود ورود دانشگاه‌های کشور به عرصه رقابت است که در نتیجه آن دانشگاه‌های بی‌کیفیت از چرخه بازار آموزش کشور حذف می‌شوند چرا که از نظر اقتصادی رقابت‌پذیر نخواهند بود.

سعید لیلاز: بود و نبود سازمان برنامه در اقتصاد ایران بی اهمیت است

^{پس از انحلال این سازمان و تبدیل آن به دو معاونت در دولت محمد احمدی نژاد، دولت تدبیر و امید احیا سازمان را یکی از اولویت های مهم خودش اعلام کرده بود. این در حالی است که در ابتدای ترین روزهای حضور دولت حسن روحانی، زمزمه​های احیاء این سازمان به گوش می​رسید و در نهایت در 19 آبان 1393 با دستور رئیس جمهور و تصویب هیات وزیران با ادغام دو معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی و توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور احیا شد. سعید لیلاز، تحلیل گر اقتصادی بر این باور است که بود و نبود سازمان مدیریت و برنامه ریزی تفاوت چشمگیر و روشنی در سمت و سوی دولت و عملکرد کمی و کیفی اقتصاد کشور نسبت به سایر کشورهای دیگر ندارد. گفت وگوی لیلاز در خصوص جزئیات احیا سازمان برنامه با خبرگزاری خبرآنلاین را در ادامه می خوانید.}

^{احیا سازمان مدیریت و برنامه ریزی چه تاثیری بر روند حرکتی اقتصاد کشور می​گذارد؟}

^{تجربه اقتصاد و مدیریت اقتصاد ایران در 70 سالی که از تاسیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی و دوره​های کوتاه مدت انحلال این سازمان نشان می​دهد که بود و نبود سازمان مدیریت تفاوت چشمگیر و روشنی در سمت و سوی دولت و عملکرد کمی و کیفی اقتصاد کشور نسبت به سایر کشورهای دیگر ندارد. همانطور که تاریخ نشان می​دهد این سازمان بارها منحل شده است و برای چندمین بار است که منحل و بعد از گذر زمان دوباره احیا می شود.}

^{از سوی دیگر آمارها نشان می دهند که در پایان این 70 سال متوسط رشد اقتصاد ایران با متوسط رشدی که مثلا در ترکیه اتفاق افتاده تفاوت چندانی نکرده است با این تفاوت که کشور ما دارای ذخایر بی شمار نفتی است و ترکیه از این ذخایر بی نصیب است. بنابراین از دیدگاه من شرایط اقتصادی کشور حتی با وجود چنین سازمانی تغییر محسوسی نخواهد کرد و خیلی هم با کشورهای دیگر متفاوت عمل نخواهیم کرد و متوسط رشد اقتصادی کشور معادل آن چیزی بوده که در تمام دنیا به وقوع پیوسته است و شاهد رشد عجیب و غریبی نبوده ایم.}

بررسی نشانه‌های بحران اعتباری در بازارهای مالی ایران در میزگردی با حضور علی رحمانی و پویا ناظران

^{ورطه سقوط بانک‌ها} 
 

 

^{علی رحمانی و پویا ناظران درباره نشانه‌های بحران اعتباری در ایران بحث کردند/ عکس: سعید عامری}

 

^{تورم، بیکاری و رکود در بازارهای مالی از جمله معضلاتی هستند که در این سال‌ها به کرات در اقتصاد ایران شنیده‌ایم. اما چیزی که از آن کمتر یاد شده، پدیده بحران اعتباری است. اگرچه این بحران در اقتصاد جهانی در پی انفجار حباب در بازار مسکن آمریکا نمایان شد اما به شکل دیگری شواهد بحران اعتباری را می‌توان در اقتصاد ایران دید. نمونه بارز آن کاهش میزان نقدینگی در نظام بانکی و اعتباری است که در سال‌های اخیر گریبانگیر اقتصادمان شده است. به این بهانه تجارت فردا نشانه‌های بروز بحران اعتباری را در بازارهای مالی ایران با نگاهی به تجربه جهانی در بحران‌های اقتصادی آمریکا در میزگردی با حضور علی رحمانی عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا و مدیرعامل سابق شرکت بورس تهران و پویا ناظران دکترای اقتصاد با گرایش اقتصاد مالی و اقتصاد‌سنجی به بحث و بررسی گذاشت. در این میزگرد بحران اعتباری به مانور زلزله شبیه‌سازی شد که سه مرحله قبل، حین و پس از حادثه مورد بررسی قرار گرفت. به طوری که علی رحمانی بارها خطر نادیده گرفتن بحران اعتباری را هشدار داد و پویا ناظران نیز که تجربه کاری در زمینه اعتبار‌سنجی احتمالی در موسسه مودیز را دارد، تصویر تاریکی را از فضای بانکی کشور ترسیم کرد.}

کنفرانس بین‌المللی اقتصاد ایران و شرایط امروز اقتصاد در گفت‌وگو با محمدهاشم پسران

^{به آینده علم اقتصاد در ایران خوش‌بینم} 

 

 

 

 ^{سومین کنفرانس بین‌المللی اقتصاد ایران که اوایل آبان ماه با تلاش انجمن بین‌المللی اقتصاد ایران (IIEA) برگزار شد، محلی شد برای گردهم آمدن تعدادی از سرشناس‌ترین اقتصاددانان ایرانی؛ به ویژه آن دسته از پژوهشگران اقتصادی ایرانی که در آمریکا مشغول فعالیت هستند. محمدهاشم پسران که هم‌اکنون ریاست انجمن را بر عهده دارد و به نوعی متولی این کنفرانس محسوب می‌شود، حضور پررنگ اقتصاددانان و پژوهشگران جوان در کنار اقتصاددانان و استادان مجرب را مایه امیدواری به آینده علم اقتصاد در ایران می‌شمارد. پروفسور پسران که این روزها مشغول تدریس در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی است در گریزی به مسائل روز اقتصاد ایران، تاکید دارد که تورم در اقتصاد ایران ساختاری است و تلاش برای کاهش تورم مانعی برای خروج از رکود اقتصادی محسوب نمی‌شود. او مهم‌ترین گفته‌هایش را به قانون جدید عزل و نصب رئیس‌کل بانک مرکزی اختصاص می‌دهد و اظهار می‌کند که شرایط عزل رئیس‌کل بانک مرکزی بسیار مهم‌تر از انتصاب اوست. پسران با ارائه پیشنهاد افزایش طول دوره تصدی ریاست بانک مرکزی به هفت سال می‌گوید هیچ‌کس نباید حق عزل رئیس‌کل را داشته باشد مگر قوه قضائیه آن هم تنها به دلیل تخلفات مالی احتمالی و نه سیاست‌های پولی. این اقتصاددان سرشناس ایرانی با معمول خواندن انتخاب رئیس‌کل توسط وزیر اقتصاد، با اختیار عزل او توسط رئیس‌جمهور مخالف است و از تجربه عزل دو رئیس‌کل در دوره دولت نهم و دهم به عنوان دلیل یاد می‌کند.}

گفت‌وگو با کیم اندرسون اقتصاددان سرشناس اقتصاد کشاورزی

مزیتِ مزیت نسبی 
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

^{کیم اندرسون، استاد دانشگاه آدلاید استرالیا، هم‌اینک بر اساس آخرین رتبه‌بندی وب‌سایت IDEAS، نخستین اقتصاددان جهان در زمینه اقتصاد کشاورزی محسوب می‌شود. من (احسان برین) با کمک مشاور علمی هفته‌نامه «تجارت فردا» (دکتر پویا جبل‌عاملی) سوالاتی آکادمیک و کاربردی در حوزه اقتصاد کشاورزی آماده کردیم و نظرات علمی و کارشناسی این اقتصاددان برجسته را جویا شدیم. اندرسون معتقد است در تجارت باید به سمت تولید و صادرات مزیت‌های نسبی رفت و اگر در تولید کالایی مزیت نسبی وجود ندارد، به صرفه‌تر است که آن را وارد کنیم. او در این گفت‌وگو اشاره کرد که مزیت نسبی ایران در تولید میوه‌جات است و بهتر است به جای آنکه در فکر خودکفایی گندم باشد، آن را از خارج وارد و در عوض منابع خود را صرف تولید و صادرات میوه کند. شرح کامل این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانیم.}

گفت و گو با مردی که بزرگترین معدن طلای ایران را راه اندازی کرد

^{تا اسمی از معدن طلا و کارخانه تولید شمش طلا به میان می آید ناخداآگاه تصویر اکتشافات طلا در اوایل قرن اخیر در امریکا و برخی کشورهای دیگر یا تصاویر سینمایی از الک سنگ ها در کنار رودخانه ها و تلاش برای پیدا کردن تکه های طلا در ذهن مجسم می شود، اما در واقعیت چه قدر این تصاویر حقیقت دارد؟ طبق برنامه اعلام شده از سوی مسئولان ایمیدرو قرار است فردا ( روز شنبه) بزرگترین معدن و کارخانه طلای کشور با حضور معاون اول رئیس جمهور اسحاق جهانگیری و وزیر صنعت، معدن و تجارت نعمت زاده افتتاح شود؛ درباره جزئیات این معدن و کارخانه و اهمیت و ویژگی آن با مهندس « حسین قلی قوانلو» مجری طرح معدن و تجهیز کارخانه طلای زرشوران گفت و گو کرده ایم.}

^{معدن طلای زرشوران چه ویژگی هایی دارد؟ و افتتاح این معدن و کارخانه ساخت طلا چه اهمیتی دارد؟}

^{این معدن بزرگ ترین معدن طلای کشور است و تاکنون ذخایر قطعی که در آن شناسایی شده است بالغ بر 110 تن طلای خالص است و از این حیث این معدن جایگاه بسیار ویژه ای در کشور و حتی در خاورمیانه دارد؛ زیرا نظیر این معدن حتی در خاورمیانه هم وجود ندارد. عملیات اکتشاف این معدن از سال 1368 توسط کارشناسانی از آفریقای جنوبی و انگلستان شروع شد و در آن زمان میزان ذخایر شناسایی شده اولیه در معدن 55 تن برآورده شد اما باتوجه به تکمیل اکتشافات صورت گرفته در چند سال قبل توسط کارشناسان ایرانی میزان ذخایر قطعی این معدن به 110 تن رسیده است و امیدواریم با ادامه اکتشافات این حجم افزایش یابد. اما نکات ویژه و جالب توجه درباره این معدن میزان ذخایر آن و البته عیار بسیار مناسب این معدن است. میانگین عیار معدن زرشوارن 5.5 p.p.m در یک تن خاک است و این به معنی آن است در هر تن خاک این معدن 5.5 گرم طلا وجود دارد، میزان و عددی که بسیار مناسب و قابل توجه است. در حال حاضر از نظر استانداردهای جهانی اگر P.P.M معدن طلایی 0.5 درصد باشد آن معدن اقتصادی محسوب می شود درحالی که شرایط معدن طلای زرشوران 10 از این نظر بیش از 10 برابر استانداردهای جهانی است و برداشت از آن کاری بسیار اقتصادی است.}

توضیحات معاون رییس جمهوری درباره مسکن مهر، تحریم ها، بودجه،کاهش قیمت نفت و هدفمندی یارانه ها

^{محمد باقر نوبخت معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهوری در رابطه با آخرین نقشه راه دولت یازدهم پیرامون سیاست های مالی توضیح داد.}

 

^{بر اساس گفته های معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهوری چهارشنبه هفته جاری گزارش اولیه بودجه در اختیار دولت قرار می گیرد: « ان شا الله چهارشنبه جاری گزارش اولیه بودجه را به دولت خواهیم داد و امسال نیز لایحه بودجه در موعد مقرر قانونی تقدیم مجلس خواهد شد. »}

^{در ادامه مهم ترین توضیحات محمد باقر نوبخت معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور که به منظور بررسی عملکرد بودجه 93 و پیش بینی آثار کاهش قیمت نفت در بودجه 94 در برنامه گفتگوی ویژه خبری دوشنبه 19 آبان  حضور یافته بود، آمده است:}

^{*رئیس جمهور در 17 مهرماه امسال طی پیشنهادی که خدمتشان برای احیای سازمان مدیریت و برنامه ریزی رسید،موافقت کردند که این سازمان مجدداً شکل گیرد.}

^{*شکل گیری سازمان مدیریت و برنامه ریزی مطابق نظری بود که وی همواره و حتی پیش از مسئولیت جمهوریت مردم که باید این سازمان احیا شود؛شکل گرفت که البته لازم است این موضوع را نیز توضیح دهم که آقای رئیس جمهور از همان آغاز نسبت به شکل گیری سازمان مدیریت و برنامه ریزی که قبلا دو معاونت جدا از یکدیگر تحت عناوین معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی و معاونت توسعه و سرمایه انسانی بود تاکید داشتند.}

موج مهاجرت در راه است

^{روزنامه سیستان و بلوچستان روز سه شنبه گفت و گوی خبرنگار خود را با سید باقر حسینی یکی از نمایندگان مردم استان در قوه مقننه منتشر کرد و به نقل از وی نوشت: موج مهاجرت از سیستان در راه است.}

 

<sup>در ادامه این گفت و گو آمده است: در صورتی که راه اندازی منطقه آزاد تجاری سیستان عملی نشود، موج وحشتناک مهاجرت در پیش خواهد بود که این مهاجرت نه تنها برای سیستان و بلوچستان بلکه برای کشور تهدید بزرگی است. 

بر اساس گزارش ارائه شده از سوی استاندار، مشاورین خارجی و داخلی برای منطقه آزاد تجاری سیستان انتخاب شده، اما متاسفانه کار به کندی پیش می رود. 

آنچه امروز باعث توقف موقتی مهاجرت مردم سیستان شده، امید به راه اندازی منطقه آزاد تجاری است که اگر این امر در اسرع وقت صورت نگیرد، ضررهای جبران ناپذیری را به همراه دارد. 

هر چند روند این طرح به کندی پیش می رود اما موضوع از راه دیگری پیگیری می شود و در جلسه چهار ساعته ای که با حضور وزیر کشور، استاندار و سایر مدیران برگزار شد موضوعات منطقه آزاد تجاری، ضرورت احیای بازارچه های مرزی، از سرگیری صادرات سوخت توسط مرزنشینان و استفاده بهینه و بیشتر از معادن استان مورد بحث و بررسی قرار گرفت.</sup> 

میزگردی با حضور محمدمهدی بهکیش و علی‌اصغر سعیدی / امکان تمکن

^{در سال‌هایی که ثروت مردم در اغلب کشورهای جهان رو به افزایش بوده، متوسط ثروت ایرانیان کمتر و کمتر شده و به زیر پنج هزار دلار به ازای هر فرد بالغ رسیده است. در میزگرد «تجارت فردا» با حضور «دکتر محمدمهدی بهکیش» و «دکتر علی‌اصغر سعیدی» تلاش کردیم ریشه‌های اقتصادی و جامعه‌شناختی جا ماندن از این موج جهانی تولید و تکاثر ثروت را بررسی کنیم. همچنین به این مساله پرداختیم که چرا راه‌های کسب ثروت در ایران بیش از آنکه به کارآفرینی و افزایش بهره‌وری سرمایه وابسته باشد، به سوداگری‌های غیرمولد و رانت‌جویی متصل شده و به ظهور طبقه‌ای از «تازه به دوران رسیده‌های فخرفروش» انجامیده؛ موضوعی که خود زمینه‌ساز بدبینی عمومی نسبت به هر صاحب‌مکنتی شده است. بررسی علت کم‌دوام بودن ثروت در خانواده‌ها و منتقل نشدن آن به نسل‌های بعدی نیز از دیگر محورهای این میزگرد بود که تا حدودی مشخص می‌کند چرا ثروتمند شدن «سخت» است، اما ثروتمند ماندن تقریباً «غیرممکن». پیشنهادهای سیاستگذارانه برای بازگرداندن ایرانیان به عرصه تولید و بهره‌مندی از ثروت رو به رشد جهانی پایان‌بخش این گفت‌وگو است.}

گفت‌وگویی منتشرنشده از میلتون فریدمن درباره حلقه مو‌نت‌پلرین / لیبرتارین هستم

 

 

 

 

 

 

 

^{یکی از اعضای مشهور انجمن مونت پلرین، میلتون فریدمن است. او در مصاحبه‌ای در کتاب اقتصاد کلان مدرن که توسط اسنودن و وین تالیف شده است، از خود و افکار سیاسی و اقتصادی‌اش می‌گوید. هر چند این کتاب پیش از این ترجمه ‌شده اما مصاحبه‌های آن در نسخه فارسی ترجمه نشده بود. انتشارات دنیای اقتصاد به تازگی بخش مصاحبه‌های این کتاب را با عنوان فرعی مصاحبه با بزرگان مکاتب مختلف اقتصادی به چاپ رسانده است، که در اینجا قسمتی از مصاحبه فریدمن را می‌خوانید.
■■■
‌چه چیزی باعث شد شما به اقتصاد علاقه‌مند و بعداً اقتصاددان شوید؟
من در سال 1932 از کالج فارغ‌التحصیل شدم. در کالج من هم اقتصاد خواندم و هم ریاضیات و وقتی از آنجا فارغ‌التحصیل شدم دو بورسیه تحصیلی به من پیشنهاد شد. بورسیه‌های آن زمان مثل حالا جامع و دست و دلبازانه نبود. موسسات تنها حاضر می‌شدند شهریه را بپردازند. من بورسیه‌ای برای ریاضیات از دانشگاه براون و اقتصاد از دانشگاه شیکاگو داشتم. حالا فرض کنید سال 1932 است و یک‌چهارم جمعیت بیکار هستند. آیا اقتصاد را انتخاب نمی‌کنید؟ من هیچ تردیدی نداشتم که باید اقتصاد را ادامه بدهم. وقتی من دروس کالج را شروع کردم نسبت به این مسائل بی‌تفاوت بودم، زیرا در خانواده‌ای با درآمد پایین متولد شده بودم که فهم مشخصی از محیط پیرامون خود نداشتند. من عاشق ریاضیات بودم و می‌خواستم با آن پول در‌بیاورم و فهمیدم برای این کار باید متخصص حوزه آمار بیمه شوم. برای همین برای این شغل تلاش می‌کردم و چندین امتحان آمار بیمه را نیز در دو سال ابتدایی کالجم گذراندم، اما هرگز آن را ادامه ندادم.}

پشت پرده رانت‌های ارز ارزان

^{رئیس هیات تحقیق و تفحص از عملکرد وزارت صنعت معدن و تجارت در واردات کالاهای استراتژیک، تخلفات شرکت های دولتی در نوسانات بازار ارز، ماجرای افزایش 180 درصدی قیمت کالاهای اساسی، سود واردات دام های مریض برای امیر منصور آریا و.. را تشریح کرد.}

تحقیق و تفحص از عملکرد وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره واردات کالاهای استراتژیک و نحوه توزیع آنها در نشست علنی روز دوشنبه مورخ ۲۰ خردادماه ۱۳۹۲ مصوب شد.

عمده اهداف این تحقیق و تفحص شامل بررسی ارز اختصاص داده شده به کالاهای اساسی، بررسی نحوه توزیع کالاهای مذکور و اثرات آن در تنظیم بازار، بررسی واردات بی رویه محصولات فاقد استاندارد و بی کیفیت و واردات نهاده های کشاورزی و چگونگی توزیع آنها بود.

بر این اساس وزارتخانه های صنعت، معدن و تجارت، جهاد کشاورزی، بانک مرکزی و گمرک، از جمله دستگاه هایی هستند که به طور مستقیم مورد تحقیق قرار گرفتند. ، احمد امیر آبادی نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی و رئیس هیات تحقیق و تفحص از وزارت صنعت، معدن، تجارت در گفتگوی تفصیلی در خصوص عمده تخلفات این وزارت خانه ها و مشکلات موجود در مسیر این تحقیق و تفحص سخن گفت. متن کامل این مصاحبه به شرح زیر است:

محسن رنانی: پروژه توسعه پروژه تحول در عقلانیت است

^{محسن رنانی اقتصاددان نام آشنای کشور به تازگی کتابی به نام «عقلانیت نابه روال» اثر استیون لندزبرگ را به همراه اصلان قودجانی ترجمه کرده است. این کتاب وارد بازار شده است. آنچه می خوانید، متن سخنرانی محسن رنانی در نشست معرفی کتاب در موسسه دین و اقتصاد  است  او به بهانه معرفی این کتاب به موضوع «عقلانیت» پرداخت است. آنچه می خوانید متن گفته های محسن رنانی در این زمینه است:}

^***

^{من مساله عقلانیت را یک پروژه ملی می دانم و توسعه از نگاه من به معنی عبور یک ملت از یک سطح عقلانیت به سطح دیگر عقلانیت است.}

^{هیچ علمی بدون نردبان عقلانیت ‌به بام شناخت راه نخواهد برد و هیچ ملتی بدون سرمایه‌گذاری در پروژه عقلانیت، جاده توسعه را نخواهد یافت. پس لازم است تا درباب عقلانیت بسی بیش از آنچه تاکنون سخن رفته است اندیشه و گفت‌وگو کنیم.}

لشکر «بیکاران تحصیل‌کرده کم‌کیفیت» در راه است

تحلیل داود سوری از «ایجاد اشتغال» به عنوان چالش دولت یازدهم 
 

 

 

اعلام نرخ بیکاری 5/9‌درصدی برای تابستان امسال، واکنش‌های متفاوتی را در بین کارشناسان و صاحب‌نظران در پی داشت و سبب شد برخی این شاخص را که از سوی مرکز آمار ایران منتشر شده دارای ابهام‌های زیادی بدانند. این موضوع سبب شد با داود سوری، استادیار دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف گفت‌و‌گو کنیم و تحلیل او را در خصوص آمارهای منتشرشده بشنویم. از نظر این اقتصاددان در سال‌های آینده با لشکری از تحصیل‌کردگانی روبه‌رو هستیم که در مقاطع ارشد و دکترا  فارغ‌التحصیل شده‌اند و با اینکه فاقد کیفیت لازم هستند به دنبال شغل‌های «یقه‌سفید» می‌گردند.

■■■

 به تازگی مرکز آمار گزارش جدید بیکاری را منتشر کرده که نشان می‌دهد این شاخص بعد از سال‌ها مجدداً تک‌رقمی شده است. آماری که مورد انتقاد جریان‌های همسو و منتقد دولت قرار گرفته است. از گزارش‌های اخیر نیروی کار، چه نتایجی می‌توان از وضعیت فعلی بازار کار گرفت؟ آیا بهبودی در وضعیت اشتغال در ایران صورت گرفته است؟

اعلام نرخ رشد اقتصادی توسط بانک مرکزی برای بهار سال جاری که نسبت به فصل مشابه سال پیش، بیش از چهار درصد رشد کرده است و به دنبال آن اعلام نرخ بیکاری توسط مرکز آمار ایران که موید کاهش نرخ بیکاری به زیر 10 درصد است، هرچند مایه امیدواری است اما با تردید روبه‌رو شده است.

گذشته و آینده انجمن اقتصاددانان ایرانی

^{سومین کنفرانس بین‌المللی اقتصاد ایران طی روزهای دوم و سوم آبان در بوستون برگزار می‌شود. این انجمن با همت برخی اساتید ممتاز ایرانی اقتصاد در امریکا و اروپا از جمله دکتر هاشم پسران، دکتر جواد صالحی اصفهانی، ...}

دکتر مسعود کارشناس، دکتر حسن حکیمیان و دکتر هادی صالحی اصفهانی همراه برخی دیگر از همکاران آنها با دغدغه شناسایی و ارایه راهکار برای اقتصاد ایران و همچنین ایجاد ارتباط میان نسل جدید و قدیم دانش‌آموختگان اقتصاد در ایران وجهان و کم کردن فاصله آکادمیک شکل گرفت.
این انجمن به دور از تنش‌ها و گرایش‌های سیاسی و همچنین با پرهیز از داوری‌های شخصی، بر پایه و چارچوب اصول علم اقتصاد بادعوت از اقتصاددانان و محققان اقتصاد به‌بررسی چالش‌ها و مشکلات ایران پرداخته است. این گفت‌وگو در حاشیه مصاحبه تعادل با دکتر هادی صالحی اصفهانی در اواخر مهر انجام شد.هر چند قرار نبود به مسایل اقتصادی بپردازیم اما بازهم گریزهایی به این موضوعات زده شده است.

در ابتدا درباره شکل‌گیری و اهداف تشکیل انجمن کمی توضیح بدهید؟

 کنفرانس بوستون سومین کنفرانس انجمن بین‌المللی اقتصاد ایران است. البته پیش از تشکیل انجمن هم کنفرانس‌هایی در این سطح برگزار شده بود که آنها زمینه‌ساز شکل‌گیری این انجمن شدند. ایده این‌گونه کنفرانس‌ها و ایجاد انجمنی برای کمک به مطالعات مربوط به ایران به حدود 8سال پیش و در پی افزایش مقالات منتشره درباره ایران بر می‌گردد. آن هم به این دلیل بود که داده‌های بیشتری در اختیار محققان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به اقتصاد قرار گرفته بود.

بیماری اقتصاد ایران «سرطان مسکن» است

بازار زمین و مسکن در ایران مدت‌هاست که رونق ندارد. در سال‌های گذشته بخش بزرگی از نقدینگی کشور از بازارهای دیگر به این بازار هدایت و صرف ساخت‌وساز شد اما افزایش حجم عرضه نه‌تنها قیمت‌ها را کاهش نداد بلکه حباب قیمتی به‌وجود آورد که بی‌سابقه به نظر می‌رسد. با افزایش قیمت‌ها و همزمان کاهش قدرت خرید مردم رکود در بازار اجتناب‌ناپذیر بود. یعنی از سویی قریب به اتفاق متقاضیان واقعی مسکن نقدینگی و پس‌انداز برای خرید ندارند و سوداگران و صاحبان نقدینگی هم فعلا منتظر بازگشت رونق هستند.

 

در این میان کسانی که در فهرست اندوخته و دارایی خود ملک و زمین دارند، میلی به فروش دست‌کم به قیمت‌های پایین ندارند و ترجیح می‌دهند خانه‌ها خالی و بلااستفاده بمانند اما آنها را به قیمت کمتر از نرخ‌های موردنظر خود نفروشند، مبادا که حباب قیمتی بشکند. نتیجه این‌که از یک‌سو اگرچه به اندازه کافی خانه ساخته شده اما خیل عظیمی هنوز خانه ندارند و با توجه به قیمت‌ها و کاهش قدرت خریدشان امیدی هم به خانه‌دار شدن ندارند.

تحریم بیش از نوسان قیمت نفت بر اقتصاد موثر است

 

 

 

 

 

 

 

 

 

در گفت‌وگوی شماره 67 تجارت فردا با غلامحسین حسن‌تاش، این تحلیلگر بازار نفت از وضعیت اشباع در بازار نفت طی سال 2014 با توجه به تولید انرژی در آمریکا و دشواری بازگشت ایران به بازار گفته بود. این وضعیت، هم‌اکنون به صورت روشن قابل مشاهده و تاثیر آن بر قیمت نفت هم انکارنشدنی است. حسن‌تاش معتقد است با توجه به این شرایط، بهتر بود بودجه امسال با نفت 85دلاری بسته می‌شد. او همچنین کف منطقی قیمت نفت برای بودجه سال آینده را، 75 تا 80 دلار می‌داند. مشروح گفت‌وگو با حسن‌تاش در ادامه می‌آید.
  

بزرگترین بیماری اقتصاد ایران چیست؟

^{رئیس کمیسیون امور اجتماعی و تشکل ها اتاق بازرگانی ضمن دفاع از عملکرد دولت یازدهم به تحلیل شرایط حال حاضر اقتصاد ایران پرداخت.}

دولتمردان دولت تدبیر و امید این روزها با لبخند رو به روی دوربین رسانه های مختلف ظاهر می شوند. لبخندی که حاکی از رشد اقتصادی 4.6 درصدی، رشد صنعتی 10 درصدی و تورم زیر 25 درصد است. کلید حسن روحانی بالاخره توانست قفل بازنشده تورم و رکود اقتصادی را که حاصل ناکارآمدی دولت نهم و دهم بود را باز کند. اما در این میان نیز مخالفان و موافقانی در مورد آمارهای منتشر شده از رشد اقتصادی کشور نیز وجود دارد. عده ای بر این باورند که این رشد کمی دور از واقعیت است. محمد مهدی راسخ، رئیس کمیسیون امور اجتماعی و تشکل ها اتاق بازرگانی بر این باور است که تغییر آنچنانی در بخش تولید کشور اتفاق نیفتاده است و تولیدکنندگان ما هنوز با مشکلات بسیار حاد و مزمن و البته پیچیده ای دست و پنجه نرم می کنند و بخش عظیمی ازاین مشکلات همچنان به قوت خود باقی مانده استراسخ اعتقاد دارد هنوز انتظاراتی که از دولت یازدهم در بخش تولید داشته ایم محقق نشده است و امور اقتصادی بسیار به کندی پیش می رود. این در حالی است که تاکنون تلاش های قابل ستایش بسیاری صورت گرفته است..

تحلیل حسین راغفر از نرخ بیکاری 9.5 درصدی: آمار انواع و اقسام بیکاری، ترسیم و ارائه شود

^{چندی قبل مرکز آمار، نرخ بیکاری تابستان 93 را اعلام کرد. نرخی که براساس آن، میزان بیکاری را تک رقمی و 9.5 درصد نشان می داد و البته نرخی که جای شک و شبهه زیادی برجای گذاشت و صدای کارشناسان اقتصادی را در آورد. با این حال، مسئولان از رییس جمهوری تا سخنگوی دولت، تمام قد از این آمار دفاع کردند. اما صحبت های آنها، برای کارشناسان قابل قبول نبود و آنها را راضی نکرد. حسین راغفر، استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا، از جمله اقتصاددانانی است که در مورد اطلاعات مرکز آمار، سوالات زیادی دارد. به گفته او، به طور کلی، تعریف شاخص ها در این تحقیق با ایراداتی رو به روست. او می گوید: «در تعداد مطلق مشاغل، گفته می شود، 700 هزار شغل کم شده است. به این ترتیب، چطور می شود که شغل کم شده باشد و نرخ بیکاری هم کاهش پیدا کند؟» با راغفر در مورد نرخ بیکاری و گزارش مرکز آمار گفتگو کردیم.}

^{*مرکز آمار، ، نرخ بیکاری را 9.5 درصد اعلام کرد. شما وضعیت نرخ بیکاری و اشتغال را در کشور چطور ارزیابی می کنید؟}

^{ابتدا باید گفت که در مورد نرخ های اشتغال گزارش شده در ایران، پرسش ها متعددی مطرح است. اولین موضوع راجع به تعریف خود این شاخص هاست. اینکه که آیا بیکار و شاغل به کسی اطلاق می شود که در هفته تنها یک ساعت کار کند؟ به نظر من، آنچه که عمدتا در آمار ها بیان می شود، اندازه گیری بیکاری مطلق است و کسانی که اشتغال ناقص دارند، به حساب نمی آیند. به این ترتیب، باید انواع و اقسام بیکاری، ترسیم و ارائه شود. قانون می گوید، در حالت عادی، فرد شاغل 44 ساعت در هفته کار می کند. بنابراین هرچه قدر افراد کمتر این ساعت در هفته کار کنند، باید در طبقه اشتغال ناقص قرار بگیرند. به همین دلیل هم اگر رقم اشتغال ناقص گزارش شود، این ارقام چیزی حدود 35 درصد خواهد شد.}  

نمودار آماری گفتگوی شبانه حسن روحانی

 گفت وگوی تلویزیونی رئیس جمهور را می توان پاسخی به دغدغه های عمومی در حوزه اقتصاد و سلامت دانست.

شب گذشته در پنجمین گفت وگوی تلویزیونی خود با مردم بیشتر وقت خود را به توضیح درباره شرایط جاری کشور اختصاص داد. از مجموع حدود بیش از 4هزار و 114جمله طرح شده توسط رئیس جمهور بیش از 2473 کلمه( 61 درصد) به موضوع های اقتصادی اختصاص داشت.

تلاش برای رشد اقتصادی 3 درصد تا پایان سال، کاهش تورم به زیر 20 درصد تا پایان سال و رشد اقتصادی 6 درصد تا پایان سال 94 از جمله وعده های رئیس جمهور بود که به مردم داد و به این ترتیب چشم انداز اقتصادی کشور تا پایان سال 94 را تشریح کرد.

وقتی هم به موضوع یارانه ها رسید اگر چه از عزم دولت برای حذف پر درآمدها گفت، اما اشاره کرد که دولت هنوز به راه حل نهایی در این موضوع نرسیده است و او با روش« سرک کشیدن در حساب های مردم» هم مخالف است چرا که آسیب های آن را بیش از نفعش می داند.